معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده از ارائه پیشنهاد جدید معاونت برای تخصیص اعتباری جهت اجرایی شدن این قانون در قالب سیاستهای کلی جمعیتی که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، خبر داد.
شهیندخت مولاوردی در افتتاحیه گردهمایی توجیهی آموزشی ویژه کارشناس مسئولان امور زنان استانها، به کاهش ساعت کار زنان با شرایط خاص 36 ساعت کار در هر هفته (زنان دارای کودک زیر هفت سال، کودک معلول و ...) اشاره کرد و گفت: این طرح در کمیسیون اجتماعیتصویب شده و هنوز به صحن علنی نیامده است. تلاش کردیم این موضوع را در کمیته فنی برای مردان دارای شرایط خاص نیز تعمیم دهیم که رأی نیاورد.
وی همچنین درباره اجرای قانون افزایش مرخصی زنان شاغل به 9 ماه گفت: پیگیری اجرایی شدن قانون افزایش مرخصی زایمان زنان بیشترین زمان را برد، اما کمترین نتیجه را داشت؛ چون مجلس اجرای قانون افزایش مرخصی زایمان را به 9 ماه برای دستگاههای اجرایی «مجاز» دانسته، کار کمی سخت شد. پیشنهاد دادیم که این طرح در تمام دستگاهها به اجرا در بیاید اما اکنون تأمین اجتماعی و آموزش و پرورش آن را اجرا نمیکنند.
مولاوردی ادامه داد: معاونت حقوقی ریاست جمهوری مکاتباتی با معاونت توسعه مدیریت ریاست جمهوری داشت تا اعتبارات لازم برای این امر تخصیص یابد، اما چیزی که به دستگاهها ابلاغ شده بود این است که آنها میتوانند از محل اعتباراتشان این قانون را به اجرا در بیاورند. این در صورتی است که قبلاً هم دستگاهها مجاز شمرده شده بودند و تاکیدی بر این خصوص نبود. به همین خاطر دوباره پیشنهاد کردیم اعتباری برایاجرایی شدن این قانون در قالب سیاستهای کلی جمعیتی که از سوی مقام معظم رهبری اعلام شد، تخصیص یابد.
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور در ادامه به گزارشی پیرامون تحلیل وضعیت جمعیتی و اقتصادی جوانان که در سال 92 رونمایی شد، اشاره و اظهار کرد: این گزارش ویژگیها و وضعیت جوانان را از جنبههای مختلف مورد بررسی قرار داده و در این گزارش مطرح شده است که با پدیده تورم جوانی جمعیت در کشور مواجه هستیم.
وی افزود: 23 میلیون از جمعیت کشور را جمعیت جوانان تشکیل میدهند که نیم یا بیش از نیمی از آنها دخترانند. این یک پدیده منحصر به فرد در تاریخ اجتماعی اقتصادی و سیاسی کشور است که از آن تحت عنوان پنجره جمعیتی نام برده میشود. اگر از این پدیده به درستی بهرهبرداری شود کشور از آن منتفع خواهد شد، اما اگر برنامهای برای آن نداشته باشیم با انبوهی از چالشها روبرو خواهیم بود که اکنون نیز با آن مواجهیم و برون رفت از آن مشکل است.
نسبت تجرد در میان جوانان در حال افزایش است
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور با اشاره به اینکه بر اساس یافتههای کلیدی این گزارش شاهد هستیم که نسبت تجرد در میان جوانان در حال افزایش است، گفت: طی سالهای 65 تا 90 نسبت تجرد در میان مردان از60 به 70 درصد و در میان زنان از 46 به 80 درصد افزایش یافته است.
روند افزایشی نسبت تجرد در میان زنان 25 تا 29 سال
مولاوردی ادامه داد: این نسبت مربوط به جمعیت 15 تا 24 سال است، همچنین شاهد روند افزایشی نسبت تجرد در میان زنان 25 تا 29 سال هستیم که سه عامل کلیدی قابلیت دسترسی به همسر مناسب، امکانپذیری با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی و تمایل به ازدواج با توجه به انگیزههای فرهنگی و اجتماعی در این امر دخالت دارند.
