مطالعات زنان
تبیین ابعاد بنیان فکری حاکم بر توانمندسازی زنان مسلمان

جمیله علم الهدی؛ پرستو علیخانی؛ مرتضی رضایی زاده؛ اسماعیل جعفری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اردیبهشت 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.352745.1008293

چکیده
  نمی‌توان بنیان فکری حاکم بر توانمندسازی زنان مسلمان را بر پایه فمینیسم و گفتمان جنسیت قرار داد. چرا که این دو، مفهوم جنسیت را متناسب با معرفت‌شناسی مادی و غیرالهی تبیین کرده‌اند که با جوامع اسلامی ناسازگار است. از این‌رو، شناسایی مجموعه اصولی برگرفته از ادراک الهی ضرورت پیدا می‌کند تا به مثابه یک بنیان برای توانمندسازی زنان مسلمان ...  بیشتر

مطالعات زنان
ارائه چارچوبی برای توانمندسازی زنان در حکمرانی بر اساس مطالعات حوزه علوم شناختی

امیر عسگری؛ صاحبه مسعودی؛ مائده تقی زاده طبرسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.358478.1008336

چکیده
  توانمندسازی زنان از موضوعاتی است که در طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها و سیاستگزاری‌های نهادهای مختلف در سرتاسر جهان جای می‌گیرد، ولی با این حال، توجه به ویژگی‌های شناختی و پژوهش‌های حوزه علوم شناختی و اساسا مساله شناخت و توانمندی‌های شناختی در بسیاری از این سیاستگزاری‌ها مغفول مانده است. در این راستا، پژوهش حاضر با استفاده از روشی ...  بیشتر

مطالعات زنان
واکاوی تجارب زیسته زنان زندانی: از حسرت کودکی تا تداوم جرائم

مهناز فرهمند؛ سمیه سعادتی فر؛ فاطمه دانافر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.357455.1008330

چکیده
  کودکان آسیب‌پذیرترین گروه‌های جامعه‌اند که تجربیات، ذهنیت و کیفیت تعاملات کودکی وضعیت بزرگ‌سالی آنان را رقم می‌زند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تجارب زیسته کودکی زنان زندانی‌ و تداوم آن در وضعیت فعلی آنان است. این پژوهش یک مطالعه کیفی و به روش پدیدارشناسی هرمنوتیک انجام شده است. داده‌های مطالعه با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری با ...  بیشتر

مطالعات زنان
تجربه زنان از تقسیم کارخانگی

حمیده دباغی؛ کوثر محمدی؛ سمیه جمشیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 شهریور 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.358844.1008338

چکیده
  تقسیم کار خانگی یا توزیع مسئولیت ها و کارهای ضروری به جهت حفظ و نگهداری خانه و افراد خانواده، از زمان صنعتی شدن به بعد از نظر تاریخی، متحول شده و به عنوان یک پدیده اجتماعی در مباحث دانشگاهی- از دهه 1970 به بعد-اهمیت یافته است. زمینه های اجتماعی و اقتصادی همواره در تاریخ تحولات خانواده، بر نوع روابط و تعاملات زن و مرد و نقشهای جنسیتی آنها ...  بیشتر

مطالعات زنان
تجربه بلوغ دربین دختران تک‌والدِ پدر سرپرست؛ یک مطالعه کیفی در شهر یزد

احمد کلاته ساداتی؛ فاطمه عادل خواه؛ فائزه شمس الدین قطرم

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 شهریور 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.359676.1008343

چکیده
  بلوغ، پدیده‌ای زیستی، پیچیده و یک برساخت اجتماعی است که به‌صورت متفاوتی در دختران درک و تجربه می‌شود. دختران نوجوانی که در خانواده‌های پدرسرپرست زندگی می‌کنند، ممکن است به دلیل فقدان مادر با چالش‌های خاصی در دوران قاعدگی مواجه شوند. هدف از پژوهش حاضر فهم تجربه قاعدگی و مسائل خاص دختران پدرسرپرست در دوران بلوغ است. پژوهش حاضر، ...  بیشتر

مطالعات زنان
تجربه زیسته مادران دارای فرزند با ناتوانی‌های ذهنی- حرکتی (مقدمه‌ای بر چالش‌های روانشناختی مواد 53 و 56 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت )

