اقتصاد
سعداله دارابی؛ حسین محمودیان؛ مجید کوششی؛ حسین راغفر
چکیده
هدف این پژوهش، تحلیل وضعیت مدت بیکاری و مقایسۀ آن در بین زنان و مردان ایرانی مراجعهکننده به مراکز کاریابی است. مطالعۀ حاضر از نوع تحلیل ثانویه و جامعۀ آماری مورد مطالعه، شامل کلیۀ جویندگان کار 15 تا 45 سالۀ مراجعهکننده به کاریابیهای سراسر کشور، از ابتدای سال 1392 تا پایان مهرماه سال 1398 است که با کمک تکنیک آماری تحلیل بقا انجام پذیرفته ...
بیشتر
هدف این پژوهش، تحلیل وضعیت مدت بیکاری و مقایسۀ آن در بین زنان و مردان ایرانی مراجعهکننده به مراکز کاریابی است. مطالعۀ حاضر از نوع تحلیل ثانویه و جامعۀ آماری مورد مطالعه، شامل کلیۀ جویندگان کار 15 تا 45 سالۀ مراجعهکننده به کاریابیهای سراسر کشور، از ابتدای سال 1392 تا پایان مهرماه سال 1398 است که با کمک تکنیک آماری تحلیل بقا انجام پذیرفته است. براساس یافتههای این مطالعه، زنان دورۀ بیکاری طولانیتری از مردان دارند. جویندگان کار گروههای سنی 20 تا 24 سال، دارای میانگین دورۀ بیکاری کوتاهتری از سایر گروههای سنی هستند. کارجویان متأهل، مطلقه و بیوه، احتمال بقای بیکاری کمتری از افراد مجرد دارند. کارجویان بیسواد دارای بیشترین احتمال بیکاری هستند و افراد با سطح تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری در ردۀ دوم بالاترین احتمال بیکاری قرار دارند. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که در فرایند سیاستگذاری و مدیریت بازار کار کشور، توجه به تغییرات ساختار سنی و جنسی جمعیت، نیازمند اهتمام جدی است. زنان نیمی از جمعیت کشور هستند؛ بنابراین ضروری است استفاده از این ظرفیت، بهویژه در شرایط خروج از پنجرۀ جمعیتی و نیز برنامهریزی برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش طول دورۀ بیکاری، ضمن توجه به محدودیت تنوع شغلی و نقش آنان در تأهل و فرزندآوری و تربیت فرزندان، در اولویت قرار گیرد.
اقتصاد
محمد مهدی زارع شحنه؛ مهدی اکابری تفتی؛ ابراهیم بهرامی نیا؛ احسان سلیمی
چکیده
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تکانۀ مثبت تحصیلات زنان و فناوری بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید، سرمایهگذاری و اشتغال در ایران است. برای بررسی تأثیر این تکانهها، از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) استفاده شد. الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی، توانایی بررسی تأثیر یک متغیر بر چندین متغیر را دارند. کارگزاران اقتصادی در مدل ...
بیشتر
هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تکانۀ مثبت تحصیلات زنان و فناوری بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله تولید، سرمایهگذاری و اشتغال در ایران است. برای بررسی تأثیر این تکانهها، از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) استفاده شد. الگوهای تعادل عمومی پویای تصادفی، توانایی بررسی تأثیر یک متغیر بر چندین متغیر را دارند. کارگزاران اقتصادی در مدل شامل خانوارها، تولیدکنندگان، دولت و بانک مرکزی هستند که با بهینهیابی رفتار آنها در قالب این الگو به بررسی تکانههای آموزش زنان پرداخته شده است. نتایج حاصل از توابع واکنش آنی تکانههای بهبود سطح تحصیلات زنان و بهبود فناوری نشان میدهد تکانۀ مثبت آموزش زنان سبب افزایش تولید و سرمایهگذاری میشود. همچنین این تکانه، اشتغال را نیز افزایش میدهد. همچنین تکانۀ فناوری موجب افزایش تولید و سرمایهگذاری و کاهش اشتغال شده است. با توجه به نتایج پژوهش، توصیه میشود با اتخاذ سیاستهای مناسب بهمنظور دستیابی هرچه بیشتر منافع توسعۀ علمی و نیل به رشد اقتصادی بالاتر، سرمایهگذاریهای مناسب در زمینۀ آموزش زنان مورد اهتمام بیشتری قرار گیرد؛ بهنحویکه آموزشهای کاربردی در مشاغل مرتبط با زنان نهتنها موجب ایجاد رقابت در تصاحب فرصتهای شغلی نشده است، بلکه عاملی در جهت ایجاد اشتغال و فرصتهای شغلی جدید نیز محسوب میشود.