وی به روند افزایشی و نگرانکننده طلاق در سالهای اخیر نیز اشاره و عنوان کرد: در سال 90 از هر 100 ازدواج 16.3 مورد طلاق به ثبت رسیده است و این طلاقها در گروه سنی 15 تا 29 سال اتفاق افتادهاند.
وی افزود: بر این اساس بیش از نیمی از طلاقها در سنین جوانی اتفاق میافتد که از سال 90، درخواست طلاقها در 42 درصد از طلاقها برای مردان و 60 درصد برای زنان به ثبت رسیده است.
تغییرالگوی فرزندآوری به دیررس
سن زیستی دختران 35 ساله با دختران 20 ساله 50 سال پیش برابری میکند
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور با بیان اینکه میزان باروری در جوانان نیز به حداقل رسیده است، گفت: الگوی سنی باروری در سالهای اخیر از الگوی زودرس فرزندآوری به الگوی دیررس فرزندآوری در حال تغییر است و احتمال دارد باروری در گروه 30 تا 34 سال و 38 تا 39 سال اندکی افزایش یابد که البته جای نگرانی زیادی در این خصوص نیست، چرا که سن زیستی دختران در 30 تا 35 سالگی در حال حاضر با سن زیستی دختران 20 ساله 50 سال پیش برابری میکند و این نگرانی ما را کمتر کرده است.
مولاوردی به چالشها و مشکلات عدیده سلامتی جوانان به ویژه بهداشت جنسی آنان اشاره و اظهارکرد: بارداری زودهنگام، سقط جنینهای نابهنگام و عفونتهای مقاربتی از جمله این چالشها هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند که 33.4 درصد از زنان و 9.5 درصد از مردان در معرض این ریزفاکتورها قرار دارند.
وی ادامه داد: با رفتارهای پرخطر در این گروه سنی مواجهیم که غفلت از آن ممکن است فجایعی به دنبال داشته باشد. مصرف مواد مخدر، الکل، سیگار، حوادث ترافیکی و روابط جنسی ناسالم از جمله این ریزفاکتورها هستند که باید توجه لازم به آنها وجود داشته باشد.
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور در ادامه به وضعیت هشداردهنده بیکاری در جامعه اشاره و عنوان کرد: 70 درصد بیکاران در جامعه در سنین جوانی هستند و باعث شده برخی از آنها تجربه ترد شدگی و فقر را تجربه کنند.
عدم تعادل جنسیتی در بازار کار بین زنان و مردان
وی افزود: میزان مشارکت اقتصادی مردان جوان پنج برابر بیشتر از زنان است همچنین بیکاری زنان جوان دو برابر مردان است و این نشاندهنده عدم تعادل جنسیتی در بازار کار ما است، در حالی که با افزایش ورود دختران به آموزش عالی روبرو هستیم و این آمارها نشاندهنده عدم دسترسی عادلانه زنان به فرصتهای شغلی است.
مولاوردی در ادامه با بیان اینکه زنان حتی در بهترین شرایط اقتصادی هم که باشند نسبت به مردان مشکلات بیشتری در کاریابی دارند، گفت: وقتی زنان شغلی هم بیابند آن شغل در مقایسه با مردان پرداخت کمتری برای آنها دارد که البته این مشکل بیشتر به بخش خصوصی باز میگردد.
وی در ادامه به وضعیت اجتماعی و فرهنگی جوانان در جامعه اشاره و عنوان کرد: باسوادی پسران جوان بین سالهای 35 تا 90 از 28 به 96 درصد و برای دختران از 10 درصد به 97 درصد رسیده است. با توجه به این گزارش 28 درصد زنان و 24 درصد مردان تحصیلات دانشگاهی دارند، البته میزان ترک تحصیل در پسران بیشتر از دختران است.
