سنجش رابطۀ جنسیت، فرهنگ سازمانی و توزیع قدرت در سازمان

حسین قلی زاده, رضوان; قاسمی, زهرا; ناصری صادق, ساجده; احمدآبادی, آرزو

doi:10.22059/jwdp.2015.55993

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

² دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد

https://doi.org/10.22059/jwdp.2015.55993

چکیده

به‌رغم حضور زنان در مقاطع تحصیلی عالی و احراز شایستگی‏های عمومی، تعداد کمی از بانوان در پست‌های مدیریتی و مهم منصوب شده‏اند؛ در‌نتیجه به علت حضورنداشتن در تصمیم‏گیری‏های سازمانی قدرت کمتری نسبت به مردان دارند. در این پژوهش، فرهنگ سازمانی و به تبع آن جنسیت به‌منزلة مهم‌ترین عامل اثرگذار بر توزیع قدرت سازمانی مدنظر قرار گرفته است. از‌این‌رو، از روش پژوهش توصیفی‌ـ همبستگی استفاده شد. جامعة آماری مطالعه‌شده را کلیة کارکنان دانشگاه فردوسی مشهد (1250 نفر) تشکیل دادند. روش نمونه‏گیری از نوع تصادفی ساده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه برابر 300 نفر انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌های مورد نیاز از پرسش‌نامه استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین فرهنگ سازمانی و توزیع قدرت رابطة معناداری وجود دارد و همچنین فرهنگ سازمانی توزیع قدرت در سازمان را پیش‌بینی می‏کند. بین توزیع قدرت در دو گروه زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد و با توجه به مقادیر میانگین در دو گروه مردان و زنان می‏توان این‌گونه نتیجه گرفت که توزیع قدرت مردان در سازمان به‌طور معناداری بیشتر از گروه زنان است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات زنان

عنوان مقاله [English]

Assessment of the relationship between gender, culture and distribution of power in the organization

نویسندگان [English]

Rezvan Hossein Gholizadeh ¹
Zahra Ghasemi ²
Sajedeh Naseri Sadegh ²
Arezoo Ahmad Abadi ²

¹ Assistant Professor, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

² M.A. Student of Educational Management, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

چکیده [English]

Despite the presence of women in higher education and qualification levels of public decency, a small number of women have been appointed to management positions; therefore, they are less powerful than men in organizational decision-making processes. In this research, organizational culture and consequently gender as the most important factor influencing corporate power distribution is considered. The study is descriptive correlational. The target population included all staff of Ferdowsi University of Mashhad (1250 subjects). The sample size was selected to be 300. A questionnaire was used to collect the required data; the results showed that there is a significant relationship between organizational culture and distribution of power. Organizational culture predicts the distribution of power within the organization. There was a significant difference in terms of distribution of power between the two groups. According to the mean values of the two groups of men and women, it can be concluded that distribution of power for men in the organization is significantly more compared to women. .

کلیدواژه‌ها [English]

Distribution of Power
Gender
Organizational Culture

مراجع

[1] آقاجانی، نصراله (1388). «چالش فمنیسم با عدالت جنسیتی»، مطالعات راهبردی زنان، ش46، 7ـ48.

[2] اسفیدانی، محمدرحیم (1381). «موانع دستیابی زنان به پست‌های مدیریت»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، ش4، ص 67ـ85.

[3] بابایی زکلیکی، محمدعلی (1385). «چالش‌های زنان برای ارتقا به مشاغل مدیریتی در سازمان‌های دولتی»، فصلنامۀ مدرس علوم انسانی، ش46، ص45ـ82.

[4] بهشتی، سعید؛ احمدی‏نیا، مریم (1388). «تبیین و بررسی نظریة تربیتی فمنیسم و نقد آن از منظر تعلیم و تربیت اسلامی»، تربیت اسلامی، ش3، ص41ـ88.

[5] پورعزت، علی‏اصغر؛ زهره‏یی، سپیده؛ یزدانی، حمیدرضا؛ فرجی، بهاره (1386). «بررسی چالش‌های مربوط به مدیریت زنان (تحقیقی پیرامون یک سازمان دولتی)»، مطالعات زنان، ش1، ص92ـ120.

[6] جلالی‌پور، حمیدرضا؛ محمدی، جمال (1387). نظریه‌های متأخر جامعه‌شناختی، تهران: نی.

[7] جمشیدی، محمدحسین؛ زنگنه، پیمان (1388). «بررسی مقایسه‏ای دیدگاه جریان‏های اندیشة اسلامی معاصر و فمنیسم، در مورد نقش و جایگاه زنان»، پژوهش‌نامة علوم سیاسی، ش1، ص7ـ39.

[8] حسینی‏زاده، سیدعلی؛ شرفی‏جم، محمدرضا؛ صادق‏زاده قمصری، علیرضا؛ باقری، خسرو (1389). «نقد دیدگاه فمنیسم لیبرال در زمینة برابری زن و مرد از منظر قرآن و روایات»، تربیت اسلامی، ش11، ص33ـ58.

[9] حسن‏زاده، رمضان؛ حشمتی، نرگس (1381). «پژوهشی پیرامون موانع پذیرش زنان در پست‌های مدیریت آموزش و پرورش»، پژوهش‌نامة علوم انسانی و اجتماعی، ش5، ص13ـ34.

[10] دانایی‏فرد، حسن (1386). «پارادایم‏های رقیب در علم سازمان و مدیریت: رویکرد تطبیقی به هستی‏شناسی، شناخت‏شناسی و روش‌شناسی»، دانشور، ش1، ص 87ـ104.

