پویش مردمی ارمغان آزادی برای دومین سال با شعار «زندان جای مادران نیست» درصدد است زمینه آزادی ۲۵۰ زندانی زنی را فراهم کند که با عنوان جرائم غیرعمد در بند زندان هستند.
سال گذشته در زمان حضور خانم مولاوردی در معاونت زنان و امور خانواده نهاد ریاست‌جمهوری، پویشی عمومی برای آزادی ۲۲۰ مددجوی زن به راه افتاد و امروز هم که معصومه ابتکار در این معاونت حضور دارند، شاهدیم تدارک لازم برای کمپینی فراهم شده است که تلاش دارد زمینه آزادی ۲۵۰ محبوس زن را در شب عید مهیا کرده و آنها را تا پیش از سال نو بدرقه خانه‌هایشان کند.
لاله افتخاری، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی
در زندان افراد با جرائم مختلف در سلول‌ها و بندهای مشترک نگهداری می‌شوند. ابتدا باید بانوانی که جرائم غیرعمد دارند و بانوانی که جرائم عمد دارند را از هم دیگر جدا کنند، چراکه به‌عنوان مثال خانم باشخصیت، متدین و تحصیلکرده‌ای بوده است که به دلیل عدم پرداخت بدهی خود به زندان افتاده و نه زندان جای این افراد است و نه خانواده باید از نبود مادر رنج ببرد.
این پویش‌ها اقدامات ارزشمندی است که از شهادت تا ولادت بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س) برگزار می‌شود و امیدوارم در آستانه ۱۳رجب چنین اقداماتی هم برای آقایانی که جرائم غیرعمد دارند، برگزار شود.
البته می‌توانیم اقدامات جایگزینی برای این افراد درنظر بگیریم. به‌عنوان مثال شخصی که استاد دانشگاه یا پزشک است، برای آن تعیین کنند که یک تعدادی مقاله علمی بنویسد یا تعدادی بیمار را رایگان درمان کند؛ این اقدامات جایگزین هم می‌تواند بار مالی که یک زندانی برای دولت دارد را کم کند و هم می‌تواند تاثیرگذاری بیشتری روی فرد خاطی داشته باشد.
محمد هاشمی‌رفسنجانی، عضو سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام
مادر کلمه مقدسی است و ما باید به صاحب این واژه احترام بگذاریم و نه اینکه به دلیل بدهی مالی او را به زندان بیندازیم. مادر باید در منزل باشد و نباید در زندان بماند. اگر فرزندی را بخواهیم برای دیدن مادرش به زندان ببریم یک ظلم است و اگر به دلیل آسیب‌های روحی که زندان برای بچه‌ها دارد، فرزند را به دیدار مادرش نبریم هم یک ظلم است. افرادی که دست‌شان می‌رسد و توانی دارند، نباید اجازه دهند مادران در زندان بمانند. زندان برای «مرد» هم جای بدی است چه برسد برای «زن». یک زمانی مقام معظم رهبری به مرحوم رفسنجانی پیشنهاد دادند که شما رئیس قوه قضائیه شوید و مرحوم گفت من به شرطی این سمت را قبول می‌کنم که هیچ زندانی در کشور وجود نداشته باشد. مرحوم هم همیشه به این موارد اهمیت می‌داد و از حساب شخصی خود به ستاد دیه کمک می‌کرد. من هم به پیروی از وی، به وسع خودم مبلغی را به این پویش که به نام حضرت زهرا (س) متبرک است، اختصاص می‌دهم.
مستانه مهاجر تهیه‌کننده سینما
یک سال و نیم پیش که همت کردیم تا ساخت فیلم سینمایی اسرافیل را آغاز کنیم، برخی دوستان پیشنهاد دادند کار خود را متبرک کنیم.
