کمتر از دوماه به برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری باقی مانده است. حدود ده د صد از کاندیداهای این دور از انتخابات مجلس زن هستند که نسبت به دوره های پیشین افزایش چشمگیری را نشان می دهد.
کمپین تغییر چهره مردانه مجلس که فعالیت خود را درتاریخ پنجم آبانماه گذشته توسط جمعی از فعالان مدنی و حقوقی زنان با برگزاری نشستی آغاز کرد، دربیانیه ای در تاریخ هشتم دیماه، ضمن استقبال از افزایش مشارکت بالا و بی سابقه زنان برای شرکت در این دور از انتخابات مجلس، ابرازامیدواری کرد که « مسئولان در شورای نگهبان نیز این حضور پُرنشاط و امیدوارکننده را محترم شمارند و اجازه دهند که لیاقت و صلاحیت زنان ثبت‌نام شده در پای صندوق‌های رأی و با نظر رأی‌دهندگان محک بخورد.”
کمپین تغییر جهره مردانه مجلس در این بیانیه میزان مشارکت زنان را که ۱۲۳۴ نفر اعلام شده، چهار برابر کلیه ادوار انتخابات مجلس شورای اسلامی در ۳۷ سال گذشته ارزیابی کرده است.
در باره اینکه چه تغییراتی درجامعه ایران رخ داده و چه عواملی باعث شده که این بار تعداد وسیع تری از زنان خودشان را کاندیدا کرده اند «صدیقه وسمقی» پژوهشگرو نو اندیش دینی و عضو سابق هیات علمی دانشگاه تهران به یورو نیوز می گوید: «فکر می کنم عوامل متعددی در این مسئله دخالت دارد. ابتدا باید اظهار امیدواری بکنم که این روند ادامه پیدا کند چون مشارکت زنان هنوز خیلی کم است. ما باید امیدوار باشیم که در آینده به سطح قابل قبولی برسیم. اما اولین عامل موثر آگاهی اجتماعی و سیاسی زنان است که علاقمند به تعیین سرنوشت خودشان شده اند و مطمئنا با مشارکت بیشتر می توانند حقوق فردی و خانوادگی خودشان را نیز ارتقا بدهند.»
نکته دیگری که خانم وسمقی بر آن تاکید دارد و آن راعامل موثری می داند، رفتارهای نادرست حکومت نسبت به زنان و حقوق آنهاست. او می گوید: «زنان به خوبی درک می کنند که حقوق آنها نادیده گرفته می شود. مثلا مسئله حجاب اجباری و عدم توجه به خواسته ها و مطالبات زنان مطرح است. بخصوص از دوران احمدی نژاد ما شاهد بودیم که جریان مخالف با حضور اجتماعی و سیاسی زنان در سطح حاکمیت رشد کرد و با برنامه ریزی تلاش کرد به سمتی حرکت کند که در آینده بتواند این حضور زنان را کمرنگ کند وآنهارا به خانه براند. حتی برای پوشاندن این سیاست خودشان، یک زن را برای اولین بار در کابینه گذاشتند که این هم یک سیاست بود و واقعیت نداشت. اما این مسئله زنان را فریب نداد و باعث شد که با همت و پشتکار بیشتر این بار به صحنه بیایند و امیدوارم که تعداد بیشتری چه در مجلس خبرگان و چه در مجلس شورا حضور پیدا کنند.»
قرار است در تاریخ بیست و هفتم بهمن ماه اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده توسط وزارت کشور اعلام شود. با توجه به استقبال زنان برای این شرکت در انتخابات مجلس، فعالان زن امیدوارند که این بار تعداد بیشتری تایید صلاحیت شوند.
اینکه در اساس شورای نگهبان تا چه حد متاثر از خواست های زنان است، موضوعی است که صدیقه وسمقی پژوهشگر و نواندیش دینی درباره آن می گوید: «در مورد نظارت استصوابی شورای نگهبان باید بگویم که متاسفانه این نظارت، ماشین مهندسی انتخابات است که باید به هر طریقی آن را با تلاش های مدنی از سر راه انتخابات آزاد برداریم. از طرف دیگر به دلیل اینکه جریان اصلی و قدرتمند حاکم بر کشور نیز مخالف ارتقای حقوق زنان است، این جریان از طریق نظارت استصوابی و رد صلاحیت ها در واقع می تواند دیدگاهی که نسبت به زنان دارد را اعمال کنند. امیدوارم که در این دوره دولت نقش موثری داشته باشد. ما در روش شورای نگهبان هیچ تغییری نمی بینیم. نه اعضای این شورا به گونه ای تغییر کرده اند که ما امیدوار به تغییر سیاست ها در این شورا باشیم و نه در سخنان آنها تغییری می بینیم که احساس کنیم توجه دارند به مطالبات مردم از جمله مطالبات زنان. بلکه بر عکس اساسا یک بدفهمی عجیبی نسبت به مطالبات اجتماعی و رقابت سیاسی در دیدگاه آنها وجود دارد. بگونه ای که گمان می کنند مردمی که مطالباتی از حاکمیت دارند یا منحرفند یا از بیگانه دستور می گیرند. این روز ها می شنویم که خیلی از آنها اظهار نگرانی می کنند از مشارکت بالای مردم و بویژه ثبت نام و کاندیدا شدن زنان، به جای اینکه اظهار خوشحالی کنند. بنابراین ممکن است به شیوه گذشته زنان را رد صلاحیت کنند.»
