علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت :از میان ۷۰۰هزار شغلی که در سال ۹۵ ایجاد شده، بیش از ۶۰درصد توسط زنان بوده است.
هرچند که در فرهنگ ایرانی بهواسطه حاکمبودن نگاه مردسالارانه، فعالیت اقتصادی زنان ضروری دانسته نمیشود و این مرد است که بهعنوان نانآور خانواده تلقی میشود، اما زنان همواره نشان دادهاند که در محیطی غیر از خانه هم میتوانند توانمند و موثر واقع شوند و این نوع نگرش طی سالیان اخیر، دامنه وسیعتری پیدا کرده است. در همین راستا، دولت یازدهم اقداماتی را بهمنظور تقویت حضور زنان در فعالیتهای اقتصادی انجام داده، بهگونهای که بهگفته علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از میان ۷۰۰هزار شغلی که در سال ۹۵ ایجاد شده، بیش از ۶۰درصد توسط زنان بوده است.
توجه به اشتغال زنان و هدایت آنها به بازار کار میتواند زمینه بهرهگیری بهتر جامعه از این نیروی بالقوه را به فعل آورد. بحث اشتغال برای زنان، صرفنظر از استقلال مالی، دارای اهمیت اجتماعی و روانشناختی است و بهعلاوه دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند مشارکت تمام آحاد جامعه است. سال گذشته مجمع جهانی اقتصاد در گزارشی ایران را جزو گروه کشورهایی اعلام کرد که سرمایهگذاریهای مهمی برای آموزش زنان انجام داده، اما عموما موانعی که بر سر راه مشارکت زنان در بازار کار وجود دارد، رفع نشده است. بنابراین نتوانستهاند بازده سرمایهگذاری خود را از نظر توسعه سرمایه انسانی مشاهده کنند. کشورهایی مانند امارات متحده عربی، شیلی و هند نیز جزو این گروه طبقهبندی شدهاند. این کشورها آموزش دیدهاند، اما مجمع جهانی اقتصاد آنها را به استخر استعدادهای بکر تشبیه کرده که از مشارکت بیشتر زنان در بازار کار بهرهبرداری نمیکنند. مجمع جهانی اقتصاد، موانع موجود بر سر راه استخدام و ترفیع زنان را در شش گروه شامل طرفداری و تعصب ناخودآگاه میان مدیران، فقدان توازن کار و زندگی، فقدان الگوهای زنانه، نقص مهارتهای اکتسابی واجد شرایط و اعتمادبهنفس، آرمانهای زنان و سایر موانع طبقهبندی کرده است. هرچند طبق آمارهای موجود، طی سه سالونیم گذشته و با شروع به کار دولت یازدهم، مسئولان حوزه کار تلاش کردند که دو مقوله زنان و کار را بهطور همزمان مورد مداقه قرار دهند، بهگونهای که در میان ۷۰۰هزار شغلی که سال ۹۵ ایجاد شد، بیش از ۶۰درصد توسط زنان بوده است.
افزایش نقشآفرینی زنان در دولت یازدهم
بر اساس تلاشهای صورتگرفته از ابتدای استقرار دولت یازدهم، جایگاه و نگرش به زنان در عرصههای مختلف دستخوش تغییر و تحولاتی شد، بهگونهای که شاهد ارتقای نقشآفرینیها با گذشت زمان هستیم. در همین رابطه معاون رئیسجمهوری در امور زنان و خانواده با اعلام این مطلب که در آغاز کار دولت در سال ۹۲ سازمانهای مربوط به حوزه زنان، غیرفعال یا بسیار کمرنگ بودند، اما اکنون تعداد سازمانهای غیررسمی فعال در این حوزه از ۱۶۷۷ مورد به ۲۶۷۰ مورد رسیده است، گفت: در همین رابطه، تلاش شد میزان مشارکت زنان در فعالیتهای سیاسی نیز در چارچوب فعالیت دولت تدبیر و امید ارتقا یابد. افزایش اعتمادبهنفس زنان، اعتماد بیشتر به صلاحیتها و شایستگی زنان از جمله رویکردهایی بوده که بهصورت ویژه دنبال شده است. شهیندخت مولاوردی ادامه داد: مشارکت زنان در مجلس دهم بسیار گسترده شد و اکنون حضور زنان در مجلس شورای اسلامی دو برابر افزایش یافته است. در استان خراسان رضوی حضور زنان در شوراهای شهر و روستا بیش از ۲۶درصد افزایش یافته است. اکنون ۲۴ بخشدار، چهار معاون وزیر و دو معاون استاندار زن در دولت یازدهم مشغول فعالیت هستند. شناسایی زنان توانمند، بهرهمندی از توانمندیهای آنها در سطوح میانی، حضور زنان به عنوان فرماندار، سفیر و سخنگوی وزارت امور خارجه بخشی از رویکردهایی است که در دولت تدبیر و امید دنبال شده است. او افزود: میزان رشد مشارکت اقتصادی زنان نیز در چارچوب