هر یک نظری داشتند؛ از قربانی کردن گوسفند تا کمک مالی به خیریه. نهایتا از آنجا که کارگردان، تهیه‌کننده، برخی سرمایه‌گذاران و اغلب عوامل فیلم از زنان فعال سینما هستند و موضوع فیلم «اسرافیل» هم زنانه است، تصمیم گرفتیم به موضوع آسیب‌های زنان بپردازیم و از این طریق کار خیری انجام شود، اما هنگام پیش‌تولید، پروژه با مشکل مالی مواجه شد و نتوانستیم.
درنهایت با چنگ و دندان جنگیدیم و فیلم را به بهترین شکل ممکن به سرانجام رساندیم؛ اکنون زمان آن رسیده به نیت و عهدی که کردیم، عمل کنیم.
بر این اساس، تصمیم داریم کودکان چشم‌انتظار گشودن چشم بر این دنیا را دریابیم تا نه در زندان، که در دنیایی روشن در آغوش مادری رها از بند و آزاد، بیارامند. می‌خواهیم مشکلات مالی تعدادی از مادران باردار زندانی را با درآمد فیلم سینمایی «اسرافیل» و مردم همدل و همراه‌حل کنیم تا به قدر بضاعت‌مان کار فرهنگی‌‌مان را با نقشی موثر و اجتماعی به ثمر بنشانیم.
ما چه در تولید «اسرافیل» و چه در اکران آن سعی کردیم بیش از هر چیز وفادار به حقیقتى باشیم که رنج و امید را به همراه دارد و متعهد است. بیش از آنکه به بازارهاى داخلى یا جشنواره‌هاى خارجى چشم بدوزیم، به بازنمایى شاعرانه حقیقتى رنج آور اما آگاهى‌بخش متعهد ماندیم. «اسرافیل» فیلمی از جنس دغدغه‌هایمان است که بدون ترفندی براى فروش بیشتر و بدون سیاه‌نمایى براى جلب توجه و از سر سپردن به این درام عاشقانه شاعرانه که تعهدى نجیبانه به جامعه دارد، خوشحالیم و به خود مى‌بالیم و خدا را شکر می‌کنیم که بازتاب‌های خوبى از مردمى که فیلم را تماشا می‌کنند، می‌گیریم و این برای من نه به‌عنوان تهیه‌کننده «اسرافیل»، بلکه به‌عنوان مادرى که جگرگوشه‌اى دارم، خوشحالی‌ام از آزادسازی چند زندانی زن باردار که قرار است مادران بهترى براى فرزندان این کشور باشند، بسیار دلپذیرتر از فروش چشمگیر یک فیلم است.
سیداسدا... جولایی، رئیس ستاد دیه
اگرچه بیماران، سالمندان و بانوان از ابتدای تاسیس این نهاد مردمی در اولویت آزادی‌ها قرار داشته و دارند، اما برحسب دغدغه بانیان این ستاد حمایتی پرونده زنان و به‌ویژه مادران به دلیل جایگاه خاص آنها در خانواده همواره با سرعت بیشتری از سوی نمایندگی‌های ستاد دیه در سراسر کشور رسیدگی می‌شوند. سال گذشته در زمان حضور خانم مولاوردی در معاونت زنان و امور خانواده نهاد ریاست‌جمهوری، پویشی عمومی برای آزادی ۲۲۰ مددجوی زن به راه افتاد و امروز هم که معصومه ابتکار در این معاونت حضور دارند، شاهدیم تدارک لازم برای کمپینی فراهم شده است که تلاش دارد زمینه آزادی ۲۵۰ محبوس زن را مهیا کرده و آنها را تا پیش از سال نو بدرقه خانه‌هایشان کند. این پویش دومین سالی است که با حمایت هنرمندان، ورزشکاران، سیاستمداران و در تعریف کلی چهرههای مردمی تلاش دارد همیار کسانی باشد که نه از روی سوءنیت مجرمانه بلکه برحسب یک بدهی مالی غیرکلاهبرداری روانه زندان شده و جمعی از آنها بدون پشتوانه مالی حتی ماه‌هایی طولانی را در پشت میله‌های سرد زندان سپری می‌کنند.