پروانه علایی؛ مریم حکم آبادی قشونی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 شهریور 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.359021.1008339

چکیده
  در سال‌های اخیر به دلیل کاهش نرخ فرزندآوری، در نظام سیاست‌گذاری تلاش‌هایی شده است که از آن جمله می‌توان به طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مصوب اسفند 1399 اشاره کرد. در موادی از این طرح به تحدید غربالگری اشاره‌شده که هدف از انجام این پژوهش شناسایی ملاحظات فردی- اجتماعی حذف غربالگری مادران باردار پیش از تولد فرزند است. روش پژوهش ...  بیشتر

مطالعات زنان
بررسی میزان آسیب‌پذیری زنان درمقایسه با مردان در دوران کووید19

حسین مشک آبادی مهاجر؛ زینب مشک آبادی مهاجر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.362047.1008355

چکیده
  در مقاله حاضر با استفاده از مدل رگرسیون پروبیت تاثیر عوامل جمعیت شناختی بر وضعیت درآمد، پس انداز و اشتغال بعد از دوران کرونا نسبت به قبل از آن در مشهد بر اساس تفکیک جنسیتی، بین دو گروه زنان و مردان مورد سنجش قرار گرفت. داده‌ها به روش پرسشنامه‌ای و به‌ صورت آنلاین جمع آوری و رگرسیون‌های مربوط به وضعیت درآمد، پس انداز و اشتغال با استفاده ...  بیشتر

مطالعات زنان
واکاوی موانع مشارکت اقتصادی زنان در استان یزد (یک مطالعه کیفی)

نگین فلاح حقیقی؛ زینب شریفی؛ حامین احمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.363270.1008365

چکیده
  در حال حاضر توسعه اقتصادی بدون مشارکت اقتصادی زنان امکان‌پذیر نیست. با این وجود، نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران در سطح مطلوبی قرار ندارد. بر اساس آخرین آمار، استان یزد رتبه دوم را از لحاظ نرخ بیکاری زنان دارد. از این رو، این تحقیق با هدف واکاوی موانع مشارکت اقتصادی زنان در استان یزد انجام گرفت. در این مطالعه از روش تحقیق کیفی بهره ...  بیشتر

مطالعات زنان
پیامد شناسی اجرت المثل کار خانگی زن و نقش آن در سیاست‌گذاری و توسعه تحکیم خانواده و افزایش جمعیت

زهرا سادات میرهاشمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 بهمن 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2024.369467.1008413

چکیده
  کار زن در خانه از نظرفقه اسلامی، تکلیف نیست بلکه فضیلتی است که اگر به صورت رایگان در اختیار خانواده قرار دهد مأجور خواهد بود و اگر بخواهد در قبال آن دستمزدی دریافت کند شارع برای او حق مطالبه قرار داده است؛ ولی در فرهنگ عرفی حق زنان نادیده گرفته شده و در برخی موارد مطالبه آن قبیح دانسته می‌شود؛ لذا پژوهش حاضر با هدف تبیین اثر و ارتباط ...  بیشتر

مطالعات زنان
مدیریت بدن در زنان فوتبالیست

فائزه زمانیان؛ مجید وصالی ناصح؛ الهام فروزنده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 اسفند 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2024.361866.1008353

چکیده
  هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه مدیریت بدن توسط ورزشکاران زن فوتبال با توجه به ناسازگاری دو هویت زنانگی و ورزشکاری در متن فوتبال و خارج از آن بود. در این پژوهش از روش تحقیق کیفی تحلیل پدیدارشناختی به مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با 8 نفر از فوتبالیست‌های زن لیگ برتر فوتبال (19 تا 27 سال) پرداخته شد. جمع‌آوری داده‌ها تا حد رسیدن به اشباع ...  بیشتر

مطالعات زنان
تحلیل گفتمان انتقادی دلالت‌های برنامه‌های عمرانی (توسعه) پهلوی دوم در هویت زنانه (مطالعۀ موردی: بازنمایی هویت زنانه در سینمای این دوره)

