اختیار زوجه و ابهام در مفهوم عسر و حرج

مرتضی حاجی پور

دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383

چکیده
  هدف این مقاله مطالعه عسر و حرج به عنوان یکی از مواردی است که بر مبنای آن زنان می توانند از دادگاه درخواست طلاق نمایند. به بیان دیگر، در صورتی که ادامه زندگی زناشویی به دلایل مختلف برای زوجه غیر قابل تحمل شود، وی مجاز است از دادگاه رفع پیوند زناشویی را خاستار شود. این امر به صراحت در ماده 1130 قانون مدنی پیش بینی شده است:« در صورتی که دوام ...  بیشتر

تحلیلی بر عوامل اقتصادی مؤثر در اشتغال زنان ایران

مسعود صادقی؛ مصطفی عمادزاده

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  توجه به وضعیت اشتغال زنان و هدایت آنها به بازار کار می تواند زمینه بهره گیری بهتر جامعه از این نیروی بالقوه را فراهم آورد. به همین دلیل شناخت مجموعه عواملی که زمینه ساز مشارکت هرچه بیشتر این جمعیت توانمند در عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور است از اولویت ویژه ای برخوردار است. مهم ترین عامل مؤثر در اشتغال زنان در بازار کار احتمالاً میزان ...  بیشتر

قومیت و جنسیت: مطالعه موردی گروه های قومی در سیستان و بلوچستان

مهدی طالب؛ محسن گودرزی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  در دو دهه اخیر، با گسترش جنبش ها و هویت یابی های قومی، مطالعات تجربی و نظری درباره قومیت در ابعاد اجتماعی،فرهنگی و سیاسی افزایش یافته است. مروری بر آثار منتشر شده در این زمینه نشان می دهد که مطالعات نظری بعد جنسیتی قومیت را نادیده انگاشته اند و مطالعات تجربی نیز به جنسیت بیشتر به عنوان متغیر زمینه توجه کرده اند. این مقاله، با استفاده ...  بیشتر

عوامل جامعه شناختی مؤثر در باز تعریف هویت اجتماعی زنان

باقر ساروخانی؛ مریم رفعت جاه

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  افزایش میزان تحصیلات و اشتغال زنان، از سویی، موجب مشروعیت نقش های زنان در خانواده سنتی(پدر سالار) می شود و، از سوی دیگر ، دشواری همامنگی نقش های سنتی با نقش های جدید ، به بحران هویت زنان منتهی می شود. در نتیجه ، زنان خود باید به باز تعریف هویت اجتماعی خویش بپردازند. در پژوهش حاضر، عواملی که زنان را به تأمل در هویت های سنتی، مقاومت در برابر ...  بیشتر

آثار جهانی شدن بر زنان

مهدی طاهرخانی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  به نظر می رسد که جهانی شدن برای مردم جهان بیم و امید به رمغان آورده است. این پدیده دو رویه دارد. از یک سو ، تهدید است که کشورهای در حال توسعه با آن روبرو هستند و ، از سوی دیگر، فرصت هایی برای این کشورهای به وجود آورده است. ساز و کارهای مورد استفاده در فرآیند جهانی شدن مشابهت دارند، ولی آثار و پیامد های آن در جوامع مختلف – کشورهای توسعه یافته ...  بیشتر

عوامل مؤثر بر مشارکت اقتصادی زنان ایران با استفاده از مدل رگراسیونی داده های پانلی

حسین میرزایی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  یکی از معیارهای ارزیابی کشور ها از نظر توسعه، میزان حضور و مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی است. در کشورهای در حال توسعه ، به دلایل مختلف فرهنگی و اجتماعی، زمینه های مشارکت زنان در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی محدود شده است. در این پژوهش سعی بر آن است تا عوامل مؤثر در نرخ مشارکت زنان ایران در بازار کار به صورت تاریخی و در بین ...  بیشتر

