تقی آزاد ارمکی؛ غلامرضا غفاری
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
در این مقاله نگرش نسلی به موضوع جنسیت در قالب سه نسل جوان، میانسال و سالخورده مورد بررسی قرار گرفته و هدف پاسخگویی به سه پرسش زیر است :
1. آیا نسلهای مختلف نگاه و نگرش متفاوتی نسبت به زن دارند؟
2. آیا این تفاوت در جامعه شهری و روستایی به صورت یکسان وجود دارد؟
3. آیا نگرش نسلی میان دو جنس زن و مرد تفاوت دارد؟
نتایج آزمون آماری برروی دادههای ...
بیشتر
در این مقاله نگرش نسلی به موضوع جنسیت در قالب سه نسل جوان، میانسال و سالخورده مورد بررسی قرار گرفته و هدف پاسخگویی به سه پرسش زیر است :
1. آیا نسلهای مختلف نگاه و نگرش متفاوتی نسبت به زن دارند؟
2. آیا این تفاوت در جامعه شهری و روستایی به صورت یکسان وجود دارد؟
3. آیا نگرش نسلی میان دو جنس زن و مرد تفاوت دارد؟
نتایج آزمون آماری برروی دادههای پژوهش که به روش پیمایشی وباتکنیک مصاحبه حضوری در شهر تهران و کاشان جمعآوری شدهاست دلالت بر وجود روابط و تفاوت معنادار بین نگرش به زن، میان سه نسلجوان، میانسال وسالخورده و نیز در جامعه شهری و روستایی ودرجامعه زنان ومردان دارد.
بشیر نازپرور
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
مطالعات انجام شده درمورد پدیده همسر آزاری حاکی ازآن است که خشونت دوران کودکیدر مردان همسر آزار زیاد است. درخانوادههایی که فرزندان کتک خوردن مادران خودرا تجربه کردهاند، در بزرگسالی، دختران تمایل بهتحمل همسرآزاری دارندوپسران، کتکزدن همسرراحق قانونی خودمیدانند.
این مقاله در پی شناخت پدیده همسر آزاری و عوامل ظهور این پدیده ...
بیشتر
مطالعات انجام شده درمورد پدیده همسر آزاری حاکی ازآن است که خشونت دوران کودکیدر مردان همسر آزار زیاد است. درخانوادههایی که فرزندان کتک خوردن مادران خودرا تجربه کردهاند، در بزرگسالی، دختران تمایل بهتحمل همسرآزاری دارندوپسران، کتکزدن همسرراحق قانونی خودمیدانند.
این مقاله در پی شناخت پدیده همسر آزاری و عوامل ظهور این پدیده در ایران است. به این منظور با استفاده از روش میدانی و با تکنیک گروه نمونه و شاهد، پرسشنامهای میان 180 زن که به پزشکی قانونی تهران مراجعه کرده بودند به طور تصادفی توزیع و تکمیل گردید.
یافتههای پژوهش نشان میدهد که در متغیرهای سن، نوع شغل، تحصیلات، سابقه ازدواج قبلی تفاوت معنیداری بین گروه شاهد، گروه نمونه وجود ندارد ولی در متغیرهای مربوط به وضعیت زندگی شوهر در دوران کودکی، وضعیت خاص شوهر، (سابقه جرم، تعدد زوجات و…) تفاوت معنیدار بین دو گروه شاهد و نمونه وجود دارد.
مهمترین نتیجه پژوهش تاکید برنقش اساسی زمینههای تربیتی- فرهنگی دربروز پدیده همسر آزاری است. بطوریکه مردانی که درکودکی درخانوادههای خودشاهد کتک خوردن مادران خود بودهاند، شوهرانمعتاد وبا سابقه مجرمیت وکسانیکه همسرمتعدد دارند به خشونت عیله زنان بیشتررویمیآورند.
امرالله رئیسی سرتشنیزی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
زنان به نحوی از انحاء چه در محیط خصوصی (در خانه پدر، شوهر) و چه در محیط عمومی (اجتماع) مورد خشونت قرار میگیرند. متأسفانه با توجه به پیامدهای جبران ناپذیر خشونت هم برای جوامع و هم برای زنان، این مسأله مورد توجه دولتها چندان که باید واقع نشده است. توجه به بعد خشونت پنهان یعنی خشونتی که در خانوادهها وجود دارد ولی بدلایل گوناگون به مراکز ...
