سومین نشست تخصصی «دختران؛ دیروز، امروز و فردا»همراه با بررسی لایحه «صیانت از حجاب و عفاف» با حضور حقوقدانان و فعالان این حوزه برگزار شد.
فریده غیرت در نشست «دختران؛ دیروز، امروز و فردا» سخنرانی خود را با آیه «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ» آغاز کرد و گفت: این آیه یکی از صد آیه ای است که به عدم تفاوت جایگاه زنان و مردان پرداخته است. البته اسلام، تفاوت ها را بیان می کند و حتی دو زن هم با یکدیگر تفاوت دارند اما تفاوت فیزیکی نباید سبب برتری و امتیاز گروهی، نسبت به دیگر گروه شود.
غیرت: مجلس، بیمه زنان، ولایت فرزند و وضعیت زنان خود سرپرست را مورد بررسی قرار دهد
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه داد: ما با نابسامانی هایی که در زمینه حقوق زنان وجود دارد، بیشتر مواجه هستیم؛ به این دلیل که تنها حقوق خود را نمی خواهیم بلکه بقیه زنان هم به ما مراجعه می کنند تا ما حق آنها را بگیریم.
او در مورد برخی از ضعف های موجود در قوانین نسبت به حقوق زنان، بیان کرد: این ضعف، پیش از انقلاب اسلامی ایران هم وجود داشته است و تنها به دوره حاضر بر نمی گردد. پیش از انقلاب نیز لایحه حمایت از خانواده در سال های 47 و 53 وجود داشت، البته تا حدی طلاق ها به اختیار قاضی گذاشته شد و شکل بهتری به خود گرفت اما متاسفانه اولین قانونی که لغو شد، لایحه حمایت از خانواده بود.
غیرت با ابراز تاسف در خصوص قوانین وضع شده نسبت به زنان گفت: سالهاست که در مورد قانون گذرنامه حرف زده ام اما امروز مشاهده می شود که به عقب برگشته ایم و یک زن 40 ساله که خود دارای عالیترین مقام های شغلی، اجتماعی و خانوادگی است، باید برای خروج از کشور از ولی اجازه بگیرد و اگر هم ولی نداشت، دادگاه برای او یک ولی معین کند. در بررسی تغییرات ایجاد شده در قانون برای زنان باید با تاسف گفت که تغییرات مثبتی در مورد حقوق زنان ایجاد نشده است. در این دوره کمترین توجه به حقوق زنان شده است و تغییراتی که در حقوق زن و خانواده ایجاد شده، بسیار اندک و ناچیز است.
این فعال حقوق زنان در مورد لایحه حمایت از خانواده تصریح کرد: شعارهای فراوانی در مورد لایحه حمایت از خانواده مطرح و گفته شد که این لایحه مبتنی بر اصل 21 قانون اساسی است. این اصل 5 بند دارد و یکی از آنها مربوط به تشکیل دادگاه های رسیدگی کننده به دعوی خانوادگی است و در حال حاضر نام همین قسمت را لایحه حمایت از خانواده گذاشتند. این لایحه نه تنها کمک کننده نیست بلکه برای خانواده ها بسیار هم خطرناک است.
او بیان کرد: سوالی که برای من و بسیاری دیگر از زنان مطرح است اینکه چرا بحث هایی مانند بیمه، ولایت فرزند و وضعیت زنان خود سرپرست یا سرپرست خانوار از سوی نمایندگان مجلس مطرح نمی شود؟ باید ریشه یابی کرد که چرا این اعمال انجام می شود و هیچ حرکت مثبتی در بهبود وضعیت زنان صورت نمی گیرد. برای ما بسیار غم انگیز است که رسانه های خارجی داد سخن بدهند و از زنان دفاع کنند؛ زن آگاه ایرانی که خود در این کشور زندگی می کند نمی تواند کاری را پیش ببرد.