رویکرد جنسیتی به عدم تعادل های بازار کار

علیرضا امینی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  هدف این مقاله ارائه شاخص هایی است که عدم تعادل های جنسیتی در بازار کار ایران را نشان می دهد. با مروری بر نظریه های بازار کار دو گانه و موضوع تمایز شغل های بخش اول و دوم، پیدایش شغل های پرتراکم و پیامدهای آن برای زنان بررسی می شود. شاخص های مورد نیاز با استفاده از اطلاعات و آمار موجود در گزارش های رسمی کشور محاسبه شده است. یافته ها حاکی ...  بیشتر

زنان،آموزش عالی و بازار کار

مقصود فراستخواه

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  بازارکار نیروی انسانی متخصص، هم در عرضه و هم در تقاضا شدید جنسیتی به زیان زنان است. با وجود تغییراتی که اخیراً در عرضه نیروی انسانی متخصص از طریق افزایش دسترسی کمی زنان به آموزش عالی به وجود آمده است، اولاً، در همین دسترسی کمی (و نه کیفی) نیز زنان در ابعاد مهمی مانند دسترسی به برخی گروه ها و به دوره های تحصیلات تکمیلی و میزان دانش آموختگان ...  بیشتر

تفاوت های جنسیتی در ساختار شغلی

لادن نوروزی

دوره 2، شماره 1 ، فروردین 1383

چکیده
  زنان و مردان، علاوه بر آنکه در بازار کار از نظر نرخ مشارکت و بیکاری تفاوت قابل توجهی دارند، از لحاظ نوع شغل ، ارتقای شغلی و درآمد حاصل از کار با هم با شرایط متفاوتی رو به رو هستند. در این مقاله، برای تحلیل وضعیت نامساعد زنان در بازار کار، به چند نظریه اصلی مثل نظریه های نئوکلاسیک ، تجزیه شدن در بازار کار و جنسیتی پرداخته شده است. این نظریه ...  بیشتر

توانمندی زنان برای مشارکت در توسعه

unknown

دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382

چکیده
  توانمند سازی فرایندی است که طی آن زنان از نیازها و خواسته های درونی خود آگاه می شوند- جرئت دستیابی به هدف را در خود تقویت می کنند و از توانایی لازم برای عملی ساختن خواسته های خود برخوردار می شوند . هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر توانمند سازی زنان است که از نظریه های فمینیستی – به ویژه نظریه فمینیست های لیبرال- تاثیر پذیرفته است . این ...  بیشتر

نحوه وقت زنان روستایی

unknown

دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382

چکیده
  زنان روستایی بخش قابل توجهی از وقت و انرژی خود را صرف فعالیت هایی می کنند که غالباً در محاسبات تولید و درآمد ملی نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده انگاری در افزایش نا برابری و کاهش بهره مندی آنها از منابع و فرصت هاست . هدف این بررسی شناخت انواع فعالیت های زنان در روستای دونا – از توابع استان مازندران – و ...  بیشتر

دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی

unknown

دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382

چکیده
  این مقاله با استفاده از نظریه توانمند سازی به موضوع دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی می پردازد . این نظریه مبتنی بر پنج مرحله رفاه – آگاهی – دسترسی – مشارکت و کنترل است و به برابری جنسیتی در فرایند توسعه توجه دارد . این پژوهش با روش پیمایشی در شهر تهران انجام شده است و سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد : زنان تا چه حد با نظام اعتباری ...  بیشتر

اهمیت سرمایه گذاری در آموزش زنان

unknown

دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382

چکیده
  این مقاله نشان می دهد که سرمایه گذاری در آموزش زنان نه تنها شکاف جنسیتی را کاهش می دهد بلکه موجب ارتقای سطح بهره وردی – تولید بیشتر و درآمد بالاتر خواهد شد . چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر نظریه سرمایه انسانی و تاکید بر سرمایه گذاری در آموزش زنان است . یافته های این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی انجام شده است نشان می دهد که افزایش تحصیلات ...  بیشتر

