وقتی زنان در مراکز تصمیمسازی حضور داشته باشند، کمک میکنند که منابع کشور عادلانه مصرف شود. وقتی هم در جامعهای عدالت بهوجود بیاید، پایدار میماند. با این تعبیر، حضور زنان برای حفظ نظام لازم است؛ چون «الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم»؛ یعنی اگر عدالت در ملک و حکومت و حکمرانی برقرار شود، باعث حفظ نظام است.
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بانوان گفت: شاید زنان تا 50 سال دیگر هم ثروت و امکانات لازم را برای ورود شخصی به عرصه انتخابات پیدا نکنند، اما اگر احزاب خودشان را موظف بدانند که یکسوم کاندیداهایشان را از میان زنان معرفی کنند یا در قانون انتخابات این مسئله تصویب شود، زنان تا یک بازه زمانی میتوانند خودشان بهصورت برابر رقابت کنند.
سهیلا جلودارزاده؛ مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بانوان و نماینده ادوار ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار مهرخانه، در رابطه با مشارکت سیاسی زنان و افزایش حضور زنان در مناصب بالای سیاسی گفت: من همیشه به مسایل از دید وظیفه و تکلیف نگاه میکنم. اینکه امام خمینی (ره) فرمودند «زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند» برای من به این معنی است که زنان باید در بخشهای مختلف حاکمیتی که مقدرات اساسی مملکت را تعیین میکند، حضور مؤثر و فعال داشته باشند.
حضور زنان در مراکز تصمیمسازی به مصرف عادلانه منابع کشور کمک میکند
او با اشاره به اینکه نوع خلقت زن و مرد به گونهای است که نیازهای آنها با هم متفاوت است و یک حکومت چون منابع یک مملکت را در اختیار میگیرد و برای آن برنامهریزی میکند باید به نیازهای زن و مرد اشراف داشته باشد، اظهار داشت: وقتی زنان در مراکز تصمیمسازی حضور داشته باشند، کمک میکنند که منابع کشور عادلانه مصرف شود. وقتی هم در جامعهای عدالت بهوجود بیاید، پایدار میماند. با این تعبیر، حضور زنان برای حفظ نظام لازم است؛ چون «الملک یبقی مع الکفر و لایبقی مع الظلم»؛ یعنی اگر عدالت در ملک و حکومت و حکمرانی برقرار شود، باعث حفظ نظام است.
برای پایداری نظام، زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بانوان خاطرنشان کرد: در مورد توسعه هم به همین شکل است. مثلاً اگر برای ساختن یک ساختمان آجر بهکار رود، اما از ملات استفاده نشود، آن ساختمان و بنا پایدار نمیماند. در طبیعت امور مختلف باید با هم همراه باشند تا ساختاری بهوجود بیاید. عدالت، همکاری و همفکری محترمانه زن و مرد در حکمرانی است تا بتوانند نیازهای یکدیگر را لحاظ کنند. در خانوادهها هم همینطور است و در خانوادهای که به زن ظلم شود، آن خانواده پایدار نمیماند. ما برای پایداری نظام باید به این مسئله توجه داشته باشیم که زنان در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند.
نماینده ادوار ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی در خصوص حضور زنان در ردههای مختلف مدیریتی و تصمیمگیری بیان داشت: وقتی امام خمینی (ره) از دخالت زنان در مقدرات اساسی مملکت یاد میکنند؛ یعنی هر جا این مقدرات رقم میخورد، زنان باید حاضر باشند و در مرحله اجرا هم بهعنوان دیدهبانهای عدالت در ساختار جامعه حضور داشته باشند.
جلودارزاده تصریح کرد: شبانهروز یک انسان اعم از زن و مرد باید به 8 ساعت کار، 8 ساعت عبادت و 8 ساعت استراحت تقسیم شود، اما وقتی زنان نباشند، ممکن است مردان تا ساعت 12 شب هم کار کنند و وقتی برای عبادت و استراحت و خانواده نداشته باشند، اما وقتی زن هم با مرد همراه باشد، در محیط خانواده تعادل ایجاد میشود. وقتی کشور به شرایط پایدار برسد، نباید این حالتها وجود داشته باشد. به پایداری رسیدن هم مستلزم این است که با مشارکت آحاد ملت این کار انجام شود تا حتی بحرانهای بزرگ به آسانی از جلوی راه برداشته شود.
