TY - JOUR ID - 27419 TI - آنیما و راز اسارت خواهران همراه در شاهنامه JO - زن در توسعه و سیاست JA - JWDP LA - fa SN - 2538-3124 AU - موسوی, سید کاظم AU - خسروی, اشرف AD - استادیار گروه زبان و ادبیات¬فارسی دانشکده ادبیات و علوم¬انسانی دانشگاه شهرکرد AD - دانشجوی کارشناسی¬ارشد ادبیات فارسی Y1 - 2008 PY - 2008 VL - 6 IS - 3 SP - EP - KW - شاهنامه KW - ناخودآگاه جمعی KW - آنیما KW - آنیموس KW - خواهران توأمان KW - اسطوره KW - روان‌شناسی شخصیت DO - N2 - شاهنامه فردوسی از ارزنده‌ترین آثار ادبی ایران و جهان است که از دیدگاه‌های مختلف قابل نقد و بررسی است. این اثر ارزشمند و افتخارآمیز را می‌توان از جهت زبان و ادبیات، جامعه‌شناسی، اسطوره‌شناسی، داستان‌پردازی و سایر زمینه‌ها تحلیل کرد. یکی از زمینه‌های به نسبت جدید که می‌تواند بستر پژوهش در شاهنامه باشد و آثار و نتایج مفیدی به‌دست دهد، روان‌کاوی و روان‌شناسی است. از روان‌کاوان و روان‌شناسان برجسته و صاحب‌نظر دوران اخیر که آرا و نظرات او در بررسی آثار ادبی مشرق‌زمین مفید و قابل استفاده است، کارل گوستاو یونگ است. آنیما (وجود مادینه) از مهم‌ترین موضوعات نظریه روان‌شناسی تحلیلی شخصیت اوست که به گفته وی به صورت‌های دوگانه سازنده و ویران‌گر نمود پیدا می‌کند. زنان در شاهنامه در کنار داشتن جلوه‌های بیرونی و اجتماعی خود می‌توانند به گونه‌ای نمودهای دو‌گانه آنیما باشند که در ناخودآگاه جمعی قوم ایرانی وجود داشته و در اسطوره و پس از آن در حماسه پدیدار شده‌اند. سودابه و زنان گمراه‌کننده هفت‌خوان، آنیمای منفی و فرانک، فرنگیس، رودابه و سیندخت آنیمای مثبت ناخود آگاه‌اند که در حماسه نقش و کارکرد مهمی ایفا می‌کنند. خواهران توأمانی (پاکیزه رویان جمشید و خواهران اسفندیار) که در شاهنامه به اسارت درمی‌آیند و سپس آزاد می‌شوند بیانگر این نکته‌اند که آنیما در برخورد با خودآگاه می‌تواند دگرگون شود و از حالت آفرینندگی و پاکی به اسارت و ناپاکی درآید و دوباره در برخورد با یک خودآگاه نیک به حالت اولیه خود باز گردد. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته شده‌است. UR - https://jwdp.ut.ac.ir/article_27419.html L1 - https://jwdp.ut.ac.ir/article_27419_db7ce48a84b643f711cdf9d36ce3452d.pdf ER -