معاون رئیس جمهوردر امور زنان و خانواده؛ توجه به توانمندی زنان در عرصه‌های علم و فناوری اعم از آموزش، پژوهش و امور اجرایی از مهم‌ترین ارکان برنامه‌های توسعه در جوامع مختلف محسوب می‌شود. 


شهیندخت مولاوردی روز یکشنبه در همایش بین‌المللی جایگاه زنان اندیشمند ایران و عرب، اظهارداشت: زنان اندیشمند و صاحب‌نظر ایران با پیشینه کهن فرهنگی که دارای ظرفیت‌های تاریخی فرهنگ ایرانی – اسلامی است بیش از پیش آمده‌اند تا با بهره‌مندی از آموزه‌های نظری دین اسلام در نظریه‌پردازی‌های جدید مربوط به توسعه با محوریت فرهنگ،توسعه و توسعه فرهنگی،  در کنار سایر اندیشمندان جهان اسلام و جهان عرب قرار گیرند تا بتوان با تشکیل شبکه همکاری‌های تخصصی، آسیب‌پذیری‌های فرهنگی این جوامع را به حداقل رساند.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده، توسعه را فرآیند پیچیده توصیف کرد و گفت: لازمه دستیابی به زندگی بهتر و توسعه، علاوه بر رشد اقتصادی، توسعه نهادهای اجتماعی یا توسعه سیاسی، پرورش استعدادها و ظرفیت‌های انسانی است؛ این انسان‌ها هستند که جهت، سرعت و آهنگ توسعه در یک جامعه را تعیین می‌کنند.

وی با بیان اینکه توسعه میسر نمی‌شود، مگر آنکه ابتدا در ذهن‌ها و باورها اتفاق بیفتد، افزود: از آنجایی که فرهنگ، مبنای توسعه انسانی است توسعه فرهنگی بستر و قوام‌بخش و زیربنای توسعه همه جانبه و پایدار تلقی می‌شود و از سوی دیگر هر جامعه‌ای برای رسیدن به توسعه پایدار نیازمند جلب مشارکت همه ظرفیت‌ها و نیروی انسانی خود است.

مولاوردی با اشاره به اینکه ظرفیت‌ها و دستاوردهای زنان ایران و کشورهای عربی در آموزش و تولید علم، یکی از محورهای این همایش است، اظهار داشت: پس از انقلاب اسلامی ایران خیلی‌ها تصور می‌کردند، نقش و موقعیت زنان ایران به انزوا کشیده شود، اما زنان ایران در دهه‌های مختلف و با نقش‌آفرینی در عرصه‌های مختلف،  حضور اجتماعی خود را پایدار کردند.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده ادامه داد: زنان ایران در دهه اول انقلاب، همگام با مردان با حضور در صحنه‌های مبارزه علیه استبداد و اختناق چهره‌ای تحول‌خواه از خود به نمایش گذاشتند و در دهه دوم مقارن با دوره سازندگی و سرآغاز توجه به مسایل و وضعیت زنان، قدم در این میدان گذاشتند و در دهه سوم دانشگاه‌ها را به تسخیر خود درآوردند و اینک در دهه چهارم در اوج آمادگی برای خدمت به پیشرفت کشور در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی قرار دارند.

وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر پشتوانه دینی و تاریخی خود، مبنی بر برابری زن و مرد در شأن و کرامت انسانی که در مقدمه و اصول ۱۹، ۲۰ و ۲۱ قانون اساسی تجلی یافته در ۳۷ سال گذشته به ارتقاء جایگاه زنان و توانمندسازی آنان اهتمام کرده و در برنامه توسعه‌ای ملی خود همواره این امر را مورد توجه قرار داده است.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده خاطر نشان کرد: حاصل این توجه رشد چشمگیر شاخص آموزش زنان، دستیابی به برابری جنسیتی  در آموزش ابتدایی و پیشی گرفتن دختران از پسران در ورود به دانشگاه‌ها در دهه سوم انقلاب اسلامی است که نه تنها دستاوردی مهم در حوزه آموزش محسوب می‌گردد بلکه زمینه‌ساز مشارکت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بیشتر زنان در سال‌های آینده خواهد بود.

