مطالعۀ کیفی دلالت‏ های معنایی احساس ناامنی زنان در فضاهای عمومی

قادرزاده, امید; خزایی, سارا

doi:10.22059/jwdp.2014.53691

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

¹ دانشیار جامعه شناسی دانشگاه کردستان

² کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

https://doi.org/10.22059/jwdp.2014.53691

چکیده

این پژوهش درصدد است از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به کشف و بررسی دلالت‏های ذهنی و معنایی احساس ناامنی زنان در فضاهای عمومی شهر بپردازد. داده‏های این مطالعۀ کیفی از طریق مصاحبۀ نیمه‏ساخت‏یافته گردآوری و از روش نظریه مبنایی برای تحلیل داده‏ها استفاده شده است. به کمک روش نمونه‏گیری نظری و هدفمند با 27 نفر از زنان مصاحبه شد و درنهایت داده‏های گردآوری‌شده در قالب 10 مقولۀ محوری و یک مقولۀ هسته، کدگذاری و تحلیل شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است کهآزار جنسی، ترس از بدنامی، و جامعه‏پذیری جنسیتی به منزلۀ شرایط علّی احساس ناامنی زنان را در فضاهای عمومی به‌دنبال دارد. در این میان، کدگذاری جنسیتی فضا به منزلۀ زمینه و شیء‏وارگی بدن زنانه به‌منزلۀ شرایط مداخله‏گر عمل کرده‏اند. بازسازی معنایی تجربه و درک زنان از احساس ناامنی در فضاهای عمومی بیانگر آن است که مشارکت‏کنندگان با قرارگرفتن در شرایط یاد‌شده به استراتژی‏های کتمان و گریز توسل می‏جویند. براساس مطالعۀ حاضر، تجربۀ ناامنی در فضاهای عمومی، بی‏اعتمادی، نهادینه‌شدن ترس، و انزوای اجتماعی را در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات زنان

عنوان مقاله [English]

A qualitative study of semantic implications women's sense of insecurity in public spaces

نویسندگان [English]

Omid Ghaderzade ¹
Sara Khazaie ²

¹ Assistant Professor, Sociology, Kurdistan University, Iran

² Postgraduate Alumnus of Sociology, Kurdistan University, Iran

چکیده [English]

This research seeks to explore and examine the semantic implications women's sense of insecurity in public spaces city of social interpretationism approach. In this study, data were collected through semi-structured interviews and GT is used to analyze the data. Using theoretical and purposive sampling, 27 women were interviewed. Finally, collected data were analyzed and coded in the form of 10 key categories and a core category. Data analysis and modeling paradigm suggests sexual harrament, afraid of defamation and gender socialization as causal conditions, coded gendered space as a field, Objection body women interferor conditions accepting women as corporately. Corporations by being mentioned in terms of interactions, such as concealment. The evasion moved to adopt believes it has stirred fear and social isolation.

کلیدواژه‌ها [English]

feel unsafe
gender socialization
geround theory
public space
Women

مراجع

[1] آبوت، پاملا؛ والاس، کلر (1380). جامعه‏شناسی زنان، ترجمۀ منیژه نجم عراقی، تهران: نی.

[2] اباذری، یوسف؛ صادقی فسایی، سهیلا؛ حمیدی، نفیسه (1387). «احساس ناامنی در تجربۀ زنانه از زندگی روزمره»، پژوهش زنان، ش 1، ص75ـ103.

[3] استراس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1390). اصول روش تحقیق کیفی، ترجمۀ بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

[4] احمدی، یعقوب؛ اسماعیلی، عطاء (1389). «سنجش احساس امنیت زنان مبتنی بر عوامل چندبعدی و میان‌رشته‏ای در شهر مشهد»، جامعه‏شناسی کاربردی، ش 2، ص169ـ190.

[5] بمانیان، محمدرضا؛ رفیعیان، مجتبی؛ ضابطیان، الهام (1387). «‌امنیت تردد زنان در فضاهای شهری و سنجش مشارکتی آن‌ها در بخش مرکزی شهر تهران»، مجلۀ علمی پژوهشی تحقیقات زنان، ش 4، ص39ـ56.

[6] بمانیان، محمدرضا؛ رفیعیان، مجتبی؛ ضابطیان، الهام (1388). «سنجش عوامل مؤثر بر ارتقای امنیت زنان در محیط‏های شهری (مورد: محدودۀ اطراف پارک شهر تهران)»، پژوهش زنان، ش 3، ص49ـ67.

[7] بیات، بهرام (1387). «تبیین جامعه‏شناختی احساس امنیت در بین شهروندان تهرانی»، پایان‏نامۀ دکتری، دانشگاه اصفهان.

[8] تانکیس، فرن (1388). فضا، شهر، و نظریۀ اجتماعی، مناسبات اجتماعی و شکل‏های شهری، ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، تهران: دانشگاه تهران.

[9] حامدی، راضیه؛ نعیمی، محمدرضا (1389). «زنان و اجتماع ایمن»، پلیس زن، ش 12، ص150ـ169.

[10] دلاور، علی؛ احمدوند، علی‌محمد؛ رضایی، علی محمد (1387). «ویژگی‏های روان‏سنجی مقیاس احساس امنیت تهران»، امنیت، ش 4، ص154ـ186.