بیشتر
زنان به نحوی از انحاء چه در محیط خصوصی (در خانه پدر، شوهر) و چه در محیط عمومی (اجتماع) مورد خشونت قرار میگیرند. متأسفانه با توجه به پیامدهای جبران ناپذیر خشونت هم برای جوامع و هم برای زنان، این مسأله مورد توجه دولتها چندان که باید واقع نشده است. توجه به بعد خشونت پنهان یعنی خشونتی که در خانوادهها وجود دارد ولی بدلایل گوناگون به مراکز قضایی و دولتی گزارش داده نمیشود، اولویت پژوهش انجام شده است.
این تحقیق در سال 1380 از بین زنان و مردان متأهل شهرستان شهرکرد واقع در استان چهارمحال و بختیاری، 162 زوج (مرد و زن) را انتخاب نموده و خشونت را از دید آنان بررسی کرده است. متغیّرهایی چون اشتغال، تحصیلات، آشنایی قبل از ازدواج، نوع ازدواج (تحمیلی، اختیاری) اقتدار مرد در خانواده، دخالت اطرافیان در طول دوران زناشویی و تفاوت سنی را آزمون نموده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که متغیر اقتدار و سلطه مرد در خانواده، بیشترین تأثیر را در خشونت علیه زنان دارد.
یوسف درویشی هویدا?
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
این مقاله نقش زمان و مکان در فقه، تاثیر آن در تغییر آراء فقها و رابطه آن با حقوق زنان را مورد بررسی قرار داده است. زمان و مکان دو عنصر تاثیرگذار در فقه است و عاملی مهم در تغییر وتبدیل آراء فقها محسوب میشود. منظور از آن دگرگونیهایی است که در جامعه انسانی به وقوع میپیوندد و سبب میشود که حکم به تبعیت از موضوع تغییر یابد، فتوای فقیه ...
بیشتر
این مقاله نقش زمان و مکان در فقه، تاثیر آن در تغییر آراء فقها و رابطه آن با حقوق زنان را مورد بررسی قرار داده است. زمان و مکان دو عنصر تاثیرگذار در فقه است و عاملی مهم در تغییر وتبدیل آراء فقها محسوب میشود. منظور از آن دگرگونیهایی است که در جامعه انسانی به وقوع میپیوندد و سبب میشود که حکم به تبعیت از موضوع تغییر یابد، فتوای فقیه عوض شود و در نتیجه فهم انسان از دین نیز متحول شود. مسأله تأمین حقوق زنان و اصلاح یا وضع قوانین جدید در این زمینه از مدتها پیش مطرح بوده است. در ایران نیز همانند برخی از کشورهای اسلامی، در زمینه چگونگی سازش میان شرع - که از طریق فقه و استنباط فقها تجلی مییابد - با زمان و مکان و نیازها و ضرورتهای متعلق به آن، مباحث زیادی مطرح شده است. زیرا طبق قاعده کلی، در نظام حقوقی ما هرگونه اصلاح و یا وضع قوانین جدید تایید نظر فقها را لازم دارد که این وابستگی، ضرورت توجه به زمان و مکان در فقه و آراء فقها را محسوستر میکند. باید توجه داشت که در وضعیت فعلی و با تکیه به آراء موجود فقهی، امکان تغییر و اصلاح بعضی از قوانین مربوط به زنان وجود دارد.
شراره ورزگر
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
این نوشتار باهدف معرفی تحلیل جنسیتی، برای آشنایی برنامه ریزان وتدوین کنندگان پروژههای توسعه با این بحث وتجربه عملی آن درایران تدوین شدهاست. تحلیل جنسیتی نوعی روششناسی است که تصویر جامعی ازسهم ونقش زنان و مردان را درجامعه مورد نظر به نمایش میگذارد. زمینههای مشابهت و تفاوت نیازهای زنان و مردان و آنجا که نقشهای آنها مکمل ...