مشارکت اجتماعی زنان

unknown

دوره 1، شماره 7 ، آذر 1382

چکیده
  متخصصان توسعه ( کنترل شهروندی ) را عالی ترین سطح و نوع مشارکت تشخیص دادن اند . در این گونه مشارکت – مردم در تصمیم گیری هایی که زندگی روزانه آنها را تحت تاثیر قرار می دهد دخالت می کنند . مسئله مهم در تحقیق چنین مشارکتی شناخت متغیرهایی است که موفقیت مردم ( زنان و مردان ) را در کنترل امور جامعه تضمین می کند . شناخت انواع مشارکت اجتماعی زنان ...  بیشتر

گروه های زنان در حرکت تواناسازی

unknown

دوره 1، شماره 6 ، تیر 1382

چکیده
  این مقاله به موضوع جنبش زنان بعنوان جنبشی اجتماعی پرداخته و دیدگاه های کلاسیک و مدرن جنبش اجتماعی را بیان کرده است همچنین این پرسش اصلی مطرح شده است که خواست تغییر و نارضایتی زنان ایران از وضع خویش پیرامون چه محدودیت هایی شکل گرفته است نظریه پردازان جنبش اجتماعی در آغاز دهه 90 به فرایند کنش متقابل میان اعضای درگیر در جنبش اجتماعی و ...  بیشتر

برآورد تقاضای اعتبارات زنان از سیستم بانکی

unknown

دوره 1، شماره 6 ، تیر 1382

چکیده
  رفتارهای زنان به ویژه رفتارهای اقتصادی زنان - با توجه به افزایش روزافزون سهم آنها در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی - نیاز به بررسی بیشتری دارد .مقاله حاضر - به حضور زنان در بازارهای مالی می پردازد و سعی شده است که بر اساس اطلاعات گرد آوری شده از یک پژوهش میدانی در شهر تهران عوامل موثر بر تقاضای وام و اعتبار زنان در بازارهای مالی با تاکید ...  بیشتر

توانایی های زنان در اقتصاد تولیدی عشایر

unknown

دوره 1، شماره 6 ، تیر 1382

چکیده
  این مقاله به بررسی توانایی های زنان عشایر و تاکید بر نقش در 72 زیست بوم عشایر استان همدان می پردازد و سعی دارد با ارائه ویژگی های اقتصادی اجتماعی زنان عشایر استان – جایگاه اقتصادی آنان را بررسی کند . اطلاعات پژوهش با روش ارزیابی مشارکتی روستایی علاوه بر استفاده از اسناد و مدارک موجود گردآوری شده است . مشاهدا و بررسی های انجام شده نشان ...  بیشتر

مشارکت داوطلبانه زنان : تجربه موفق رابطین بهداشت

unknown

دوره 1، شماره 6 ، تیر 1382

چکیده
  مشارکت زنان به معنی دخالت همه جانبه در فرایند تصمیم گیری و اجرا در همه امور جامعه از جمله شرط اساسی توفیق در برنامه های بهداشتی است . با توجه به اهمیت مشارکت زنان در حفظ سلامتی و بهداشت جامعه – طرح رابطین بهداشت علاوه بر آموزش مطالب و مهارت های لازم به رابطین زن – با هدف انتقال پیام های بهداشتی – از طریق آنان – به خانواده ها در ایران ...  بیشتر

بررسی میزان رواج همسر آزاری و عوامل موثر بر آن

حسن شمس اسفند آباد؛ سوزان امامی پور

دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382

چکیده
  پیامدهای همسرآزاری در جوامع و تاثیرات سوء آن بر مادران و فرزندان در پژوهشهای متعددی نشان داده شده است. از مشخصات عمومی همسر آزاری، پنهان بودن آن از انظار است، را به طوری که اغلب زنان ایران آزار همسرانشان را تحمل می کنند. از این رو تحقیقات قابل توجهی در داخل کشور وجود ندارد. به منظور بررسی رواج همسرآزاری و عوامل موثر بر ان در میان زنان ...  بیشتر

