نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور ایران، تهران، دانشکدۀ اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، گروه مدیریت، استادیار

2 دانشگاه پیام نور ایران، تهران، دانشکدۀ علوم پایه، گروه ریاضی، استادیار

3 دانشگاه پیام نور ایران، تهران، دانشکدۀ مدیریت و اقتصاد، گروه مدیریت

چکیده

نقش زنان در توسعۀ امروز جوامع، مستقیماً با هدف توسعۀ اجتماعی و اقتصادی بستگی دارد و از این‌رو در تحول همۀ جوامع انسانی، عاملی بنیادی محسوب می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی اثر متغیرهای باورهای سقف شیشه‌ای بر جانشین‌پروری و سبک رهبری زنان در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد است. این تحقیق برمبنای هدف، کاربردی و به روش توصیفی و پیمایشی است. جامعۀ آماری تحقیق کارکنان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستند که براساس جدول مورگان، حجم نمونه 110 نفر محاسبه شده‌‌ است. به‌‌منظور بررسی و آزمون متغیرهای مؤثر در موضوع تحقیق، به‌ترتیب از پرسشنامۀ استاندارد اسمیت (۲۰۱۲) برای سنجش متغیر باورهای سقف شیشه‌ای، پرسشنامۀ استاندارد خدایاری (۱۳۹۶) برای سنجش متغیر جانشین‌پروری و پرسشنامۀ استاندارد نجارزاده آرانی (۱۳۹۹) برای سنجش متغیر سبک رهبری استفاده شده است. پایایی و روایی پرسشنامه‌ها به‌ترتیب از طریق پایایی ترکیبی و تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. به‌منظور تجزیه‌ و تحلیل داده‌های تحقیق از نرم‌افزارهای SPSS و Smart-PLS به‌ترتیب برای تهیۀ آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که باورهای سقف شیشه‌ای بر سبک رهبری زنان در پست‌های مدیریتی تأثیر مثبت و معنا‌داری دارد. علاوه‌بر آن مشخص شد باورهای سقف شیشه‌ای بر جانشین‌پروری تأثیر مثبت و معناداری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Glass Ceiling Beliefs on Women's Succession and Women's Leadership Style in Managerial Positions (Case Study: Hygienic Assistance of Medical Science University of Mashhad)

نویسندگان [English]

  • zahra rajae 1
  • maryam mehrparvar 2
  • mahya firouzian 3

1 Department of Management, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 Faculty of Mathematics,, Payame Noor University, Tehran, Iran

3 ِDepartment of management .payamenoor university. tehran. iran

چکیده [English]