شهناز سجادی: اگر قانون اساسی به خوبی اجرا شود گامی به جلو برداشته ایم
شهناز سجادی، فعال حقوق زنان نیز با بررسی تبعیض و خلأ های قانونی نسبت به دختران و زنان اظهار کرد: قوانین جزایی و حقوقی، دختران را نیز زن خطاب کرده است اما در این بحث، قوانینی که به دختران مربوط است را مورد بررسی قرار می دهم. اولین بحث، سن بلوغ دختران است که 9 سال اعلام شده است اما از لحاظ آب و هوایی و نوع تغذیه، دختران ایرانی به ندرت در این سن بالغ می شوند و به طور کلی در سن 12 یا 13 سالگی به بلوغ می رسند اما قانون از 9 سالگی تکالیف شرعی و قانونی را بر عهده آنها می داند.
سجادی تصریح کرد: اگر زنی بدون حجاب شرعی در معابر وارد شود، جزای نقدی و دو ماه حبس دارد. در قانون مجازات کیفری، سن مجازات در دختران 9 سال بوده است که این سن را به 12 سال افزایش دادند. وقتی سن بلوغ برای دختران، 9 سال تعیین شده است، باید حجاب را هم در اجتماع رعایت کنند. در مدارس هم که حجاب را برای دختران از هفت سالگی اعمال می شود که این موضوع خلاف قانون است.
او با اشاره به سن ازدواج دختران در قانون اساسی، تصریح کرد: اجازه و تجویز ازدواج، 13 سال است اما اگر پدر مصلحت بداند و اجازه ازدواج بدهد، دختر زیر 13 سال هم ازدواج می کند. این موضوع ممکن است در شهرهای بزرگ کمتر دیده شود اما در جوامع قبیله ای به طور مکرر این اتفاق می افتد و برای این دختربچه ها در سن پایین، مشکلات جسمی و جنسی به همراه دارد.
او در خصوص چالش های شغلی دختران، گفت: از زمان دولت قبل، چالش های شغلی دختران به بهانه های مختلف شروع شده و اعمال می شود. در بند 2اصل 43 و 28 قانون اساسی، حق داشتن شغل و اشتغال از حقوق اساسی افراد است اما طرح های مختلفی مانند طرح جامع جمعیت که نمایندگان مجلس ارایه می دهند، به نوعی منع اشتغال دختران مجرد و البته پسران مجرد هم می شود. به همین دلیل ماده 10 این قانون به شدت مورد نقد بسیاری از فعالان اجتماعی قرار گرفته است. در این ماده آمده است که جذب افراد مجرد به عنوان هیأت علمی در دانشگاه ها، دوایر دولتی و مدارس ممنوع است بنابراین این موضوع برخلاف اصل 43 و 28 قانون اساسی است که افراد حق انتخاب شغل و اشتغال دارند. ظاهر این قانون، تشویق به ازدواج است اما هدف آن در باطن به کنج راندن زنان است.
این فعال حقوق زنان با اشاره به بحث امنیت زنان در جامعه بیان کرد: در برخی از موارد، گشت ارشاد با زنان و دختران رفتار های نادرست و به دور از قانون و عرف دارد. اگر افرادی که به حکم قانون دستگیر می شوند، هتک حرمت شوند، در قانون اساسی، مجازاتی برای خاطیان تعیین شده است. اگر مواردی که در قانون اساسی مطرح شده را دنبال کنیم و انجام دهیم، گامی به جلو برداشته ایم. این روزها با بحث اسیدپاشی، امنیت زنان مورد تهدید قرار گرفته است.
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه داد: بحث عدم حمایت قانون از پدیده نامزدی هم مطرح است. قبل از انقلاب این موارد بسیار زیاد دیده می شد و امروزه دختران و پسران با شناخت کم از یکدیگر، به عقد هم در می آیند و مشکلاتی به همراه دارد؛ خواستگاری در قانون مدنی تعریف شده است اما از لحاظ قانونی، دختران در شرایط نامزدی -در صورتی که پسر نخواهد ادامه دهد- مورد حمایت قرار نگرفته اند. در حالی که اگر بحث نامزدی تقویت، فرهنگ سازی و حمایت شود، آمار طلاق بسیار کاهش پیدا می کند.