بیشتر
این نوشتار باهدف معرفی تحلیل جنسیتی، برای آشنایی برنامه ریزان وتدوین کنندگان پروژههای توسعه با این بحث وتجربه عملی آن درایران تدوین شدهاست. تحلیل جنسیتی نوعی روششناسی است که تصویر جامعی ازسهم ونقش زنان و مردان را درجامعه مورد نظر به نمایش میگذارد. زمینههای مشابهت و تفاوت نیازهای زنان و مردان و آنجا که نقشهای آنها مکمل یکدیگرند، موضوع مورد بررسی در این روش میباشد. چارچوب عملی تحلیل جنسیتی شامل چهار موضوع اصلی است : (1) شناخت زمینه توسعه، (2) شناخت فعالیت زنان، مردان و نقش آنها، (3)دسترسی زنان و مردان و کنترل آنها برمنابع ونیازها، (4) طراحی برنامه عمل مورد نیاز برای کاهش نابرابریهای جنسیتی و سازگاری نیازهای مردان و زنان با اهداف توسعه.
کاربرد روش تحلیل جنسیتی در کارگاه آموزشی با کارشناسان توسعه روستایی نشان دهنده ضرورت برگذاری دورههای آموزشی و ارتقاء دانش تدوین کنندگان پروژههای توسعه روستایی دراین زمینه است.
عبدالرضا اسدی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
کاربرد روشهای کیفی و مشارکتی در مسائل توسعه روستایی نشان میدهد با این روشها نیز میتوان به نتایجی مشابه روشهای کمی با ژرفانگری بیشتری دست یافت. مقاله حاضر براساس یافتههای پژوهشی که با استفاده از روش ارزیابی به شیوه مشارکتی انجام شده، تنظیم گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات در چهار محور اساسی در حوزه مطالعات ...
بیشتر
کاربرد روشهای کیفی و مشارکتی در مسائل توسعه روستایی نشان میدهد با این روشها نیز میتوان به نتایجی مشابه روشهای کمی با ژرفانگری بیشتری دست یافت. مقاله حاضر براساس یافتههای پژوهشی که با استفاده از روش ارزیابی به شیوه مشارکتی انجام شده، تنظیم گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات در چهار محور اساسی در حوزه مطالعات زنان در منطقه گرمسار در طی سالهای 1378 و 1379 انجام شده است. یافتههای تحقیق نشان دهنده گستردگی کار و فعالیت زنان روستایی، شناخت قابل تحسین آنها از شرایط محیطی و عوامل تخریب کننده محیط زیست و مشارکت اندک آنها در تصمیمگیریهای جمعی جامعه روستایی است. بدین ترتیب با روشهای کیفی نیز میتوان در موارد زیر اطلاعات لازم را بدست آورد : (1) شناخت زنان روستایی از محیط پیرامونی خود، (2) شناخت فعالیتهای آنان، (3) چگونگی مشارکت زنان در فرایند تصمیمگیری و (4) شناخت نیازها، مشکلات و اولویتبندی آنها.
محمد مهدی رحمتی؛ محمد سزاوار
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
این مقاله نگاهی اجمالی به تجربه کشورهای جهان در زمینه ارائه خدمات مالی به زنان دارد. کشورهای مورد بررسی شامل کشورهای در حال توسعه اسلامی و غیراسلامی و توسعه یافته میباشد در این کشورها سازمانهای دولتی یا غیردولتی برای ارائه خدمات مالی به زنان تاسیس شدهاند. اهداف تاسیس، روش کار، حوزه فعالیت وچارچوب عملکردی این سازمانها بصورت خلاصه ...
بیشتر
این مقاله نگاهی اجمالی به تجربه کشورهای جهان در زمینه ارائه خدمات مالی به زنان دارد. کشورهای مورد بررسی شامل کشورهای در حال توسعه اسلامی و غیراسلامی و توسعه یافته میباشد در این کشورها سازمانهای دولتی یا غیردولتی برای ارائه خدمات مالی به زنان تاسیس شدهاند. اهداف تاسیس، روش کار، حوزه فعالیت وچارچوب عملکردی این سازمانها بصورت خلاصه بحث شده است.
