مطالعات زنان
زینب مرادی نژاد؛ محمدتقی کرمی؛ سعیده امینی؛ سعید ذکایی
چکیده
زنان ایرانی جهت ورود به عرصۀ سیاست یا مواجهه با امر سیاسی، استراتژی‌‌های متنوعی درپیش می‌‌گیرند که هدف این پژوهش، فهم آنها از منظر زنان است. منظور از استراتژی، راهبردهای کلانی است که میتوان در مجموع از رفتارهای فرد در موقعیتهای گوناگون کشف کرد و در نوشتار حاضر بدین معناست که زنان ایرانی از چه سازوکارهای جهت ورود به عرصۀ سیاست ...
بیشتر
زنان ایرانی جهت ورود به عرصۀ سیاست یا مواجهه با امر سیاسی، استراتژی‌‌های متنوعی درپیش می‌‌گیرند که هدف این پژوهش، فهم آنها از منظر زنان است. منظور از استراتژی، راهبردهای کلانی است که میتوان در مجموع از رفتارهای فرد در موقعیتهای گوناگون کشف کرد و در نوشتار حاضر بدین معناست که زنان ایرانی از چه سازوکارهای جهت ورود به عرصۀ سیاست و مواجهه با امر سیاسی استفاده می‌‌کنند؟ به این منظور چارچوب مفهومی با رویکردی تفسیری - انتقادی و با اتکا به مفاهیم حساسی همچون درک از نابرابری جنسیتی، تجربۀ متفاوت (تجربۀ زیستۀ زنانه) و پیشروی آرام منبعث از دیدگاه‌‌هایی همچون فمینسیم رادیکال و نظریۀ آصف بیات، تدوین شد. این پژوهش با رویکرد کیفی (مصاحبه‌‌های فردی و گروهی) و با روش تحلیل مضمون انجام شده است. براساس نتایج این پژوهش چهار گونه استراتژی مقاومت جنسیتی جسورانه، بی‌‌عملی منتظرانه، سیاست‌‌ورزی زنانه (استراتژی نرم)، و عزلت‌‌گزینی مأیوسانه به‌دست آمده‌‌اند. ازاینرو میتوان گفت با توجه به تفاوت شیوۀ آگاهی و منشأ آن در افراد، گزینش استراتژی و راهبرد نیز در بین زنان متفاوت است و به‌دنبال آن تکثری از الگوهای عاملیت و سوژگی زنان در میدان سیاست وجود دارد. علاوه‌‌براین نتایج پژوهش حاکی از دو نکتۀ مهم است: 1. حساسیت‌‌های جنسیتی و کنشگری سیاسی زنان پیونده خورده و جدایی‌ناپذیرند. 2. جنسیت را میتوان به‌عنوان یکی از بردارهای تعیین‌‌کنندۀ کنشگری سیاسی در عرصۀ خرد و کلان دانست.
رحمان باقری؛ داریوش رضاپور؛ اسفندیار غفاری‌نسب
چکیده
خودکشی یکی از آسیبهای اجتماعی موجود در جوامع مختلف است که به شیوههای گوناگونی انجام می‌شود؛ خودسوزی یکی از این شیوههای دردناک است. مقالة حاضر با هدف مطالعة تجربة زیستة زنان نجاتیافته از خودسوزی در بخش کوهنانی شهرستان کوهدشت، که طی سالهای 1383 تا 1396 به خودسوزی اقدام کرده‌اند، صورت گرفته است. محققان در این پژوهش کیفی ...
بیشتر
خودکشی یکی از آسیبهای اجتماعی موجود در جوامع مختلف است که به شیوههای گوناگونی انجام می‌شود؛ خودسوزی یکی از این شیوههای دردناک است. مقالة حاضر با هدف مطالعة تجربة زیستة زنان نجاتیافته از خودسوزی در بخش کوهنانی شهرستان کوهدشت، که طی سالهای 1383 تا 1396 به خودسوزی اقدام کرده‌اند، صورت گرفته است. محققان در این پژوهش کیفی از روش پدیدارشناسی تفسیری، نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک مصاحبة عمیق با 10 زن برای جمعآوری اطلاعات بهره جستهاند. همة مصاحبهها ضبط و بلافاصله روی کاغذ نگاشته و با رویکرد تفسیری تحلیل شد. یافته‌های پژوهش، که حاصل استخراج از مصاحبههاست، شامل مقولههای «سنتگرایی فرهنگی»، «چالش‌های اقتصادی»، «کمبود مهارتهای ارتباطی»، «خشونت شوهران علیه زنان»، «ناخوشایندی طلاق»، «ابراز خود و رهایی» و «دسترسی آسان به مواد خودسوزی» است. نتایج پژوهش بیانگر تعامل ابعاد مختلف فرهنگی‌ـ اجتماعی، اقتصادی و روانی در فرایند اقدام به خودسوزی زنان روستایی و موقعیتمند بودن این ابعاد است. در آخر، پیشنهادهایی متناسب با ظرفیتهای موجود ارائه شد.
جامعه شناسی
فیروز راد؛ گیتا بیلان
چکیده
شواهد نشان‌دهندۀ تغییر فرهنگی در ایران و ترجیح بدن لاغر در بین زنان است. توجه فراوان به زیبایی و تناسب اندام از پیامدهای جامعۀ مصرفی است و زنان برای دستیابی به اندازۀ بدنی دلخواه به روش‌های متعددی، همچون رژیمهای زیبایی و لاغری اندام، روی آوردهاند. بنابراین، مطالعۀ حاضر به منظور سنجش عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به ایده‌آل‌های ...
بیشتر
شواهد نشان‌دهندۀ تغییر فرهنگی در ایران و ترجیح بدن لاغر در بین زنان است. توجه فراوان به زیبایی و تناسب اندام از پیامدهای جامعۀ مصرفی است و زنان برای دستیابی به اندازۀ بدنی دلخواه به روش‌های متعددی، همچون رژیمهای زیبایی و لاغری اندام، روی آوردهاند. بنابراین، مطالعۀ حاضر به منظور سنجش عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به ایده‌آل‌های زیبایی اندام در بین زنان شهر تبریز به مرحلۀ اجرا درآمده است. چارچوب نظری تحقیق با نظریههای بوردیو، گیدنز، گافمن و فمنیسم شکل گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق متشکل از کلیۀ بانوان مراجعهکننده به باشگاههای ورزش بدن‌سازی (تناسب اندام) دایر در شهر تبریزند. با استفاده از روش پیمایش و شیوۀ نمونه‌گیری خوشهای چندمرحله‌ای، تعداد 55 باشگاه انتخاب شده و تعداد 385 نفر از بانوان مراجعهکننده به این باشگاهها به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. اطلاعات مورد نیاز با به‌کارگیری پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته جمعآوری شده و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار آماری Spss صورت گرفته است. یافتهها نشان می‌دهد که میانگین گرایش به ایده‌آل‌های زیبایی اندام در زنان مطالعه‌شده، 12/111 است. براساس نتایج به‌دست‌آمده از تحلیلهای دومتغیره و چند‌متغیره، متغیرهای نگرش فمنیستی، سرمایۀ فرهنگی، مصرف رسانه، وضعیت تأهل و سن، با گرایش به ایده‌آل‌های زیبایی اندام رابطۀ آماری معناداری نشان دادهاند. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان می‌دهد که متغیرهای سرمایۀ فرهنگی، مصرف رسانه و سن از طریق تحت‌تأثیر قرار دادن متغیر نگرش فمنیستی بر میزان گرایش به ایده‌آل‌های زیبایی اندام تأثیرگذار است. براساس نتایج رگرسیون چند‌متغیره، این متغیرها توانایی پیشبینی 37درصد از تغییرات میزان گرایش به ایده‌آل‌های زیبایی اندام را دارند.