عدم تعادل در وضعیت ازدواج در ایران

افشین جعفری مژدهی

دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382

چکیده
  تغییر ساختار سنی و جنسی جمعیت به عنوان یک عامل اولیه و مستقل – فارغ از تاثیرپذیری از عوامل گوناگون – منجر به بروز اختلال در وضعیت ازدواج در جامعه می شود. بر اساس تحولات جمعیتی دهه های اخیر در ایران به ویژه دردهه 65-1355 ساختار سنی – جنسی جمعیت به طور قابل توجهی تغییر کرده است. این تغییر ساختاری جمعیت در ایران، پیامدهای اقتصادی، اجتماعی ...  بیشتر

پیامدهای توانمندسازی زنان در حرفه وکالت

بهناز اشتری

دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382

چکیده
  در جوامع سنتی زنان، اساسا در حرفه وکالت حضور کمرنگی دارند. به گونه ای که تقریبا یک دهم وکلا را زنان تشکیل می دهند. در چند دهه گذشته محدودیت هایی که در زمینه ورود زنان به مناصب قضایی وضع گشته از حضور زنان در این حرفه کاسته است. هدف این مقاله ارزیابی ابعاد گوناگون حضور زنان در حرفه وکالت است. این مقاله نشان میدهد یا وجود محدودیتهای گوناگون ...  بیشتر

مشارکت زنان در رادیو و تلویزیون

اعظم راودراد

دوره 1، شماره 5 ، فروردین 1382

چکیده
  رسانه ها با نشر اطلعات افکار، ذهنیات و فرهنگ جامعه را شکل می دهند. انتخاب کنندگان و تدوین کنندگان پیام (مدیران رسانه ها و عوامل برنامه ساز)نقش بسیار مهمی در چگونگی شکل گیری این فرهنگ و تحولات آن دارند. در این مقاله حضور کمی و کیفی زنان در این موقعیت های شغلی در دو رسانه رادیو و تلویزیون در ایران بررسی گردیده و نشان داده شده است که زنان ...  بیشتر

همسرآزاری و عوامل مؤثر بر آن

محمدعلی سیف ربیعی؛ فهیمه رمضانی تهرانی؛ زینت نادیا حتمی

دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381

چکیده
  خشونت علیه زنان بویژه همسرآزاری یک سوم زنان را در سراسر جهان درگیر کرده است. این طرح با شیوه تحلیل مقطعی درباره زنان دارای همسر تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1380 انجام گرفت . تعداد 384 نفر از زنان متأهل از شش مرکز بهداشتی درمانی با روش نمونه گیری چند مرحله ای به طور تصادفی انتخاب شدند و در حضور کارشناسان بهداشت خانواده آموزش ...  بیشتر

مشارکت اجتماعی زنان (1 )

ژاله شادی طلب؛ افسانه کمالی

دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381

چکیده
  درجامعه شناسی نظریه واحدی که بتواند در توضیح وتبیین مشارکت اجتماعی زنان بویژه در کشورهای درحال توسعه بکار گزفته شود کمتر یافت می شود . بنابراین چارچوب مفهومی خاصی برای این پژوهش طراحی شد . این مقاله بخشی از یافته های پژوهشی را ارئه می کند که با هدف بررسی میزان و عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی زنان در سطح شهر تهران انجام گرفته است . متغیر ...  بیشتر

تغییرات جایگاه شغلی زنان دانشگاهی در یک دهه

شمس السادات زاهدی

دوره 1، شماره 4 ، شهریور 1381

چکیده
  نظریه پردازان حوزه « جامعه شناسی شغل » در دهه های اخیر نسبت به موضوع جنسیت و فرآیند انتخاب شغل، توجه بیشتری کرده اند و اذعان دارند که فرآیند انتخاب شغل و ارتقای شغلی به ویژه برای زنان تحصیلکرده ویژگی های متفاوت از مردان دارد . بررسی موقعیت زنان دانشگاهی کشور درسه دادنشگاه تهران ، شهید بهشتی و علامه طباطبایی در سال 1370 نشان داد که جنسیت ...  بیشتر