مولاوردی اضافه کرد: در سال ۱۳۵۷ مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی ۶۹ درصد از دانشجویان دانشگاه‌های ایران را مردان و فقط ۳۱ درصد را زنان تشکیل می‌دادند اما تلاش رهبران سیاسی و مسئولان برای گسترش آموزش عمومی و تأکید بر اجرای برنامه‌های توسعه در گسترش عدالت اجتماعی به موازات تحولات آموزش عالی، منجر به افزایش دسترسی زنان، در عرصه‌های علم‌آموزی و تحصیلات عالی گردید.

وی ادامه داد: این اقدامات فرصت‌های وسیعی را برای آموزش عمومی دختران فراهم کرد که نتجه آن افزایش تقاضای دختران برای دستیابی به آموزش عالی و کاهش شکاف جنسیتی در این زمینه بود و در حالی که تعداد دانشجویان زن ایران در سال ۱۹۹۴ فقط ۱۴۵ هزار نفر بود این تعداد در سال ۲۰۱۳ به ۲ میلیون نفر رسید و طی این سال‌ها سهم زنان از آموزش عالی از مردان پیشی گرفت و امروز حتی در مقطع کارشناسی ارشد نیز حدود ۴۷ درصد دانشجویان دختران و در مقطع دکتری تخصصی نیز حدود ۳۳ درصد از دانشجویان را زنان و دختران تشکیل می‌دهند.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده با اشاره به اینکه با وجود ارتقاء سهم زنان از آموزش عالی، همچنان فاصله معناداری در سهم آنان از مدیریت آموزش عالی و موقعیت‌های ارشد در مراتب علمی با مردان وجود دارد، اظهار داشت: با این وجود امروز در اکثر دانشگاه‌های کشور زنان به عنوان عضو هیأت علمی، حضور دارند و در حال حاضر ۸ درصد زنان حائز رتبه علمی استاد، ۱۳.۵ درصد برخوردار از رتبه علمی دانشیار و ۲۱ درصد در مرتبه علمی استاد یار در دانشگاه‌های کشور مشغول بکار هستند و ۳۴ درصد از اعضای هیأت علمی، دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور را نیز زنان تشکیل می‌دهند.

مولاوردی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه همه این تلاش‌ها در حالی صورت گرفته که در برخی ابعاد نیز با چالش‌های متعددی در مسیر پیشرفت زنان روبرو بوده‌ایم، تصریح کرد: با وجود آنکه در سال‌های اخیر، در وضعیت سلامت و آموزش زنان کشورهای اسلامی و از جمله جمهوری اسلامی ایران بهبود قابل توجهی مشاهده می‌شود و اگر چه از دهه‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای ایجاد فرصت‌های برابر برای زنان و مردان و دسترسی عادلانه به منابع اقتصادی و اجتماعی در جوامع اسلامی در دستور کار بوده است، اما به عنوان یک تجربه مشترک هنوز مردان در این جوامع با تفاوت معناداری به موقعیت‌های سیاسی و اقتصادی دسترسی بیشتری دارند.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده افزود: به نظر می‌رسد، اصلاح هنجارهای اجتماعی، توسط رهبران فکری و دینی و رسانه‌ها، تحول قانونی متناسب با تحولات اجتماعی ارزش‌گذاری کارهای خانگی و مراقبتی زنان و نیز توزیع عادلانه منابع و فرصت‌ها میان زنان و مردان، می‌تواند منجر به مشارکت‌های مؤثر و پایدار زنان مسلمان در زندگی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی این جوامع شود.

وی در ادامه به تبیین برخی راهبردهای مشترک در تحقق برخی اهداف مذکور پرداخت و اولین راهکار را توجه به آسیب‌های افراطی‌گری و خشونت نسبت به زنان و حقوق آنان در جوامع اسلامی دانست.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده گفت: خشونت و افراط گرایی، اشغال و جنگ و عدم امنیت ناشی از آن امروز بزرگترین چالشی است که زنان جهان اسلام در مسیر پیشرفت و توسعه با آن مواجه‌اند. تهدیدات ناشی از فقدان امنیت، باعث شده، پیشرفت و ارتقاء زنان در مناطق درگیر مناقشه به کندی پیش رود و حتی در برخی از موارد متوقف شود.

مولاوردی افزود:  لذا انتظار می‌رود، اندیشمندان جهان اسلام این مسأله را که زنان در مناطق درگیر جنگ از ابتدایی‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند، در کانون توجه خود و دولت‌های متبوعشان قرار دهند و جا دارد این همایش هم قویاً تأکید کند که چشم‌انداز وضعیت زنان در کشورهای اسلامی، به شدت از سوی افراط‌گری‌های خشونت‌آمیز، اشغال‌گری‌ها و سلطه‌جویی‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مورد تهدید واقع شده است.

