زن در توسعه و سیاست

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

تماس با ما

اخبار و اعلانات

راهنمای تنظیم مقاله

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

فرم ها و فایل های ضروری نشریه

ارزیابی تأثیر شکاف جنسیتی بر عمل‌کرد محیط‏زیستی در کشورهای منتخب جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استادیار گروه جمعیت، اقلیم و محیط‌زیست، مؤسسة تحقیقات جمعیت کشور، تهران، ایران

چکیده

جنسیت به‌منزلة یکی از عوامل مهم حفاظت از محیط‏زیست به رسمیت شناخته‏ شده است. با وجود این، هنوز ادغام جنسیتی در برنامه‏ریزی‏ها و سیاست‏گذاری‏ها به‏منزلة یک گزینة فرعی و هدردادن بودجه در نظر گرفته می‏شود. تحقیق حاضر، با بهره‏گیری از داده‏های مجمع جهانی اقتصاد و دانشگاه ییل و با استفاده از روش‏ خوشه‏بندی میانگین کا و رگرسیون حداقل مربعات معمولی در چارچوب نظریة متابولیسم جمعیت طی سال‏های 2014 تا 2020، به ارزیابی تأثیر ابعاد چهارگانة شکاف جنسیتی بر عمل‌کرد ‏محیط‌زیستی کشورهای منتخب جهان می‏پردازد. نتایج خوشه‏بندی فضایی نشان داد کشورهای جنوبی و میانی قارة افریقا و جنوب آسیا در خوشة 1 با پایین‏ترین مقادیر فرصت و مشارکت اقتصادی، بهداشت و بقا، دست‌یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی قرار دارند. ازاین‏رو، ابتدا باید ابعاد دست‌یابی تحصیلی و بهداشت و بقا را مدنظر قرار دهند. خوشة 2 با مقادیر متوسط در امریکای جنوبی، آسیای شرقی، خاورمیانه و اروپای شرقی برای رسیدن به عضویت در خوشة 3 و همچنین خود خوشة 3 در کشورهای اروپای غربی، امریکای شمالی و استرالیا برای حفاظت بیشتر از محیط‏زیست باید بر دو بُعد فرصت و مشارکت اقتصادی و توانمندسازی سیاسی زنان تأکید کنند. علاوه بر این، نتایج رگرسیون حداقل مربعات معمولی چند‌متغیره نشان داد که ابعاد شکاف جنسیتی 41‌درصد از نوسانات عمل‌کرد محیط‏زیستی کشورهای منتخب را تبیین می‏کند؛ بنابراین، می‏توان گفت که عمل‌کرد ضعیف محیط‌زیستی‏ در کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای جنوبی ناشی از شکاف جنسیتی است. علاوه بر این، دو بُعد دست‌یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی زنان مهم‏ترین مؤلفه‏های اثرگذار بر عمل‌کرد محیط‏زیست‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Gender Gaps on the Environmental Performance in Selected Countries

نویسندگان [English]

  • habib Allah Sadeghi 1
  • Ali Azizi 2
  • Rasoul Sadeghi 1

1 Demography, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, National Institute for Population Research (NIPR), Department of Population, Climate and Environment

چکیده [English]