جامعه شناسی
امید قادرزاده؛ فاطمه غلامی؛ الهه غلامی
چکیده
دختران مجرد در زمرۀ گروههایی محسوب می‌شوند که به دلیل جایگاه شکننده و آسیب‌پذیر در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در معرض طرد قرار دارند. هدف این پژوهش، بازسازی معنایی تجربۀ زیستۀ دختران از تجرد، کشف زمینهها، پیامدها و نحوۀ مواجهۀ دختران با تجرد از طریق ادراک و معنای ذهنی دخترانی است که درگیر این فرایند شده‌اند. پژوهش حاضر ...
بیشتر
دختران مجرد در زمرۀ گروههایی محسوب می‌شوند که به دلیل جایگاه شکننده و آسیب‌پذیر در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی در معرض طرد قرار دارند. هدف این پژوهش، بازسازی معنایی تجربۀ زیستۀ دختران از تجرد، کشف زمینهها، پیامدها و نحوۀ مواجهۀ دختران با تجرد از طریق ادراک و معنای ذهنی دخترانی است که درگیر این فرایند شده‌اند. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریۀ زمینه‌ای میان دختران مجرد شهر ایوان به انجام رسید. برای انتخاب نمونهها از روش نمونه‌گیری هدفمند و حداکثر تنوع و برای گردآوری دادهها از مصاحبۀ نیمه‌ساخت‌یافته استفاده شد. در نمونۀ پژوهش، 28 نفر از دختران مجرد مشارکت داشتند که به لحاظ بهره‌مندی از سرمایههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متفاوت بودند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که زمینه‌هایی چون تثبیت دالهای پذیرفته‌شده، ازدواج به‌مثابۀ نهاد حمایتی، جنسیتی‌شدن فضای عمومی و تقدیرگرایی در تجرد زنان نقش دارند. در این میان، محدودیتهای پذیرفته‌شده بهمثابة زمینۀ تسهیلگر و بازنمایی وابستگی در رسانه به‌منزلة شرایط مداخلهگر عمل کرده‌اند. بازسازی معنایی تجربه و درک دختران مجرد از تجرد بر الزامهای استتار، مکانهای مذهبی به‌مثابۀ پناهگاه، سیاست حضور و روی‌آوردن به مشاغل زنانه، بازاندیشی و مجازی‌شدن روابط دلالت دارد. براساس مطالعة حاضر، تجربۀ تجرد برای دختران، خشونت روانی، انزوای مضاعف، آیندۀ مبهم و احساس سرباری و ابژه‌های حقارت در پی داشته است. مقولۀ هسته نیز بر دسترس‌ناپذیر بودن موقعیتها دلالت دارد.
توسعه روستایی
حشمت اله سعدی؛ هاجر وحدت مودب
چکیده
زن‌سرپرست خانوار به زنی اطلاق می‌شود که به یکی از دلایل فوت، مفقودالاثر‌شدن، متارکه، طلاق، اعتیاد، از‌کارافتادگی (دائم یا موقت)، محکومیت به زندان، اعزام به سربازی، یا بیماری، سرپرست مرد را از دست داده و مسئول تأمین معاش مادی و نیازهای معنوی خانواده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی امنیت غذایی زنان سرپرست خانوار روستایی شهرستان ...
بیشتر
زن‌سرپرست خانوار به زنی اطلاق می‌شود که به یکی از دلایل فوت، مفقودالاثر‌شدن، متارکه، طلاق، اعتیاد، از‌کارافتادگی (دائم یا موقت)، محکومیت به زندان، اعزام به سربازی، یا بیماری، سرپرست مرد را از دست داده و مسئول تأمین معاش مادی و نیازهای معنوی خانواده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی امنیت غذایی زنان سرپرست خانوار روستایی شهرستان رزن و عوامل مؤثر بر آن انجام شد. روش تحقیق پیمایشی است و از پرسش‌نامۀ استاندارد مقیاس ناامنی غذایی خانوار (از بعد دسترسی) HFIAS استفاده شده است به این منظور، 92 نفر از زنان سرپرست خانوار شهرستان براساس فرمول کوکران برای نمونه انتخاب و بررسی شد. پس از بررسی ادبیات موضوع، از پرسش‌نامۀ استانداردشده برای ارزیابی امنیت غذایی استفاده شد. میزان روایی ابزار پژوهش با کمک الفای کرونباخ برابر 5/89 بود. نتایج پژوهش نشان داد فقط 25 درصد از زنان بررسی‌شده در امنیت کامل غذایی بهسر میبرند و 75 درصد از آنها درجات مختلفی از ناامنی غذایی دارند. همچنین، امنیت غذایی با عواملی چون بار تکفل، میزان تحصیلات، تعداد فرزند زیر 18 سال، علت سرپرستی، و وضعیت تملک منزل مسکونی ارتباط معنادار دارد.
جامعه شناسی
امیر رستگار خالد؛ هاجر عظیمی
چکیده
چکیده زنان سرپرست خانوار، به‌منزلۀ یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر اجتماعی، با مشکلات متعددی در زندگی روبه‌رو هستند که در این میان، تعارض بین نقش‌های شغلی و خانوادگی به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) یکی از مسائل مهمی است که این گروه از زنان با آن مواجه‌اند. به همین دلیل، پژوهش حاضر با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق و رودررو، ...
بیشتر
چکیده زنان سرپرست خانوار، به‌منزلۀ یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر اجتماعی، با مشکلات متعددی در زندگی روبه‌رو هستند که در این میان، تعارض بین نقش‌های شغلی و خانوادگی به دلیل ایفای نقش دوگانه (پدر و مادر) یکی از مسائل مهمی است که این گروه از زنان با آن مواجه‌اند. به همین دلیل، پژوهش حاضر با استفاده از روش گراندد تئوری و مصاحبۀ عمیق و رودررو، که با 25 نفر از زنان سرپرست خانوار صورت گرفته است، به بررسی مشکلات عمدۀ آنان در این زمینه میپردازد. نتایج به‌دست‌آمده براساس تحلیل دادهها و مدل پارادایمی حاکی از آن است که اجبار به ایفای همزمان نقش شوهری (نانآوری) و زنی (مادری) شرایط علّیِ ایجاد تعارض را در زنان سرپرست خانوار فراهم می‌کند و از جهت دیگر، فقدان حمایت خانوادگی و اجتماعی به‌منزلۀ شرایط مداخلهگر، سهم زیادی در تشدید این تعارض برعهده دارند که در بستر مشکلاتی چون اضافهبار نقش خانوادگی و شغلی بروز می‌کند. راهبرد زنان سرپرست خانوار در این وضعیت برقراری توازن بین نقش‌های شغلی و خانوادگی است که به دلیل نبود حمایتهای لازم در این زمینه، با تعارض بین نقشها مواجه می‌شوند که برای آنان پیامدهای نامطلوبی چون کاهش کیفیت زندگی و تضعیف نقش‌های خانوادگی را به دنبال دارد.
علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ سیدجواد امام جمعه زاده؛ علی عارفیان جزی
چکیده
بشر، از اوان پیدایش تا کنون، نظام های سیاسی مختلفی را تجربه کرده است. اما در این میان هیچ نظامی تاکنون به اندازة نظامهای دموکراتیک جایگاه ویژه‌ای نداشته است. از سوی دیگر، به نظر میرسد پیشرفت و توسعة عمیق سیاسی در جوامع در جهت رسیدن به اهداف تعیین‌شده، که از هر‌گونه افراط و تفریط به دور باشد، خصوصاَ در عرصة اجتماع و سیاست، بدون ...
بیشتر
بشر، از اوان پیدایش تا کنون، نظام های سیاسی مختلفی را تجربه کرده است. اما در این میان هیچ نظامی تاکنون به اندازة نظامهای دموکراتیک جایگاه ویژه‌ای نداشته است. از سوی دیگر، به نظر میرسد پیشرفت و توسعة عمیق سیاسی در جوامع در جهت رسیدن به اهداف تعیین‌شده، که از هر‌گونه افراط و تفریط به دور باشد، خصوصاَ در عرصة اجتماع و سیاست، بدون توجه به ساختار خانواده و روش‌های تربیتی حاکم در آنها میسر نخواهد بود. حال، هدف این پژوهش بررسی تأثیر روش‌های تربیتی مختلف در درون خانوادهها بر روی ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان مرد و زن شهر اصفهان در سال 1394 است. با تقسیم روش‌های تربیتی به سه نوع شیوههای مقتدرانه، مستبدانه و سهلگیرانه، نتایج نشان می‌دهد که روش‌های مقتدرانه با ضریب 49/0 باعث افزایش ایستارهای دموکراتیک می‌شود، اما روش‌های مستبدانه با ضریب 18/0- باعث کاهش ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان می‌شود. از سوی دیگر، یافتهها نشان می‌دهد که هر‌چند بین مردان هر دو شیوة تربیتی مستبدانه و مقتدرانه با ایستارهای دموکراتیک آنها ارتباط داشتند، بین زنان، فقط روش تربیتی مقتدرانه بر روی ایستارهای دموکراسیخواهی آنان تأثیر میگذاشت و باعث افزایش این نوع ایستارها در بین آنان میشد. سرانجام، نتایج نشان می‌دهد که روش سهلانگارانه تأثیری در افزایش یا کاهش ایستارهای دموکراتیک ندارد.
اقتصاد
یاسر رضائی پیته‌نوئی؛ خدیجه محسنی
چکیده
امروزه، توسعة پایدار بر توانمندسازی زنان تکیه دارد؛ به‌طوری‌که اندیشمندان اجتماعی همواره بر رفع موانع جنسیتی به‌منزلة لازمة تحقق توسعة اقتصادی و اجتماعی تأکید کرده‌اند. بر این اساس، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین جنسیت هیئت‌مدیره و ضعف کنترل داخلی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه، ...
بیشتر
امروزه، توسعة پایدار بر توانمندسازی زنان تکیه دارد؛ به‌طوری‌که اندیشمندان اجتماعی همواره بر رفع موانع جنسیتی به‌منزلة لازمة تحقق توسعة اقتصادی و اجتماعی تأکید کرده‌اند. بر این اساس، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین جنسیت هیئت‌مدیره و ضعف کنترل داخلی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این مطالعه، جنسیت هیئت‌مدیره به‌منزلة متغیر مستقل و ضعف کنترل داخلی متغیر وابسته پژوهش است. برای آزمون فرضیههای تحقیق از اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصلة زمانی بین سالهای 1391 تا 1395 استفاده شده است. به‌طوری‌که پس از اعمال محدودیتهای مورد نظر در این تحقیق، نمونة نهایی متشکل از 87 شرکت انتخاب شدند. پس از اندازهگیری متغیرهای تحقیق از تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند‌متغیره و تکنیک آماری دادههای ترکیبی برای آزمون فرضیة تحقیق استفاده شد. نتایج به‌دست‌آمده از آزمون فرضیه حاکی از آن است که بین جنسیت هیئت‌مدیره و ضعف کنترل داخلی شرکتها رابطة منفی معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، حضور زنان در هیئت‌مدیره ضعف کنترل داخلی شرکت را کاهش می‌دهد.
فهیمه کشاورزی؛ بابک شمشیری
چکیده
هدف از این پژوهش ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع طبقهبندی، تدوین الگویی کاربردی در توسعة توانمندسازی زنان شایسته در جامعة ایران است. در این زمینه، هدف کیفی پژوهش کشف چارچوب مؤلفه‌های کاربردی در توسعة توانمندسازی زنان شایسته و هدف کمی پژوهش اعتباریابی چارچوب تدوین‌شده، سنجش میزان سودمندی و قابلیت تحقق آن است. روش پژوهش در بخش کیفی ...
بیشتر
هدف از این پژوهش ترکیبی اکتشافی متوالی از نوع طبقهبندی، تدوین الگویی کاربردی در توسعة توانمندسازی زنان شایسته در جامعة ایران است. در این زمینه، هدف کیفی پژوهش کشف چارچوب مؤلفه‌های کاربردی در توسعة توانمندسازی زنان شایسته و هدف کمی پژوهش اعتباریابی چارچوب تدوین‌شده، سنجش میزان سودمندی و قابلیت تحقق آن است. روش پژوهش در بخش کیفی مطالعة موردی و مشارکت‌کنندگان بالقوة این پژوهش شامل متخصصان و اعضای هیئت علمی و همچنین زنان نمونة استان فارس بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و معیار اشباع نظری 15 نفر از متخصصان و 10 نفر از زنان نمونه و 5 نفر از زنان نمونة شهر، که تصدی مدیریتی داشتند، انتخاب شدند. روش جمعآوری دادههای کیفی مصاحبة عمیق و مطالعة اسناد مرتبط با موضوع پژوهش بود. برای تدوین الگویی کاربردی در توسعة توانمندسازی زنان شایسته در جامعة ایران از روش تحلیل شبکة مضامین استفاده شد. براساس یافته‌های بخش کیفی پژوهش، الگوی توانمندسازی زنان شایسته در جامعة ایران در قالب پنج مضمون سازماندهندة دانش شخصی، دانش محیطی، نگرش شخصی، نگرش محیطی، مهارت شخصی و مهارت محیطی و 57 مضمون پایه کاوش شد. براساس یافته‌های بخش اول پژوهش، مقیاسی برای استفاده در بخش کمی طراحی شد. در بخش کمی، با استفاده از روش توصیفی‌ـ پیمایشی اعتبار چارچوب سنجیده شد. جامعة آماری شامل اعضای هیئت علمی متخصص در رشتههای روانشناسی، علوم تربیتی، جامعهشناسی و حقوق بودند که با استفاده از رویکرد نمونه‌گیری هدفمند و روش آگاهیدهندگان کلیدی 20 نفر انتخاب و مقیاس ذکرشده بین آنان توزیع شد. با استفاده از نرم‌افزارهای لیزرل 8/8 و 21 Spss و روش تحلیل عاملی تأییدی اعتباریابی چارچوب سنجیده شد. نتایج نشان داد که الگوی تدوین‌شده اعتبار لازم را دارد و سودمند و قابل اجراست.
