اقتصاد
نابرابری درآمدی و درهم‌تنیدگی هویت‌های جنسیت و قومیت در ایران

پدرام محمدحسن؛ علیرضا اوریوئی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 مهر 1403

https://doi.org/10.22059/jwdp.2024.377061.1008452

چکیده
  هدف از این مطالعه، بررسی چگونگی اثرگذاری تقاطع هویت‌های جنسیت و قومیت، بر وضعیت نابرابری درآمدی در ایران می‌باشد. بدین منظور از داده‌های پیمایش ملّی مصرف کالاهای فرهنگی (پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) سال 1398، و طرح هزینه و درآمد خانوارها (مرکز آمار) طی سال‌های 1395 تا 1399 استفاده می‌گردد. بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون‌های چندکی و ...  بیشتر

مدیریت
تنوع جنسیتی هیئت‌مدیره و ناکارایی سرمایه‌گذاری با نقش تعدیل‌گر استقلال هیئت‌ مدیره و دورۀ تصدی مدیر عامل

مهدی فیل سرائی

دوره 22، شماره 3 ، مهر 1403، ، صفحه 775-802

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.352363.1008290

چکیده
  زنان در تصمیم‌گیری در زمینۀ سرمایه‌گذاری ریسک‌گریزتر بوده و محافظه‌کارتر هستند. این پژوهش رابطۀ تنوع جنسیتی هیئت‌مدیره و ناکارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران را بررسی می‌کند. استدلال بر این است که شرکت‌ها با تنوع جنسیتی هیئت‌مدیره، ناکارایی سرمایه‌گذاری کمتری از شرکت‌های بدون تنوع جنسیتی ...  بیشتر

انسان شناسی
صورت‌بندی بعد اجتماعی مفهوم جنسیت در نظام حکمت صدرایی با تأکید بر نظریۀ انسان مکتسب

نرجس رودگر

دوره 22، شماره 3 ، مهر 1403، ، صفحه 803-821

https://doi.org/10.22059/jwdp.2024.366673.1008391

چکیده
  هدف از این پژوهش، تبیین و صورت‌بندی بعد اجتماعی مفهوم جنسیت براساس نظریۀ «انسان مکتسَب» در حکمت متعالیه با روش اکتشافی و تحلیلی است. آنچه در آثار فلاسفۀ اسلامی در مسئلۀ جنسیت مشاهده می‌شود، تنها بحث از ذکورت و انوثت است که به تفاوت‌های دو جنس اشاره دارد. تعریف مفهوم جنسیت مبتنی بر نظام فلسفی، نیازمند قواعدی است که بتواند عنصر ...  بیشتر

مطالعات زنان
ضرورت‌های نظری و عملی دربارۀ عدالت: عدالت و زنان

فریبا علاسوند

دوره 21، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 589-614

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.352711.1008292

چکیده
  با وجود اهمیت عدالت در فقه سیاسی-اجتماعی، نظریه‌پردازی‌ها باید به نظام‌سازی یا ساختارهای روندساز منجر شوندف اما در رویکرد اسلامی مطرح و تقویت نشده‌اند. از جمله مهم‌ترین مباحث عدالت، پردازش نظریه‌ای است که شامل ابعاد نظری و عملی روشن به‌مثابۀ راهبرد ادارۀ جامعه است. این ابعاد اگرچه در مطالعات دو دهۀ اخیر حوزۀ عدالت مورد توجه پژوهشگران ...  بیشتر

جامعه شناسی
بررسی تجربیات زیستۀ دختران دانشجو از دخترانگی (مطالعۀ موردی: دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان البرز)

محمود محمدی

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 137-113

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.345930.1008233

چکیده
  ادراک و تجربه از جنسیت به‌مثابۀ الگوی تثبیت‌شده می‌تواند در کنش‌های اجتماعی و تربیتی افراد نقش مهمی داشته باشد. این مقاله به بررسی تجربیات زیستۀ دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان از دخترانگی می‌پردازد. روش پژوهش، کیفی و رویکرد آن پدیدارشناسی است. نمونه‌های مورد بررسی 22 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان هستند. تعداد نمونه‌ها ...  بیشتر