اردیبهشت‌ماه سال جاری علاوه‌بر پویش‌های خوبی که داشتیم، با همکاری همین معاونت و باز با اولویت زنان زندانی آیین گلریزان جهت تامین بدهی جمعی از زندانیان تحت حمایت این ستاد را با حضور علی ربیعی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، انوشیروان محسنى بندپی رئیس سازمان بهزیستی، زهرا احمدی‌پور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و بسیاری از چهرههای مطرح سینما، تئاتر و تلویزیون داشتیم که جالب است بدانید در این برنامه برخی از بازیگران نام‌آشنای سینما با اهدای گردنبند و دستبندهای زینتی خودشان در مجموع به میزان پنج میلیارد ریال کمک مالی به ستاد دیه داشتند. این حقیقتی است غیرقابل کتمان که در جمع اعضای خانواده نبود عده‌ای شاید سخت باشد، اما غیبت جمعی چون مادران ممکن نیست. این غیبت آسیب‌های روانی خود را بر فرد فرد اعضای آن خانه وارد می‌سازد. در غیبت یک زن، که به‌ویژه مادر هم باشد، بیش از همه رنجوری جسم و جان فرزندان را شاهد خواهیم بود. این یک حقیقت علمی است که کودکان محروم از محبت سرشار مادری بیش از دیگران در معرض مشکلات رفتاری قرار داشته و تاثیرات آنها در مواجهه با معضلات اجتماعی به مراتب عمیق‌تر است.
علی ضیا مجری تلویزیون
چند وقت پیش به همراه پژمان جمشیدی یک کمپین تقریبا با همین هدف راه اندازی کردم و رضا هلالی هم که در این کمپین حضور داشت، مبلغ قابل توجهی را صرفا برای آزادی بانوان به این کمپین اهدا کرد. این کمپین ها کار نیک و پسندیده ای هستند اما به مثابه مسکن می‌مانند و درمان ریشه‌ای نمی‌کنند؛ ما باید ریشه‌یابی کنیم که آسیب اصلی چیست و چرا باید به جایی برسیم که بانوان در پشت میله‌های زندان باشند. هوای خانم‌ها را داشتن در فرهنگ ما از قدیم تاکنون بوده است و حتی در پای روضه‌ها هم همیشه گفته‌اند: «هزارتا مرد زمین بخورند اما یک زن زمین نخورد.»
چه به سر ما آمده است که میلیون‌ها خرج می‌کنیم اما به فکر بانوانی که به خاطر مبالغ اندک در زندان هستند، نیستیم؟ این موضوع یک مساله فرهنگی است و باید نهادهای فرهنگی جامعه به این امر ورود کنند. در جایی زندگی می‌کنیم که تمام پول‌هایی که به عنوان قرض به همدیگر می دهیم با بهره و سود است و تعداد زیادی از زندانیانی که با عنوان بدهی مالی در زندان هستند، افرادی هستند که نتوانستند سود یا بهره این پول ها را پرداخت کنند!
بهناز ضرابی‌زاده، نویسنده کتاب «دختر شینا»
انسان‌ها باید اجتماعی زیستن را تجربه کنند و به همین دلیل هم نباید نسبت به یکدیگر بی‌تفاوت باشند. اغلب مردم انزواهایی را برای خود فراهم کرده‌اند و فقط به خودشان فکر می‌کنند، باید نگاه‌مان را به سویی ببریم که به هم کمک کردن را در اذهان زنده کنیم.
این حس خیرخواهانه در اقشار مختلف جامعه وجود دارد و هر شخصی با هر نگاهی که دارد، در موارد خیرخواهانه شرکت می‌کند و حتی افرادی هم هستند که شاید وضع مالی خوبی ندارند اما در اقدامات خیرخواهانه شرکت می‌کنند؛ یکی از همین شیوه‌هایی که مردم می‌توانند در آن شرکت کنند و کمک‌های خیرخواهانه خود را به دست نیازمند واقعی برسانند همین پویش‌هاست، به‌عنوان مثال پویش «زندان جای مادر نیست» در حوزه بانوانی که به دلیل جرائم غیرعمد در زندان هستند، فعالیت می‌کند.