ندا نصر؛ علی محمد ناعمی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة گرایش‌های فمنیستی با خودشیءانگاری، درونی‌سازی لاغری ایدئال و هویت جنسی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل 1856 نفر دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال تحصیلی 1396ـ1397 بود که با استفاده از جدول مورگان 318 نفر به ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة گرایش‌های فمنیستی با خودشیءانگاری، درونی‌سازی لاغری ایدئال و هویت جنسی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل 1856 نفر دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار در سال تحصیلی 1396ـ1397 بود که با استفاده از جدول مورگان 318 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای نسبتی به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای گرایش‌های فمنیستی برگاد و هاید (1991)، خودشیءانگاری نل و فردریکسون (1997)، درونی‌سازی لاغری استیک و گراس (1998) و هویت نقش جنسیتی شرتزر، لوفر، سیلورا و مک براید (2008) استفاده شد. دادههای گردآوریشده با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 و روش‌های آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون تک‌متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین گرایش‌های فمنیستی با خودشیءانگاری رابطة معناداری وجود ندارد؛ اما با درونی‌سازی لاغری ایدئال همبستگی منفی و معنادار و با هویت جنسی رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، براساس نتایج تحقیق مشخص شد که گرایش‌های فمنیستی توانست حدود 4/5 درصد واریانس درونی‌سازی لاغری ایدئال و 6/5 درصد واریانس هویت جنسی را تبیین کند. بنابراین، افزایش گرایش‌های فمنیستی میتواند سبب کاهش درونی‌سازی لاغری ایدئال و افزایش هویت جنسی دانشجویان دختر شود.
جامعه شناسی
احمدرضا اصغرپور ماسوله؛ فریبا فیروزی؛ غلامرضا صدیق اورعی
چکیده
فرایند شغل‌یابی و نگه‌داشت موقعیت شغلی متأثر از عناصر متعدد از جمله جنس است. زنان، و به‌ویژه زنانی که سرپرست خانواده‌اند، با دغدغه‌های فراوان در فرایند جست‌وجو و حفظ موقعیت شغلی مواجه‌اند. این پژوهش، که مشارکت‌کنندگان آن زنان سرپرست خانوار مددجوی کمیتة امدادند، تلاش نموده، با بهره‌مندی از روش نظریة زمینه‌ای، ادراکی از فرایند ...
بیشتر
فرایند شغل‌یابی و نگه‌داشت موقعیت شغلی متأثر از عناصر متعدد از جمله جنس است. زنان، و به‌ویژه زنانی که سرپرست خانواده‌اند، با دغدغه‌های فراوان در فرایند جست‌وجو و حفظ موقعیت شغلی مواجه‌اند. این پژوهش، که مشارکت‌کنندگان آن زنان سرپرست خانوار مددجوی کمیتة امدادند، تلاش نموده، با بهره‌مندی از روش نظریة زمینه‌ای، ادراکی از فرایند کاریابی و تجربه‌زیستة این گروه از زنان در فرایند شغل‌یابی ارائه کند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد موقعیتهای شغلی زنان مطالعه‌شده در عمدة موارد به شکلی فرساینده و متزلزل است که کمتر میتوان آن را روشن‌گر آیندة مددجو دانست. در زندگی این زنان چالش‌هایی که در این فرایند بروز و ظهور می‌کند بیش از نقاط قوت احتمالی است. آنان به دلیل فعالیت شغلی بیش از سنین بازنشستگی مرسوم دچار فرسایش جسمی و روحی می‌شوند و وضعیت جسمی‌شان در آینده در معرض خطر قرار می‌گیرد. به‌علاوه، این زنان در محیط کار با چالش‌هایی مواجه می‌شوند که ویژة زنان است و محیط کاری را برای آنان ناایمن می‌کند. این ناامنی ایشان را برای پذیرش موقعیت شغلی مردد می‌کند. درنتیجه، تأکید بر آموزش‌هایی با محوریت مهارت‌آموزی پایدار به‌منزلة یکی از راهبردهای اثربخش بر بهبود اوضاع ایشان گزارش می‌شود.
نازنین بشیری منش؛ سید حسام وقفی
چکیده
زنان نقش شایان ذکری در کسب موفقیت در زمینههای اقتصادی دارند که به ایجاد ارزشآفرینی و افزایش سطح رفاه افراد در جامعه منجر می‌شود. آنان در مقولة روابط اجتماعی دقت نظر بیشتری دارند و بر انجام‌دادن صحیح وظایف محوله و پیروی از قوانین حاکم اهتمام بیشتری میورزند؛ بنابراین، حضور زنان در هیئتمدیرة شرکتها میتواند مفید ...
بیشتر
زنان نقش شایان ذکری در کسب موفقیت در زمینههای اقتصادی دارند که به ایجاد ارزشآفرینی و افزایش سطح رفاه افراد در جامعه منجر می‌شود. آنان در مقولة روابط اجتماعی دقت نظر بیشتری دارند و بر انجام‌دادن صحیح وظایف محوله و پیروی از قوانین حاکم اهتمام بیشتری میورزند؛ بنابراین، حضور زنان در هیئتمدیرة شرکتها میتواند مفید واقع شود. در این پژوهش، به بررسی نقش حضور زنان در هیئت‌مدیره بر کیفیت اطلاعات صورتهای مالی پرداخته می‌شود. جامعة آماری پژوهش شامل اطلاعات مالی 125 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1392 تا 1398 است. در این پژوهش، متغیر مستقل، تعداد زن در ترکیب هیئت‌مدیره و متغیر وابسته متغیرهای مرتبط باکیفیت اطلاعات (بیان صادقانه، بهموقع بودن و قابلیت مقایسه) هستند. نتایج حاصل از آزمون فرضیههای پژوهش، که از روش رگرسیون استفاده شد، نشان می‌دهد که وجود زن در ساختار مدیریت شرکت‌های بورسی موجب افزایش کیفیت اطلاعات شرکت شده است. بدین شکل که حضور زنان بین اعضای هیئت‌مدیره، که تنوع جنسیتی اعضای هیئت‌مدیره است، تأثیر مستقیم و معناداری بر بیان صادقانة گزارشهای مالی و بهموقع بودن گزارشهای مالی دارد و همچنین باعث افزایش قابلیت مقایسة صورتهای مالی می‌شود.
مطالعات زنان
علی یعقوبی؛ هانیه مقدس یزدی
چکیده
مفهوم زنانگی به‌مثابۀ سازهای اجتماعی است که در زمانهای مختلف مدلولهای متعددی داشته است. هدف این مقاله سنخ‌شناسی دختران دانشجو در دانشگاه گیلان است. در مطالعۀ مزبور، با تکیه بر روش‌های کیفی و نمونه‌گیری هدفمند از مصاحبه‌‌های نیمهسازمانیافته فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شد. برای این منظور، با 30 نفر مصاحبه ...