موانع تاریخی و فرهنگی ورود زنان در مناصب مدیریتی
او با اشاره به اینکه بسیاری از موانعی که پیش پای زنان برای ورود به مناصب سیاسی وجود دارد به سابقه تاریخی و فرهنگی ما برمیگردد، بیان داشت: در کشور ما تا قبل از جمهوری اسلامی اصولاً مردم در حکومت نقش نداشتند و شاه و خاندان سلطنتی و وابستگان آنها حکومت میکردند. به قول امام خمینی (ره) مگر مردان در کشور دخالت داشتند و آزاد بودند که زنان آزاد باشند؟ ما شهدای زیادی برای مشروطیت دادیم تا بتوانیم برای حاکم شرط بگذاریم که باید مردم را در امور مشارکت دهد. پس این مسئله به سابقه تاریخی کشور ما برمیگردد که به شکل تقسیم کار ارباب و رعیتی بوده است؛ یعنی نه تنها زنان، که مردان هم در مقدرات اساسی مملکت دخالت نداشتند. همین ساختار در خانواده هم وجود داشت و غلبه با مردسالاری و حکومت مرد بر خانواده بود. این تاریخ و فرهنگ، موانع اجتماعی را هم بهوجود میآورد. در کل دنیا هم وضع به همین شکل بوده است و سابقه دموکراسی در بیشتر نقاط دنیا بیش از یکصد سال نیست.
سرمایه مالی و ارتباطات اجتماعی زنان کم است
نماینده ادوار ششم و هفتم مجلس شورای اسلامی افزود: یکی دیگر از موانع حضور زنان در مناصب سیاسی به عدم آمادگی خود زنان برمیگردد که این مانع، در حال از بین رفتن است. از سوی دیگر زنان سرمایه کمی دارند؛ چراکه برای شرکت در انتخابات، افراد یا باید عضو حزبی باشند یا باید توانایی مالی داشته باشند. زنانی که در آموزشوپرورش هستند یا پزشک هستند و ارتباطات اجتماعی گسترده دارند، به جهت اینکه مردم آنها را میشناسند میتوانند در رقابتهای انتخاباتی شرکت کنند و حتی در شهرستانها رأی هم میآورند، اما در شهرهای بزرگ این رقابت سخت است و یا باید در لیستها باشند یا باید خودشان توانایی مالی و ارتباطات اجتماعی خیلی قوی داشته باشند که این دو ویژگی هم کمتر در میان زنان وجود دارد.
پیامبر (ص) در بیعت رضوان با زنان بیعت کردند
جلودارزاده با اشاره به تفاوت مشارکت سیاسی زنان در ایران با دیدگاههای فمینیستی اظهار داشت: دیدگاههای فمینیستی در کشورهایی بهوجود آمد که برای زنان موجودیتی قائل نبودند و زن را جنس دومی میدانستند که حق مالکیت نداشت و حق رأی به او نمیدادند. در واقع، فمینیسم عکسالعملی نسبت به آن شرایط بود، اما در دیدگاه ما بهعنوان مسلمان شیعه، این مسئله متفاوت است. بهطوریکه پیامبر (ص) با وجود اینکه خود مهبط فرشته وحی بودند، برای یکی از مهمترین پیمانهای سیاسی؛ یعنی مقدرات اساسی مملکت اسلامی، باز هم بیعت رضوان انجام دادند و با تکتک زنان بیعت کردند. این یک نوع نظرخواهی در اداره کشور بود تا مردم یاد بگیرند که اگر مثلاً خلیفه شدند فقط دستور ندهند و همه هم بدون چون و چرا به دستورات او عمل کنند. چون اصلاً امکانپذیر نیست و انسان اینگونه خلق شده است که وقتی بخواهد صلح هم انجام دهد، باید اقناع شود. وقتی یک نفر مسلمان شد و شهادتین را گفت، بر اولیبودن پیامبر بر شخص خودش شهادت داده است.