به دلیل اینکه در عصر مدرن زندگی می‌کنیم و خانم‌ها مجبور هستند برای تامین مخارج خانواده پا‌به‌پای آقایان کار کنند و بعضا خودشان سرپرست خانواده باشند، گاهی اوقات این خانم‌ها ریسک‌هایی می‌کنند که موجب می‌شود به زندان بیفتند و در این زمان است که باید به غیراز خانواده خود به دیگر اعضای جامعه هم عشق بورزیم وگرنه از اصل آدمی و انسانیت خود دور می‌شویم.
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران
آسیب اجتماعی یکی از مسائل بسیار مهم در هر شهری است. در نظرسنجی‌هایی که در شورای شهر پنجم از مردم گرفته شده است، بعد از آلودگی هوا و ترافیک، ۸۵ درصد مردم آسیب‌های اجتماعی را به‌عنوان یکی از مشکلات تهران معرفی کرده‌اند.
متاسفانه زنانی هستند که به دلیل جرائم غیرعمد در زندان هستند و خانواده‌ها از نعمت این مادران محروم هستند.
در وهله اول باید این جرائم ریشه‌یابی و برای پیشگیری از این موارد برنامه‌ای تدوین شود و در وهله بعد خیران باید به میدان بیایند و با پرداخت مبالغ این افراد گرهی از مشکل آنها باز کنند؛ البته بعضا خیران با شاکی این افراد صحبت کردند و این شاکیان از بدهی خود منصرف شدند یا اینکه مبالغ را کاهش داده‌اند. بخش معاونت اجتماعی در شهرداری نیز در این خصوص فعال است و سعی داریم گرهی از مشکلات هموطنان خود باز کنیم.
اطهره نژادی، معاون برنامه‌ریزی و هماهنگی معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری
این پویش برای آزادسازی زنان زندانی جرائم غیرعمد طراحی شده و در واقع یک تفاهمنامه بین معاونت امور زنان و ستاد دیه است.
این برنامه به صورت کاملا مردمی و با استفاده از سرمایه‌های اجتماعی معاونت و تسهیل‌گری‌هایی که در این رابطه وجود دارد، انجام می‌شود و هیچ رقم ریالی از سوی معاونت به‌عنوان یک سازمان دولتی برای این کار اختصاص داده نشده و اگر هم دوستانی در معاونت در این طرح کمک کرده‌اند، از بودجه شخصی خودشان بوده است. این طرح با کمک چهرههای هنری، سیاسی، رسانه‌ای، فعالان حوزه‌های زنان و خانواده و هر سازمانی که توان کمک داشته است، اجرایی می‌شود.
با کمک مرکز امنیت فناوری ارتباطات و اطلاعات و وزارت ارتباطات و اپراتورها یک کد دستوری برای این طرح در نظر گرفته شده است که خیران راحت‌تر بتوانند کمک‌های خود را به شماره حساب اعلام‌شده واریز کنند.
تعداد زنان زندانی جرائم غیرعمد در کشور زیاد نیست و بعضا به خاطر ضمانت‌هایی که داشتند یا مشکلات مالی که داشتند در بند هستند و اکثرا هم متاهل و مادر هستند، اگرچه شعارش این است که «زندان جای مادر نیست» و اولویت این طرح با مادران است، اما خانم‌هایی که مجرد هستند یا مادر نیستند هم شامل این طرح می‌شوند. امیدواریم با کمک مردم بتوانیم بانوانی را که به دلیل جرائم غیرعمد در زندان هستند، در روز ولادت حضرت فاطمه (س) آزاد کنیم.