خانم وسمقی در ادامه به نقش دولت در این زمینه اشاره کرده و اضافه می کند: «دولت نقش اساسی در دفاع از حقوق مردم و بویژه حقوق زنان دارد. هیئت های اجرایی باید نقش واقعی خودشان را در دفاع از انتخابات آزاد و حقوق مردم ایفا کنند و اجازه ندهند که چه مردان و چه زنان بدون دلایل کافی و قانونی رد صلاحیت بشوند. اگر چنین اتفاقی بیافتد می توان امیدوار بود که تعداد زیادی از زنان نسبت به گذشته وارد مجلس شورا بشوند و یا برای اولین بار وارد مجلس خبرگان رهبری بشوند.»
کمپین تغییر چهره مردانه مجلس در آغاز فعالیت خود خواستار «حداقل ۵۰ کرسی برای زنان برابری طلب» شده بود. اما این سوال مطرح است که ایا اهمیت شرکت زنان در نفس حضور زنان است و یا بیش از این؟
خانم وسمقی هر دورا مهم می داند و در توضیح علت آن می گوید: «ما از یک طرف با مسئله تبعیض علیه زنان باید مبارزه کنیم. چون یکی از ضعف هایی که در کشور ما و به خصوص در نظام سیاسی ما وجود دارد تبعیض شدید علیه زنان و عدم حضور زنان در قدرت است. برای مبارزه با این تبعیض، نفس حضور زنان بدون توجه به گرایش و جبهه سیاسی آنها اهمیت دارد. اما به عنوان یک فرد سیاسی هر کس می تواند در پله بعدی به گرایش سیاسی نیز توجه کند. مثلا اگر در جایی یک زن با گرایش سیاسی اصول گرا کاندیدا هست و یک زن با گرایش اصلاح طلب، خوب یک فرد اصلاح طلب به آن زن اصلاح طلب رای می دهد. چون در اینجا شانس و قدرت انتخاب دارد که به هر دو منظور با یک انتخاب برسد. اما اگر در جایی مثلا در شهرستانها یا روستاها و بخش ها زن اصلاح طلبی کاندیدا نباشد، اما زن یا زنانی با گرایشات سیاسی دیگر باشند، من معتقدم که باید به آنها هم رای داد. یعنی نفس حضور زنان در قدرت آثار مثبتی دارد، چه برای زنان چه برای آینده دمکراسی در ایران و چه در رابطه با ارتقای حقوق زنان و شکستن آن سدهای فکری و فرهنگی که در کشور ما متاسفانه علیه زنان وجود دارد. این کار با حضور زنان امکان پذیر است. حالا هر کسی با گرایش سیاسی که دارد حتما تلاش می کند که از میان زنان نیز آن گرایش سیاسی مورد نظرش را انتخاب کند. اما نفس حضور زنان نیز به تنهایی اهمیت خاصی دارد و من معتقدم زنان در این دوره در سرتاسر کشور در هر کجا که هستند حتما به زنان رای بدهند حتی اگر زنانی که به آنها رای می دهند گرایش سیاسی دیگری داشته باشند.»
بیانیه دومین نشست کمپین تغییر چهره مردانه مجلس، از همه مردم، بخصوص از زنان خواسته است که در راه شفاف سازی مواضع و دیدگاه های کاندیداهای مجلس دهم در ارتباط با حقوق زنان، کمپین را تنها نگذارند و آنها را کمک کنند.
صدیقه وسمقی با تاکید براهمیت این موضوع می افزاید: «زنان نباید بی دلیل رای خودشان را برای هر کسی بریزند. چرا که در کشور ما دهها سال است که حقوق زنان سرکوب می شود، به آنها توهین می شود و به ابتدایی ترین خواسته های آنها توجه نمی شود. در همین مجلس و مجالس گذشته لوایحی و طرح هایی علیه زنان به تصویب رسیده بدون توجه به مطالبات وسیع زنان در سطح جامعه. زنان در هر جایی از کشور که هستند و می خواهند به کسی رای بدهند باید با آنها صحبت کنند و ببینند که برنامه آنها برای ارتقای حقوق زنان چیست که مطمئن باشند که مدافع حقوق زنان هستند و علیه حقوق زنان در مجلس اقدام نخواهند کرد. این ها امکان پذیر است، بخصوص اگر زنان با هم متحد بشوند می توانند نه تنها در جهت ارتقای حقوق زنان بلکه برای دمکراسی در ایران گام های بسیار بلندی بردارند و نهادهای حکومتی را نیز وادار کنند که به نفع زنان قدم بردارند.»