وی در ادامه به الگوی گذران اوقات فراغت جوانان 15 تا 29 سال نیز اشاره و اظهار کرد: جوانان فرصتهای مختلف برای دسترسی به الگوهای اوقات فراغت دارند. رابطه معناداری در تمایزات اجتماعی در این گزارش به چشم میخورد و نشان میدهد جوانان نابرابریهای جنسیتی، قومیتی، طبقاتی و ... را در خصوص گذران اوقات فراغت تجربه میکنند.
مولاوردی افزود: در سالهای اخیر جوانان امروزی به ارزشهای فرامادی بیشتر اهمیت میدهند.
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور در ادامه با بیان اینکه جایگاه نهادهای رسمی متولی سیاستگذاری برای جوانان را جایگاه مشخصی نمیبینیم، گفت: دو دهه است که اسناد راهبردی فراوانی برای جوانان تدوین شده، اما این برنامهها جایگاه و متولی مشخصی نداشتهاند از سوی دیگر با ابهام جایگاه برنامههای جوانان در نظام بودجهریزی روبرو هستیم. همه این موارد با وضعیت حوزه زنان و خانواده مشابهت دارند.
وی افزود: همچنین با روی کار آمدن دولت با تغییر رویکردها مواجهیم که این مسئله منجر به کنار گذاشتن بخشی از سیاستها میشود و حوزه زنان تا مدتها به محاق میرود و لطمه اساسی به عملیاتی شدن برنامههای چشمانداز 20 ساله وارد میکند.
عمده مشکل جوانان ریشه در مسائل اقتصادی دارد
مولاوردی با بیان اینکه تاکنون رویکرد غالب سیاستگذاران فرهنگی بوده است، اما اکنون عمده مشکل جوانان ریشه در مسائل اقتصادی دارد، عنوان کرد: قانون تسهیل و ساماندهی ازدواج جوانان به هر دلیلی تاکنون به طور کامل به اجرا درنیامده است. آییننامهای تدوین شده بود که به صندوق اندوخته جوانان اشاره داشت ولی در دولت قبلی در صندوق مهر امام رضا ادغام شد و با موانع اساسی در این خصوص مواجه شدیم.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور با بیان اینکه در زمینه سلامت و ارتقای بهداشت جوانان نیز برنامه جامع و مدونی را مشاهده نمیکنیم، گفت: لازم است در سیاستهای کلان بهویژه برنامههای توسعهای بلند مدت از آرمانگرایی فاصله گرفته و منطبق بر واقعیات برنامهریزی کنیم. تمرکز بر امور جوانان و استفاده از منبع عظیم این سرمایه انسانی فرصت طلایی را در اختیار نظام قرار میدهد که اگر به آن بیتوجهی نشان دهیم میتواند به منبع عظیمی از چالشها برای جامعه تبدیل شود.
برای تصویب برنامهها و قوانین مربوط به جوانان از خود آنها کمک گرفته شود
مولاوردی بر ضرورت توانمندسازی جوانان و فراهم کردن بسترهای اجتماعی و اقتصادی لازم در این خصوص تاکید کرد و گفت: باید برای تصویب برنامهها و قوانین مربوط به جوانان از خود آنها کمک گرفته شود.
وی تاکید کرد: در این زمینه نیاز به یک پیمایش ملی برای بررسی نگرشها، باورها، ارزشها و انتظارت جوانان داریم تا بتوانیم یک برنامهریزی دقیق داشته باشیم و تامین نیازهای جوانان را در اولویت برنامههای خود قرار دهیم تا به یک اقتصاد قوی و پایدار برسیم، درغیر این صورت با عواقب نامناسب فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روبرو خواهیم شد.
