مشاور حقوقی و پارلمانی معاونت امور زنان و خانواده گفت: در هر مرحله ای مادری احساس کرد که حقوق فرزندش تامین نمی شود و یا خود از دیدار فرزند – به هر دلیلی – محروم شده است حق دارد به دادگاه شکایت و احقاق حق کند .
کودکان حق دارند از مهر پدر و مادر هر دو بهره مند شوند، اما گاهی بنا به مصالحی امکان ادامه زندگی برای زوجین میسر نیست و در این بین موضوع حضانت کودکان مطرح می شود، مساله ای که مایه هراس زوجین به ویژه مادران شده و حتی زن را وا می دارد به رغم میل باطنی خود به زندگی با همسر ادامه دهد، زیرا در قوانین ما حضانت فرزند بر عهده مرد است، در این بین اما هستند مادرانی که پس از طلاق و دستور دادگاه مبنی بر حضانت فرزند توسط دادگاه به دلیل عشق عمیق مادری خود که با هیچ عشق دیگری قابل مقایسه نیست اقدام به خروج از کشور با همراهی فرزند و بدون اطلاع دیگران می کنند تا شاید بتوانند فرزندی را که ۹ ماه در بطن خود پرورش داده اند و تا پای جان برای تولد او ایستاده اند را کمی بیشتر در کنار خود داشته باشند، موضوعی که دردسرهای فراوانی برای زن و همسر سابق او ایجاد کرده و فرزند را نیز در شرایط نامناسبی قرار می دهد.
اشرف گرامی زادگان در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا، درباره ربودن کودک توسط مادر و فرار به خارج از کشور برای داشتن حضانت وی، گفت: تشکیل زندگی خانوادگی به جهت بستن پیمان مشترک زن و مرد و نتایج حاصله که عرفا تولد فرزند مهم ترین آن است ، پیمان مهمی است، لذا قانونگذار به جهت اهمیت به تحکیم خانواده و تعلیم و تربیت فرزندان ، توجه خاصی به ازدواج داردکه مسئولیت مشترک زوجین در حفظ بنیان خانواده و تربیت فرزندان از آن جمله بوده و از این رو قانونگذار طلاق را با گذراندن مراحلی می پذیرد .
وی ادامه داد: اگر قضات محاکم برای طلاق، زوجین توافق نکنند ، این پروسه سخت تر می شود . زیرا مسئولیت زوجین به هدف استمرار زندگی زناشویی و پرورش فرزند است و چون ازدواج ویژگی خاصی دارد ، قوانین به گونه ای تدوین شده است که با دلایل قوی بشود به نتیجه طلاق رسید. بنابراین در صورت وجود دلایل متقن و تشخیص دادگاه مبنی بر اینکه ادامه زندگی زوجین امکان پذیر نیست یا از طریق توافق زن و مرد ، حکم طلاق، سریع ترصادر می شود.
مشاور حقوقی و پارلمانی معاونت امور زنان و خانواده وجود فشار روانی بر زوجین در خانواده را ناشی از عدم بهره گیری از روش های کنونی در جامعه دانست و خاطرنشان کرد: برای بهبود وضعیت در خانواده، زن و مرد باید با متخصص روان شناسی وتخصص های مورد نیاز مربوط ارتباط برقرار کنند تا بتوانند از مشکلات خود بکاهند و هم چنین به مهارت های ارتباطی خانوادگی دست پیدا کنند ، زیرا اخلاق و روش متفاوت زوجین منجر به خواسته های گوناگون می شود که ممکن است یک طرف از آن مطلع نباشد . راهنمایی مشاور به زوجین آگاهی و مهارت و شناخت لازم را می دهد تا زندگی بهتری داشته باشند.
وی تاکید کرد: طلاق در صورتی مفید است که زوجین همه راه های نرفته را رفته باشند و تلاش کنند زندگی خوبی را رقم بزنند که البته این مهم با تلاش و اراده طرفین امکان پذیر است.
حضانت حق و تکلیف والدین
گرامی زادگان با اشاره به اینکه نگهداری اطفال هم حق و هم تکلیف ابوین است و این موضوع بخش اول متن ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی است، اظهار کرد: قانونگذار حضانت را هم حق و هم تکلیف پدر و مادر دانسته و در شرایط عادی پدر و مادر هردو مسئولند و باید از فرزندان خود حضانت و نگهداری کنند، ولی وقتی بین زن و شوهر اختلاف پیش می آید روند سابق ادامه نمی یابد ومشکل آغاز می شود .