بیشتر
مفهوم زنانگی به‌مثابۀ سازهای اجتماعی است که در زمانهای مختلف مدلولهای متعددی داشته است. هدف این مقاله سنخ‌شناسی دختران دانشجو در دانشگاه گیلان است. در مطالعۀ مزبور، با تکیه بر روش‌های کیفی و نمونه‌گیری هدفمند از مصاحبه‌‌های نیمهسازمانیافته فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شد. برای این منظور، با 30 نفر مصاحبه شد. سپس مصاحبهها به شیوۀ تحلیل مضمون بررسی شدند. براساس گفتوگوهای به‌دست‌آمده، زنان به سه سنخ سازشی، تلفیقی و مقاوم تقسیم شدند که تداعیکنندۀ نظریۀ کانل در سه گونۀ زنانگی سازگار، ترکیبی و مقاوم است. برمبنای یافته‌های تحقیق، هستۀ اصلی دلایل تغییرات زنانگی افزایش مصرف رسانهای و شبکههای اجتماعی است.
مطالعات زنان
علی شمس؛ حلیمه رزمی؛ محمدحسین شهیر
چکیده
پرورش طیور محلی یکی از فعالیت‌هایی است که زنان در سطح روستاها در آن مشارکت دارند و عوامل متعددی بر سطح مشارکت آنها تأثیر می‌گذارد. هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی سنجش عوامل مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در پرورش طیور محلی بود. جامعۀ آماری شامل 22 هزار و 564 خانوار روستایی در شهرستان مراغه بودند که با استفاده از فرمول کوکران 224 ...
بیشتر
پرورش طیور محلی یکی از فعالیت‌هایی است که زنان در سطح روستاها در آن مشارکت دارند و عوامل متعددی بر سطح مشارکت آنها تأثیر می‌گذارد. هدف این تحقیق توصیفی‌ـ همبستگی سنجش عوامل مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در پرورش طیور محلی بود. جامعۀ آماری شامل 22 هزار و 564 خانوار روستایی در شهرستان مراغه بودند که با استفاده از فرمول کوکران 224 نفر از زنان روستایی پرورش‌دهندۀ طیور محلی از طریق نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و مطالعه شدند. ابزار تحقیق پرسش‌نامۀ محققساختهای بود که روایی آن از طریق متخصصان موضوعی تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام مطالعۀ مقدماتی و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ بزرگ‌تر از 7/0 برای شاخصهای ترکیبی به‌دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد به غیر از زنان، سایر اعضای خانواده نیز در پرورش طیور مشارکت داشتند، ولی مشارکت زنان از بقیه بیشتر بود. زنان به‌طور متوسط حدود 5/77درصد در فعالیت‌های پرورش طیور مشارکت داشتند و بیشترین مشارکت آنها در زمینۀ جوجهکشی و کمترین آن در زمینۀ لانهسازی بود. تحلیل همبستگی نشان داد که مشارکت زنان با متغیرهای سن، تحصیلات زنان، تحصیلات همسر، تعداد اعضای خانوار، تعداد کل طیور و دانش رابطۀ منفی و معنادار ولی با نگرش و سهم زنان از درآمد فروش طیور و محصولات رابطة مثبت و معناداری داشت.
مطالعات زنان
سعدی محمدی؛ مرضیه طلعتی؛ ارکان محمدی
چکیده
امروزه برای تحقق محیطی بانشاط در روستاها و دستیابی به بهزیستی ذهنی زنان روستایی، که به دلایل اجتماعی و اقتصادی در انزوا قرار گرفتهاند، با توجه به وجود فقر و بیکاری گسترده در روستاها و ضرورت رفع آنها به منظور تحقق محیطی بانشاط، بر بهرهگیری از پتانسیلهای روستاها جهت رونق اقتصادی و حضور زنان در آنها تأکید می‌شود. در این میان، ...
بیشتر
امروزه برای تحقق محیطی بانشاط در روستاها و دستیابی به بهزیستی ذهنی زنان روستایی، که به دلایل اجتماعی و اقتصادی در انزوا قرار گرفتهاند، با توجه به وجود فقر و بیکاری گسترده در روستاها و ضرورت رفع آنها به منظور تحقق محیطی بانشاط، بر بهرهگیری از پتانسیلهای روستاها جهت رونق اقتصادی و حضور زنان در آنها تأکید می‌شود. در این میان، از گردشگری روستایی، به دلیل ماهیت مشاغل و درآمد مناسبی که برای زنان دارد، استقبال شده و برنامهریزیهایی برای آن اتخاذ شده است. یکی از مناطق روستایی کشور، منطقۀ اورامان در شهرستان سروآباد است که حضور زنان در عرصۀ گردشگری پررنگ است. بنابراین، در پژوهش کاربردی حاضر، که با روش توصیفی‌ـ تحلیلی انجام گرفته است، تأثیر حضور زنان روستایی در فعالیت‌های گردشگری بر بهزیستی ذهنیشان بررسی شد. به دنبال توزیع پرسشنامه در میان 90 نفر از زنان روستایی، روستاهای هدف گردشگری که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و تجزیه و تحلیل دادههای حاصله با استفاده از آزمونهای استنباطی (T تک‌نمونه‌ای، خی دو، رتبهای فریدمن و کای دو توافقی) این نتیجه حامل آمد که حضور زنان در فعالیت‌های گردشگری در سطح معناداری 001/0 و با میانگین محاسبه‌شدۀ برابر 47/3، موجب افزایش و بهبود بهزیستی ذهنی زنان روستایی شده است. در میان شاخصهای بررسی‌شده نیز، شاخصهای شناختی بهزیستی ذهنی با میانگین برابر 55/3 و در میان متغیرهای بررسی‌شده، به ترتیب رضایت از محیط روستا و وابستگی به آن و کاهش احساس فقر و رضایت از زندگی، دارای بیشترین بهبود وضعیت و اثرپذیری از حضور زنان در فعالیت‌های گردشگری بوده‌اند. همچنین، یافتهها نشان دادند که بین میزان رضایت از توسعه و وابستگی درآمدی به فعالیت‌های گردشگری و میزان بهزیستی ذهنی زنان روستایی مورد بررسی، ارتباط معنادار، مثبت و مستقیمی وجود دارد.
علوم سیاسی
حسین مسعودنیا؛ مینا نظری؛ نجات محمدی فر
چکیده
از جمله تغییر و تحولاتی که در دهه‌های اخیر در حوزۀ سیاسی و اجتماعی در ایران به‌وجود آمد، تغییر در میزان حضور و مشارکت سیاسی‌ـ اجتماعی زنان بوده است و انتظار می‌رود با افزایش توانمندیها و ارتقای سطح تحصیلات زنان و افزایش تعاملات در سطح بین‌الملل، حضور زنان در حوزۀ قدرت سیاسی‌ـ اجتماعی، به‌ویژه در قوة مقننه، دو‌چندان شود. این ...