مطالعات زنان
شهره روشنی
چکیده
کار و خانواده دو نهاد مهم برای فرد و جامعهاند و برقراری تعادل بین نقشهای شغلی و خانوادگی اهمیت بسزایی در پیشبرد موفق اهداف دارد. اعضای هیئتعلمی دانشگاه بهدلیل برعهدهداشتن حجم زیاد وظایف شغلی با دشواریهای بیشتری برای برقراری تعادل بین نقش شغلی و خانوادگی و بهطور خاص مادری مواجهاند. شناسایی شرایط اثرگذار بر ایفای متعادل ...
بیشتر
کار و خانواده دو نهاد مهم برای فرد و جامعهاند و برقراری تعادل بین نقشهای شغلی و خانوادگی اهمیت بسزایی در پیشبرد موفق اهداف دارد. اعضای هیئتعلمی دانشگاه بهدلیل برعهدهداشتن حجم زیاد وظایف شغلی با دشواریهای بیشتری برای برقراری تعادل بین نقش شغلی و خانوادگی و بهطور خاص مادری مواجهاند. شناسایی شرایط اثرگذار بر ایفای متعادل نقشها میتواند نقش مهمی در ایجاد زمینههای لازم برای رفع مشکلات و موانع موجود در مسیر برقراری تعادل میان نقشهای شغلی و مادری و درنتیجه ایفای هر چه بهتر این نقشها داشته باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، شناسایی شرایط اثرگذار بر برقراری تعادل بین نقش شغلی و مادری است. پژوهش به روش کیفی انجام شده و با مصاحبه با 20 نفر از زنان عضو هیئتعلمی دانشگاههای شهر تهران، به تحلیل محتوای کیفی مصاحبهها پرداخته است. شرایط اثرگذار بر برقراری تعادل شامل «نگرش به مادری و اشتغال»، «چگونگی حمایت و همراهی خانواده»، «چگونگی حمایت و همراهی دانشگاه»، «اقتضائات شغلی اعضای هیئتعلمی»، «خصوصیات فردی»، «دشواریهای دوران خردسالی فرزندان»، «حضور فرزندان در منزل» و «دسترسی به امکانات مادی» بوده است. برخی شرایط از جمله حمایت و همراهی همسر و دانشگاه، نقش برجستهتری در برقراری تعادل دارند و علاوه بر کمک به زنان برای ایفای موفق وظایف شغلی و مادری، با کاهش تنشهای ناشی از دغدغههای ایفای همزمان نقشها و ایجاد اطمینان خاطر و آرامش نیز در ایفای متعادل نقش شغلی و مادری مؤثرند و لازم است بهطور ویژه مورد توجه قرار گیرند.
زهرا عزیزی؛ زهرا میرحسینی؛ فاطمه السادات همایونی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی و عوامل اقتصادی بر شادی زنان انجام شده است. جامعة آماری این تحقیق شامل زنان 18ـ65 سالة شهر تهران است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر تعیین شده و نمونهها با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای در مناطق 22گانة شهر تهران انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایة اجتماعی و عوامل اقتصادی بر شادی زنان انجام شده است. جامعة آماری این تحقیق شامل زنان 18ـ65 سالة شهر تهران است. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر تعیین شده و نمونهها با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای در مناطق 22گانة شهر تهران انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامة استاندارد اصلاحشدة سنجش شادی آکسفورد بوده است. برآورد میزان تأثیر متغیرها بر شادی زنان با استفاده از نرمافزار Eviews و برآورد رگرسیون مقطعی با استفاده از برآوردگر حداقل مربعات معمولی انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان میدهد که در میان متغیرهای اقتصادی، درآمد خانوار بر شادی زنان تأثیر مثبت داشته و قابل اعتماد است. همچنین یافتههای پژوهش نشان میدهد انسجام اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی، بهعنوان متغیرهای بررسیشده در ارتباط با سرمایة اجتماعی، رابطة معنادار و مثبتی با شادی دارند. علاوه بر این، بررسی اثر تحصیلات نشان میدهد این متغیر با شادی زنان رابطة معنادار و معکوسی دارد. بدین معنا که با افزایش سطح تحصیلات زنان، میزان شادی آنها کاهش مییابد.
مطالعات زنان
اکبر زارع شاه آبادی؛ رقیه ماندنی
چکیده
قدرتْ متغیر اجتماعیِ مهمی است که در بررسی هر ساختار اجتماعی، نهاد، گروه، و حتی روابط مرسوم بین افراد مورد توجه قرار میگیرد و خانواده نیز از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی مقالۀ حاضر، بررسی میزان قدرت تصمیمگیری زنان در خانوادههای شهر سپیدان و عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق کمی و از نوع پیمایشی است که در سال 1390 در شهر سپیدان ...