وی اظهارداشت: بر این اساس به استناد قطعنامه جهان علیه خشونت و افراط گرایی که به ابتکار رییس‌ جمهور کشورمان در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید، پیشنهاد می‌کنیم این موضوع در دستور مطالعات و پژوهش‌های مشترک زنان مسلمان در مناطق مختلف قرار گیرد و زنان نخبه و مؤثر در آموزش عالی از این طریق مأموریتی در زمینه توسعه مطالعات مربوط به نقش زنان در صلح و امنیت و ترویج فرهنگ گفتگو برای خود تعریف کرده و زمینه‌ساز توسعه این گفتمان در منطقه شوند.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده توجه به نقش زنان مسلمان در توسعه فرهنگی جوامع اسلامی را راهبرد دوم عنوان کرد و اظهار داشت: قدرت رسانه و بویژه شبکه‌های اجتماعی در عصر کنونی یک فرصت و در عین حال یک چالش برای زنان مسلمان است. بهره‌مندی حداکثری از این رسانه‌ها در ارایه تصویر واقعی از چهره زن مسلمان و مبارزه با اسلام‌هراسی و ایجاد مجاری ارتباطی به منظور به رسمیت شناختن حقوق زنان مسلمان در سراسر جهان فرصتی است که تنها با اتحاد رسانه‌های جهان اسلام و تمرکز بر این موضوع فراهم می‌شود و بر چالش ناشی از بازنمایی‌های غلط در این باب فائق خواهد آمد.

مولاوردی تصریح کرد: اهتمام به تحقق عدالت جنسیتی و محوریت دادن به مفاهیم اصیل اسلامی به عنوان راهبرد توسعه با رویکرد بومی راهبرد سوم مورد تأکید است. هر جامعه‌ای با توجه به موقعیت فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خود برای مشارکت زنان در توسعه برنامه‌ریزی می‌کند و با توجه به تفاوت‌های گسترده میان جوامع مختلف در هر کشوری زمینه‌های خاصی برای مشارکت زنان وجود دارد که باعث می‌شود، یک نسخه‌پیچی واحد و کلی برای زنان در جوامع مختلف راهگشا و جوابگو نباشد.

معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده با بیان اینکه باید در جستجوی رهیافت بومی مسایل زنان در کشورها باشیم، اضافه کرد: اتخاذ چارچوبی برای تحقق عدالت جنسیتی از طریق تعیین شاخص‌های دقیق و قابل اندازه گیری و تدوین برنامه ها و برنامه های لازم به منظور ایجاد وضعیتی که در آن مشارکت همه جانبه زنان و مردان در همه عرصه‌های توسعه محقق شده، برخورداری زنان و مردان از امنیت فردی، خانوادگی و اجتماعی تضمین شده و تشریک مساعی زنان و مردان و تحقق خانواده سالم و پایدار برای این جوامع را به ارمغان آورد در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار دارد که این می‌تواند زمینه‌ای برای مشارکت در این تجربه با کشورهای عربی باشد.

مولاوردی گفت: زنان مسلمان امروز با فرصت‌ها و تهدیدهای جدیدی روبرو هستند که برای استفاده از ظرفیت‌ها و فرصت‌های و مقابله با تهدیدهای پیش‌رو ظرفیتی بالاتر از اندیشه، باور و ایمان استوار و اتکاء به قدرت علمی نخبگان و توان مدنی مردم جوامع اسلامی بویژه زنان وجود ندارد. امروز همه ما به گشودن افق‌های باز در برابر دنیای زنان و برای حل مسایل گوناگون آنان و به میدان آمدن صاحبان اندیشه و نظر سخت نیازمندیم و دیگر به جایی رسیده ایم که نمی‌شود از کنار تحولات و نیازهای مختلف زنان و خانواده با بی‌تفاوتی گذشت پس باید از همه ظرفیت‌های نظری و عملی پیرامون خود بهره ببریم.

مولاوردی در آغاز سخنان خود با اظهار تأثر و تأسف از حادثه آتش‌سوزی اخیر در تهران برای جانباختگان این حادثه طلب علو درجات و برای خانواده‌های بازماندگان، آرزوی صبر و اجر مسالت کرد.