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بانوان تصریح کرد: امام خمینی (ره) میفرمایند زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت کنند. از نظر ما که مقلد ایشان هستیم، این یک حکم سیاسی برای ماست. ما به تفاوت نقشها و وحدت روح و اینکه در زن و مرد از یک روح دمیده شده و باید به کمال برسند، قائل هستیم. به همزیستی توأم با عشق و محبت زن و مرد در خانواده اعتقاد داریم و خانواده را یک محل مشترک میدانیم که زن و مرد در ساختن آن با محبت مشارکت دارند و تفکیک نمیکنیم. ما این تفاوتها را با فمینیستها داریم.
او در رابطه با میزان توانمندی زنان برای تصدی مناصب سیاسی عنوان داشت: الان حدود 40 سال از جمهوری اسلامی میگذرد و نه تنها ما، که حتی اپوزوسیون هم برای خود نیرو تربیت کرده و نسل جدید آورده است. کشور ما که همه چیز هم در اختیار دارد و دانشگاهها و سایر مراکز، کار تربیت نیروی انسانی را انجام دادهاند. ما مدیریت و حتی وزارت زنان را هم تجربه کردیم که تجربه بسیار خوبی بود. بسیاری اوقات وقتی به فعالیت همکاران مرد نگاه میکنیم، نقطهنظر اصلاحی داریم.
باید گزینش عادلانه انجام شود
جلودارزاده در ادامه گفت: من نمیگویم همه زنان ایران توانمند هستند و مدیر شوند، اما همه زنان ایران توانمندیهایی دارند که در جای خود میتوانند رقابت کنند. البته، ما نمیخواهیم بازی رقابت راه بیندازیم، اما میخواهیم از زنده به گور شدن یک روحیه پرتوان و پرانرژی که میتواند خلاق باشد و مدیریت کند، جلوگیری کنیم. این حق دینی و قانونی زنان است و باید به آنها داده شود. ابتدا باید ظرفیتسنجی کنند و ببینند آیا واقعاً این خانم ظرفیت مدیریت را دارد یا خیر و بعد او را نصب کنند. در واقع، باید یک گزینش عادلانه انجام شود، اما بسیاری از اوقات عزل و نصبها براساس عدالت یا دانش صورت نمیگیرد.
سهمیهبندی جنسیتی شرایط رقابت برابر زنان و مردان را تسریع میکند
مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بانوان در خصوص عدم وجود تبعیض مثبت برای زنان در عرصههای مدیریتی بیان داشت: در همه کشورها زنان باید در حدود 30 درصد در تصمیمسازی و تصمیمگیری مشارکت داشته باشند تا تعادل بهوجود آید و نیازهای همه در نظر گرفته شود. این مسئله میتواند از طریق تبعیض مثبت زمان را کمتر کند؛ مثل کسی که باید 7 سال درس بخواند تا پزشکی بگیرد، اما فشردهتر درس میخواند.
او با اشاره به اینکه سهمیهبندی جنسیتی برای کمکردن این فاصله زمانی مناسب است، خاطرنشان کرد: شاید زنان تا 50 سال دیگر هم ثروت و امکانات لازم را برای ورود شخصی به عرصه انتخابات پیدا نکنند، اما اگر احزاب خودشان را موظف بدانند که یکسوم کاندیداهایشان را از میان زنان معرفی کنند یا در قانون انتخابات این مسئله تصویب شود، زنان تا یک بازه زمانی میتوانند خودشان بهصورت برابر رقابت کنند. در نظر گرفتن این درصد میتواند بسیار مفید باشد و به جامعه زنان کمک کند. الان آمارهای زیادی از آسیبهای اجتماعی مانند زنان کارتنخواب، اعتیاد و طلاق منتشر میشود که حل این مسایل تنها به وسیله یک نهاد کوچک امکانپذیر نیست و یک کار کشوری و ملی است و مجموعه حکومت باید کمک کند تا این مسایل حل شود.