مریم (آزاده) مردانی؛ فضیله خانی
دوره 7، شماره 2 ، مرداد 1388
چکیده
در مطالعه حاضر تلاش می کنیم تا تفاوت زنان در مناطق روستایی استان های مختلف کشور را در سطح باروری و نیز امکانات بهداشتی و پزشکی در حین باروری با توجه به رتبه متفاوت این مناطق در شاخص توسعه انسانی و جنسیتی در سال های عنوان شده را مطالعه کنیم. از آنجا که متغیرهای باروری بیانگر وضعیت خاص زنان است و اَشکال و علل محرومیتها و نیازهای غیرمشترک ...
بیشتر
در مطالعه حاضر تلاش می کنیم تا تفاوت زنان در مناطق روستایی استان های مختلف کشور را در سطح باروری و نیز امکانات بهداشتی و پزشکی در حین باروری با توجه به رتبه متفاوت این مناطق در شاخص توسعه انسانی و جنسیتی در سال های عنوان شده را مطالعه کنیم. از آنجا که متغیرهای باروری بیانگر وضعیت خاص زنان است و اَشکال و علل محرومیتها و نیازهای غیرمشترک زنان مانع قرارگیری آن ها در یک گروه همگن با نیازهای یکسان می شود، دست یابی به اطلاعات تفکیکی در مورد گروههای مختلف زنان در درون هر یک از مناطق خیلی اهمیت دارد. در این مطالعه استدلال می کنیم که قرار گرفتن یک منطقه در گروه مناطق روستایی نمیتواند دلیلی بر همگونی و تشابه این مناطق باشد. نامتوازن بودن سطوح توسعه انسانی و جنسیتی در مناطق روستایی، انزوای جغرافیایی برخی از مناطق روستایی و شرایط متفاوت اقلیمی، جایگاه متفاوتِ آنها را در سطح باروری (محرومیت باروری) و شاخص میزان دسترسی به امکانات بهداشتی در حین حاملگی و پس از آن (بهره مندی باروری) را به دنبال دارد. تئوری های مورد توجه در این پژوهش شامل؛ تئوری های اقتصادی باروری، تئوری تعیین کننده های بلافصل و تئوری فرهنگی باروری است. در این پژوهش از روش اسنادی-آماری و به منظور تحلیل اطلاعات و روابط علّیِ بین متغیرها از آزمونهای آماری و ضرایب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیونِ چندگانه و تحلیل خوشه ای و برای شاخص سازی از تحلیل عاملی استفاده میکنیم. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بین سطوح توسعه انسانی و جنسیتی با سطح محرومیت باروری رابطهای منفی و با سطح بهرهمندی باروری رابطه ای مثبت و معنادار وجود دارد. گرچه از شدت رابطه در سال 1385 در مقایسه با 1375 کاسته شده، اما رابطه همچنان معنادار است. رابطه بین محرومیت و سطح بهرهمندی باروری بیانگر آن است که یکی از دلایل کاهش سطح باروری در برخی مناطق، به خصوص در سال 1385، میتواند سطح بهره مندی باروری باشد؛ چون در هر کجا که زنان بیشتر به امکانات بهداشتی در حین حاملگی و پس از آن دسترسی دارند، تمایل به سطح باروری پایینتری را نشان میدهند.