تلاش برای زنان و خانواده ها در کشاکش چالش ها
بسمه تعالی
تلاش برای زنان و خانواده ها در کشاکش چالش ها
معصومه ابتکار
در مطالعه تاریخ جهان و کشورها، ملتی را بدون تجربه فراز و نشیب های متعدد پیدا نمی کنیم. اما مللی موفق هستند که در تحولات و بحران ها هر چند به سختی و دشواری توانسته اند با تاب آوری تهدیدها را به فرصت تبدیل کنند. در عین حال نباید انکار کرد که پیشرفت و توسعه پایدار جوامع بدون «برنامه» امکان ندارد و از ارکان حکمروایی خوب و کارآمدی بی شک برنامه ریزی و مدیریت انعطاف پذیریست که بتواند در مقابل تغییرات و شرایط بیرونی جدید ضمن پیش بینی و انعطاف، قابلیت تحول و واکنش مناسب داشته باشد.
دولت دوازدهم در حالی سر کار آمد که چشم انداز اولیه اقتصادی آن در سایه ظرفیت ها و توانمندی های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی با تلاش های صورت گرفته در دولت یازدهم مثبت بود. این ظرفیت همچنین چشم انداز همکاری با دنیا را برای تحقق اقتصادی درون زا و مقاومتی در عین حال در تعامل با جهان ایجاد کرده بود. تعاملی که با بهره مندی از فضای مثبت و متعادل ایجاد شده توسط برجام به وجود آمد. چنانچه گشایش نسبی اجتماعی با بسط آزادی های مدنی، اجتماعی و سیاسی نیز قابل مشاهده بوده لیکن شرایط بعد از انتخابات امریکا با سر کار آمدن دونالد ترامپ و قوت گرفتن لابی های صهیونیستی به خروج یک طرفه و عهدشکنانه امریکا از برجام منجر و مناسبات بین المللی و اقتصادی را دستخوش تغییر کرد.
کاخ سفید که توافق برجام را به نفع ایران می دید با خروج از آن قصد تضعیف اقتصاد ایران و تنزل ارزش ریال را داشت و مقامات امریکایی بارها علنا به این نیت خود اعتراف کرده اند. آنها اقتصاد ایرانِ وفادار به برجام را با شدیدترین تحریم ها زیر فشار قرار داده اند و طبیعی است که مکمل اقدام خروجشان از این توافق بین المللی، جنگی روانی باشد که البته به آن نیز معترف هستند.
بنابراین در اولین سال دولت دوازدهم با شرایطی مواجه شدیم که در یک جنگ روانی بیش از همه امید مردم نشانه رفته است. از ابزار مهم جنگ های روانی البته ارایه اطلاعات ناقص، تحریف شده، بزرگ نمایی مشکلات و کوچک نمایی توانمندی هاست که در تعاریف این نوع نبرد بر آنها تصریح می شود. تلاش ها و موفقیت های دولت در سایه این جنگ روانی از سویی و تسلط فضایی که اخبار زرد را بازنشر می کند از سوی دیگر مزید بر علت شده و بیان حقایق را دشوارتر می سازد. به علاوه آنکه رقبای دولت در داخل گویی هنوز در فضای تخریب های انتخاباتی هستند و به روی خودشان هم نمی آورند که گاه چقدر مواضعشان در نفی دولت با ترامپ هم آوا می شود.
به هر حال، در سالی که گذشت یکی از امیدوارکننده ترین اتفاقات حوزه زنان و خانواده تصویب لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در مجلس شورای اسلامی بود که پس از ۱۰ سال با پیگیری های مجدانه دولت به سرانجام رسید. مصداق دیگر رویکرد و تلاش مثبت دولت دوازدهم این است که در حال حاضر یک سوم ورزشکاران حاضر در مسابقات آسیایی جاکارتا، زنان و دختران با استعداد این مرز و بوم هستند و چنین حضوری از نظر کمیت و کیفیت تا کنون بی نظیر بوده است. مصوبه ۳۰/۵/۹۶ شورای عالی اداری با موضوع اختصاص ۳۰% از مناصب مدیریتی به زنان سبب رشد حضور مدیران توانمند زن در سطوح معاونت وزرا و دستگاهها، همچنین در سطح فرمانداری ها و بخشداری ها و مشارکت آنها برای ساختن آینده ای بهتر شده است.
معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده با محوریت "عدالت جنسیتی"، " تحکیم بنیاد خانواده"، " توان افزایی دختران"، "اقتصاد مقاومتی، اشتغال و کارآفرینی"، "پیشگیری از آسیب های اجتماعی"، "قوانین و مقررات"، "تعمیق باورها و ارزش های دینی"، "توسعه تعاملات بین المللی" و "توسعه کمی و کیفی سازمان های مردم نهاد" اقداماتی را به انجام رسانده که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اجرای طرح های "گفت و گوی ملی خانواده و بین نسلی" و آموزش های "تاب آوری اجتماعی" در جوامع آسیب پذیر و حاشیه شهرها برای زنان و دختران در همکاری با تشکل های مردم نهاد، تهیه "اطلس وضعیت زنان و خانواده" در ۳۱ استان و تبیین هر استان در مقایسه با سایر استان ها و ارسال اطلاعات آن برای تمامی دست اندر کاران این حوزه برای بهره مندی در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها، "حمایت از صندوق های اعتباری خرد زنان روستایی و عشایری" با هدف توانمندسازی و امکان دستیابی آنان به منابع، "حمایت از اورژانس های اجتماعی"، اعمال سیاسی های خانواده در زمینه مشاوره و ازدواج، سلامت باروری، مسکن و پایداری ارزش ها از طریق رصد و پایش دستگاههای اجرایی در راستای ماده ۱۰۲ قانون برنامه ششم، انجام طرح ملی "توان افزایی زنان جویای فرصت های کسب و کار" با رویکرد کارآفرینی که تاکنون در ۱۳ استان صورت گرفته، برنامه ریزی تدوین "سند ارتقای وضعیت زنان و خانواده در استان ها" با هدف بهره گیری از ظرفیت استانی و دستیابی به برنامه عمل و نقشه راه برای
توسعه حوزه زنان و خانواده با همکاری سه بخش دولت، جامعه مدنی و مردم، تحقق حضور معلم آموزش دیده برای "ورزش دختران در مدارس ابتدایی"، جذب و "ارتقای پایه تحصیلی ۲۵۰ دختر بازمانده از تحصیل" در سیستان و بلوچستان و "توسعه سواد آموزی زنان و دختران عشایری و روستایی" با برگزاری نشست های آموزشی و توجیهی برای ۸۶۰ نفر از آموزش دهندگان زن در ۱۲ استان کشور، "حمایت از توسعه کمی و کیفی سازمان های مردم نهاد زنان" با حمایت از ۳۸ طرح مشترک در موضوعات اقتصاد و معیشت، ارتقاء سلامت جسمی، روانی و اجتماعی، پیشگیری از آسیب های اجتماعی و فراهم کردن زمینه های "اعمال رویکرد عدالت جنسیتی در سیاست ها و طرح ها و برنامه های دستگاهها" از طریق تدوین پیش نویس شاخص های جنسیتی و تصویب آن در ستاد ملی زن و خانواده بخشی از اقدامات بوده است.
بنابراین به رغم همه مشکلات و کاستی ها و تاکید بر اینکه هر گز تلاشی برای انکار یا سرپوش گذاشتن بر مشکلات زنان و خانواده ها نداشته ایم، با اطمینان می گویم تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی و معیشتی زنان و خانواده ها، اقدام برای اصلاح قوانین در زمینه های زنان و کودکان و حقوق شهروندی، توجه به مطالبات جوانان و برقراری گفت و گوهای بین نسلی و توجه به شادی و نشاط با حمایت از فعالیت های هنری و ورزشی در دولت دوازدهم به جد دنبال شده ولی متاسفانه در های و هوی بد عهدی امریکا و تبعات اقتصادی و اجتماعی آن در فضاهای حقیقی و مجازی گم شده است.
راه حل اما با استناد به تاریخ ملت ها، همبستگی و انسجام اجتماعی برای توسعه پایدار و سربلندی ایران با هشیاری در مقابل جنگ روانی و ارتقای تاب آوری است. ملت های بزرگ، ملت های تاب آور هستند که از فروچاله های سختی و دشواری به قله های پیروزی و سربلندی می رسند. بزرگ نمایی مشکلات و کوچک شمردن دستاوردها دیگر امکانی برای سنجش و ارزیابی درست باقی نمی گذارد ولی امید به رحمت بیکران الهی که «وسعت کل شی رحمته» و اعتقاد به اینکه با هر دشواری، آسانی همراه است «فان مع العسر یسرا» بخشی از واقعیت های تاریخ بشریت و زمینه خلاقیت و رشد بوده است.
ایران زمین، ملتی بزرگ و زنان و دخترانی قدرتمند و خلاق و پر انگیزه دارد که می توانند بهترین را رقم زنند و از هر تهدیدی، فرصتی طلایی بسازند، انشاءالله