Gender is recognized as an important factor in protecting the environment. Nevertheless, gender mainstreaming is still considered a secondary option and waste of funds. This study evaluates the impact of the gender gap on the environmental performance of selected countries in the world using the World Economic Forum data and the clustering k-mean and ordinary least squares regression methods in the framework of demographic metabolism theory during 2014-2020. The results of spatial clustering showed that countries of South and Central Africa and South Asia are in cluster 1 with the lowest values of economic participation and opportunity, health and survival, educational attainment, and political empowerment. Therefore, they must first consider the dimensions of educational attainment and health and survival. Cluster 2 with moderate values ​​in South America, East Asia, Middle East, and Eastern Europe in order to achieve membership in Cluster 3 as well as Cluster 3 itself in Western Europe, North America, and Australia need to further protect the environment and hence, must emphasize the economic participation-opportunity and political empowerment of women. In addition, the results of multivariate ordinary least squares regression showed that the dimensions of the gender gap explain 41% of the fluctuations in environmental performance. Thus, it can be said that the instability of environmental performance in Asian, African and South American countries is due to the gender gap. In addition, the two dimensions of women's educational attainment and political empowerment are the most important components influencing environmental performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender gap
  • Environmental performance
  • Demographic metabolism
  • Spatial clustering
  • Ordinary least squares regression
مراجع
احمدی، اصغر؛ مشکینی، قاسم؛ صابر دمیرچی، حسین (1396). «بررسی رابطة جنسیت با شهروندی زیست‏محیطی (مطالعة موردی مناطق 3، 11 و 19 تهران)»، پژوهش‏نامۀ زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، س8، ش3، ص 1ـ18.
اصحابی، فتانه؛ فنی، زهره؛ گودرزی‌پور، صدرالله (1400). «زنان و پویایی مدیریت محیط‏زیست شهری (مطالعة موردی: کلان‏شهر تهران)»، دوفصل‌نامة توسعة پایدار محیط جغرافیایی، س3، ش5، پاییز و زمستان، ص 178ـ192.
اصغری، فیروزه؛ هنردوست، عطیه (1393). «مطالعۀ تطبیقی وضعیت و جایگاه زنان در ایران و مالزی براساس شاخص نابرابری جنسیتی»، زن در توسعه و سیاست، دورة 12، ش اول، شمارة پیاپی 1، ص 75ـ92.
پرویزی، سعید؛ کارگر دهقانی، مهدیه (1393). «اصول و نظریه‏های توانمندسازی سرمایه‏های انسانی»، نخستین همایش ملی علوم تربیتی و روان‌شناسی مرودشت، آذرماه، ص 1ـ23.
پورمحمدی، محمدرضا؛ قربانی، رسول؛ تقی‌پور، علی‌اکبر (1397). «بررسی تطبیقی رهیافت‏های رگرسیون وزنی جغرافیایی و حداقل مربعات معمولی در برآورد مدل‏های مکانی»، نشریة علمی‌ـ پژوهشی جغرافیا و برنامه‏ریزی، س32، ش 32، ص 53ـ76.
ترابی، فاطمه؛ صادقی، حبیب‏الله (1400)، «تعیین‏کننده‏های اقتصادی و جمعیتی پایداری شاخص عمل‌کرد محیط‏زیست: مطالعة موردی کشورهای خاورمیانه و شمال افریقا»، نشریة علمی پژوهش‏های محیط‌زیستی، دورة 13، ش 26، پاییز و زمستان.
خانی، فضیله (1389). «چارچوب تحلیلی در مطالعات نابرابری‏های جنسیتی در جهان»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة 8، ش3، ص7ـ30.
صالحی، صادق؛ لطفی، بهنام (1393). «تحلیل جامعه‏شناختی تفاوت‏های جنسیتی نگرش‏های زیست‏محیطی در ایران»، نشریة جامعه‏شناسی اقتصادی و توسعه، س3، ش اول، ص 109ـ137.
صالحی، صادق؛ کریم‌زاده، سارا (1395). «بررسی نقش جنسیت در جهت‏گیری‏های زیست‏محیطی (موردمطالعه: شهر ارومیه)»، علوم و تکنولوژی محیط‏زیست، دورة18، ش اول، ص 152ـ161.
عباس‌زاده محمد؛ کریم‌زاده، سارا (1396). «جهت‏گیری‏های زنان نسبت به محیط‏زیست (محل مطالعه: ارومیه)»، مسائل اجتماعی ایران، س8، ش2، ص 121-150.
عباسی شوازی، محمد‌جلال؛ پوراصغر سنگاچین، فرزام؛ رازقی نصرآباد، ربابه سادات (1396)، «تحولات و وضعیت جمعیت در جمهوری اسلامی ایران، بخش جمعیت، منابع و محیط‏زیست»، مؤسسة مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، اردیبهشت.
علوی، لیلا (1400). «شکاف جنسیتی در کنش‌گری زیست‏محیطی: یک تحلیل جامعه‏شناختی»، محیط‏شناسی، دورة 46، ش اول، ص 55ـ70.
فرهنگی، علی‏اکبر؛  اسکندری، مجتبی (1382). «معرفی توانمندسازی در مدیریت و الگوهای آن»، مجله مطالعات مدیریت، بهبود و تحول، دورة 10، ش39 و 40، ص 99ـ121.
کارکنان نصرآبادی، محمد؛ نیازی، محسن (1381). «توانمندسازی براساس راهبرد سرمایة اجتماعی»، ماهنامة تدبیر، ش203، ص 21 -26.
