زینب کاوه فیروز؛ شهلا کاظمی پور؛ مرتضی رنجبر
چکیده
هدف کلی این تحقیق، شناخت متغیرهای اجتماعی‌ـ جمعیتی مؤثر بر افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‌های تهران و مورد مطالعه، زنان دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های تهران بوده است. با استفاده از روش پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه، 387 زن ازدواج‌کردۀ شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های تهران با روش نمونهگیری خوشهای مورد سؤال قرار گرفتند. ...
بیشتر
هدف کلی این تحقیق، شناخت متغیرهای اجتماعی‌ـ جمعیتی مؤثر بر افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‌های تهران و مورد مطالعه، زنان دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های تهران بوده است. با استفاده از روش پیمایشی و با تکنیک پرسشنامه، 387 زن ازدواج‌کردۀ شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های تهران با روش نمونهگیری خوشهای مورد سؤال قرار گرفتند. متغیرهای استفاده‌شده برای تبیین افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‌های تهران عبارت‌اند از: مقطع تحصیلی، محل سکونت، درجۀ توسعهیافتگی زادگاه جغرافیایی، اختلاف نگرش با والدین در امر ازدواج، توقعات اجتماعی، توقعات اقتصادی، میزان دسترسی و استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی، موافقت با تسهیل روابط دختر و پسر، شیوههای انتخاب همسر و پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین. تحلیل مدل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای جمعیتی اجتماعی بررسی‌شده در حدود 33درصد از تغییرات افزایش سن ازدواج دختران دانشگاه‌های تهران را تبیین میکند. نتایج تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر نشان داد در بین متغیرهای مورد بررسی، مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر سن ازدواج دختران، متغیر دسترسی و استفاده از وسایل ارتباط‌جمعی با ضریب بتای 435/0 بوده است و بعد از این متغیر، متغیرهای اختلاف نگرش دختران با والدین و نیز توقعات اجتماعی بیشترین سهم را در افزایش سن ازدواج دختران دارند. این در حالی است که متغیرهای توقعات اقتصادی و پایگاه اقتصادی اجتماعی والدین نقش بسیار ناچیزی در افزایش سن ازدواج دختران دارد.
کرم حبیب‌پور گتابی؛ غلامرضا غفاری
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 7-34
چکیده
گذار جامعه ایرانی از نظم سنتی به مدرن و تجربه حیات ملازم با آن، فزونی سن ازدواج دختران را موجب گشته است. بررسی علل افزایش سن ازدواج دختران، موضوعی است که مورد تدقیق معرفتی و روشی این نوشتار قرار گرفته است. در این تحقیق، از روش پیمایشی استفاده شده و جامعه آماری آن را دو گروه، شامل دختران مجرد و زنان متأهل 25 تا 44 ساله ساکن در مراکز شهری ...
بیشتر
گذار جامعه ایرانی از نظم سنتی به مدرن و تجربه حیات ملازم با آن، فزونی سن ازدواج دختران را موجب گشته است. بررسی علل افزایش سن ازدواج دختران، موضوعی است که مورد تدقیق معرفتی و روشی این نوشتار قرار گرفته است. در این تحقیق، از روش پیمایشی استفاده شده و جامعه آماری آن را دو گروه، شامل دختران مجرد و زنان متأهل 25 تا 44 ساله ساکن در مراکز شهری کشور تشکیل دادهاند. حجم نمونه برابر با 1291 نفر از این دختران در 5 مرکز شهر تهران، ساری، خرمآباد، مشهد و سنندج بوده است. نتایج نشان داد دخترانی که دیرتر ازدواج میکنند، از تحصیلات بالاتری برخوردارند، نگرش فرامادی به ازدواج دارند و اعتقاد بیشتری دارند که با ازدواج، هزینه فرصتهای ازدسترفته بیش از فرصت ازدواج است. دلالت نتایج بر آن است که همراه با تجربه مدرنیته در سطوح کلان، میانی و خُرد، چنانچه این تجربه بدون سیاستگذاری و برنامهریزی مناسب حاصل گردد و از طرفی شرایط جامعه چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ اجتماعی - فرهنگی آمادگی پذیرش چنین تحولاتی را نداشته باشد، تبعات منفی آن بیش از دستاوردهای مثبت آن خواهد بود.