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور با بیان اینکه در معاونت امور زنان و خانواده تلاش کردیم تا با ارزیابیهای صورت پذیرفته برنامههایی را با کمک دستگاههای اجرایی و سازمانهای مردمنهاد تدوین کرده و به مرحله اجرا دربیاوریم، گفت: در کمتر از یک سال که معاونت امور زنان را به دست گرفتیم کار خود را با بررسیهای راهبردی آغاز کردیم چرا که معتقدیم تمام تلاشهای انجام شده در سالهای قبل باید مورد توجه قرار گرفته و ادامه یابد و این موضوع وقت زیادی را از ما گرفت.
مقدمات اجرای طرح "خانواده سالم" در سال جاری
وی افزود: در هشت سال گذشته بیشترین تاکید دولت بر روی تحکیم بنیان خانواده بود که البته آمارها گویاست که اثربخشی قابل توجهی در این خصوص اتفاق نیفتاده است، البته تحکیم بنیان خانواده یکی از وظایف چهارگانه ماست که بررسیهای لازم در خصوص طرحهای اجرا شده طی هشت سال گذشته مد نظر قرار گرفت که در نهایت پروژهای تحت عنوان "خانواده سالم" را طراحی و آغاز کردیم که مقدمات اجرای آن را در سال 93 فراهم خواهیم کرد. این طرح با نگاه به سیاستهای گذشته و رویکردی جدید دنبال خواهد شد.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور با بیان اینکه تفاهمنامههایی با دستگاههای مختلف از جمله وزارت رفاه درباره زنان سرپرست خانواده به امضاء رسیده است، گفت: 12.1 درصد خانوارهای ما زن سرپرست هستند. این آمار در سال 45، 6 درصد بود. متأسفانه بیسوادی و کمسوادی در این گروهها زیاد است و ما را به سمت زنانهشدن فقر پیش میبرد و مسائل حاد اقتصادی خانوادهها را تهدید میکند.
مولاوردی افزود: در همین راستا طرح جامع توانمندسازی زنان سرپرست خانوار را به صورت پایلوت در شهر ری با کمک دستگاههای ذیربط از جمله کمیته امداد، بهزیستی، استانداری، شهرداری، محیط زیست، وزارت بهداشت و وزارت کار به اجرا درآوردیم و هدف اصلی یکپارچهسازی فعالیتهای ساماندهی زنان سرپرست خانوار است که اگر نتایج پایلوت این طرح در حال اجرا موفقیتآمیز باشد آن را به کل کشور تعمیم خواهیم داد.
حمایت پایدار از زنان معتاد بهبود یافته
وی با بیان اینکه حمایت پایدار از زنان معتاد بهبود یافته سیاست دیگری است که دنبال میکنیم گفت: سن مصرف مواد مخدر روز به روز در حال کاهش است و روی آوردن دختران به مواد محرک صنعتی نگرانکننده شده است. متأسفانه 55 درصد علت طلاقها اعتیاد است و 63 درصد معتادان متأهلند. همه این موارد زنان و کودکان ما را در وضعیت خطرناکی قرار میدهد و آنها را گرفتار آسیبهای اجتماعی مختلف میکند.
معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور در ادامه ضمن اعلام اینکه در حال تدوین بسته اجرایی اشتغال پایدار زنان هستیم، گفت: دو گروه زنان سرپرست خانوار و دختران فارغالتحصیل دانشگاه در اجرای این طرح مدنظر ما هستند و باید کمک کنیم تا محورهای اجرایی مشخص این طرح در برنامه ششم توسعه گنجانده شود.
مولاوردی در ادامه با اشاره به تشکیل 13 کارگروه تخصصی با محورهای مشخص در معاونت امور زنان، گفت: تلاش میکنیم تا بتوانیم با استخراج نیازهای پژوهشی در گروههای تخصصی برنامههایی را به صورت مشخص تدوین و در مسیر صحیح گام برداریم.
وی افزود در حال حاضر نیز منتظر برگزاری نشستی با رئیسجمهور و حضور مشاوران دستگاههای اجرایی برای رونمایی بخشی از پورتال جامع زنان هستیم.