مطالعات زنان
درک زنان از موانع و تسهیل‏ کننده‏ های موفقیت: مطالعه‌ای داده ‏بنیاد

عفت برنا؛ حسین افراسیابی؛ احمد کلاته ساداتی؛ مهدی کرمانی

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 501-527

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.341812.1008198

چکیده
  با وجود افزایش چشمگیر زنان در آموزش عالی، شکاف درخور توجهی در فعالیت‏های اجتماعی‌ـ اقتصادی زنان به‌عنوان مظاهر موفقیت در زندگی امروزین همچنان وجود دارد. هدف از مطالعة حاضر، فهم موانع و تسهیل‏کننده‏های موفقیت زنان است. در قالب مطالعه‌ای کیفی با رویکرد داده‏بنیاد با زنان 30 تا 40 سالة ساکن در شهر مشهد مصاحبه‏های نیمه‌ساختاریافته ...  بیشتر

جامعه شناسی
برساخت جنسیت در فضای کسب و کار (واکاوی تجارب دانش آموختگان شاغل در شهر تهران)

فاطمه منصوریان راوندی؛ نرگس نیکخواه قمصری؛ محمد گنجی؛ سوسن باستانی

دوره 20، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 207-183

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.326861.1008047

چکیده
  هدف اصلی این پژوهش بررسی و طرح نظرات زنان و مردان دانش‌آموختۀ شاغل و چگونگی برساخت جنسیت در فضای کسب‌وکار است. این پژوهش ضمن اجتناب از نگاه تک‌بعدی و جزیره‌ای در تحلیل موضوع اشتغال و جنسیت، از روش نظریۀ داده‌محور استفاده نموده است. داده‌های کیفی با کمک ابزار مصاحبۀ نیمه‌ساخت‌یافته و با روش نمونه‌گیری هدفمند از 22 نفر از زنان و ...  بیشتر

زنانگی و برساخت ایدئال‌های مردانه: مطالعه‌ای در میان مردان متولد دهة ۱۳۷۰ در تهران

نفیسه شریفی؛ امیلیا نرسیسیانس

دوره 19، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 329-349

https://doi.org/10.22059/jwdp.2021.316052.1007936

چکیده
  این مقاله برآمده از مطالعة مردم‌نگاری است که روی تجارب جنسی ۱۵ نفر از دانشجویان مرد متولد دهة 1370 در تهران انجام شده است. با تحلیل مصاحبه‌های عمیق و با استفاده از نظریة مردانگی هژمونیک کانل، این مقاله بحث می‌کند که هنجار باکرگی چه نقش و معنایی در بازتولید ایدئال‌های مردانه یا تولید اشکال جدید مردانگی برای گروه نسلی مورد مطالعه دارد. ...  بیشتر

توسعۀ مفهومی حق بر سلامت زنان و تحلیل آن در سیاست‏ گذاری‏ های کلان و خرد

هاجر آذری؛ لیلا بهرامی

دوره 18، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 529-555

https://doi.org/10.22059/jwdp.2021.302554.1007829

چکیده
  در جوامع توسعه‌یافته، حق بر سلامت مفهوم وسیعی یافته و حق دسترسی به آن در ابعاد مختلف بازتعریف می‌شود. تبیین حق بر سلامت زنان تحت‌تأثیر جنسیت و تجربة تغییرات متعدد در طول دوره‏های زندگی آنان، واجد اهمیت خاص است و نیازمند ایجاد ساختار جدید مبتنی بر آگاهی و معرفت دقیق بر نیازها و عوامل مؤثر بر آن است. در اندیشة حقوق عمومی، تأمین سلامت ...  بیشتر

تحلیل روایت جنسیتی از جدایی

سمیه عرب خراسانی

دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 81-104

https://doi.org/10.22059/jwdp.2020.294468.1007765

چکیده
  تحلیل روایت جنسیتی از جدایی در پی بررسی مسئلة جدایی از منظری سه‌گانه شامل روایت داوطلبان ورود به خانواده، ساختار جنسیت و نهاد خانواده است. برآیند این سه منظر، جایگاه و نقش مؤثر ساختار جنسیت در هویت تجویزی خود و نهاد خانواده در قاعده‏های جنسیتی و کارکردهای خاص آن را نشان می‌دهد. جهت نیل به این هدف از رویکرد تحلیل روایت و از مشارکت ...  بیشتر