آذر منصوری: برای تبلیغ دین رحمانی اسلام نباید از روش های قهری استفاده کرد
منصوری با اشاره به مسایل این روزهای جامعه اظهار کرد:اتفاقات اخیر یک حس نا امنی میان اغلب افراد جامعه به ویژه زنان به وجود آورده است.القاء جو نا امنی، در حالی که افراد بسیاری دغدغه تلاش برای بهبود اوضاع جامعه را دارند، به نوعی به نفع دیدگاهی تمام می شود که معتقد است زنان باید در خانه بنشیند و به امور خانه بپردازند.
این فعال سیاسی تصریح کرد: با توجه با اتفاقات مشابهی که افتاده است، مانند قتل های ناموسی در کرمان و قتل هایی که در پاکدشت اتفاق افتاده بود، آمارهای رسمی در اختیار مردم قرار نمی گیرد. سابقه ذهنی مردم و فعالان در این عرصه، نشانگر نوعی حس بی اعتمادی نسبت به اطلاع رسانی صحیح و دقیق تعداد حادثه دیدگان است. این موضوع موجب داغ شدن بازار شایعات در چنین اتفاقاتی می شود و برخی رسانه هم از این جو سوء استفاده کنند.
منصوری با اشاره به سیاست زدگی افراد جامعه، اظهار کرد: سیاست زدگی، مشکلی است که همیشه با آن مواجه بودیم. نباید همه مسایل فرهنگی و اجتماعی را با رویکرد سیاسی نگاه کرد. موضوع اسیدپاشی در اصفهان یک موضوع حقوقی و اجتماعی است، باید از رفتارهایی که سبب سیاست زدگی می شود، دوری کرد.
منصوری افزود: در جامعه ما برای گسترش امر به معروف و نهی از منکر از رویکردهای قهری استفاده می شود. باید این موضوع را آسیب شناسی کرد که چطور بعد از 36 سال تبلیغ و توصیه حجاب، جامعه با چنین وضعیتی مواجه است. مساله گشت ارشاد هم برای یکسری از زنان عادی شده است و می دانند در این حوزه از چه شیوه ای با نیروی انتظامی مقابله کنند. نباید برای تبلیغ دین رحمانی اسلام و آموزه حجاب از روش های قهری استفاده کرد.
او در خصوص مبعوث شدن پیامبر(ص) در جامعه عرب آن زمان بیان کرد: در قبایل عرب آن زمان دختران را زنده به گور می کردند. خداوند در سوره التکویر از آیه 7 تا 9 می فرماید: «وَإِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ بِأَیِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ» (آن گاهی که نفوس پیوند شده و آن گاهی که از دختر زنده به گور پرسیده شود که به چه گناهی کشته شده است). پیامبر (ص) در زمانی مبعوث می شود که دختران و زنان اساسا از هیچ حقوقی برخوردار نبودند. وقتی چنین نگاهی در چنین مقطعی وجود دارد، متوجه خواهیم شد که این نگاه نسبت به حقوق انسانی، بسیار مترقی است. با بررسی سیره و رفتار حضرت محمد (ص) با حضرت زهرا (س) نیز می توان برخوردها و رفتار درست با زنان را تشخیص داد.
این فعال سیاسی با اشاره به رفتار حضرت علی (ع) با زن یهود، بیان کرد: مشاهده می شود که عملکرد ایشان در برابر زنان غیر مسلمان جامعه زمان خود چگونه بوده است؛ بنابراین نمی توان نسبت به موضوع اسیدپاشی یا موارد مشابه بی تفاوت بود. آسیب هایی که این زنان دیدند، به هیچ وجه التیام پیدا نمی کند و باید برخورد قاطعی از لحاظ حقوقی با افرادی که به چنین حرکاتی دست می زنند، انجام داد.