نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جمعیت‌شناسی دانشگاه خوارزمی
2 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه خوارزمی
چکیده
ایران، در چند دهة اخیر، افت شدیدی را در میزان باروری کل داشته است. نتایج مطالعات نشان می‌دهد نقش زنان در اجتماع و توانایی تصمیم‌گیری در امور خانواده از عوامل مؤثر بر رفتار باروری زنان است. پژوهش حاضر، با استفاده از روش پیمایش، به بررسی رابطة برخی ابعاد ساختار قدرت زنان در خانواده با میزان فرزندآوری زنان در شهر تهران می‌پردازد. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه از 400 زن همسردار دارای حداقل یک فرزند در شهر تهران جمع‌آوری شده است. نتایج تحلیل دو‌متغیره نشان می‌دهد که رابطة بین متغیرهای دسترسی به منابع ارزشمند (تحصیلات، اشتغال، سرمایة اقتصادی)، استقلال فکری زنان، تقسیم کار خانگی، نگرش به نابرابری‌های جنسیتی و ساختار قدرت در خانواده با میزان فرزندآوری معنادار است. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر این است که از میان متغیرهای مختلف، متغیر دسترسی زنان به منابع ارزشمند و تقسیم کار خانگی نقش تعیین‌کننده‌ای در تبیین تغییرات متغیر وابسته دارد؛ به گونه‌ای که با افزایش دسترسی زنان به منابع ارزشمند و کاهش مشارکت آنان در تقسیم کار خانگی فرزندآوری کاهش می‌یابد. علاوه بر این، متغیر استقلال زنان نیز به‌طور مستقیم و غیر‌مستقیم در رابطه با متغیر فرزندآوری قدرت تبیین بالایی دارد؛ به گونه‌ای که وقتی استقلال زنان افزایش می‌یابد، فرزندآور‌شان کاهش پیدا می‌کند.
کلیدواژه‌ها
- استقلال زنان
- باروری
- تقسیم کار خانگی
- تهران
- ساختار قدرت در خانواده
- مشارکت اجتماعی
- منابع ارزشمند
- نابرابری‌های جنسیتی
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Assessment of the impact of family power structure on fertility rate in Tehran City
نویسندگان [English]
- Zeynab Kaveh Firouz 1
- Fariba Karami 2
1 Assistant Professor, Demography, Kharazmi University, Iran
2 M.A. in Sociology, Kharazmi University, Iran
چکیده [English]
In the last few decades, Iran has experienced sharp fertility decline. Studies indicate that women have a major role in childbearing; therefore, their empowerment and autonomy will lead to changes in their fertility behavior. This paper examines the relationship between family power structure and fertility behavior in the Tehran city. The data is collected from around 400 women in Tehran who are married and have at least one child. The results of the bivariate analysis showed that there is an insignificant relationship between fertility and access to valuable resources (education, employment, and economic capital), women autonomy, division of household labor, attitudes to gender inequality and family power structure. The results of the logistic regression analysis indicated that among all different variables, access to valuable resources and division of household labor are the strong determinants of dependent variable; as fertility rate reduces with the rise in access to valuable resources and decline in partnership in division of household labor. Women’s autonomy is another important variable affecting fertility rate; as fertility rate reduces with the rise in women’s autonomy. Given the results of this study, population policies in Iran in order to facilitate childbearing for couples should provide opportunities by which women can continue their economic activity, have their social participation, maintain and strengthen their power in family as well as promote childbearing.
کلیدواژه‌ها [English]
- division of household labor
- family power structure
- fertility
- social participation
- gender inequality
- Tehran
- valuable resources
- women’s autonomy
)