اثر حضور زنان در افزایش اثربخشی کمیتۀ حسابرسی: شواهدی از هزینه ‏های نمایندگی و خطر ورشکستگی در بورس اوراق بهادار تهران

محمد خراشادی؛ محمد علی مرادی؛ علی پایان

دوره 17، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 369-388

https://doi.org/10.22059/jwdp.2020.284568.1007670

چکیده
  در سال‏های اخیر، حضور زنان در عرصه‏های راهبری شرکت‏ها، به‌ویژه در هیئت‏‏مدیره و کمیته‏های حسابرسی، رشد درخور ملاحظه‏ای داشته است. این پژوهش درصدد است با بررسی تأثیر حضور زنان در کمیتۀ حسابرسی بر هزینه‏های نمایندگی و خطر ورشکستگی به این پرسش پاسخ دهد که آیا زنان حاضر در کمیتۀ حسابرسی با افزایش اثربخشی آن در ارتباط‌اند ...  بیشتر

مطالعات زنان
اندیشه و کنش در سیاست جنسیت: بررسی تجربه ایران در سال‌‌های 1270ـ1320

ابوالفضل دلاوری؛ الهه صادقی

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 223-255

https://doi.org/10.22059/jwdp.2019.262472.1007460

چکیده
  سیاست در ایران معاص، به‌رغم سرشت عمدتاً مردسالارانه، از سویه‏های معطوف به اصلاح وضعیت زنان خالی نبوده است. این مقاله با بررسی این موضوع در فاصلة سال‏های 1270 تا 1320 می‏کوشد به این سؤال پاسخ دهد که: در دورة پنجاه‌سالة 1270 تا 1320، ایده‏ها، جنبش‏ها و سیاست‏های معطوف به تغییر و اصلاح وضعیت زنان چه ویژگی‏ها و تحولاتی به خود دید و ...  بیشتر

جامعه شناسی
تقاطع جنسیت و خانواده؛ فهم زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی

وحید قاسمی؛ سمیه عرب‌خراسانی؛ علی ربانی خوراسگانی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 499-524

https://doi.org/10.22059/jwdp.2019.260472.1007444

چکیده
  بررسی رابطة میان جنسیت و نهاد خانواده، معنای زنانه از ازدواج و زندگی خانوادگی، در وضعیت تحولات حاضر، که با ازهم‏گسست فزایندة زندگی‏های تأهلی همراه است، بیانگر آن است که زنان در حال تجربة خروج از سایه و کشف هویتی جدید از خودند. مطالعة حاضر با مشارکت 28 نفر از زنان ‏تهرانی باسابقة حداقل یک‏بار ازدواج و جدایی با استفاده از روش داده‏بنیاد ...  بیشتر

اقتصاد
بررسی ارتباط بین حضور زنان در هیئت‌مدیره و ضعف کنترل داخلی، شواهدی از شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

یاسر رضائی پیته‌نوئی؛ خدیجه محسنی

دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 439-456

https://doi.org/10.22059/jwdp.2018.259908.1007441

چکیده
  امروزه، توسعة پایدار بر توانمندسازی زنان تکیه دارد؛ به‌طوری‌که اندیشمندان اجتماعی همواره بر رفع موانع جنسیتی به‌منزلة لازمة تحقق توسعة اقتصادی و اجتماعی تأکید کرده‌اند. بر این اساس، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین جنسیت هیئت‌مدیره و ضعف کنترل داخلی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه، ...  بیشتر

مطالعات زنان
آسیب‌پذیری زنان در سوانح طبیعی: یک برساختۀ اجتماعی

کرم حبیب‌پور گتابی

دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 457-481

https://doi.org/10.22059/jwdp.2018.251698.1007376

چکیده
  مقالة حاضر با تلفیقی از نظریه‏های برساخت‏گرایی اجتماعی و فمنیستی به بررسی کمّ‏وکیف آسیب‏پذیری زنان در سوانح طبیعی به منظور مدیریت بهینة ریسک سوانح طبیعی با هدف کاهش میزان آسیب‏پذیری آنان می‏پردازد. روش‏شناسی تحقیق کمی و روش آن پیمایشی بوده است که بین 768 نفر از زنان و مردان 15 تا 65 سالة دو شهر گرگان و کرمان براساس شیوه‏های ...  بیشتر

