بیمه زنان خانهدار از مطالباتی است که چندین سال است در دستور کار قرار دارد. پس از سالها آنچه درخصوص این بیمه امیدوارکننده بهنظر میرسد، بررسی تصویب آییننامه ماده ۲۷قانون برنامه پنجم توسعه در کمیسیون اجتماعی دولت است که به طرح بیمههای فراگیر اجتماعی، بیمههای چند لایه و تحقق نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی اشاره دارد.
در لایه نخست این طرح مساعدتهای اجتماعی مطرح شده که انواع مساعدتها از مستمری ماهانه تا پرداخت سبد کالا و یارانه را شامل میشود که تمام آن برعهده دولت است. این مساعدتها میتواند به توانمندسازی گروهی از جامعه از جمله زنان سرپرست خانوار کمک کند. لایه دوم، بیمه پایه اجتماعی است که شامل افرادی است که کارفرمای خاصی ندارند و هنرمندان، ورزشکاران، روستاییان و عشایر و زنان خانهدار را پوشش میدهد. لایه سوم هم بیمههای تکمیلی است. در لایه دوم بخشی از حق بیمه را دولت و بخشی را بیمهشونده پرداخت میکند. در لایه سوم کل حق بیمه را بیمهشونده میپردازد و دولت نقشی در پرداخت آن ندارد. اگر این آییننامه به تصویب برسد، شاهد تحول جدی در تحقق نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی خواهیم بود. اما مسئله اینجاست که این آییننامه باید تاکنون به اجرا درمیآمد که اینگونه نشده و بالاخره در دولت یازدهم مراحل نهایی را طی میکند. بیمه زنان خانهدار هم تاکنون چندینبار تا مرحله تصویب رسیده اما در عمل به بهانه عدمتخصیص اعتبار یا کمبود بودجه اجرای آن متوقف شده است. اما این بار به این دلیل که آییننامه ماده 27را خود سازمان تأمین اجتماعی ارائه میدهد و پیگیر تصویب آن است لذا در عمل و در اجرا به سرنوشت قوانین قبلی دچار نخواهد شد. بنابراین معاونت ترجیح میدهد این موضوع را از این مسیر به نتیجه برساند.
هماکنون تعداد زنان خانهدار حدود 19میلیون نفر تخمین زده میشود اما این بیمه شامل حال همه افراد نمیشود؛ چراکه باید شرایط سنی و درآمدی و شرایط دیگری که در قانون برای این افراد ذکر شده درنظر گرفته شود. برآورد ما این است که حدود 5میلیون زن خانهدار مشمول این بیمه شوند. با این احتساب که برخی زنان خانهدار چند سالی است بهصورت خویشفرما خودشان را با پرداخت حق بیمه ماهانه، بیمه کردهاند که با پرداخت حدود 180هزار تومان در ماه میتوانند بعد از 15سال مستمری بازنشستگی دریافت کنند. برخی نیز از نظر مالی نه نیاز و نه تمایلی به این بیمه دارند. با این برآورد جمعیتی، بودجه چندان زیادی مورد نیاز نیست؛ چراکه دولت بخشی از حق بیمه را پرداخت میکند و بخش دیگر را خود زنان باید بپردازند. مابقی هم که شرایط بیمه شدن را ندارند. پس با توجه به شرایط موجود، انتظار نداریم همه زنان خانهدار تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.