محمدرضا قائمی نیک؛ هدا مصطفائی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اسفند 1402

https://doi.org/10.22059/jwdp.2024.369502.1008414

چکیده
  اجرای برنامه‌های عمرانی (توسعۀ سرمایه‌داری) در دورۀ پهلوی دوم، اغلب از منظر اقتصادی یا سیاسی مورد تحلیل قرار گرفته است، در حالی‌که تاثیر این برنامه‌ها بر حوزۀ فرهنگ نیز قابل بررسی است. هویت زن ایرانی یکی از قلمروهایی است که تحت تاثیر سیاست‌های فرهنگی برنامه‌های توسعۀ این دوره، دستخوش تغییر و تحول شده است. در این مقاله با هدف بررسی ...  بیشتر

مطالعات زنان
پدیدارشناسی خودکشی زنان در منطقۀ دیشموک

عاطفه رحمانی؛ محسن بدره؛ زهرا میرحسینی

دوره 21، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 867-894

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.350732.1008274

چکیده
  خودکشی یکی از دیربازترین پدیدارهای جوامع انسانی است و از آنجا که طبعاً باید در چارچوب روان‌شناسی اجتماعی هر جامعه و جماعت‌های فرعی‌تر خود مطالعه و فهم شود، تاکنون بخش مهمی از مطالعات اجتماعی خودکشی، متمرکز بر خودکشی در مناطق عشایری و روستایی بوده است. چندسالی است آمار قابل‌توجه خودکشی و به‌ویژه خودسوزی زنان در منطقۀ دیشموک استان ...  بیشتر

مطالعات زنان
فراتحلیل کیفی مقالات پژوهشی زنان بدسرپرست در ایران

هادیه پرهیزکار؛ آذر علی محمدی؛ صدیقه طاهره اسدزاده؛ مریم هاشم پور صادقیان

دوره 21، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 895-921

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.351551.1008280

چکیده
  هدف پژوهش حاضر، بررسی و فراتحلیل کیفی مطالعات انجام‌شده در حوزۀ زنان بدسرپرست است. در این راستا تمامی مقاله‌های علمی-پژوهشی با کلیدواژۀ «زنان بدسرپرست» در بازۀ زمانی ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰ از پایگاه اطلاعاتی-علمی جهاد دانشگاهی و پایگاه اسنادی نورمگز استخراج شد. در ادامه ۳۴ مقاله برای استخراج داده‌ها و بررسی بیشتر گزینش و به روش مطالعۀ ...  بیشتر

مطالعات زنان
طراحی برنامه راهبردی توسعه ورزش قهرمانی بانوان استان خراسان شمالی

محمد ریحانی؛ شهرام عبدی

دوره 21، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 1059-1086

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.357845.1008333

چکیده
  هدف کلی این پژوهش طراحی برنامه راهبردی توسعه ورزش قهرمانی بانوان استان خراسان شمالی بود. پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش توصیفی-پیمایشی، به لحاظ هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها به صورت آمیخته (کمی و کیفی) بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی و کمی شامل مدیران، معاونان و کارشناسان (اداره کل ورزش و جوانان استان خراسان شمالی، اداره ورزش ...  بیشتر

مطالعات زنان
ضرورت‌های نظری و عملی دربارۀ عدالت: عدالت و زنان

فریبا علاسوند

دوره 21، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 589-614

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.352711.1008292

چکیده
  با وجود اهمیت عدالت در فقه سیاسی-اجتماعی، نظریه‌پردازی‌ها باید به نظام‌سازی یا ساختارهای روندساز منجر شوندف اما در رویکرد اسلامی مطرح و تقویت نشده‌اند. از جمله مهم‌ترین مباحث عدالت، پردازش نظریه‌ای است که شامل ابعاد نظری و عملی روشن به‌مثابۀ راهبرد ادارۀ جامعه است. این ابعاد اگرچه در مطالعات دو دهۀ اخیر حوزۀ عدالت مورد توجه پژوهشگران ...  بیشتر

مطالعات زنان
مطالعۀ کیفی چالش‌های مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOs) در تحقق حمایت اجتماعی در قبال خانواده‌های در معرض آسیب: شهر تهران