[11] دفت، ریچارد (1377). تئوری و طراحی سازمان، ترجمة علی پارساییان و سید‌محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

[12] رابینز، اس. (1381). مبانی رفتار سازمانی، ترجمة علی پارساییان و سید‌محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‏های فرهنگی.

[13] ــــــــــ (1380). تئوری سازمان، ترجمة سیدمهدی الوانی و حسین دانایی‌فرد، تهران: صفار/ اشراقی.

[14] شفریتز، جی. ام؛ استیون اوت جی. (1378). تئوری‏های سازمان: اسطوره‏ها، ترجمة علی پارسائیان، تهران: فرزانه.

[15] صادقی فسائی، سهیلا (1389). «ضرورت نظریه‌پردازی در حوزة مسائل زنان از تحقیق تا نظریه»، مطالعات راهبردی زنان، ش50، ص185ـ228.

[16] صمدی‏راد، انور (1385). «مکانیسم ارتقای مشارکت زنان در ابعاد سیاسی و اقتصادی»، فصل‌نامة علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش5، ص99ـ122.

[17] فعالی، محمدتقی (1386). «جنسیت؛ فمنیسم یا ذات‌گروی الهی»، فصل‌نامة مطالعات راهبردی زنان، ش46، ص156ـ196.

[18] قلی‌پور، آرین (1384). جامعه‌شناسی سازمان‌ها، تهران: سمت.

[19] گیدنز، آنتونی؛ بردسال، کارن (1386). جامعه‏شناسی، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نی.

[20] گودرزوند چگینی، مهرداد؛ حقی، معصومه (1389). «تأثیر فرهنگ سازمانی بر جذب زنان در پست‌های مدیریتی»، زن و جامعه، ش1، 95ـ110.

[21] مردیها، مرتضی (1387). «مبانی فلسفی فمنیسم رادیکال»، فصل‌نامة سیاست، ش2، 225ـ242.

[22] معینی شهرکی، هاجر؛ ترک‏زاده، جعفر؛ محمدی، مهدی؛ خادمی، محسن (1390). «بررسی رابطة بین نوع ساختار سازمانی و منابع قدرت مدیران در واحدهای ستادی دانشگاه شیراز»، مجلة مطالعات بهبود و تحول، ش66، ص165ـ193.

[23] مشبکی، اصغر (1383). سیمای سازمان، تهران: دانشگاه تهران.

[24] نادری، فرح؛ مشعل‏پور، مرضیه (1391). «اندیشة پست‌مدرنیسم و جایگاه زن»، زن و فرهنگ، ش13، ص43ـ 56.

[25] نصیری‏باری، حسین؛ پیوسته، اکبر (1391). «بررسی اولویت‌بندی استفادة مدیران و فرماندهان از انواع قدرت به روش AHP»، فصل‌نامة علمی پژوهشی مدیریت نظامی، ش45، ص93ـ120.

[26] هادیزاده مقدم، اکرم (1378). «مدل‏های دوگانة تجزیه و تحلیل قدرت و سیاست سازمانی»، مطالعات مدیریت بهبود و تحول، ش 23و24، ص159ـ176.

[27] هچ، ماری‏جو (1385). تئوری سازمان: مدرن، نمادین‌ـ تفسیری و پست‏مدرن، ترجمة حسن دانایی‌فرد، تهران: افکار.

[28] یزدخواستی، بهجت؛ میرزایی، حسینعلی؛ فتحی، لاله (1388). «مطالعة نگرش شاغلان سازمان‏های دولتی استان آذربایجان شرقی نسبت به تصدی پست‌های مدیریتی توسط زنان»، پژوهش زنان، ش7، ص113ـ130.

[29] Allen, A. (2014). "Feminist Perspectives on Power", The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL:http://plato.stanford.edu_/archives_/sum2014_/entries_/feminist-power

[30] Acker, J. (2006). Inequality regimes gender, class, and race in organizations.Gender & society, 20(4), pp 441-464.

[31] Acker, J. (1990). Hierarchies, jobs, bodies: A theory of gendered organizations.Gender & society, 4(2), pp 139-158.

[32] Brown, M. L. (2010). Examining leadership and the laminated glass ceiling: Gender and leadership traits (Doctoral dissertation, NORTHCENTRAL UNIVERSITY).

[33] Comstock, D. E. (1982). Power in Organizations Toward a Critical Theory.Sociological Perspectives, 25 (2), pp 139-162.

[34] Dugan, M. A. (2003). Coercive Power. Beyond Intractability: http://www.beyondintractability.org/essay/exchange

[35] Ely, R. J. (1995). The power in demography: Women's social constructions of gender identity at work. Academy of Management journal, 38(3), pp 589-634.

[36] Emerson, R. M. (1962). Power-dependence relations. American sociological review, pp 31-41.

[37] Frazier, G. L. (1983). On the measurement of interfirm power in channels of distribution. Journal of Marketing Research, pp 158-166.

[38] Gaski, J. F. (1984). The theory of power and conflict in channels of distribution.the Journal of Marketing, pp 9-29.

[39] House, R. J. (1991). The distribution and exercise of power in complex organizations: A MESO theory. The Leadership Quarterly.

[40] Mills, A. J. (1988). Organization, gender and culture. Organization Studies,9(3), pp 351-369.

[41] Mintzberg, H. (1984). Power and organization life cycles. Academy of Management review, 9(2), pp 207-224.

[42] Mintzberg, H. (1985). Power In and Around Organizations, American Journal of Sociology.

سنجش رابطۀ جنسیت، فرهنگ سازمانی و توزیع قدرت در سازمان

مراجع

مراجع

دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 2تیر 1394صفحه 263-289

دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 2
تیر 1394
صفحه 263-289