مطالعات زنان
محمد جواد نجفی؛ یحیی بوذری نژاد
چکیده
پیامبر اسلام(ص) در دوران حکمرانی خود جایگاه زنان را ارتقاء بخشید. اما با رحلت ایشان و رویکار آمدن خلفای سهگانه، این جایگاه تضعیف شد و از مسیر نبوی فاصله گرفت. با آغاز خلافت امام علی(ع)، تحولی در وضعیت زنان پدید آمد و آنان نقش فعال در جامعه یافتند. آن حضرت از همان ابتدا با اصلاح بدعتهای گذشته، تلاش کرد جایگاه حقیقی زنان را احیا کند. ...
بیشتر
پیامبر اسلام(ص) در دوران حکمرانی خود جایگاه زنان را ارتقاء بخشید. اما با رحلت ایشان و رویکار آمدن خلفای سهگانه، این جایگاه تضعیف شد و از مسیر نبوی فاصله گرفت. با آغاز خلافت امام علی(ع)، تحولی در وضعیت زنان پدید آمد و آنان نقش فعال در جامعه یافتند. آن حضرت از همان ابتدا با اصلاح بدعتهای گذشته، تلاش کرد جایگاه حقیقی زنان را احیا کند. زنان نیز با استقبال از سیاست دولت علوی با اقدامات آن حضرت همراه شدند و البته در برخی از مواقع با بیمهری برخی از زنان ضربههای جدی به دولت علوی وارد گردید. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال واکاوی رفتار و نحوه تعاملات زنان و دولت علوی با یکدیگر با رویکرد تاریخی و سیاسی است و در پی پاسخگویی به این سؤال است که تعاملات حاکمیت و زنان در خلافت امیر مؤمنان علی(ع) چگونه بوده است؟ یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تعامل زنان و حکومت علوی از ابتدای خلافت آن حضرت شکل گرفت که از نتایج آن حضور اثرگذار بانوان در بحرانها و مشکلات حکومت به ویژه جنگهای تحمیلی به آن حضرت بود. دولت علوی حامی زنان بود و حاکمیت در احقاق عدالت برای زنان همچون مردان دغدغهمند عمل کرد. خلیفه آن چنان که برای مردان در دسترس بود برای زنان نیز در دسترس و آنان خلیفه و دولت علوی را پناهگاهی امن برای احیا و ارتقاء جایگاه خود میدانستند. این حمایت و نگاه منزلتبخش، زمینه تعامل مثبت زنان و حکومت علوی را فراهم ساخت.
محمد جواد نجفی؛ محمدحسین رجبی دوانی؛ محمد سپهری
چکیده
توسعۀ اجتماعی، از مهمترین شاخصهای ارزشگذاری حکومتها برای نقشدادن جوامع برای حضور اثرگذار در جامعه بهخصوص برای زنان جامعه است که این موضوع با مطالعۀ موردی دولت نبی اکرم (ص) بهعنوان مسئلۀ اصلی توجه قرار گرفته است. در عصری که اسلام ظهور کرد، تقریباً زنان تمام جوامع از جایگاه مناسبی برخوردار نبودند و حتی از ابتداییترین حقوق ...
بیشتر
توسعۀ اجتماعی، از مهمترین شاخصهای ارزشگذاری حکومتها برای نقشدادن جوامع برای حضور اثرگذار در جامعه بهخصوص برای زنان جامعه است که این موضوع با مطالعۀ موردی دولت نبی اکرم (ص) بهعنوان مسئلۀ اصلی توجه قرار گرفته است. در عصری که اسلام ظهور کرد، تقریباً زنان تمام جوامع از جایگاه مناسبی برخوردار نبودند و حتی از ابتداییترین حقوق انسانی محروم بودند. اما اسلام و نبی اکرم به بازیابی اعتبار حقیقی آنان توجه فوقالعادهای کرد. توجهی که فضای اجتماعی و فرهنگی آن روز برنمیتافت. هدف پژوهش، بررسی اقدامات و سیاستگذاریهای پیامبر اسلام در دولت خود برای توسعۀ اجتماعی زنان است؛ بنابراین سؤال اصلی مقاله این است که سیاستهای رسولالله (ص) برای توسعۀ جایگاه اجتماعی زنان در دولت نبوی چه بوده است که با روش توصیفی، تحلیل تاریخی و فیشبرداری از منابع کتابخانهای به آن پاسخ داده شده است. برایناساس پیامبر بزرگوار اسلام با مبارزه با طرز تفکر و نظریۀ غالب برتری جنسیتی مرد نسبت به زن، طرد فرهنگ خشونت رفتاری با زنان و توجه به تکریم شخصیت آنان، اهتمام و تشویق به علمآموزی و توجه به توانمندی فکری زنان، حمایت از زنان در مقابل آسیبهای اجتماعی و زمینهسازی حضور مؤثر زنان در امور اجتماعی و اقتصادی موجب توسعۀ اجتماعی ایشان در دولت خویش میشود. این فرایند مستلزم یک چرخش مفهومی و تغییر بنیادی است که برمبنای آن، توسعه بهعنوان تعالی تعریف میشود و جایگاه زن از موقعیتی پیرامونی به مکانتی محوری ارتقا مییابد.