مدیریت
رابطۀ میان بازاریابی داخلی و عملکرد سازمانی: نقش تعدیل‌گری جنسیت

آصف کریمی؛ رضوان ولایتی شکوهی؛ اسماعیل شعبانی نژاد؛ الهام گیلانی

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1395، ، صفحه 289-308

https://doi.org/10.22059/jwdp.2016.60052

چکیده
  بی‌شک، بقای هر سازمان در گرو تلاش برای بهبود عملکرد خـود در حوزه‌های مختلف است. بـه ایـن منظـور، سـازمان‌هـا از سـازوکارهای متعددی بهره می‌گیرند تا بتوانند عملکرد خـود را بهبـود بخشـند. یکـی از عوامـل تأثیرگـذار بـر عملکرد سازمان‌ها، بازاریابی داخلی است. بنابراین، هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر بازاریابی داخلی بر عملکرد سازمانی ...  بیشتر

کارآفرینی
ویژگی‌های کارآفرینانۀ مؤسسان زن و مرد (مطالعۀ موردی: دبیرستان‌های غیردولتی شهر تهران)

داود قرونه؛ حسین عابدی؛ آرزو احمدآبادی

دوره 14، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 203-216

https://doi.org/10.22059/jwdp.2016.59200

چکیده
  کارآفرینی محور توسعۀ اقتصادی است و کارآفرینان با تخریب روش‏های کهن و ناکارآمد قبلی و جایگزینی آن‌ها با شیوه‏های کارآمد و نوین به نظام اقتصادی پویایی و حیات می‏بخشند. از عواملی که در کارآفرینی دخیل‌اند، مسئلۀ جنسیت است و میزان موفقیتی که هر جنس در کسب‌و‌کار خود به دست خواهد آورد، به‌طور خاص به ویژگی‏های آن‌ها برمی‌گردد. ...  بیشتر

اثر تعدیل‌گری متغیر جنسیت بر قصد استفادۀ دانشجویان از شبکۀ اجتماعی تلگرام در فعالیت‏های آموزشی (مطالعۀ موردی: دانشگاه فردوسی مشهد)

لیلا صفا؛ منصوره ادیبی

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 85-103

https://doi.org/10.22059/jwdp.2016.58663

چکیده
  با توجه به افزایش تعداد کاربران شبکة اجتماعی تلگرام در ایران، به‌خصوص در میان اقشار جوان و تحصیل‏کرده، به نظر می‏رسد که مطالعۀ نوع استفاده از این شبکه‏ها، به‏ویژه در فعالیت‏های آموزشی، حائز اهمیت باشد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی بررسی عوامل تأثیرگذار بر قصد استفادۀ دانشجویان از شبکة اجتماعی ...  بیشتر

تحلیل محتوای کیفی کتاب‌های درسی دورۀ ابتدایی از منظر جهت‌گیری جنسیتی

رحمت اله مرزوقی؛ سیروس منصوری

دوره 13، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 469-485

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.58131

چکیده
  هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای برنامة درسی دورة ابتدایی بر مبنای مؤلفه‏های جنسیتی است. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعة آماری پژوهش، کتاب‌های درسی دورة ابتدایی است. نمونة آماری پژوهش به شیوة هدفمند از نوع موارد مطلوب و شامل محتوای کتاب‌های هدیه‏های آسمانی، مطالعات اجتماعی و فارسی است. مؤلفه‏های پژوهش شامل ویژگی‏های ...  بیشتر

جامعه شناسی
تحلیل جنسیتی هزینه کرد و پس انداز پول در خانواده های تهرانی

سهیلا علیرضانژاد؛ سحر خاکپور

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 151-170

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.55988

چکیده
  پول و نحوة هزینه‌کرد آن از عواملی است که می‌تواند در خانواده تنش‌هایی گاه عمیق ایجاد کند و از‌این‌رو مهم است که به چگونگی هزینه‌کرد و ماهیت آن توجه شود. این مقاله دربارة چگونگیتفاوت‌ها و شباهت‌های رفتار زنان و مردان با پول در خانواده، می‌پرسد. برای پاسخ به این پرسش از روش ترکیبی‌ـ مطالعة میدانی و پیمایش‌ـ استفاده شد. ابزار گردآوری ...  بیشتر

