«سوسن باستانی» سرپرست راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری اعلام کرده است با توجه به اهمیت کار زنان خانهدار، کار خانگی یا کار در خانه ارزشگذاری میشود.
پس از اعلام این خبر شهین دخت مولاوردی معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده عنوان کرد: پیش نویس بیمه زنان خانه دار آماده شده و به زودی به مجلس ارائه خواهد شد. اگرچه هنوز تعریف دقیقی از زن خانهدار یا کار در منزل وجود ندارد، آیا زن روستایی وقتی شانه به شانه دیگر اعضای خانواده به دامداری و کشاورزی میپردازد، زن خانهدار است یا شاغل و...
جامعهشناسان و صاحبنظران بر این باورند که برای ارزشگذاری کار خانه باید معیارها و شاخصهای مشخصی تعریف شود.
به گفته حسن عشایری آسیبشناس، کار خانه باید از نظر کمیت و کیفیت ارزشگذاری شود.
او بر این باور است که ارزشگذاری کار یک زن روستایی با یک زن خانهدار نباید کلی سنجیده شود، چرا که نوع و جنس کار آنها متفاوت است.
عشایری به ایران میگوید: ارزشگذاری کار در خانه پیش از این در برخی از کشورها انجام شده مثل بیمه زنان خانهدار یا برخوردار بودن آنها از امتیازات ویژه، بنابراین باید مسائل زنان خانهدار به صورت ریز و به صورت جدولبندی بررسی شود و یا به وسیله جامعهشناسی خانواده رصد و کارشناسی شود.
این جامعهشناس بر این موضوع تأکید دارد که امروزه خانواده در حال تغییر است و بر این اساس تعاریف و نقشهای تازهای نیز برعهده نهاد خانواده گذاشته میشود، مسئولان نیز باید بر همین اساس سیاستگذاری کنند.
او در پاسخ به اینکه ارزشگذاری کار خانه چه فوایدی میتواند برای زنان خانهدار داشته باشد، میگوید: با این کار، هویت زن در جامعه تغییر میکند و موجب میشود تا از انزوا و گوشهنشینی خارج شود. امتیاز به کار زنان خانهدار بسیار حائز اهمیت است. البته باید کار زنان خانهدار که علاوه بر کار خانه، فرزندپروری نیز میکنند مدنظر کارشناسان قرار گیرد.
او علاوه بر اینکه با کار زنان در خارج از خانه موافق است، معتقد است که زنان میتوانند هم مادر و همسر خوبی برای خانواده باشند و هم با کار در اجتماع از استقلال اقتصادی برخوردار شوند.
فاطمه راکعی دبیرکل جمعیت زنان مسلمان نواندیش نیز به ایران میگوید: قبل از مجلس ششم به عنوان فعالان حوزه زنان سعی کردیم تا زنان خانهدار در فرهنگی که یکتنه سختترین مسئولیتهای زندگی مشترک از شیر دادن به فرزند گرفته تا مدیریت منزل در بدترین شرایط اقتصادی را به عهده زن میگذارد، به حقوق خود برسند، اما نتیجه نگرفتیم. وی درباره اینکه چرا طرح به نتیجه نرسید، میگوید نیاز به کار کارشناسی داشت و نتوانستیم سریع و به سرعت تصمیم بگیریم، چون معتقد بودیم نباید عجولانه و آنی تصمیم گرفت.
راکعی یادآور میشود که زنان خانهدار همه وقت خود را صرف زندگی مشترک میکنند، در حالی که باید برای کار آنها مزد تعیین شود.
راکعی میافزاید: هنوز این موضوع در دستور کار جمعیت زنان قرار دارد و در مرحله کارشناسی است.
سیدحسن حسینی جامعهشناس خانواده نیز بر این باور است که دولت میخواهد با ارزشگذاری کار خانه، خانهداری و فرزندآوری را تشویق کند. البته در قوانین کشورهای توسعهیافته از دهههای پیش نسبت به حقوق اقتصادی زنان توجه شده و برای آن قوانینی نیز وضع شده است.
حسینی میگوید: متأسفانه ما در زمینههای ذهنی برابریطلبی بین زن و مرد مشکل داریم، برخی بر این باورند که تقسیم کار بین زن و مرد یک امر طبیعی است. بنابراین زن برای خانه است و مرد برای بیرون از خانه، از طرف دیگر برخی هم معتقدند که زن دارای استعدادهایی است که میتواند مفید باشد و هست.
حسینی میگوید: تصوراتی وجود دارد که تنها وظیفه زن فرزندآوری است، اما زن میتواند کارهای دیگری علاوه بر خانهداری و فرزندآوری انجام دهد.
وی خاطرنشان میکند همچنین قانونی که به صرف خانهدار بودن زنان را مورد حمایت قرار دهد، بسیار مفید و کارساز است، چون زنی که در خانه است، وقتی حمایت قانونی شود، احساس تبعیض کمتری میکند، بنابراین نتایج خوبی در زندگی مشترک به وجود میآید.
حسینی یادآور میشود در برخی کشورهای پیشرفته زن یک حقوق اقتصادی برابر دارد که وقتی صاحب فرزند میشود، علاوه بر حقوق اقتصادی، از حقوق ویژهای نیز برخوردار میشود.
به گفته این جامعهشناس، متأسفانه تبعیض در زنان در همه جوامع تاریخ بسیار طولانی دارد. حتی 39 سال پیش زن حق مالکیت نداشت، در حالی که در قوانین اسلامی به این موضوع پرداخته شده است.
به اعتقاد وی، جا افتادن قانون به زمان و اجرا نیاز دارد.