رسیدن به اهداف چشم انداز راهکار دارد. ابتدا آموزش و سپس در اختیار گذاشتن منابع مالی. وقتی زنان آموزش ببینند و الفبای اقتصاد را یاد بگیرند و با اقتصاد بازارهای روز دنیا آشنا شوند و توان اقتصادی داشته باشند، در اینصورت می توان در این راستا با حمایت های مالی به آنها پر و بال داد.
مرجان اقاجان‌زاده هوشیار، عضو انجمن زنان مدیر کارآفرین دو موضوع «آموزش» و «در اختیار گذاشتن منابع مالی» را برای تغییر وضعیت زنان در تدوین برنامه ششم ضروری می‌داند. او که کارشناس مدیریت بازرگانی است می گوید: آموزش و در اختیار قرار دادن منابع مالی توام باهم می تواند راه را برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز 20 ساله مهیا کند. در ادامه نظرات او درباره چگونگی تدوین برنامه ششم را می خوانید:
*بر اساس گزارش معاونت زنان 87 درصد جمعیت زنان غیرفعال هستند. اگر قرار باشد بر اساس چشم انداز 20ساله ایران در سال 1404 کشور اول منطقه از نظر اقتصادی باشد آیا با چنین وضعیتی این امر شدنی است؟
خیر، اما رسیدن به اهداف چشم انداز راهکار دارد و راهکار آن هم این است که به زنان در عمل آموزش داده شود. پتانسیل فکری و عملی زنان به صورت جدی به کار گرفته شود و اعطای منابع مالی به زنان تقویت شود. در قدم اول آموزش و در قدم بعدی تخصیص منابع مالی برای این هدف مهم است. این دو باید توام باهم انجام شود و زیرساخت ها توسط دولت فراهم شود. انتظار ما از دولت این است که حداقل زیرساخت ها را فراهم کند. در بخش خصوصی زنان خیلی موفق تر از مردان هستند زیرا در یک موقعیت برابر با مردان قرار دارند. به نظر من اول آموزش و سپس در اختیار قرار دادن منابع مالی می تواند راه را برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز 20 ساله مهیا کند.
*به نظرتان در برنامه ششم در مورد اقتصاد زنان چه چیزی باید قید شود؟ دو پیشنهادی که دارید که عملی شود؟
ابتدا آموزش و سپس در اختیار گذاری منابع مالی. وقتی زنان آموزش ببینند و الفبای اقتصاد را یاد بگیرند و با اقتصاد بازارهای روز دنیا آشنا شوند و توان اقتصادی داشته باشند، در اینصورت می توان در این راستا با حمایت های مالی به آنها پر و بال داد. به نظر من چون زنان اصولا در تمام امور محتاط تر هستند ضرر مالی که به اقتصاد کشور خواهند زد حتما کمتر از ضرر مالی است که آقایان به اقتصاد کشور وارد می کنند.
*اگر قرار باشد ایران در سال 1404 به اقتصاد نخست منطقه تبدیل شود چه تغییری باید در وضعیت زنان فعال از نظر اقتصادی رخ دهد؟
اگر قرار باشد که ایران در سال 1404 اقتصاد نخست منطقه باشد یک همت جمعی را می طلبد. این موضوع خیلی ارتباطی با جنسیت ندارد. بیایید فراجنسیتی به این قضیه نگاه کنیم. اما اگر بخواهیم از ظرفیت 87 درصدی زنان غیرفعال که گفتید استفاده کنیم باید حتما در زمینه توانمند سازی بانوان کار جدی انجام دهیم.
*در برنامه های 5 ساله ای که تا کنون نوشته شده است هیچ اشاره ای به بهبود شاخص های اقتصادی زنان نشده است. آیا برای بهبود وضعیت اقتصادی زنان بهتر نیست در قانون برنامه ششم به صراحت به این موضوع اشاره شود؟
حتما باید این موضوع به صراحت بیان شود. اما باید بدانیم که آیا تمام آن مواردی که به صراحت در برنامه مشخص شده موفق بوده است؟ این فقط عامل عقب نگه داشته شدن و عدم توانمند سازی زنان نیست. مشکل ما مشکل مدیریتی است نه مشکل جنسیتی. اگربهبود شاخص های اقتصادی لحاظ شود حتما مهم خواهد بود اما سابقه و تاریخ این چند سال به ما نشان داده که ما راجع به هر موضوعی که می خواهیم آن را مهم کنیم فقط همایش می گذاریم. همایش هایی میلیونی و میلیاردی که هیچ بازخوردی ندارد.
*بر اساس گزارش 2014 مجمع جهانی اقتصاد، ایران از نظر شاخص شکاف جنسیتی رتبه 137 از 142 را دارد. در این گزارش از نظر زیرشاخص فرصت های اقتصادی مقام ایران 139 از 142 است. اگر قرار باشد رتبه بین المللی ایران افزایش پیدا کند باید چه تغییری در وضعیت زنان داده شود؟
ما نباید این نکته را فراموش کنیم که نظام کشور ما نظام سنتی مرد سالار است. اما امروز پس از گذشت 100 تا 150 سال مردان جامعه ما اعم از پدران، همسران و برادران به توانمندی زنان ایمان آورده اند. و نگرش مردان خیلی نسبت به سالهای گذشته تغییر کرده است و این چشم انداز خوبی را به ما می دهد. اما ما باید قبل از آنکه برای توانمند سازی زنان کار کنیم باید بیشتر روی بینش مردان کار کنیم. یعنی باید به مردان در این مورد اموزش داده شود و این امر میسر نمی شود مگر آنکه توانمندی‌های زنان را به عرصه نمایش بگذاریم و به طور کلی مدیریت زنان دیده شود و مردان ایمان آورند که بانوان ما توانمند هستند.
شکاف جنسیتی پر نمی شود مگر با آموزش. من به مسئله آموزش خیلی تاکید دارم. باید استانداردهای کشورهای موفق که شکاف جنسیتی در آنها کم است را بشناسیم. با حفظ حریم زن و مرد و حرمت خانواده تمام اینها را بومی سازی کنیم.
*اساسا نقش زنان را در اقتصاد ایران چگونه تحلیل می کنید و فکر می کنید زنان در اقتصاد ایران چه نقشی باید داشته باشند؟
زنان هنوز در بخش اقتصاد جایگاه خود را آنگونه که مستحق آن هستند به‌دست نیاورده‌اند. قرار نیست دولت جایگاه زنان را به آنها بدهد بلکه فقط باید فضا را باز و بستر سازی لازم را انجام دهند و به بانوان توانمند ما اعتماد کنند و در پست‌های مدیریتی آنها را به‌کار گیرند تا بتوانند از توانمندی های آنها استفاده کنند. در این صورت خود به خود شکاف جنسیتی از بین می رود و حضور بانوان لمس می شود. در اینصورت توانمندی زنان را در بخش اقتصاد می توان سنجید. در حال حاضر هیچ مقیاسی وجود ندارد. سالهاست که بازار اقتصاد سنتی ایران در اختیار مردان است. مقام مقایسه درستی نداریم که بگوییم جایگاه زنان مناسب است یا خیر . اما قدر مسلم این است که زنان در آن جایگاهی که باید باشند امروز قرار ندارند.