بیشتر
از جمله تغییر و تحولاتی که در دهه‌های اخیر در حوزۀ سیاسی و اجتماعی در ایران به‌وجود آمد، تغییر در میزان حضور و مشارکت سیاسی‌ـ اجتماعی زنان بوده است و انتظار می‌رود با افزایش توانمندیها و ارتقای سطح تحصیلات زنان و افزایش تعاملات در سطح بین‌الملل، حضور زنان در حوزۀ قدرت سیاسی‌ـ اجتماعی، به‌ویژه در قوة مقننه، دو‌چندان شود. این پژوهش با تأکید بر اهمیت مشارکت سیاسی زنان در توسعه و پیشرفت کشور، با رویکردی مقایسهایـ تحلیلی درصدد ارزیابی میزان مشارکت و حضور زنان در قوة مقننه از قبل تا بعد از انقلاب اسلامی بوده است. یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد مشارکت سیاسی زنان از دوران پهلوی تا انقلاب اسلامی ایران شاهد فرازونشیبهایی بوده است و بهرغم پیشرفتهای علمی و کسب تجارب سیاسی‌ـ اجتماعی زنان، هنوز تا بهره‌مندی مناسب از توانمندی آنها در ساختار مدیریتی کشور فاصله وجود دارد و به نظر میرسد مشارکت آنها در این سطح، نیازمند ایجاد انگیزه و برطرفکردن موانع پیش روست.
امیر ملکی؛ پروین علی پور
چکیده
بحران محیط زیست، امروزه یکی از گرفتاری‌های مهم جهانی به‌شمار می‌رود. مواجهه با این بحران به‌منزلۀ یک تلاش جمعی نیازمند ایجاد نگرشهای محیط زیست‌گرایانه در مردم است. آنچه در این زمینه درخور تأمل است شناسایی عوامل مؤثر بر محیطزیستگرایی افراد مختلف جامعه، بالاخص زنان است، زیرا بنا بر دو محور اصلی نظریۀ اکوفمنیسم، یعنی رابطۀ ...
بیشتر
بحران محیط زیست، امروزه یکی از گرفتاری‌های مهم جهانی به‌شمار می‌رود. مواجهه با این بحران به‌منزلۀ یک تلاش جمعی نیازمند ایجاد نگرشهای محیط زیست‌گرایانه در مردم است. آنچه در این زمینه درخور تأمل است شناسایی عوامل مؤثر بر محیطزیستگرایی افراد مختلف جامعه، بالاخص زنان است، زیرا بنا بر دو محور اصلی نظریۀ اکوفمنیسم، یعنی رابطۀ زنان با محیط زیست و نقش آنان در حل مشکلات اکولوژیکی، زنان در توجه به محیط زیست جایگاه ممتاز و ویژه‌ای دارند و از طرف دیگر به علت اینکه زنان با محیط زیست بیشتر عجین‌اند، میتوانند از طریق انتقال دانش و علاقۀ زیست‌محیطی به کودکان در حفظ محیط زیست فعال باشند. ازاینرو، مطالعۀ عوامل تأثیرگذار بر محیطزیستگرایی زنان میتواند راهگشای بسترسازی برای ایجاد این عوامل و جلب مشارکت زنان در حفاظت از محیط زیست باشد. تحقیق حاضر درصدد شناسایی و مطالعۀ عوامل مؤثر بر محیطزیستگرایی زنان ایرانی است. بدین منظور، با توجه به تحقیقات انجام‌شده در این خصوص و با پشتوانۀ نظری اکوفمنیسم و با تحلیل ثانویه دادههای موج پنجم پیمایش «دادههای ارزشهای جهانی»در کشور ایران با حجم نمونۀ 2 هزار و 667 نفر، که با روش نمونه‌گیری احتمالی چندمرحله‌ای صورت پذیرفته است، به کنکاش در این عوامل میپردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد متغیرهای مشارکت اجتماعی، دینداری، دانش زیست‌محیطی، سن، و تحصیلات با محیطزیستگرایی زنان ارتباط معناداری دارند، ولی طبقۀ اقتصادی زنان تأثیری بر محیطزیستگرایی آنان ندارد. همچنین، یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که سه متغیر دانش زیست‌محیطی، دینداری، و مشارکت توانسته‌اند 82درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند و توضیح دهند.
توسعه روستایی
مسعود یزدان‌پناه؛ کژال خدری؛ معصومه فروزانی؛ مسعود برادران
چکیده
هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه (اجتماعی، اقتصادی و سیاسی) در مناطق روستایی شهرستان لیکک، استان کهگیلویه و بویراحمد است. جامعة هدف این مطالعه شامل زنان روستایی فعال 15 تا 64 سال شهرستان لیکک است که براساس جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونة 300 نفر تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. ...
بیشتر
هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه (اجتماعی، اقتصادی و سیاسی) در مناطق روستایی شهرستان لیکک، استان کهگیلویه و بویراحمد است. جامعة هدف این مطالعه شامل زنان روستایی فعال 15 تا 64 سال شهرستان لیکک است که براساس جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونة 300 نفر تعیین و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای است که روایی صوری آن از سوی گروهی از متخصصان تأیید شد و پایایی آن نیز با انجام مطالعة راهنما و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (73/0 تا 94/0) به‌دست آمد. نتایج مطالعه نشان‌دهندة میانگین بالای مشارکت زنان روستایی مطالعه‌شده در فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در جامعة روستایی است. همچنین، یافتهها نشان داد همبستگی منفی بین مشارکت اقتصادی، مشارکت سیاسی و مشارکت اجتماعی و برخی از متغیرهای کلیدی نظیر کلیشة جنسیتی، هویت کشاورز و هویت خانهداری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که خودکارآمدی و هویت خانهداری بر نیت مشارکت تأثیر مثبت دارد. علاوه بر این، کلیشة جنسیتی تأثیر منفی بر مشارکت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی داشته است. در مدل نهایی، 85 درصد از واریانس در مشارکت اقتصادی، 77 درصد در مشارکت اجتماعی و 69 درصد در مشارکت سیاسی از سوی متغیرهای مستقل پژوهش تبیین می‌شود. براساس نتایج به‌دست‌آمده ارزشبخشی به فعالیت‌های زنان خانهدار در جامعه و رسانهها و ایجاد حقوق مادی و معنوی برای این فعالیتها پیشنهاد می‌شود. افزون بر آن، برگزاری گردهمایی زنان خانهدار با زنان فعال و موفق میتواند خودکارآمدی زنان را افزایش دهد.
توکل آقایاری هیر؛ محمد عباس زاده؛ محمدباقر علیزاده اقدم؛ مهناز کاتبی علی آبادی
چکیده
سلامت جنسی حالتی از بهزیستی جسمی، روان‌شناختی و فرهنگی‌ـ اجتماعی مرتبط با تجارب جنسی است که از مؤلفه‌های اصلی توسعة انسانی و پایدار قلمداد می‌شود. این بخش از سلامت شاید بر‌خلاف سایر ابعاد سلامتی بیشتر مستلزم اتخاذ و حفظ رویکردی مثبت و محترمانه به موضوعات و مسائل جنسی و همچنین تجربة جنسی مطمئن و به دور از تهدید، تبعیض و خشونت است. ...