کریمی دستنایی، طاهره (1398). شاخص شکاف جنسیتی 2020 در ایران و جهان، انتشارات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران معاونت بررسی‏های اقتصادی، ص 1ـ13.
کریمی، مرضیه؛ درویش‌نوری، سیمین (1397). «مروری بر فقر و توسعة پایدار محیط‏زیست (با تأکید بر نقش جنسیت)»، مدیریت محیط‏زیست و توسعة پایدار، ص1ـ7.
نیاقی، امید (1398). «نقش زنان و توانمندسازی آنان در توسعة پایدار زیست‏محیطی»، مطالعات علوم محیط‏زیست، دورة 4، ش2، ص 1328ـ1339.
همتی، رضا؛ مکتوبیان، مریم (1392). «بررسی وضعیت نابرابری جنسیتی در میان کشورهای منتخب خاورمیانه: با تأکید بر جایگاه ایران»، پژوهش‏نامة زنان، س4، ش 2 (پیاپی 8)، ص 115ـ142.
Agarwal, B. (2018). Gender equality, food security and the sustainable development goals. Current opinion in environmental sustainability, 34, 26-32.
Alston, M. (2013). Introducing gender and climate change: research, policy and action. In Research, action and policy: Addressing the gendered impacts of climate change (pp. 3-14). Springer, Dordrecht.
Alston, M. (2014, November). Gender mainstreaming and climate change. In Women's Studies International Forum (Vol. 47, pp. 287-294). Pergamon.
Ampaire, E.L., Acosta, M., Huyer, S. et al.(2020). Gender in climate change, agriculture, and natural resource policies: insights from East Africa. Climatic Change 158, 43–60 (2020). https://doi.org/10.1007/s10584-019-02447-0.
Bennett, M., James, P., & Klinkers, L. (Eds.). (2017). Sustainable measures: Evaluation and reporting of environmental and social performance. Routledge.
Bob, U., & Babugura, A. (2014). Contextualising and conceptualising gender and climate change in Africa, 3-15.
Brondizio, E. S., Siqueira, A. D., Vogt, N., & Padoch, C. (2014). 27. Forest Resources, City Services: Globalization, Household Networks, and Urbanization in the Amazon Estuary. In The social lives of forests (pp. 348-361). University of Chicago Press.
Budlender, D. (2005). Gender-responsive budgeting in education.
Center for Spatial Data Science, GEODA: AN INTRODUCTION TO SPATIAL DATA ANALYSIS, Available from https://spatial.uchicago.edu.
Collins, M., R. E. Chandler, P. M. Cox, J. M. Huthnance, J. Rougier and D. B. Stephenson (2012). "Quantifying future climate change." Nature Climate Change 2(6): 403-409.
Ferguson, J. M. (2014). Sexual systems of Highland Burma/Thailand: Sex and gender perceptions of and from Shan male sex workers in northern Thailand. South East Asia Research, 22(1), 23-38.
Gardner, C. J. (2021). Not teaching what we practice: undergraduate conservation training at UK universities lacks interdisciplinarity. Environmental Conservation, 48(1), 65-70.
Hartigan, J. A. and M. A. Wong (1979). "Algorithm AS 136: A k-means clustering algorithm." Journal of the royal statistical society. series c (applied statistics) 28(1): 100-108.
Hazeleger, W., B. J. van den Hurk, E. Min, G. J. van Oldenborgh, A. C. Petersen, D. A. Stainforth, E. Vasileiadou and L. A. Smith (2015). "Tales of future weather." Nature Climate Change 5(2): 107-113.
Hershey, G. L., & Kizzer, D. L. (1992). Planning and implementing end-user information Systems. Cincinnati: South-Western Publishing Co.
Huyer, S. (2016). Closing the gender gap in agriculture, 105-116.
Jakob, C. (2014). "Going back to basics." Nature Climate Change 4(12): 1042-1045.
Keyfitz, N. (1985). Mortality comparisons; the male-female ratio. Applied mathematical demography, Springer: 54-76.
Kollmayer, M., Schober, B., & Spiel, C. (2018). Gender stereotypes in education: Development, consequences, and interventions. European Journal of Developmental Psychology, 15(4), 361-377.
Kriegel, H.-P., E. Schubert and A. Zimek (2017). "The (black) art of runtime evaluation: Are we comparing algorithms or implementations?" Knowledge and Information Systems 52(2): 341-378.
Kristjanson, P., Bryan, E., Bernier, Q., Twyman, J., Meinzen-Dick, R., Kieran, C., ... & Doss, C. (2017). Addressing gender in agricultural research for development in the face of a changing climate: where are we and where should we be going?. International Journal of Agricultural Sustainability, 15(5), 482-500.
Lee, R. (1990). "The demographic response to economic crisis in historical and contemporary populations." Population bulletin of the United Nations (29): 1-15.