فعالیت دولت تدبیر و امید بیش از یکدرصد افزایش یافته و اکنون به ۱۴درصد رسیده است. در این میان، با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاستجمهوری هم شاهد اظهاراتی از سوی برخی کاندیداهایی هستیم که بهیکباره منادی و مدافع حقوق زنان شده اند و وعدههایی در این باره سر میدهند. در همین راستا، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت یازدهم در مراسم بزرگداشت زنان کارگر با بیان اینکه زن واقعیت اجتماعی است، گفت: سالانه حدود ۸۵۰هزار فارغالتحصیل دانشگاهی وارد بازار کار میشوند که بیش از ۵۰درصد آنها را زنان تشکیل میدهند. علی ربیعی افزود: رستههای شغلی که برای کارجویان تحصیلکرده در نظر گرفته میشود، باید با واقعیت اجتماعی امروز همخوانی داشته باشد. در میان۷۰۰هزارشغلی که سال ۹۵ ایجاد شد، بیش از ۶۰درصد توسط زنان بوده است. او با اشاره به مقوله بیکاری گفت: به نظر میرسد یکی از کارهای مهم این است که در آینده نوعی از مشاغل را گسترش دهیم که متناسب با زنان بهویژه زنان تحصیلکرده باشد. وزیر کار تصریح کرد: از این پس با اشتغال موقت و یا اشتغال در خانه بیشتر روبهرو خواهیم بود. هماکنون فضای مجازی شرایطی را ایجاد کرده که زنان بتوانند با آسایش بیشتری در خانه کار کنند. بحث تعاونیهای زنان و نیز زنان سرپرست خانوار و یا زنانی که مورد همسرآزاری قرار میگیرند از جمله مسائلی است که در وزارتخانه متبوع من بهطور جدی پیگیری میشود.
طرحهای بزرگ دولت در امور زنان
انتخاب اولین فرماندار زن، تدوین لایحه امنیت زنان، سند توانافزایی زنان، اقدامات پیشگیرانه در راستای کاهش آسیبهای اجتماعی، اجرای اشتغال پایدار با گروه هدف زنان سرپرست خانوار، رفع تبعیض جنسیتی، طرح جامع توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانواده در ۱۵ استان و... از جمله مواردی هستند که برخی فعالان حوزه زنان از اقدامات مهم دولت یازدهم برمیشمارند. سال گذشته، معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری گزارشی از عملکرد سهساله خود ارائه کرد که شناسایی وضعیت زنان و خانواده و آسیبهای موجود و تدوین گزارشات تحلیلی، آماری و سیاستی وضعیت زنان و خانواده، اطلس وضعیت زنان و خانواده به تفکیک استانها و نقشه آسیبهای اجتماعی حوزه زنان و خانواده، پیشنهاد مجازاتهای جایگزین برای زنان زندانی در حوزه اعتیاد و مواد مخدر، رفع مشکل بیتابعیتی فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایران با مردان خارجی، انجام اقدامات لازم جهت گسترش حمایتهای اجتماعی از زنان معتاد در فرایند ترک و زنان بهبودیافته، حمایت از راهاندازی کلینیکهای سلامت خانواده و تدوین بسته خدمتی در ۱۷ دانشگاه علوم پزشکی، هماهنگی با ستاد ملی مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت و سمنها در ارتقای سلامت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی و ساماندهی وضعیت زنان کارتنخواب در تهران، تشکیل کارگروههای ۱۴گانه تخصصی (اتاق فکر) معاونت شامل خانواده سالم، حقوق، آسیبهای اجتماعی، کارآفرینی و اشتغال، مدیریت و مشارکت سیاسی، اجتماعی، سلامت، بهداشت و محیطزیست، زنان روستایی و عشایر، اقوام و اقلیتهای دینی، رسانه، تعمیق باورهای دینی، زنان دارای معلولیت، اوقات فراغت و ورزش، دختران، فرهنگ و هنر، تشکیل ستاد مقابله با آسیبهای اجتماعی در معاونت و انجام اقداماتی شامل نشست با سازمان تعزیرات حکومتی به منظور استفاده از ظرفیت سازمانهای مردمنهاد جهت اقدام در حیطه آرایشگاههای زنانه و کاهش آسیبهای آن، احصای اطلاعات استانی زنان سرپرست خانوار در چهار گروه اصلی (هرگزازدواجنکرده، بیهمسر بر اثر فوت، بیهمسر بر اثر طلاق و بدسرپرست) بهمنظور تدوین طرح ملی توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار با همکاری وزارت کشور و... پارهای از طرحهای بزرگی هستند که در این گزارش به آنها اشاره شده است.