[11] زنجانی‌زاده اعزازی، هما (1380). «زنان و امنیت شهری»، ادبیات و علوم انسانی، ش 3 و 4، ص3ـ25.

[12] ریتزر، جورج (1377). نظریه‏های جامعه‏شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.

[13] ریتزر، جورج (1392). مبانی نظریۀ جامعه‏شناختی معاصر و ریشه‏های کلاسیک آن، ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست، تهران: ثالث.

[14] سگالن، مارتین (1375). جامعه‏شناسی تاریخی خانواده، ترجمۀ حمید الیاسی، تهران: مرکز.

[15] صادقی ‏فسایی سهیلا؛ میرحسینی، زهرا (1388). «بررسی جامعه‏شناختی عوامل مؤثر بر ترس از جرم در میان زنان شهر تهران»، نامۀ علوم اجتماعی، ش36، ص125ـ152.

[16] صادقی ‏فسایی سهیلا؛ لاریجانی، مهسا (1392). «آزار جنسی در محیط کار تهدیدی بر امنیت اجتماعی»، مطالعات اجتماعی ایران، ش2، ص87ـ111.

[17] ضابطیان، الهام؛ بمانیان، محمدرضا؛ رفیعیان، مجتبی (1389). «بررسی الگوی برنامه‏ریزی کاربری فضاهای شهری مؤثر بر افزایش امنیت زنان (نمونۀ موردی: بخش مرکزی شهر تهران)»، فصلنامۀ علوم اجتماعی، ش 48، ص109ـ147.

[18] عرشی‏ها، مریم‏؛ مدیری، آتوسا (1390). «تأثیر فضای جنسیتی‌شده بر احساس امنیت زنان (میدان مادر و راه آهن)»، پژوهش اجتماعی، ش 13، ص 120ـ142.

[19] علیخواه، فردین؛ ربیعی، مریم (1385). «زنان و ترس از جرم در فضاهای شهری»، رفاه اجتماعی، ش 22، ص109ـ131.

[20] قادرزاده، امید (1390). «تأثیر اشکال مختلف سرمایه بر هویت جمعی زنان»، زن در توسعه و سیاست، ش 3، ص35ـ65.

[21] قادرزاده، امید؛ خالق‏پناه، کمال؛ خزایی، سارا (1393). «‌تحلیل تجربه‏های زنانه از جراحی زیبایی (مطالعۀ کیفی دلایل و پیامدهای جراحی زیبایی)»، زن در توسعه و سیاست، ش 1، ص1ـ20.

[22] گافمن، اروینگ (1392). داغ ننگ؛ چاره‌اندیشی برای هویت ضایع‌شده، ترجمۀ مسعود کیانپور، تهران، مرکز.

[23] گلی، علی (1390). «زنان و امنیت در فضاهای عمومی شهر (مورد: پارک آزادی شیراز)»، جامعه‏شناسی تاریخی، ش 2، ص144ـ165.

[24] گیدنز، آنتونی (1377)، جامعه‏شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.

[25] ــــــــــ (1377)، پیامدهای مدرنیته، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: مرکز.

[26] مدیری، آتوسا (1385). «جرم، خشونت و احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر»، رفاه اجتماعی، ش22، ص11ـ28.

[27] مدنی‌پور، علی (1384). طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرایندی اجتماعی‌ـ مکانی، ترجمۀ فرهاد مرتضایی، تهران: شرکت پردازش و برنامه‏ریزی شهری.

[28] مستوفی، اکرم (1392). «بررسی رابطۀ هویت اجتماعی با احساس امنیت در زنان شهر تهران»، فصلنامۀ مطالعات پلیس زن، ش 19، ص56ـ77.

[29] نرسیسیانس، امیلیا (1383). مردم‏شناسی جنسیت، میراث فرهنگی، تهران: افکار.

[30] نوروزی، فیض‏الله؛ فولادی سپهر، سارا (1388). «بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان 15ـ29ساله شهر تهران و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن»، فصلنامۀ راهبرد، ش 53، ص129ـ159.

[31] نویدنیا، منیژه (1382). «درآمدی بر امنیت اجتماعی»، مطالعات راهبردی، ش 19، ص14ـ65.

[32] هومین‏فر، الهام (1382). «تحول جامعه‏پذیری جنسیتی»، پژوهش زنان، ش 7، ص89ـ113.

[33] Fuss,D(1989). Essentially Speaking:Feminism,Nature and Difference, London: Routledge.

[34] Koskela, H. (1997). Bold walks and breaking: women^,s spatial confidence versus fear of violence, Gender, place and culture4(3): pp 301-319.

[35] Moller, Bjorn.(2000). National, Societal and Human Security Discussion, Israel, Palestine conflict.

[36] Pain, R. (1995), Social Geographies of Woman Fear of Crime, Division of Geography and Environmevtal Management, University Northumbria Newcastle, pp 236.

[37] Rendell, J. (2000). Introduction: Gender, Space,In Gender space architectur an interdisciplinary introduction, London and New York, Routledge, p 101.

مطالعۀ کیفی دلالت‏ های معنایی احساس ناامنی زنان در فضاهای عمومی

مراجع

مراجع

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 3مهر 1393صفحه 405-424

دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 3
مهر 1393
صفحه 405-424