Women’s role in the development of today's societies depends directly on the goal of social and economic development. Thus it is a fundamental factor in the evolution of all human societies. This study aims at evaluating the effect of glass ceiling beliefs on women's succession and their leadership style in Mashhad University of Medical Sciences. It is an applied research, based on its purpose, and a descriptive survey in terms of its methodology. The statistical population of the study contain the staff of Mashhad University of Medical Sciences. According to Morgan Table, the sample size is 110 people. In order to study and test the effective variables in the research topic, the standard questionnaire of Smith (2012) has helped measuring the variable of glass ceiling beliefs, while standard questionnaire of Khoda Yari (2017) has been used to measure the variable of women-breeding and standard questionnaire of Najarzadeh Arani (2020) to measure the variable of leadership style. The reliability and validity of the questionnaires have been confirmed through combined reliability and confirmatory factor analysis, respectively. In order to analyze the research data, SPSS and Smart-PLS software have been used to prepare descriptive and inferential statistics. The results indicate that the beliefs of the glass ceiling have had a positive and significant effect on the succession of women. In addition, it has been found that the beliefs of the glass ceiling have a positive and significant effect on the leadership style of women in managerial positions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Glass Ceiling Beliefs
  • Women's Succession
  • Leadership Style
[1] الماسی، لیلا؛ لبادی، زهرا؛ علیپور، وحیده (1393). «سقف شیشه‌‌ای در جانشین‌‌پروری زنان در مناصب مدیریتی»، فصلنامۀ پژوهش‌‌های رهبری و مدیریت آموزشی، شمارۀ 1 (3): 115-89.
[2] بابایی زکلیلی، محمدعلی (1394). «مطالعۀ نوع مشاغل مدیریتی و نیازهای شغلی مدیران زن در سازمان‌‌های دولتی»، مطالعات زنان، شمارۀ 3 (7): 18-11.
[3] تابع بردبار، فریبا؛ کمانی، محمدحسین؛ منوچهری، بهناز (1394). «بررسی رابطۀ بین باور به سقف شیشه‌‌ای و موفقیت ذهنی کارکنان زن در شهرداری شیراز»، فصلنامۀ علمی- پژوهشی زن و جامعه، شمارۀ 6 (24): 144-125.
[4] خدایاری، ندا (۱۳۹۶). «بررسی عوامل مؤثر بر جانشین‌‌پروری از دیدگاه کارکنان شرکت ارتباطات زیرساخت»، پایان‌‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشکدۀ علوم انسانی.
[5] حافظ‌نیا، محمدرضا (۱۳۸۹). مقدمه‌‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت.
[6] رضازاده، آرش؛ داوری، علی (1392). مدل‌‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، تهران: جهاد دانشگاهی.
[7] رضوی الهاشام، بهزاد (1399). «تحلیل جایگاه مشارکت زنان در فرآیند توسعۀ سیاسی-اجتماعی»، انقلاب اسلامی ایران، نشریۀ علوم اجتماعی60-73 .
[8] غلام‌زاده، داریوش؛ حق‌شناس کاشانی، فریده؛ محمدخانی، فاطمه (1394). «تأثیر سبک رهبری بر باورهای سقف شیشه‌ای زنان»، مطالعات اجتماعی روانشناسی زنان، سال 13، شماره 3، 175-197.
[9] قاسمی، محمد؛ درخشانی، جلال؛ درخشانی، میثم (1394). «بررسی دشواری‌‌ها و چالش‌‌های استقرار برنامۀ جانشین‌‌پروری در نظام اداری ایران»، اولین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت.
[10] قلی‌‌پور، آرین؛ سبک‌‌رو، مهدی؛ استادی، رضا؛ نقوی حسینی، علیرضا (1395). «مرشدیت مکانیزمی برای برنامه‌‌ریزی جانشین‌‌پروری در سازمان‌‌های ورزشی»، پژوهش‌‌های مدیریت، شمارۀ 3 (9): 20-5.
[11] محمدخانی، فاطمه؛ غلام‌زاده، داریوش؛ حق‌‌شناس کاشانی، فریده (1394). «تأثیر سبک رهبری بر باورهای سقف شیشه‌‌ای زنان»، مطالعات اجتماعی روان‌‌شناختی زنان، شمارۀ 13 (3): 197-175.
[12] میرغفوری، حبیب‌‌االله (1385). «شناسایی و رتبه‌‌بندی عوامل مؤثر در گماشته نشدن زنان به پست‌‌های مدیریتی در سازمان‌‌های دولتی استان یزد»، مجلۀ مطالعات زنان، شمارۀ 4 (1): 35-51.
[13] نجارزاده آرانی، سمیرا؛ نرگسیان، عباس؛ امیری، مجتبی؛ سفیری، خدیجه (۱۳۹۹). «ارائۀ مدل سبک رهبری زنانه در پست‌های مدیریتی بخش عمومی با تأکید بر نقش فرهنگ ملی»، نشریۀ مدیریت دولتی، شمارۀ ۱۲ (۱): ۱۱۷-۱۴۱.
[14] یوکل، گری (1382). مدیریت و رهبری در سازمان‌‌ها، ترجمۀ گلی قنبری. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه امام‌حسین (ع).
[15] Adams, R. B., & Funk, P (2012). Beyond the glass ceiling: Does gender matter? Management science, 58(2), 219-235.
[16] Barner, R (2010). Bench strength: Developing the depth and versatility of your organization's leadership talent. Amacom Books. ‏
[17] Carnes, M., Morrissey, C., & Geller, S. E (2008). Women's health and women's leadership in academic medicine: hitting the same glass ceiling? Journal of women's health, 17(9), 1453-1462.
[18] Carter, K. M., Gonzalez-Mulé, E., Mount, M. K., Oh, I. S., & Zachar, L. S. (2019). Managers moving on up (or out): Linking self-other agreement on leadership behaviors to succession planning and voluntary turnover. Journal of Vocational Behavior, 115. ‏
[19] Farah, B., Elias, R., De Clercy, C., & Rowe, G (2020). Leadership succession in different types of organizations: What business and political successions may learn from each other. The Leadership Quarterly, 31(1), 101-289. ‏
[20] Ganu, J., & Boateng, P. A (2012). Creating a culture of enterprising women through succession planning. American Journal of Management, 12(2/3), 69-80. ‏
[21] Helton, K. A., & Jackson, R. D (2007). Navigating Pennsylvania's dynamic workforce: Succession planning in a complex environment. Public Personnel Management, 36(4), 335-347.
[22] Longman, K. A., & Lafreniere, S. L (2012). Moving beyond the stained glass ceiling: Preparing women for leadership in faith-based higher education. Advances in Developing Human Resources, 14(1), 45-61.
[23] Menard, K. S., Anderson, A. L., & Godboldt, S. M. (2009). Gender differences in intimate partner recidivism: A 5-year follow-up. Criminal Justice and Behavior36(1), 61-76.‏ ‏Nunnally, J. C (1978). Psychometric theory. Second ed., McGraw-Hill. New York.
[24] Rana, G., & Gandhi, D (2013). Glass ceiling of women in top management in organization: critical overview. International Journal on Sustainable Development (IJSD).
[25] Redwood, Rene) 1996(. The glass ceiling; The Finding and Recommendation of the federal glass ceiling commission. Retrieved 21 July 2003.
[26] Risper Enid Kiaye (2013). The glass ceiling: a perspective of women working in Durban Gender in Management: An International Journal Vol. 28 No. 1, 2013pp. 28-42.
[27] Rothwell WJ (2010). Effective succession planning: Ensuring leadership continuity and building talent from within. AMACOM Div American Mgmt Assn.
[28] Ryan, M., & Haslam, A. (2006). What lies beyond the glass ceiling?. Human Resource Management International Digest. Bradford Vol. 14, Iss. 3.
[29] K.M. and Cooper, M.L (2008). “Goal striving with agentic and communal roles: separate but functionally similar pathways to enhanced well-being”, Journal of Personality, Vol. 76.No 3, pp. 415-47.
[30] Smith, P (2012). “Connections between women’s glass ceiling belief’s, explanatory style, self-efficacy, career levels and subjective success” PhD desertation.
[31] Smith, P., Crittenden, N. and Caputi, P (2012). “Measuring women’s beliefs about glass ceilings: development of the career pathways survey”, Gender in Management: An International Journal, Vol. 27 No. 2, pp. 68-80.