بیشتر
قدرتْ متغیر اجتماعیِ مهمی است که در بررسی هر ساختار اجتماعی، نهاد، گروه، و حتی روابط مرسوم بین افراد مورد توجه قرار میگیرد و خانواده نیز از این قاعده مستثنا نیست. هدف اصلی مقالۀ حاضر، بررسی میزان قدرت تصمیمگیری زنان در خانوادههای شهر سپیدان و عوامل مؤثر بر آن است. این تحقیق کمی و از نوع پیمایشی است که در سال 1390 در شهر سپیدان انجام گرفته است. جامعۀ آماری مورد نظر در این تحقیق، بنابر ضرورت موضوع و مسئله، شامل زنان متأهل شهر سپیدان بوده است و با استفاده از فرمول کوکران 188 نفر از آنها به شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که قدرت تصمیمگیری زنان در خانوادههای شهر سپیدان تحتتأثیر درآمد زن، تحصیلات زن، تحصیلات همسر، اشتغال زن، محل تولد، نحوۀ انتخاب همسر، قدرت مادر در خانوادۀ خاستگاه، و نگرشهای کلیشهای به جنسیت است. همچنین از میان متغیرهای مورد مطالعه، متغیرهایی از قبیل سن، تفاوت سنی زوجین، مدت زمان ازدواج، نوع ازدواج، و موانع قانونی و حقوقی با قدرت تصمیمگیری زنان در خانواده رابطۀ معناداری ندارند. در تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز، متغیرهای درآمد، قدرت مادر در خانوادۀ خاستگاه، و نگرشهای کلیشهای در کل 4/13 درصد از واریانس قدرت تصمیمگیری زنان در خانواده را در جامعۀ آماری تبیین میکنند.
هوشنگ نایبی؛ میمنت گلشنی
چکیده
پژوهش حاضر، بهمنزلة یکی از تحقیقاتی که در حوزة مفهوم قدرت انجام گرفته است، در پی پاسخگویی به این سؤال است که مجموعه عوامل مؤثر بر قدرتِ تصمیمگیری زنان در خانواده چیست؟ تحقیق حاضر، به منظور پاسخگویی به این سؤال، از مفاهیم نظریِ متفکران نظریة منبع بهره جسته است. از نگاه نظریة منبع، اشتغال، تحصیلات، منزلت شغلی، و مالکیت و داراییِ ...
بیشتر
پژوهش حاضر، بهمنزلة یکی از تحقیقاتی که در حوزة مفهوم قدرت انجام گرفته است، در پی پاسخگویی به این سؤال است که مجموعه عوامل مؤثر بر قدرتِ تصمیمگیری زنان در خانواده چیست؟ تحقیق حاضر، به منظور پاسخگویی به این سؤال، از مفاهیم نظریِ متفکران نظریة منبع بهره جسته است. از نگاه نظریة منبع، اشتغال، تحصیلات، منزلت شغلی، و مالکیت و داراییِ شخصی از جمله منابعی هستند که موجب افزایش قدرت تصمیمگیری زنان در خانواده میشوند. در این نوشتار، با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه، به دنبال یافتن پاسخ سؤالات تحقیق بودهایم. حجم نمونه را 350 تن از زنان شاغل و غیرشاغل شهر بابل تشکیل میدهند که از طریق نمونهگیری خوشهایِ چندمرحلهای، بهطور تصادفی، انتخاب شدهاند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بهطورکلی قدرت تصمیمگیری زنان در خانواده در سطح بالایی قرار دارد و میان اشتغال، تحصیلات، و دارایی شخصیِ زنان با افزایش قدرت تصمیمگیری در خانواده رابطة مستقیم و مثبت وجود دارد. اما میان درآمد و منزلت شغلی با قدرت تصمیمگیری در خانواده رابطهای وجود ندارد.
زهرا نصرالهی؛ هانیه پوشدوزباشی
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
جهانیشدن فرآیند به ظاهر غیرقابل اجتنابی است که فرصتها و تهدیدهای زیادی را فراروی کشورهای دنیا قرار داده است. باوجود عدم تمایز میان زن و مرد در جهانی یکپارچه، به نظر میرسد زنان آثار جهانیشدن را با گستردگی بیشتری تجربه میکنند. بنابراین، باتوجه به نقش بیبدیل و غیرقابل انکار زنان در فرآیند توسعه پایدار، مطالعه تأثیر ...