بیشتر
سلامت جنسی حالتی از بهزیستی جسمی، روان‌شناختی و فرهنگی‌ـ اجتماعی مرتبط با تجارب جنسی است که از مؤلفه‌های اصلی توسعة انسانی و پایدار قلمداد می‌شود. این بخش از سلامت شاید بر‌خلاف سایر ابعاد سلامتی بیشتر مستلزم اتخاذ و حفظ رویکردی مثبت و محترمانه به موضوعات و مسائل جنسی و همچنین تجربة جنسی مطمئن و به دور از تهدید، تبعیض و خشونت است. هدف پژوهش حاضر کاوش در ابعاد ذهنی و معنایی مشترک مفهوم «سلامت جنسی» در میان زنان متأهل شهر تبریز است. برای دستیابی به این هدف، از روش کیفی و رویکرد تحلیل تماتیک مصاحبه‌‌های عمیق با 26 زن متأهل 20 تا 45 ساله، با رعایت اصل تنوع، استفاده شده است. دادهها با استفاده از کدگذاری چندمرحله‌ای به شیوة عمدتاً استقرایی برای استخراج معانی ذهنی مشترک در ارتباط با مفهوم سلامت جنسی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که معنای ذهنی سلامت جنسی در میان زنان مطالعه‌شده را میتوان در چهار مقولة معنایی محوری شامل: ارتباط اطلاعاتی جنسی، ارتباط عاطفی جنسی، سلامت و تعادل فیزیولوژیک جنسی دوطرفه و نهایتاً تعادل هنجارین جنسی جای داد که همگی ذیل مقولة انتخابی واحدی با عنوان «سلامت جنسی بهمثابة مسئله‌ای اجتماعی» میتواند فهمیده شود.
معصومه جمشیدی؛ حسین مهدی زاده
چکیده
استراتژی مرسوم توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیتة امداد امام و ادارة بهزیستی که در قالب تأمین مالی خرد و اعطای اعتبارات اندک است، تأثیرات و پیامدهای مثبت و منفی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مطالعه و تجزیه و تحلیل آرای کارشناسان مورد مطالعه پرداخته است. هدف اصلی این مقاله شناسایی پیامدهای ...
بیشتر
استراتژی مرسوم توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیتة امداد امام و ادارة بهزیستی که در قالب تأمین مالی خرد و اعطای اعتبارات اندک است، تأثیرات و پیامدهای مثبت و منفی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل ساختاری، به مطالعه و تجزیه و تحلیل آرای کارشناسان مورد مطالعه پرداخته است. هدف اصلی این مقاله شناسایی پیامدهای مثبت و منفی استراتژی توانمندسازی ذکرشده در مقیاس منطقهای (استانی) و تحلیل اثرگذاری و اثرپذیری آنها بر‌هم است. به منظور گردآوری اطلاعات، ابتدا از روش مصاحبة عمیق با 28 نفر از کارشناسان آگاه و خبره در حوزة توانمندسازی زنان در نهادهای مختلف استان استفاده و اطلاعات کیفی جمعآوری شد و پس از تحلیل کیفی دادهها به روش مفهومسازی و توسعة طبقات و استخراج شاخصها (تأثیرات مثبت و منفی)، پرسش‌نامة محقق‌ساختة ماتریس تحلیل متقاطع طراحی شد. از روش مثلثسازی و بهرهگیری از اطلاعات اسنادی و کتابخانهای، مشاهدة مستقیم و مصاحبة عمیق به منظور اطمینان از اعتبار دادههای کیفی استفاده شد. پس از طیِ فاز اول و دوم، پرسش‌نامة طراحی‌شده در اختیار خبرگان مورد نظر قرار گرفت و آنها میزان ارتباط متغیرهای مورد نظر را در ماتریس متقاطع و در ارتباط متقابل با‌هم بررسی کردند. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم‌افزار میک‌مک (Micmac) استفاده شده است. نتایج نشان داد که در آینده مهمترین شاخصهای مثبت اثرگذار یا تعیین‌کننده در تحلیل سیستمی پیامدهای استراتژی مرسوم توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش دو نهاد حمایتی گفته‌شده، شامل متغیرهای «ایجاد اشتغال پایدار»، «دسترسی به منابع»، «افزایش تولید» و «کارآفرینی» و در بعد منفی شامل متغیرهای «هدررَوی منابع مالی به دلیل سوء مصرف وامها و نارسایی اعتبارات خرد»، «توجه عمده (و صرفاً) نهادها به پرداخت وام» و «افزایش مصرفگراییهای کاذب» است که در قسمت شمال شرقی ماتریس اثر قرار دارند. براساس نتایج به‌دست‌آمده، برنامة مرسوم توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار در آینده باید به نحوی مدیریت و ساماندهی شود که حداقل اثرگذاری منفی و حداکثر آثار مثبت را به همراه داشته باشد. به عبارتی دیگر، سیستم توانمندسازی ذکرشده در آینده باید به دنبال تقویت و بیشینه‌کردن آثار و پیامدهای مثبت ذکرشده و کمینه‌نمودن اثر منفی گفته‌شده باشد.
ابوتراب طالبی؛ سمیه رحمانی
چکیده
در این مقاله تجربه‌ی سکوت زنان کرد بر اساس فهم و تفسیر آنان از جنسیت و موقعیت خود، در میدان‌های کار، خانواده و آموزش مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیده‌ی سکوت در زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از نمونه گیری نظری و مصاحبه‌ی فردی با ۲۰ زن کرد و تشکیل یک گروه متمرکز شش نفره، در چارچوب رویکرد تفسیری ...
بیشتر
در این مقاله تجربه‌ی سکوت زنان کرد بر اساس فهم و تفسیر آنان از جنسیت و موقعیت خود، در میدان‌های کار، خانواده و آموزش مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف، فهم پیچیدگی های اجتماعی و معنایی پدیده‌ی سکوت در زنان کرد است. این مطالعه با استفاده از نمونه گیری نظری و مصاحبه‌ی فردی با ۲۰ زن کرد و تشکیل یک گروه متمرکز شش نفره، در چارچوب رویکرد تفسیری - برساخت گرایانه و با تکنیک تحلیل مضمون انجام شده است. نتایج در ذیل دو مضمون اصلی سکوت هژمونیک و سکوت استراتژیک و نیز مضامین فرعی صورتبندی شده‌اند و نشان میدهند زنان، معانی متنوعی به سکوتهای خود میدهند و استراتژی‌‌های گوناگونی را با سکوت کردن خود در موقعیتهای مختلف به کار می‌‌گیرند. پیامدهای اتخاذ هر کدام از این انواع سکوت می تواند طیفی از نتایج بازتولید کنندهی سلطه و تثبیت دوبارهی معانی هژمونیک جنسیتی و یا اختلال در بازتولید این معانی را در بربگیرد. این مطالعه با نشان دادن پیچیدگی رابطه بین انقیاد و سوژگی در تجارب زنان کرد از سکوتهایشان نشان می‌دهد تجربه‌ی سکوت در پیوستاری از مطیع بودن کامل و سوژگی و عاملیت قرار دارد و نیز مرز میان قربانی و عامل را نمیتوان مرزی مشخص و غیر قابل انعطاف در نظر گرفت.
unknown
دوره 1، شماره 6 ، تیر 1382
چکیده
مشارکت زنان به معنی دخالت همه جانبه در فرایند تصمیم گیری و اجرا در همه امور جامعه از جمله شرط اساسی توفیق در برنامه های بهداشتی است . با توجه به اهمیت مشارکت زنان در حفظ سلامتی و بهداشت جامعه – طرح رابطین بهداشت علاوه بر آموزش مطالب و مهارت های لازم به رابطین زن – با هدف انتقال پیام های بهداشتی – از طریق آنان – به خانواده ها در ایران ...