دکتر صمد کلانتری؛ دکتر حسن بیک محمدی؛ اکبر زارع شاه آبادی
دوره 3، شماره 2 ، مرداد 1384
چکیده
کاهش باروری ، علاوه بر آنکه ساختار جمعیتی هر کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. پیامدها و عوارض جانبی دیگری را نیز به دنبال دارد . در ایران از نیمه دوم دهه 60 باروری سطح پایین و در حد جانشینی را دارااست. این مقاله با هدف بررسی عوامل جمعیتی مؤثر بر کاهش باروری در شهر یزد انجام گرفته است. جامعه آماری مورد بررسی زنان 49-15 ساله شهر یزد می باشد که ...
بیشتر
کاهش باروری ، علاوه بر آنکه ساختار جمعیتی هر کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. پیامدها و عوارض جانبی دیگری را نیز به دنبال دارد . در ایران از نیمه دوم دهه 60 باروری سطح پایین و در حد جانشینی را دارااست. این مقاله با هدف بررسی عوامل جمعیتی مؤثر بر کاهش باروری در شهر یزد انجام گرفته است. جامعه آماری مورد بررسی زنان 49-15 ساله شهر یزد می باشد که در سال 1383 تعداد آنها 98600 نفر بوده است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 نفر از آن ها به عنوان نمونه برگزیده شده و از طریق ترکیبی از روش نمونه گیری سیستماتیک و خوشه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. بر اساس نتایج این تحقیق: افزایش تحصیلات و سن ازدواج زنان، توافق زوجین در تنظیم خانواده، افزایش مشارکت مردان در تنظیم خانواده و کاهش مرگ و میر کودکان از عوامل مؤثر بر کاهش باروری زنان بوده است.
شهلا کاظمی پور
دوره 2، شماره 3 ، مهر 1383
چکیده
ازدواج واقعه ای اجتماعی ، زیستی و فرهنگی است که به دلیل نقش بنیادین آن در تشکیل خانواده از اهمیت بسزایی برخوردار است. بطوریکه پایندگی گروه و زندگانی کمی و کیفی نسلهای متوالی به ازدواج بستگی دارد. ازدواج یکی از نهادهای اجتماعی است که برای انجام وظایف خانواده بوجود آمده است، یعنی تولید نسل، پرورش کودکان، انتقال فرهنگ و وسیله ای برای ...
بیشتر
ازدواج واقعه ای اجتماعی ، زیستی و فرهنگی است که به دلیل نقش بنیادین آن در تشکیل خانواده از اهمیت بسزایی برخوردار است. بطوریکه پایندگی گروه و زندگانی کمی و کیفی نسلهای متوالی به ازدواج بستگی دارد. ازدواج یکی از نهادهای اجتماعی است که برای انجام وظایف خانواده بوجود آمده است، یعنی تولید نسل، پرورش کودکان، انتقال فرهنگ و وسیله ای برای ایجاد نظم در روابط افراد. هر جامعه ای رد مورد شکل و ابعاد پیوند جنسی قوانینی دارد و سن شروع پیوند جنسی نیز تابع این قوانین است که معمولاً در کشورهای مختلف بین 13 تا 27 سال متغیر است.
سن قانونی ازدواج در ایران 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران است. آمار و ارقام بیانگر این است که ازدواج زنان و مردان در ایران در گستره سنی 35-12 برای زنان و 40-15 سال برای مردان در نوسان است. از سال 1345 به بعد بتدریج متوسط سن ازدواجزنان در ایران افزایش یافت و از سال 4/18 سال به 2/32 سال در سال 1381 رسید. الگوی سنی ازدواج در ایران بر اساس باور مردم به این گونه است که شوهر باید از زن بزرگتر باشد و میزان تفاوت سن از 5 تا 10 سال را لازم می دانند. آمارهای موجود نشان می دهد که بین سن ازدواج زوجین در سال 1345 ، 6/6 سال و در سال 1381 ، 7/2 سال اختلاف وجود داشته است. افزایش سن زنان در ازدواج و عدم تغییر در سن ازدواج زنان فاصله اختلاف سنی زوجین با کاهش بیشتر همراه است.
بین سن ازدواج ، سواد، تحصیلات ، قومیت، محل سکونت در شهر و روستا و بطور کلی پایگاه اقتصادی اجتماعی افراد ارتباط وجود دارد. همچنین ساختمان سنی جمعیت ( عدم تناسب بین زنان و مردان ازدواج نکرده ) از عوامل تأثیرگذار بر تغییرات سن ازدواج در ایران است.