Leisher, C., Temsah, G., Booker, F., Day, M., Samberg, L., Prosnitz, D., & Wilkie, D. (2016). Does the gender composition of forest and fishery management groups affect resource governance and conservation outcomes? A systematic map. Environmental Evidence, 5(1), 1-10.
Lutz, W. (2013). "Demographic metabolism: A predictive theory of socioeconomic change," Population and Development Review 38(Suppl.): 283–301.
Lutz, W. and R. Muttarak (2017). "Forecasting societies' adaptive capacities through a demographic metabolism model." Nature Climate Change 7(3): 177-184.
MacGregor, D. (1960). The human side of enterprise (Vol. 21, No. 166.1960). McGraw‐Hill: New York.
MacKay, D. J. and D. J. Mac Kay (2003). Information theory, inference and learning algorithms, Cambridge university press.
Mehra, R., Malhotra, A., Alleman, P., & Pires, L. (2020). Professionalising gender and development expertise: innovations in capacity‐building and credentialing. International Journal of Training and Development, 24(2), 154-165.
Moser, C. O. (2010). Safety, gender mainstreaming and gender-based programmes. Women in the City: On Violence and Rights, Women and Habitat Network of Latin America and Ediciones SUR, Santiago, Chile, 77-95.
Mubila, M., Nabalamba, A., & Alexander, P. (2011). Climate change, gender and development in Africa. African Development Bank.
Nelson, J. A. (2010). Sociology, economics, and gender: Can knowledge of the past contribute to a better future?. American Journal of Economics and Sociology, 69(4), 1127-1154.
Perez, C., Jones, E. M., Kristjanson, P., Cramer, L., Thornton, P. K., Förch, W., & Barahona, C. A. (2015). How resilient are farming households and communities to a changing climate in Africa? A gender-based perspective. Global Environmental Change, 34, 95-107.
Rogers, A. )1975(. Introduction to Multiregional Mathematical Demography. New York: John Wiley.
Ryder, N.B. (1965). "The cohort as a concept in the study of social change," American Sociological Review 30(6): 843–861.
Schalatek, L., & Burns, K. (2013). Operationalizing a gender-sensitive approach in the green climate fund. Heinrich Boll Foundation. Full report available at: http://www. boell. org/web/index-Schalatek_Burns_GCF_Gender-Sensitive-Approach. html.
Schuster, L., H. Cameron, C. R. White and D. J. Marshall (2021). "Metabolism drives demography in an experimental field test." Proceedings of the National Academy of Sciences 118(34).
Schwab, K., Samans, R., Zahidi, S., Leopold, T. A., Ratcheva, V., Hausmann, R., & Tyson, L. D. (2017, March). The global gender gap report 2017. World Economic Forum.
Striessnig, E. (2019). The demographic metabolism model of human capital formation. Human Capital and Economic Growth, Springer: 139-165.
Striessnig, E. and W. Lutz (2016). "Demographic strengthening of European identity." Population and Development Review 42(2): 305.
Tafur M, Gumucio T, Twyman J, et al (2015) Avances en la inclusión de intereses y necesidades de mujeres ruralesen políticas públicas agropecuariasy de cambio climático: el caso de Colombia. https://cgspace.cgiar.org/handle/10568/67364. Accessed 6 July 2017.
Tallis, H., K. Kreis, L. Olander, C. Ringler, D. Ameyaw, M. E. Borsuk, D. Fletschner, E. Game, D. O. Gilligan, M. Jeuland, G. Kennedy, Y. J. Masuda, S. Mehta, N. Miller, et al. )2019(. Aligning Evidence Generation and Use across Health, Development, and Environment, Current Opinion in Environmental Sustainability, 39: 81-93.
Wendling, Z. A., Emerson, J. W., de Sherbinin, A., Esty, D. C., et al. (2020). Environmental Performance Index. New Haven, CT: Yale Center for Environmental Law & Policy. epi.yale.edu
Westerman, K. (2021). Unpacking the perceived benefits and costs of integrating gender into conservation projects: Voices of conservation field practitioners. Oryx, 1-7. doi:10.1017/S0030605320001295.
World Economic Forum,. (2021), Global Gender Gap Report 2021. Available from www.weforum.org.
Yale Data; environment performance index (2014, 2016, 2018, 2020). Available from https://epi.yale.edu.
Yavinsky, R. W., C. Lamere, K. P. Patterson, and J. Bremner. )2015(. "The impact of population, health, and environment projects: A synthesis of evidence," Working paper. Washington, DC: Population Council, the Evidence Project
زن در توسعه و سیاست
دوره 20، شماره 3
مهر 1401
صفحه 389-413
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار