نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

• سیما رییسی ¹
• حسین تفضلی ²
• محمد توحیدفام ³
• احمدرضا طاهری ⁴

¹ دانشجوی دکتری علوم سیاسی(گرایش جامعه شناسی سیاسی) گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایرا

² گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

³ گروه علوم سیاسی اندیشة سیاسی و مسائل ایران، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی

⁴ گروه علوم سیاسی، مسائل ایران، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران

چکیده

چکیده:

در هر جامعه ای مشارکت سیاسی گروه‌های اجتماعی بر پایه ساختارهای اجتماعی و فرهنگی آن جامعه شکل می‌گیرد که مشارکت را معقولانه یا سنتی می‌کند. مشارکت سیاسی زنان بلوچ نیز بر همین پایه شکل گرفته است در این راستا با توجه به سوال حاضر که نظام قشربندی بلوچستان ، چگونه مشارکت سیاسی زنان بلوچ را تحت شعاع خود قرار داده است؟،سعی شد، مشارکت سیاسی زنان بلوچ با توجه به قشربندی‌های اجتماعی مورد مطالعه قرار گیرد. پژوهش مزبور با روش زمینه ای همچنین با تکنیک مصاحبه نیمه ساختاریافته و نمونه‌گیری هدفمند از یازده نفر زن و مرد بلوچ انجام گرفت.

یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مشارکت سیاسی زنان بلوچ تحت شعاع قشربندی‌های اجتماعی بلوچستان بوده است. با وجود این که عوامل زمینه‌ای همانند: مردسالاری، جامعه پذیری جنسیتی، انگاره‌های مذهبی و پیشینه‌های تاریخی و ذهنی مشابه هستند اما مشارکت زنان با توجه به قشربندی‌های اجتماعی هر بخش از منطقه بلوچستان شکل گرفته‌اند. برحسب قشربندی‌های اجتماعی از جمله: قشر بندی طائفه‌ای در شمال بلوچستان، قشربندی کاست طبقاتی در مرکز و جنوب بلوچستان و قشربندی اقتصادی و طائفه‌ای در ساحل بلوچستان که مشارکت سیاسی نه تنها زنان بلکه همه مردم منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده است.

همچنین در پژوهش حاضر از نظریه قشربندی اجتماعی " ماکس وبر" و سه شاکله آن « ثروت، قدرت و منزلت »نیز بهره گرفته شد. سه شاکلۀ نظریۀ قشربندی ماکس وبر در قشربندی اجتماعی بلوچستان و مکانیزمی که این قشربندی را در مشارکت سیاسی زنان دخیل می‌کند، صدق دارند. بدین معنا که مشارکت سیاسی زنان در منطقۀ بلوچستان به لحاظ فهم کیفی از این مشارکت به کنشی جمعی از سوی طبقات صاحب‌نفوذ و برتر در این منطقه بدل شده است. آن چه که در نهایت از این حضور زنانه قابل برداشت است، تداوم سلسله مراتب اجتماعی پیشین، البته این بار با بهره گیری از ابزارهای دموکراتیک نوین است.

بر مبنای روش زمینه ای و پدیده مرکزی به دست آمده یعنی « گذشته‌گرایی »، قشربندی اجتماعی منطقه بلوچستان با وجود تحولات تکنولوژی، آموزشی و... هنوز براساس قشربندی‌های اجتماعی پیشین خود بوده و تغییر چندانی در قشربندی‌های اجتماعی بخش‌های منطقه بلوچستان اتفاق نیفتاده است. از جهت دیگر چنین تمایلی به گذشته‌گرایی در ساختار فرهنگی بلوچستان، موجب فقدان شایسته‌سالاری در رقابت‌های سیاسی و اجتماعی شده است؛ به عنوان مثال تحصیلات و تخصص کاندیداها و مشارکت‌کنندگان نقش بسزایی را در معادلات سیاسی بلوچستان بازی نمی‌کند. بر این اساس می‌توان گفت «گذشته‌گرایی» از عوامل تداوم توسعه نیافتگی در منطقه بلوچستان شده است و در همین حال توسعه نیافتگی نیز موجب باز تولید گذشته-گرایی در این منطقه گردیده است. در واقع شاهد یک رابطۀ رفت و برگشتی میان این دو مفهوم هستیم که در یک دور باطل دیگری را محقق می‌کنند.

اگرچه این پژوهش به منظور بررسی مشارکت سیاسی زنان بلوچ انجام شده‌است، اما نتایج پژوهش کیفی که به ابعاد پنهان و پیچیده‌تر این مشارکت معطوف بود مدلی از مشارکت را توصیف کرد که نه تنها زنان، بلکه کلیت مشارکت سیاسی در جامعۀ بلوچستان را معنا می‌بخشد. در این بستر مشارکت زنان نیز نه بر مبنای جنسیت آن‌ها، بلکه بر اساس وابستگی به طبقات خاص و در برخی موارد حتی به‌عنوان ابزاری در اختیار آن طبقه معنا می‌شود.



واژگان کلیدی:

مشارکت سیاسی، قشربندی‌های اجتماعی، زنان بلوچ، گذشته‌گرایی، روش زمینه‌ای.

کلیدواژه‌ها

• مشارکت سیاسی
• قشربندی‌های اجتماعی
• زنان بلوچ
• گذشته‌گرایی
• روش زمینه‌ای

موضوعات

• مطالعات زنان

عنوان مقاله [English]

Study of political participation of Baloch women according to the social stratification of Baluchistan

نویسندگان [English]

• sima raeisi ¹
• Hosein Tafazzoli ²
• Mohammad Tohidfam ³
• Ah,madreza Taheri ⁴

¹ . Ph.D. Student of political science (field of political sociology), Department of political science, Tehran central Branch, Islamic Azad University, Iran,

² Faculty of Political Science, Islamic Azad University Central Tehran Branch

³ Department of Political Science, Islamic Azad University, Iran

⁴ Department of Political Science, Iranian Issues, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran

چکیده [English]

Abstract

In any society, the political participation of social groups is formed based on the social and cultural structures of that society, which makes participation reasonable or traditional. The political participation of Baloch women has also been formed on the same basis. In this regard, according to the present question, how has the Balochistan stratification system brought the political participation of Baloch women under its radius? It was tried to study the political participation of Baloch women according to social stratification.

The current research was conducted with a contextual method, as well as with a semi-structured interview technique and targeted sampling of eleven Baloch men and women.

The findings of the research show that the political participation of Baloch women has been under the influence of social stratification in Balochistan. Despite the fact that the background factors such as: patriarchy, gender socialization, religious concepts and historical and mental backgrounds are similar, but women's participation has been formed according to the social stratifications of each part of Balochistan region. According to social stratifications, including: tribal stratification in northern Balochistan, caste stratification in central and southern Balochistan, and economic and tribal stratification in coastal Balochistan, which affects the political participation of not only women but all the people of the region.

Also, in the current research, the social stratification theory of "Max Weber" and its three forms "wealth, power and dignity" were also used. The three forms of Max Weber's stratification theory apply to the social stratification of Balochistan and the mechanism that involves this stratification in women's political participation. This means that the political participation of women in the Baluchistan region, in terms of qualitative understanding of this participation, has become a collective action by the influential and superior classes in this region. In the end, what can be taken from this female presence is the continuation of the previous social hierarchy, of course, this time with the use of new democratic tools.

Based on the contextual method and the central phenomenon obtained, i.e. "retrospection", the social stratification of the Baluchistan region, despite technological, educational developments, etc., is still based on its previous social stratifications, and there has been little change in the social stratifications of Baluchistan region.

On the other hand, such a tendency towards the past in the cultural structure of Balochistan has caused the lack of meritocracy in political and social competitions; For example, the education and expertise of the candidates and participants does not play a significant role in the political equations of Balochistan. Based on this, it can be said that "retrospection" has become one of the factors of the continuation of underdevelopment in Baluchistan region, and at the same time, underdevelopment has also caused the reproduction of pastism in this region. In fact, we see a back-and-forth relationship between these two concepts, which fulfill each other other in a vicious circle.

Although this research was conducted to investigate the political participation of Baloch women, the results of the qualitative research that focused on the hidden and more complex aspects of this participation described a model of participation that gives meaning not only to women, but also to the whole of political participation in Baluchistan society. In this context, women's participation is not based on their gender, but on the basis of belonging to certain classes and in some cases even as a tool at the disposal of that class

Keywords:

Political participation, social stratification, Baloch women, retrospect, contextual method.

کلیدواژه‌ها [English]

• Political participation
• social stratification
• Baloch women
• retrospection
• background method