بیشتر
جهانیشدن فرآیند به ظاهر غیرقابل اجتنابی است که فرصتها و تهدیدهای زیادی را فراروی کشورهای دنیا قرار داده است. باوجود عدم تمایز میان زن و مرد در جهانی یکپارچه، به نظر میرسد زنان آثار جهانیشدن را با گستردگی بیشتری تجربه میکنند. بنابراین، باتوجه به نقش بیبدیل و غیرقابل انکار زنان در فرآیند توسعه پایدار، مطالعه تأثیر عوامل مؤثر بر اشتغال آنان از اهمیت زیادی برخوردار است. از اینرو، با توجه به رویکرد نظام جمهوری اسلامی به عدم تبعیض جنسیتی در اشتغال، این مطالعه با استفاده از روش دادههای تابلویی به سنجش تأثیر شاخصهای آزادسازی تجاری بر اشتغال زنان در بخش صنعت طی سالهای 84- 1375 پرداخته است. نسبت صادرات، واردات و نیز نسبت مجموع آنها به ارزش افزوده در سطح صنایع دورقمی، شاخصهای آزادسازی مورد استفاده در این مطالعه است. نتایج بدستآمده بیانگر تأثیر منفی و معنادار این شاخصها بر اشتغال صنعتی زنان است. با توجه به این نتایج، پیشنهاد میشود با ایفای نقش نظارتی دولت و شناسایی بخشهای موفق در تجارت خارجی، امکانات بیشتری برای ارتقای بهرهوری آنها فراهم شود تا رقابتپذیری صنایع ایران در مقابل سایر کشورها گسترش یافته و از طریق توسعه صادرات و افزایش تولید، تقاضای نیروی کار و نیز تقاضای نیروی کار زنان افزایشیابد.
بهمن خسرویپور؛ محمدرضا سلیمانپور
دوره 8، شماره 4 ، بهمن 1389
چکیده
مطالعهی حاضر بهمنظور تبیین نقش ویژگیهای فردیِ مؤثر بر اشتغال دانشآموختگانِ دخترِ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام میگیرد. این تحقیق از نوع کاربردی است و با استفاده از روش علی- ارتباطی صورت میپذیرد. با توجه به هدف تحقیق، متغیرهای مستقل آن ویژگیهای فردی دانشآموختگان است که در اینجا در دو گروه ویژگیهای روانشناختی ...
بیشتر
مطالعهی حاضر بهمنظور تبیین نقش ویژگیهای فردیِ مؤثر بر اشتغال دانشآموختگانِ دخترِ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام میگیرد. این تحقیق از نوع کاربردی است و با استفاده از روش علی- ارتباطی صورت میپذیرد. با توجه به هدف تحقیق، متغیرهای مستقل آن ویژگیهای فردی دانشآموختگان است که در اینجا در دو گروه ویژگیهای روانشناختی و جامعهشناختی مطرح میشوند و متغیر وابسته نیز اشتغال دانشآموختگان است. در این مطالعه از پرسشنامه بهعنوان ابزار گردآوری دادهها استفاده شد. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب کرونباخ (آلفا 83%) محاسبه گردید. جامعهی آماری؛ کلیهی دانشآموختگان دختر دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین سالهای 84 تا 87 میباشند که از بین آن-ها 140 نفر بهعنوان نمونهی آماری از طریق نمونهگیریِ طبقاتیِ متناسب انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات در این تحقیق با استفاده از نرمافزار اس.پی.اس.اس ((SPSS انجام میگیرد. بر اساس نتایج بهدستآمده، 6/58 درصد از افراد مورد مطالعه شاغل هستند که بیش از نیمی از آنها در بخش دولتی و بقیه در بخش خصوصی یا بهصورت خوداشتغالی مشغول بهکار هستند. مطابق یافتههای این مطالعه، محدود بودن فرصتهای اشتغال برای زنان در بخش کشاورزی، حمایت نکردن دولت از دانشآموختگان رشتههای کشاورزی، و ارتباط نداشتنِ دانشکدههای کشاورزی با بخش کشاورزی، از موانع مهم اشتغال دانشآموختگان دختر در بخش کشاورزی تلقی میشود. ضمن اینکه بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، ویژگی اعتمادبهنفس بهعنوان مؤثرترین متغیر در اشتغال دانشآموختگان دختر ارزیابی میشود بهطوری که با افزایش اعتمادبهنفس در دانشآموختگان دختر، اشتغال آنان نیز بهطور مثبت و معنادار تحت تأثیر قرار میگیرد.
عصمت دانش
دوره 8، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
هدف این پژوهش؛ تعیین نیازها، انگیزهها و شناخت مشاغل مناسب زنان است. روش پژوهش، ارزشیابی است. بدین منظور از دو جامعهی آماری– 762 نفر بهصورت تصادفی از میان زنان شاغل در بخشهای دولتی و 200 نفر از میان صاحبنظران در دسترس- استفاده میشود. ابزارهای پژوهش، دو پرسشنامهی محققساخته است. یافتهها نشان میدهد که از دیدِ زنانِ ...
