مهرتایید جهانی بر پیشینه بلند علم در ایران
اتحادیه بینالمللی انجمنهای ریاضی جهان با پیشنهاد کمیته بانوان انجمن ریاضی ایران، روز تولد مرحوم 'مریم میرزاخانی' (۱۲ماه می-۲۲ اردیبهشت) را «روز زنان در ریاضیات» نامگذاری کرد.
تارنمای ماهنامه آمریکایی فوربس(forbes)، این پیشنهاد در کنفرانس زنان ریاضیدان جهان در برزیل(World Meeting for Women in Mathematics,WM) ارائه شده بود و از سوی اتحادیه بینالمللی انجمنهای ریاضی جهان مقرر شد که ۱۲ ماه می (۲۲ اردیبهشت) روز تولد مرحوم میرزاخانی روز زنان در ریاضیات نامگذاری شود.
چندین سازمان از جمله انجمن زنان اروپایی در ریاضیات (European Women in Mathematics)، انجمن جهانی زنان در ریاضیات (the Association for Women in Mathematics)، زنان آفریقایی در انجمن ریاضیات (the African Women in Mathematics Association)، انجمن زنان هندی و ریاضیات(Indian Women and Mathematics) و نیز گروه زنان ریاضیدان شیلیایی(Collective of Women Mathematicians in Chile-the Colectivo de Mujeres Matemáticas de Chile) از پیشنهاد ایران حمایت کردند.
بدون شک رای سازمان های بزرگ و جهانی ریاضی مهر تاییدی بر پیشینه و تاریخ بلند علم ریاضیات در ایران است.
ریاضیات مادر همه علوم و زیربنای فناوری و توسعه نامیده می شود. محمد بن موسی خوارزمی در ترکیب سنت های ریاضیاتی جهان، ابویوسف کندی در تکمیل جبر، ابوالوفا بوزجانی درتکمیل مبحث معادلات، ابنسینا در شرح ریاضی، نصیرالدین طوسی در نجوم و ریاضی، عمر خیام در حساب و جبر، غیاثالدین جمشید کاشانی کاشف حقیقی کسر اعشاری، بهاءالدین عاملی درعلم عدد، هندسه و جبر تنها بخشی از میراث ارزشمند پیشینه بلند علم ریاضیات در ایران هستند.
پروفسور «مهدی بهزاد» پدر علم گراف (روشی در ریاضی)، ایران اکنون عضو اتحادیه انجمن های ریاضی دنیا است و در آستانه دستیابی به جایگاه چهارم انجمن های ریاضیات دنیا قرار دارد.
موافقت اتحادیه بینالمللی انجمنهای ریاضی جهان با نامگذاری روز تولد مرحوم 'مریم میرزاخانی' (۱۲ماه می-۲۲ اردیبهشت) به عنوان «روز زنان در ریاضیات» یکی از آخرین دستاوردهای ایران در علم ریاضیات در صحنه جهانی است.
در همین ارتباط معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری در صفحه توییتری خود نوشت: «در نشست جهانی زنان در ریاضیات تصویب شد: روز تولد پرفسور مریم میرزاخانی به عنوان روز جهانی زنان در ریاضیات نامگذاری شد».
مریم میرزاخانی ریاضیدان نابغه ایرانی و استاد دانشگاه استانفورد ۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۶ در تهران متولد شد و در سالهای ۱۳۷۳و ۱۳۷۴ در زمان تحصیل در دبیرستان با کسب مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری به المپیاد جهانی ریاضیات در هنگ کنگ و کانادا اعزام شد.
او در المپیاد ۱۹۹۵ کانادا علاوه بر کسب مدال طلا، حائز بالاترین امتیاز در بین دانش آموزان جهان شد.
وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه در دبیرستان فرزانگان تهران، تحصیلات کارشناسی خود را در رشته ریاضی در دانشگاه صنعتی شریف به پایان برد.
میرزاخانی پس از پایان دوره کارشناسی برای ادامه تحصیل به دانشگاه هاروارد آمریکا رفت. در سال ۱۹۹۹ زمانی که در دانشگاه 'پرینستون' به تحقیق و تدریس اشتغال داشت ،موفق شد راهحلی برای یک مساله ریاضی پیدا کند.
ریاضیدانان مدتهای طولانی بود که به دنبال یافتن راه عملی برای محاسبه حجم رمزهای جایگزین فرمهای هندسی هذلولی بودند و در این میان میرزاخانی جوان در دانشگاه 'پرینستون' نشان داد که با استفاده از ریاضیات شاید بتوان بهترین راه را به سوی دست یافتن به راهحلی روشن در اختیار داشت.
وی در سال ۲۰۱۴ به خاطر کار بر «دینامیک و هندسه سطوح ریمانی و فضاهای پیمانه ای آنها» برنده مدال فیلدز شد که بالاترین جایزه در ریاضیات است.
وی نخستین زن و نخستین ایرانی برنده مدال فیلدز است.
پرفسور میرزاخانی در ۲۴ تیر ۱۳۹۴( جولای ۲۰۱۷) در بیمارستان دانشگاه استنفورد آمریکا درگذشت.