وی در ادامه توضیح داد: طبق قانون، حضانت دختر و پسر تا ۷ سالگی با مادر است که معمولا قضات حکم حضانت را برای مادر صادر می کنند پس از آن به مرور طبق قانون پس از پایان ۷ سالگی حضانت با پدر است تا سن رشد ، مگر این که به دلایلی بعد از ۷ سالگی به دلیل حدوث اختلاف دادگاه به دلیل مصلحت کودک و با تشخیص حضانت را واگذار کند .
این حقوقدان با تاکید بر اهمیت توافق زوجین در موضوع حضانت، عنوان کرد: اگر زن و مرد توافق در امر حضانت کنند مطابق توافق عمل می شود، اما در خصوص خروج فرزند از کشور باید گفت، تا سن بلوغ شرعی که خود فرزند تصمیم می گیرد و حق انتخاب دارد ، حق ملاقات برای هرکدام از پدر و مادر محفوظ است چون فرزند به محبت هم پدر و هم مادر نیاز دارد .
وی خاطرنشان کرد: طبق نظریه مشورتی– به جهت حق ملاقات و قابلیت دسترسی هر یک از پدر و مادر دادگاه رسیدگی کننده در مورد خروج اطفال به خارج از کشور باید مصلحت را تشخیص دهد . در این صورت صدور مجوز خروج با رعایت مقررات مربوطه بلا مانع است.
گرامی زادگان همچنین با تاکید براینکه حضانت کودک تنها از ۷ سالگی تا سن بلوغ شرعی وی است، اظهارکرد: بهتر است مادران این مدت را صبر کرده و در صورت بروز مشکل، مشکلات خود را با دادستان در میان بگذارند که در اینصورت وی حتما ایشان را همراهی می کند، همچنین درصورتی که بنا به دلایلی مانند بیماری ضروری است مادر کودک را به خارج از کشور ببرد، باید موضوع را با دادستانی در میان بگذارد، زیرا در این صورت دادستان بعد از بررسی موضوع در صورت نیاز مجوز خروج از کشور را برای کودک صادر می کند.
وی بیان کرد: مادران آگاه باشند در صورتی که بنا به هردلیل بدون کسب مجوز کودک را از کشور خارج کنند اولا حق ملاقات پدر را تضییع کرده که نباید این اتفاق رخ دهد، همچنین پدر مسئول پرداخت هزینه ها و نفقه فرزند است که در این صورت کودک را از این مهم محروم کرده است.
گرامی زادگان با بیان اینکه قانون مدنی در مورد حضانت از فرزند در طول زندگی از خانواده حمایت می کند و در موارد اختلاف ، حضانت را تا ۷ سالگی تمام به مادر واگذار می کند و به پدر تکلیف می کند که هزینه نگهداری و به طور کلی نفقه فرزند را بپردازد ، تصریح کرد: در صورت استنکاف، مادر می تواند با تقدیم دادخواست نفقه فرزند را مطالبه کند، باقی مسائل فرزند نیز عرفا باید با مشارکت و رعایت حقوق کودک ادا شود.
وی اضافه کرد: اکثر صاحب نظران در خصوص حضانت معتقدند که حضانت توسط مادر برای روحیه طفل مفید است، فرزند در کنار مادر از مهر و محبت بیشتری بهره مند می شود، البته وجود پدر ، ملاقات و دیدار با فرزند و تامین مالی فرزند نیز از وظایف پدر است که نتایج خوبی برای مصلحت کودک شمرده می شود.
مشاور حقوقی و پارلمانی معاونت امور زنان و خانواده یادآور شد: در هر مرحله ای مادری احساس کرد که حقوق فرزندش تامین نمی شود و یا خود از دیدار فرزند – به هر دلیلی – محروم شده است حق دارد به دادگاه شکایت و احقاق حق کند .
وی خاطرنشان کرد: لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان به جهت حمایت از افراد زیر ۱۸ سال به مصلحت کودکان است و موضوع لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت به جهت حمایت از زنان می تواند نقش مناسبی در تامین امنیت زنان داشته باشد .