بیشتر
هدف این پژوهش؛ تعیین نیازها، انگیزهها و شناخت مشاغل مناسب زنان است. روش پژوهش، ارزشیابی است. بدین منظور از دو جامعهی آماری– 762 نفر بهصورت تصادفی از میان زنان شاغل در بخشهای دولتی و 200 نفر از میان صاحبنظران در دسترس- استفاده میشود. ابزارهای پژوهش، دو پرسشنامهی محققساخته است. یافتهها نشان میدهد که از دیدِ زنانِ شاغلِ این پژوهش، برای ایجاد شرایط مطلوب و بالا بردن انگیزهی مشارکت زنان باید به نیازهای زیستی، روانی و اجتماعی آنها توجه جدی شود. از دید صاحبنظران این پژوهش، برای اشتغال زنان هفت رستهی شغلی کاملا ًمناسب، یازده رستهی شغلی نسبتاً مناسب و شش رستهی شغلی نامناسب هستند. 92/95 درصد از صاحبنظران بهدلایلی مانند استفاده از نیروی عظیم زنان در توسعهی کشور، با اشتغال زنان موافق و 08/4 درصد آنها -آنهم فقط مردان- به-دلایلی نظیر محروم شدن فرزندان از حمایت عاطفی مادر، مخالف اشتغال زنان هستند. نتیجهگیری: توجهبه نیازها و خواستههای منطقی زنان و تخصیص مشاغل مناسب با طبیعت و روحیات زنان باعث افزایش انگیزه و ارتقای کمّی و کیفی اشتغال آنها میشود.
آرین قلی¬پور؛ اشرف رحیمیان؛ اعظم میرزمانی
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهههای اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمیتوان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی میتوانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان ...
بیشتر
توانمندسازی به معنای تفویض و یا اعطای قدرت به کسی است. در دهههای اخیر توانمندسازی به عنوان مکانیزمی برای افزایش کیفیت زندگی کاری و شخصی زنان مطرح شده است. تحصیلات و اشتغال از ابزارهای مؤثر تحقق توانمندسازی زنان است اما نمیتوان نقش فرهنگ را در این زمینه نادیده انگاشت. هنجارهای اجتماعی میتوانند به طور مستقیم و یا غیر مستقیم، میزان توانمندسازی زنان را محدود نمایند. در این مقاله نقش تحصیلات و اشتغال در توانمندسازی روانشناختی زنان در شهر تهران مورد کنکاش قرار گرفت. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی-توصیفی است. در این تحقیق تحصیلات رسمی و اشتغال سازمانی به عنوان متغیرهای مستقل و توانمندسازی به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. نمونهگیری به صورت تصادفی ساده و بهوسیله پرسشنامه، از حدود600 نفر از زنان شهر تهران بهعمل آمد.
جهت آزمون روایی سؤالات از اعتبار محتوا و اعتبار عاملی و برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات کارشناسان خبره استفاده شد. همچنین برای آزمون فرضیات، از آزمون همبستگی رتبهای اسپیرمن و روش معادلات ساختاری استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ مقیاس توانمندی، 8945/0 است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که تحصیلات و اشتغال سازمانی موجب توانمندی روانشناختی زنان در شهر تهران میشود.
سهیلا صادقی فسایی؛ سمیرا کلهر
دوره 5، شماره 2 ، آبان 1386
چکیده
: تجربیات بینالمللی نشان میدهد که پیشرفت و توسعه عدالت جنسیتی زمینهساز دستاوردهای توسعهای بوده، بهطوری که خود موجب تقویت استانداردهای زندگی و حقوق انسانی برای همه افراد شدهاست. امروزه اهمیت تساوی جنسیتی نه تنها به عنوان یکی از اساسیترین حقوق بشر، بلکه برای کاهش فقر، بالا رفتن استانداردهای زندگی، رشد مناسب و ثبات اقتصادی ...
بیشتر
: تجربیات بینالمللی نشان میدهد که پیشرفت و توسعه عدالت جنسیتی زمینهساز دستاوردهای توسعهای بوده، بهطوری که خود موجب تقویت استانداردهای زندگی و حقوق انسانی برای همه افراد شدهاست. امروزه اهمیت تساوی جنسیتی نه تنها به عنوان یکی از اساسیترین حقوق بشر، بلکه برای کاهش فقر، بالا رفتن استانداردهای زندگی، رشد مناسب و ثبات اقتصادی مورد تأکید قرار گرفته است. از طرفی رابطه میان دموکراسی، توسعه و برابری نیز بدیهی بهنظر میرسد. برای رسیدن به این امر انجام اصلاحات ساختاری جهت افزایش مشارکت زنان در زندگی سیاسی و اجتماعی امری ضروری است. بیتردید حمایت از نقش زنان و تقویت آن در جامعه موجب بهبود بهداشت، بالارفتن سطح سواد و تحصیلات، کنترل داوطلبانه رشد جمعیت و بهطور کلی بهبود رشد اقتصادی و توزیع عادلانهی منافع میگردد. در همین راستا در طی دهههای گذشته تغییرات عمیقی در رابطه با نقش و منزلت زنان ایجاد شده و بسیاری از کشورهای جهان بر روی کاهش شکاف جنسیتی در امر تحصیلات، بهداشت، اشتغال و تأمین اجتماعی به توافق کامل رسیدهاند. شواهد مربوط به ایران حاکی از آن است که اگر چه در راستای کاهش شکافهای جنسیتی گامهای بلندی برداشته شدهاست اما هنوز زنان با مسائل و مشکلاتی روبرو هستند؛ برخی از این مشکلات و موانع به فشارها و اجبارهای توسعه برمی-گردد اما بخشی نیز به فرهنگ و سنتهای حاکم مرتبط است که قابل اجتناب و مرتفع شدن می-باشد. برنامه پنجساله سوم توسعه از حیث تأکید بر شاخصها و ضرورت کاهش شکافهای جنسیتی نسبت به برنامههای پیشین آن متمایز میشود. مطالعه حاضر نشان داده است که در بسیاری از زمینهها شکافهای مذکور و در سطح استانی نیز تفاوتهای جنسیتی کمتر شده است. اما در زمینه اشتغال قضیه فرق میکند.
پروانه گلرد
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1384
جعفر یعقوبی
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1384
چکیده
اعتبارات خرد به عنوان یک گزینه می تواند سرمایه لازم برای زنان را ایجاد کند و همچنین عاملی برای حمایت از واحدهای کوچک بهره برداری ، ایجاد فرصتهای شغلی برای نیروی کار عظیم موجود در روستاها ، جلوگیری از مهاجرت روستائیان و نهایتاً تعمیم عدالت اجتماعی باشد. با توجه به این امر مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات اعتبارات خرد و جایگاه آن در خانواده ...
بیشتر
اعتبارات خرد به عنوان یک گزینه می تواند سرمایه لازم برای زنان را ایجاد کند و همچنین عاملی برای حمایت از واحدهای کوچک بهره برداری ، ایجاد فرصتهای شغلی برای نیروی کار عظیم موجود در روستاها ، جلوگیری از مهاجرت روستائیان و نهایتاً تعمیم عدالت اجتماعی باشد. با توجه به این امر مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات اعتبارات خرد و جایگاه آن در خانواده انجام گردید. تحقیق حاضر به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شده و حجم نمونه آماری 61 نفر از زنان روستایی بود که طی 5 سال گذشته از اعتبارات خرد استفاده کرده بودند. نتایج نشان می دهد بیشترین زمینه مصرف وام در منطقه به ترتیب کارهای مربوط به دامپروری،باغبانی، کشاورزی، خرجهای تحصیل فرزندان، خرید وسایل خانه، خرید خوراک وپوشاک، خرجهای دارویی درمان و بهداشت و صنایع دستی است. اعتبارات خرد پرداخت شده در زمینه اشتغال بیشترین تأثیر را در تثبیت شغل قبلی زنان دریافت کننده وام داشته است. نتایج بدست آمده در زمینه تأثیر اعتبارات خرد نشان داد این اعتبارات بیشترین تأثیر را در زمینه بالابردن اعتماد گروهی در بین زنان داشته است. پنج موردی که به بیان پاسخ دهندگان وامهای دریافتی تأثیر زیادی در آنها داشته ب ترتیب عبارتند از: ایجاد احساسی قوی انجام کار، افزایش مهارت مدیریت زندگی، افزایش اعتماد به نفس، آگاه سازی زنان از تواناییهای بالقوه خود و بهبود منزلت زنان در خانواده بوده است. تحلیل همبستگی بین اشتغال و متغیرهای مستقل نشان داد میان میزان تحصیلات زنان، میزان تحصیلات مردان و نگرش کلی مردان خانواده نسبت به دریافت وام توسط زنان خود در سطح 01/0 رابطه معنی داری وجود دارد.
امیر رستگار خالد
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
پیدایش و افزایش خانواده های دو شغله که در آن زن و شوهر هر دو شاغل و دارای درآمد هستند، از تحولات اجتماعی کشور است. این سبک از زندگی خانوادگی به رغم بهره مندی از فواید ترکیب نقش، به دلیل نادیده گرقتن تقسیم سنتی کار در خانواده و نیز پذیرش و ایفای تعهدات بیشتر و جدیدتر، با فشارهایی مواجه است. یکی از این فشارها، تعارض کار / خانواده است که ...
بیشتر
پیدایش و افزایش خانواده های دو شغله که در آن زن و شوهر هر دو شاغل و دارای درآمد هستند، از تحولات اجتماعی کشور است. این سبک از زندگی خانوادگی به رغم بهره مندی از فواید ترکیب نقش، به دلیل نادیده گرقتن تقسیم سنتی کار در خانواده و نیز پذیرش و ایفای تعهدات بیشتر و جدیدتر، با فشارهایی مواجه است. یکی از این فشارها، تعارض کار / خانواده است که چنانچه مدیریت نشود، می تواند پیامدهای ناخواسته بر انسجام اجتماعی و کارکردهای خانواده و نیز سلامت روانی و اجتماعی اعضای آن داشته باشد. این مقاله ضمن شناسایی تأثیر حمایت اجتماعی به نوان یک منبع مقابله با فشار و سازو کارهای آن، بع انتظارات ناشی از نقش های جنسیتی می پردازد. به همین منظور پژوهشی به روش پیمایشی، با انتخاب نمونه های تصادفی از خانواده دو شغله شهر تهران انجام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دلایل بروز تعارض کار / خانواده و انتخاب راه های مقابله با آن، متأثر از الگوی سنتی تقسیم کار جنسیتی است. زنان به برخورداری از حمایت خانوادگی تمایل دارند و مردان حمایت شغلی را برای مقابله با فشار بر می گزینند.
مسعود صادقی؛ مصطفی عمادزاده
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383
چکیده
توجه به وضعیت اشتغال زنان و هدایت آنها به بازار کار می تواند زمینه بهره گیری بهتر جامعه از این نیروی بالقوه را فراهم آورد. به همین دلیل شناخت مجموعه عواملی که زمینه ساز مشارکت هرچه بیشتر این جمعیت توانمند در عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور است از اولویت ویژه ای برخوردار است. مهم ترین عامل مؤثر در اشتغال زنان در بازار کار احتمالاً میزان ...
بیشتر
توجه به وضعیت اشتغال زنان و هدایت آنها به بازار کار می تواند زمینه بهره گیری بهتر جامعه از این نیروی بالقوه را فراهم آورد. به همین دلیل شناخت مجموعه عواملی که زمینه ساز مشارکت هرچه بیشتر این جمعیت توانمند در عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور است از اولویت ویژه ای برخوردار است. مهم ترین عامل مؤثر در اشتغال زنان در بازار کار احتمالاً میزان تحصیلات آنان است. زنان آموزش دیده علاقه مندند تا از مهارت های خود در بازار کار بهره گیرند. جذب زنان تحصیل کرده به بازار کار مستلزم سرمایه گذاری بیشتر است. در مقاله حاضر، برای شناخت عوامل مؤثر در اشتغال زنان و تعیین نقش هر یک از متغیر ها در جذب زنان تحصیل کرده به بازار کار، از یک الگوی اقتصادسنجی استفاده شده است. متغیر های سهم زنان در نیروی کار شاغل، میزان موالید، درصد دختران ثبت نام کرده در مدارس آموزش متوسطه از کل ثبت نام ها، تولید ناخالص داخلی سرانه، سهم زنان شاغل دارای آموزش عالی در نیروی کار زنان، و نسبت سرمایه گذاری به تولید ناخالص داخلی بررسی شده اند. یافته های حاصل از براورد الگو در دوره 80-1345 با استفاده از روش OLS نشان می دهد که افزایش تحصیلات عالی زنان احتمال یافتن شغل در بازار کار را برای آنان بالا می برد. همچنین افزایش تولید ناخالص داخلی و حجم سرمایه گذاری ، سهم اشتغال را در بازار کار افزایش می دهد.
باقر ساروخانی؛ مریم رفعت جاه
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383
چکیده
افزایش میزان تحصیلات و اشتغال زنان، از سویی، موجب مشروعیت نقش های زنان در خانواده سنتی(پدر سالار) می شود و، از سوی دیگر ، دشواری همامنگی نقش های سنتی با نقش های جدید ، به بحران هویت زنان منتهی می شود. در نتیجه ، زنان خود باید به باز تعریف هویت اجتماعی خویش بپردازند. در پژوهش حاضر، عواملی که زنان را به تأمل در هویت های سنتی، مقاومت در برابر ...
بیشتر
افزایش میزان تحصیلات و اشتغال زنان، از سویی، موجب مشروعیت نقش های زنان در خانواده سنتی(پدر سالار) می شود و، از سوی دیگر ، دشواری همامنگی نقش های سنتی با نقش های جدید ، به بحران هویت زنان منتهی می شود. در نتیجه ، زنان خود باید به باز تعریف هویت اجتماعی خویش بپردازند. در پژوهش حاضر، عواملی که زنان را به تأمل در هویت های سنتی، مقاومت در برابر کایشه های جنسیتی و باز تعریف هویت اجتماعی قادر می سازد در دو سطح فردی و ساختاری بررسی شده است.روش پژوهش ترکیبی از دو روش پیمایشی و مصاحبه عمیق است. نتایج نشان می دهد که موقعیت ساختاری ، در مقایسه با هویت شخصی، تأثیر بیشتری در بازتعریف هویت اجتماعی زنان و مقاومت آنها در برابر کلیشه های جنسیتی داشته است و تأثیر تحصیلات در بازتعریف هویت اجتماعی زنان بیشتر از اشتغال بوده است. زنان مذهبی دارای تحصیلات دانشگاهی دچار عدم انسجام هویتی هستند که با ارتقا به سطوح تحصیلی بالاتر و بازاندیشی در هویت های مذهبی و سنتی تا حدود زیادی بر تعارض هویتی فائق می آیند.