بیشتر
مشارکت زنان به معنی دخالت همه جانبه در فرایند تصمیم گیری و اجرا در همه امور جامعه از جمله شرط اساسی توفیق در برنامه های بهداشتی است . با توجه به اهمیت مشارکت زنان در حفظ سلامتی و بهداشت جامعه – طرح رابطین بهداشت علاوه بر آموزش مطالب و مهارت های لازم به رابطین زن – با هدف انتقال پیام های بهداشتی – از طریق آنان – به خانواده ها در ایران اجرا می شود . با هدف ارزیابی موفقیت رابطین بهداشت زن و اثر گذتری آنها در ارتقای سطح آگاهی و رفتار زنان دیگر – پژوهشی در مورد دو گروه از زنان ( یک گروه مورد مطالعه و یک گروه شاهد ) با مشابهت های اجتماعی – اقتصادی در شهر ارومیه پیش از اجرای طرح و پس از یک سال از اجرای طرح انجام شد . مقایسه میزان آگاهی زنان در میان دو گروه نشان می دهد فعالیت رابطین بهداشتی موجبات ارتقای سطح آگاهی اعضای جامعه را فراهم نموده و از نظر آماری اختلاف معنی داری وجود دارد – اما نتایج مقایسه آماری میزان عملکرد بین دو گروه ( رفتار متناسب با آگاهی ) نشانگر اختلافات معنی دار نمی باشد . برای بررسی تغییر رفتار باید دوره زمانی بیش از یکسال را مورد نظر قرار داد.
unknown
دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382
چکیده
تحولات سریع تکنولوژیکی و فرهنگی دو سده اخیر کشورهای توسعه یافته و تاثیر آن در نوسازی سایر جوامع از جمله جامعه ایران توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است . نظریه های نوسازی تاکید دارند که عواملی همچون میزان شهرنشینی – صنعتی شدن – سطح تحصیلات – ارتباطات – مشارکت اجتماعی – چگونگی اجتماعی شدن و پایگاه اجتماعی – اقتصاد فرد نوگرایی ...
بیشتر
تحولات سریع تکنولوژیکی و فرهنگی دو سده اخیر کشورهای توسعه یافته و تاثیر آن در نوسازی سایر جوامع از جمله جامعه ایران توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است . نظریه های نوسازی تاکید دارند که عواملی همچون میزان شهرنشینی – صنعتی شدن – سطح تحصیلات – ارتباطات – مشارکت اجتماعی – چگونگی اجتماعی شدن و پایگاه اجتماعی – اقتصاد فرد نوگرایی در جوامع را تسریع می کنند . فرد نوع گرا نیز دارای ویژگی هایی مانند علم گرایی – پذیرش تجربیات جدید – پیشرفت گرایی – نگرش های مدنی و جهانی و دموکراتیک – تساوی طلبی – استقلال طلبی و خطر پذیری است . هدف این پژوهش سنجش میزان نوگرایی زنان فعال در حوزه فرهنگی ( دبیران ) و عوامل موثر بر آن است که با روش پژوهش کتابخانه ای و پیمایشی انجام شده است و جامعه آماری آن زنان دبیر شهر تهران هستند . یافته های پژوهش نشان می دهد که 3/72 در صد زنان دبیر مطالعه نوگرا هستند و دو عامل طول مدت تحصیل و پایگاه اقتصادی – اجتماعی با میزان نوگرایی رابطه معانادار دارد.
فریده آل آقا
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1384
چکیده
هدف از این تحقیق شناسایی توانایی های بالقوه و بالفعل زنان روستایی سه استان شمالی کشور (گلستان،گیلان و مازندران) از طریق شناسایی مشاغل درآمدزای آنان بود. این مشاغل توسط خود زنان روستایی و در پاسخ به سؤالات پرسشنامه اعلام شد. تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی – پیمایشی است که درباره یک نمونه 1328 نفری از زنان 10 سال به بالای روستاهای ...
بیشتر
هدف از این تحقیق شناسایی توانایی های بالقوه و بالفعل زنان روستایی سه استان شمالی کشور (گلستان،گیلان و مازندران) از طریق شناسایی مشاغل درآمدزای آنان بود. این مشاغل توسط خود زنان روستایی و در پاسخ به سؤالات پرسشنامه اعلام شد. تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی – پیمایشی است که درباره یک نمونه 1328 نفری از زنان 10 سال به بالای روستاهای این سه استان انجام شده است. برای انجام تحقیق ، 10 سؤال کلی با 36 گویه در فرم پرسشنامه تدوین شد که با استفاده از شیوه مصاحبه تکمیل گردید. نتایج حاکی از آن است که زنان روستایی این سه استان بیشترین فعالیت اقتصادی را به ترتیب در حوزه های کشاورزی ،دامداری، صنایع دستی و خدمات انجام می دهند و در عین حال در هیچیک از این موارد، آموزش چندانی از مروجان یا مدارس دریافت نکرده و بیشتر مشاغل درآمدزای خود را به صورت سنتی فرا گرفته اند.
دکتر صمد کلانتری؛ دکتر حسن بیک محمدی؛ اکبر زارع شاه آبادی
دوره 3، شماره 2 ، مرداد 1384
چکیده
کاهش باروری ، علاوه بر آنکه ساختار جمعیتی هر کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. پیامدها و عوارض جانبی دیگری را نیز به دنبال دارد . در ایران از نیمه دوم دهه 60 باروری سطح پایین و در حد جانشینی را دارااست. این مقاله با هدف بررسی عوامل جمعیتی مؤثر بر کاهش باروری در شهر یزد انجام گرفته است. جامعه آماری مورد بررسی زنان 49-15 ساله شهر یزد می باشد که ...
بیشتر
کاهش باروری ، علاوه بر آنکه ساختار جمعیتی هر کشور را تحت تأثیر قرار می دهد. پیامدها و عوارض جانبی دیگری را نیز به دنبال دارد . در ایران از نیمه دوم دهه 60 باروری سطح پایین و در حد جانشینی را دارااست. این مقاله با هدف بررسی عوامل جمعیتی مؤثر بر کاهش باروری در شهر یزد انجام گرفته است. جامعه آماری مورد بررسی زنان 49-15 ساله شهر یزد می باشد که در سال 1383 تعداد آنها 98600 نفر بوده است و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 نفر از آن ها به عنوان نمونه برگزیده شده و از طریق ترکیبی از روش نمونه گیری سیستماتیک و خوشه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. بر اساس نتایج این تحقیق: افزایش تحصیلات و سن ازدواج زنان، توافق زوجین در تنظیم خانواده، افزایش مشارکت مردان در تنظیم خانواده و کاهش مرگ و میر کودکان از عوامل مؤثر بر کاهش باروری زنان بوده است.