مطالعات زنان
سنجش رابطۀ جنسیت، فرهنگ سازمانی و توزیع قدرت در سازمان

رضوان حسین قلی زاده؛ زهرا قاسمی؛ ساجده ناصری صادق؛ آرزو احمدآبادی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 263-289

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.55993

چکیده
  به‌رغم حضور زنان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگی‏های عمومی، تعداد کمی از بانوان در پست‌های مدیریتی و مهم منصوب شده‏اند؛ در‌نتیجه به علت حضورنداشتن در تصمیم‏گیری‏های سازمانی قدرت کمتری نسبت به مردان دارند. در این پژوهش، فرهنگ سازمانی و به تبع آن جنسیت به‌منزلة مهم‌ترین عامل اثرگذار بر توزیع قدرت سازمانی مدنظر قرار ...  بیشتر

جامعه شناسی
سنجش سهم علمی زنان دانشگاهی رشته علوم اجتماعی (با تاکید بر عضویت در گروه های علمی و نشریات علمی -پژوهشی )

نادر رازقی؛ حیدر جانعلی‌زاده؛ مهدی علیزاده

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 93-112

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.55208

چکیده
  تفاوت‌های جنسیتی در تولید علم، امروزه به‌طور فزاینده‌ای، مورد توجه جامعه‌شناسان علم قرار گرفته است. آگاهی از وضعیت اولویت‌های علم، فناوری، و منابع انسانی مبتنی بر جنس، از عوامل تعیین‌کننده در سیاست‌گذاری‌های علم و موفقیت برنامه‌ها خواهد بود. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی جایگاه و سهم زنان در گروه‌های علمی و نشریات علمی‌ـ پژوهشی ...  بیشتر

کارآفرینی
رابطۀ بین خودکارآمدی کارآفرینانه با قصد کارآفرینانه: نقش تعدیلگری جنسیت

روح اله رضائی

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1393، ، صفحه 387-404

https://doi.org/10.22059/jwdp.2014.53690

چکیده
  هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطۀ بین قصد کارآفرینانه و خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان رشته‏های کشاورزی و آزمون اثر تعدیلگری متغیر جنسیت در این رابطه بود. جامعۀ آماری تحقیق شامل 469 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان بود که تعداد 285 تن از آن‌ها از طریق روش نمونه‏گیری طبقه‏ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. ...  بیشتر

مطالعات زنان
رابطۀ بین جنسیت و فرهنگ سازمانی مورد مطالعه: کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی

بهجت یزدخواستی؛ سید علی محمد آذربخش؛ راضیه مرتضوی آب‌الوان

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1393، ، صفحه 305-323

https://doi.org/10.22059/jwdp.2014.52361

چکیده
  عامل جنسیت می‏تواند تأثیری شگرف بر سازمان داشته باشد یا حتی یک فرد با مشخصۀ جنسیتی خاص می‏تواند از سازمانی به سازمانی دیگر درجۀ پذیرش متفاوتی از الگوها و فرضیه‌های اصلی سازمان داشته باشد. هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ بین جنسیت و فرهنگ سازمانی در کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی بود. این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی‌ـ پیمایشی ...  بیشتر

مطالعات زنان
رابطۀ تعامل با گروه‏های مرجع و تغییر نگرش سیاسی دانشجویان دانشگاه تهران با تأکید بر تفاوت‏های جنسیتی

ام البنین چابکی

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 57-74

https://doi.org/10.22059/jwdp.2014.51350

چکیده
  نقش تعیین‌کنندۀ نگرش سیاسی در رفتار سیاسی و اهمیت شناسایی تفاوت‏های جنسیتی برای پژوهشگران حوزۀ مطالعات زنان، ضرورت پژوهش در این زمینه را آشکار می‌کند. بر‌اساس این ضرورت علمی، مطالعۀ حاضر به بررسی نقش گروه‏های مرجع دانشگاهی در تغییر نگرش سیاسی دانشجویان دختر و پسر به تفکیک جنسیت می‌پردازد. این پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی بوده و به ...  بیشتر