علیرضا امینی
دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383
چکیده
هدف این مقاله ارائه شاخص هایی است که عدم تعادل های جنسیتی در بازار کار ایران را نشان می دهد. با مروری بر نظریه های بازار کار دو گانه و موضوع تمایز شغل های بخش اول و دوم، پیدایش شغل های پرتراکم و پیامدهای آن برای زنان بررسی می شود. شاخص های مورد نیاز با استفاده از اطلاعات و آمار موجود در گزارش های رسمی کشور محاسبه شده است. یافته ها حاکی ...
بیشتر
هدف این مقاله ارائه شاخص هایی است که عدم تعادل های جنسیتی در بازار کار ایران را نشان می دهد. با مروری بر نظریه های بازار کار دو گانه و موضوع تمایز شغل های بخش اول و دوم، پیدایش شغل های پرتراکم و پیامدهای آن برای زنان بررسی می شود. شاخص های مورد نیاز با استفاده از اطلاعات و آمار موجود در گزارش های رسمی کشور محاسبه شده است. یافته ها حاکی از نرخ پایین مشارکت زنان به رغم افزایش آن نسبت به دهه گذشته، تمرکز اشتغال زنان در معدودی از فعالیت های اقتصادی، و سطح بالاتر نرخ بیکاری زنان به ویژه جوانان در مناطق شهری نسبت به نرخ بیکاری مردان است. شاخص های جنسیتی بازارکار در مناطق مختلف کشور نشان دهنده عدم تعادل های نگران کننده ای است. برای مثاال، در استان لرستان، نرخ بیکاری زنان در مناطق شهری و روستایی بسیار زیاد است. در مناطق شهری کشور ، مشکل بیکاری زنان و در مناطق روستایی ، مشکل بیکاری زیاد مردان به شکل نگران کننده ای وجود دارد.
علی اصغر احمدی؛ سیدحسین تقوی
دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382
چکیده
این مقاله به ارائه یافته های یک پژوهش درباره اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی فرزندان آنها می پردازد . اطلاعات مورد نیاز از 203 دانش آموز (دختر و پسر) دوره ابتدایی شهر دامغان گردآوری شده است. پرسش نامه رفتار راتر برای سنجش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان در دو محیط خانه و مدرسه به کار رفته است. فهرست توصیفی شغل و پرسش ...
بیشتر
این مقاله به ارائه یافته های یک پژوهش درباره اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی فرزندان آنها می پردازد . اطلاعات مورد نیاز از 203 دانش آموز (دختر و پسر) دوره ابتدایی شهر دامغان گردآوری شده است. پرسش نامه رفتار راتر برای سنجش میزان سازگاری اجتماعی دانش آموزان در دو محیط خانه و مدرسه به کار رفته است. فهرست توصیفی شغل و پرسش نامه تنش استایمنتز به ترتیب برای سنجش رضایت شغلی و تنش شغلی مادران استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد اشتغال مادران در دانش اموزان سال های چهارم و پنجم ابتدایی باعث سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی بیشتر می شود. فرزندان مادرانی که در رده های شغلی فرهنگی – مدیریتی هستند، بهترین عملکرد تحصیلی را دارند افزون بر این همبستگی مثبت و معنی داری بین رضایت مادران و عملکرد رفتاری و آموزشی فرزندان وجود دارد.
احمد رجب زاده
دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382
چکیده
تاهل و اشتغال موقعیت هایی هستند که بر رفتار و روحیات زنان تاثیرات عمیق بر جای می گذارند و موجب تمایز آنها از سایر گروههای زنان می شوند. در این زمینه فعالیت فرهنگی از جمله عرصه هایی است که از موقعیت های زنان تاثیر می پذیرد . در این مقاله، بر اساس داده های طرح فعالیت و مصرف فرهنگی خانواده انجام فعالیت فرهنگی: مطالعه کتاب و نشریه بین زنان ...
بیشتر
تاهل و اشتغال موقعیت هایی هستند که بر رفتار و روحیات زنان تاثیرات عمیق بر جای می گذارند و موجب تمایز آنها از سایر گروههای زنان می شوند. در این زمینه فعالیت فرهنگی از جمله عرصه هایی است که از موقعیت های زنان تاثیر می پذیرد . در این مقاله، بر اساس داده های طرح فعالیت و مصرف فرهنگی خانواده انجام فعالیت فرهنگی: مطالعه کتاب و نشریه بین زنان مجرد و متاهل و زنان متاهل شاغل و خانه دار در ایران با کنترل متغیرهای مهم تحصیلات و طبقه اجتماعی مقایسه شده است. نتایج نشانگر میزان فعالیت فرهنگی کمتر زنان متاهل نسبت به دختران مجرد، و زنان متاهل خانه دار نسبت به زنان متاهل شاغل است. همچنین تحصیلات به عنوان متغیرهای مداخله گر در جهت یکسان سازی نسبت فعالیت های فرهنگی در میان زنان با موقعیت های متفاوت، عمل می کند.