نسیم السادات محبوبی شریعت‌پناهی؛ مهدیه محمدتقی زاده

دوره 21، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 761-779

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.350968.1008273

چکیده
  امروزه توسعۀ اجتماعی کشورها در گرو مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد در تحقق حقوق گروه‌ها و افراد جاماندۀ اجتماع است. با توجه به اینکه حمایت اجتماعی از خانواده‌های در معرض آسیب از سویی با مسئولیت و مسئولیت‌پذیری همۀ افراد جامعه و از سوی دیگر با حقوق افراد در جامعه مرتبط است، مشارکت سمن‌ها و بررسی چالش‌های آن‌ها می‌تواند حمایت از این ...  بیشتر

مطالعات زنان
هویت جنسیتی زنانه (زنانگی) در سیرۀ حضرت زهرا (س)

یحیی بوذری نژاد؛ ابوالفضل اقبالی

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 305-327

https://doi.org/10.22059/jwdp.2023.355729.1008317

چکیده
  گروه‌های مرجع، الگوها و شیوه‌های زیست تأثیرگذار که به معرفی تیپ‌های ایدئال سبک زندگی در جوامع مختلف منجر می‌شوند، یکی از ابعاد مهم حوزۀ مطالعات اجتماعی هستند. در جامعۀ ایرانی، یکی از این الگوها و مراجع تأثیرگذار در تعیین شیوه‌های زیست و سبک زندگی، دین و سیرۀ بزرگان دینی است. پژوهش‌هایی که دربارۀ میزان دینداری و کیفیت آن در جامعۀ ...  بیشتر

مطالعات زنان
الگوی مفهومی مشارکت بدنۀ اجتماعی زنان در فرایند خط‌مشی‌گذاری حوزۀ زنان و خانواده از منظر گفتمان دینی در ایران

ناهید سلیمی

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 481-516

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.343463.1008211

چکیده
  زنان به‌عنوان بخش مهمی از بدنۀ فعال اجتماع و درگیر مستقیم با نهاد پویای خانواده، عملاً نقش مهمی در شناخت و حل مسئله در تمام حوزه‌های عمومی ایفا می‌کنند. جمهوری اسلامی به‌عنوان حکمرانی متعالی که نظامی مبتنی بر مردم‌سالاری دینی است، نیازمند توجه به این بخش از کنشگران و تسهیل مشارکت عمومی آنان در فرایندهای شناخت مسئله، تصمیم‌گیری ...  بیشتر

مطالعات زنان
رتبه‌بندی عوامل اثرگذار بر کیفیت زندگی زنان متأهل شاغل و خانه‌دار با استفاده از تکنیک AHP

الهام شیردل؛ مهدی معینی؛ عبدالحمید دهانی

دوره 21، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 517-540

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.344209.1008222

چکیده
  یکی از اهداف مهم در جوامع مختلف، کیفیت زندگی مردم آن کشور به‌ویژه زنان است. زنان به‌عنوان مؤثرترین عضو جامعه، نقش بسزایی در ادارۀ خانواده و تحکیم ساختارهای جامعه دارند. کیفیت زندگی زنان تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. از این‌رو هدف از انجام پژوهش حاضر، رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی زنان متأهل شاغل و خانه‌دار است. روش تحقیق ...  بیشتر

مطالعات زنان
تفسیر و بازنمایی ابعاد مختلف مرخصی زایمان در بین مادران شاغل

حجیه بی بی رازقی نصرآباد؛ سوسن باستانی

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 34-1

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.343853.1008216

چکیده
  هدف از این مطالعه، تفسیر و بازنمایی ابعاد مختلف مرخصی زایمان در بین مادران شاغل است. رویکرد پژوهش کیفی است. نمونه شامل 25 زن شاغل با تجربۀ مرخصی زایمان ساکن شهر تهران است که از طریق نمونه‌گیری هدفمند و با حداکثر تنوع براساس سطح اشباع نظری تعیین شدند. شیوۀ گردآوری داده‌ها مصاحبۀ عمیق به‌صورت انفرادی و حضوری و تلفنی و روش تحلیل یافته‌ها، ...  بیشتر

مطالعات زنان
تأثیر توانمندسازی شغلی بر امنیت غذایی زنان روستایی سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی

کیوان شجاع چاغروند؛ علیرضا پورسعید؛ مریم امیدی نجف آبادی

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 52-35

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.347365.1008248

چکیده
  این مطالعه با هدف تأثیر توانمندسازی شغلی بر امنیت غذایی زنان روستایی سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی انجام شد. تحقیق کاربردی و توصیفی است و در استان تهران در طول سال‌های 1398-1400 انجام گرفت. جامعۀ آماری این مطالعه شامل زنان سرپرست خانوار روستایی تحت پوشش سازمان بهزیستی استان تهران است که براساس فرمول کوکران 216 نفر انتخاب شدند. ...  بیشتر

مطالعات زنان
واکاوی معنایی برساخت هویت زنان در گردشگری (مورد مطالعه: زنان شاغل در اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان کرمان)

فرزانه حقیقت قهفرخی؛ سید علی حسینی؛ اسماعیل قادری؛ سید مجتبی محمودزاده

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 82-53

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.347099.1008246

چکیده
  هویت، منشأ و کانون ارزش‌های یک فرد را نشان می‌دهد. افراد با عضویت در گروه‌های اجتماعی مختلف به تعریف هویت اجتماعی خود می‌پردازند. زنان به‌عنوان بخش بزرگی از نیروی کار در صنعت گردشگری، با عضویت در گروه‌های مختلف و فعالیت در بستر جدید گردشگری که گاهی در تقابل با ارزش‌های سنتی آنان است، در معرض تغییر و تحولات هویتی قرار می‌گیرند. ...  بیشتر

مطالعات زنان
مطالعۀ مشارکت سیاسی زنان بلوچ با توجه به قشربندی اجتماعی منطقۀ بلوچستان

سیما رییسی؛ حسین تفضلی؛ محمد توحیدفام؛ احمدرضا طاهری

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 112-83

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.342317.1008205

چکیده
  در هر جامعه‌ای، مشارکت سیاسی گروه‌های اجتماعی بر پایۀ ساختارهای اجتماعی و فرهنگی آن جامعه شکل می‌گیرد که مشارکت را معقول یا سنتی می‌کند. مشارکت سیاسی زنان بلوچ نیز بر همین پایه شکل گرفته است. در مطالعۀ پیش‎‌رو با نگاهی به این پرسش که نظام قشربندی بلوچستان، چگونه مشارکت سیاسی زنان بلوچ را تحت‌الشعاع قرار داده است، مشارکت سیاسی ...  بیشتر

مطالعات زنان
روایت زنان عضو هیئت‌علمی دانشگاه از شرایط اثرگذار بر برقراری تعادل بین نقش شغلی و مادری

شهره روشنی

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 225-191

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.346967.1008243

چکیده
  کار و خانواده دو نهاد مهم برای فرد و جامعه‌اند و برقراری تعادل بین نقش‌های شغلی و خانوادگی اهمیت بسزایی در پیشبرد موفق اهداف دارد. اعضای هیئت‌علمی دانشگاه به‌دلیل برعهده‌داشتن حجم زیاد وظایف شغلی با دشواری‌های بیشتری برای برقراری تعادل بین نقش شغلی و خانوادگی و به‌طور خاص مادری مواجه‌اند. شناسایی شرایط اثرگذار بر ایفای متعادل ...  بیشتر

مطالعات زنان
مسئولیت اجتماعی شرکت و حضور زنان در هیأت مدیره

نازنین بشیری منش؛ نسرین قدمیاری؛ حدیث احمدی

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 343-363

https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.336023.1008133

چکیده
  حضور مدیران زن در ترکیب هیأت ‌مدیره به دلیل سبک تصمیم‌گیری خاص و دقت نظر بالا در ایفای مسئولیت‌های خود تأثیر مثبت و قابل توجهی بر بهبود عملکرد و افزایش ارزش شرکت‌ها دارد. به طوری که حضور زنان منجر به تقویت بعد نظارتی هیأت مدیره شده و رفتارهای فرصت‌طلبانه را کاهش داده و عملکرد و کارایی هیأت مدیره را بهبود می‌بخشد. بر این اساس هدف ...  بیشتر