برخی از مهمترین خدمات و طرحهای غیراعتباری ارائه شده به زنان توسط این سازمانها معرفی میگردد. از آن جمله خدمات رفاه اجتماعی، آموزشی در زمینههای فنی ومدیریتی برای کسب مهارتهای لازم، فعالیتهایی در زمینه کسب استقلال اقتصادی، خدمات مشاورهای و فرهنگی و انجام پروژههای پژوهشی.
نکته قابل توجه در این مطالعه تفاوت میان رهیافتها، نوع خدمات، اهداف و عملکرد سازمانها در کشورهای توسعه یافته در مقایسه با کشورهای در حال توسعه است.
مرتضی فرهادی
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
مراسم حکومت زنان در سه روستای «اسک» و «افوس» و «توچه غاز» در ایران گزارش شده است. این مقاله اهداف و چگونگی برگزاری این مراسم را در روستای اسک که در 90 کیلومتری شمال شرقی تهران واقع شده، با استفاده از اسناد و مدارک موجود و همچنین مشاهده مشارکتی توسط دانشجویان دختر گزارش میکند. در گذشته این مراسم دارای کارکردهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی ...
بیشتر
مراسم حکومت زنان در سه روستای «اسک» و «افوس» و «توچه غاز» در ایران گزارش شده است. این مقاله اهداف و چگونگی برگزاری این مراسم را در روستای اسک که در 90 کیلومتری شمال شرقی تهران واقع شده، با استفاده از اسناد و مدارک موجود و همچنین مشاهده مشارکتی توسط دانشجویان دختر گزارش میکند. در گذشته این مراسم دارای کارکردهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی نظامی بوده است ولی امروزه بیشتر کارکرد اجتماعی آن به چشم میخورد. حکومت زنان در روستا، روزی اواسط بهار اتفاق میافتد که همه مردان برای جمع کردن برف و مراسم «برفه چال» به خارج از روستا رفته و زنان زمام حکومت را در دست میگیرند. زنی با صفات تسلط در رهبری، جدیت در مدیریت و کاردانی انتخاب میشود. در ساختار حکومتی تعدادی وزیر منصوب میشود. مردان حق و حضور در روستا را ندارد و تعدادی از زنان نگهبان داوطلبانه از روستا پاسداری میکنند، حکومت یک روزه زنان بعد از ظهر با ورود مردان به روستا پایان مییابد.
حمید عبداللهیان
دوره 1، شماره 3 ، خرداد 1381
چکیده
این مقاله کوششی است برای نقد عام گرایی در مبانی معرفت شناختی علوم اجتماعی و کاربرد مفهوم عقلانیت در دوران مدرنیته، به گونهای که این نقد به بازسازی این مبانی در فرآیند فهم استدلال و تولید دانش توسط نسلها، جنسیت ها و ... کمک کند.
کاربرد مفهوم عقلانیت به معنای پوزیتیویستی و عام گرایانهاش موجب نادیده انگاشتن خصلتهای عقلانی و منحصر ...
بیشتر
این مقاله کوششی است برای نقد عام گرایی در مبانی معرفت شناختی علوم اجتماعی و کاربرد مفهوم عقلانیت در دوران مدرنیته، به گونهای که این نقد به بازسازی این مبانی در فرآیند فهم استدلال و تولید دانش توسط نسلها، جنسیت ها و ... کمک کند.
کاربرد مفهوم عقلانیت به معنای پوزیتیویستی و عام گرایانهاش موجب نادیده انگاشتن خصلتهای عقلانی و منحصر به فرد گروههای اجتماعی متفاوت بویژه زنان شده است و همین غفلت امروز به بن بستهای علم اجتماعی دامن زده است. تغییر معنای عام گرایانه عقلانیت و جایگزینی آن با مفهومی که تکثرگرایی را محور قرار میدهد ، این امکان را فراهم میکند که تلاشهای پست مدرنیستها در متکثر دانستن فهم نسلها و زنان و مردان تلاشی مشروع قلمداد شود.
