انتخاب روزها در فرهنگ جهانی، براساس ضرورت ها و نیازهاست؛ مانند روز معلم، روز جهانی کارگر و روز جهانی دخانیات. درواقع براساس ضرورت های موجود، روزهای مختلف نام گذاری شده اند.
در چندسال اخیر در پی بیتوجهی به دختران جوان، روز تولد حضرتمعصومه(س) به نام دختران جوان نامگذاری شد. رهبرمعظم انقلاب همواره به جوانان توجه داشتند و حضرت امام(ره) نیز سرمایه اصلی انقلاب را نیروهای جوان میدانستند. شب ١٥ خرداد، زمانی که نیروهای ساواک به خانه حضرت امام (ره) رفتند، از حضرت ایشان پرسیدند: یاران شما کجا هستند. ایشان جواب دادند: یاران من در گهواره هستند. افرادی که در سال ٥٧، در بهثمررسیدن انقلاب اسلامی نقش داشتند و در دوران دفاعمقدس در جهت حفظ و حراست از کشور از جان خود گذشتند، همان کودکان در گهواره سال ٤٢ بودند.
میانگین سن وزرای کابینه اول تا سوم، زیر ٤٠ سال بود و حتی فرماندهان دفاع مقدس مانند شهید حسن باقری و وزرای دفاع هم جوان بودند. وقتی سخن از جوان و جوانی میشود، ذهنها به سمت پسران جوان میرود. بیتوجهی و غفلت از دختران جوان، چه در بین سیاستگذاران، چه در تخصیص بودجه و امکانات و حتی ارائه آمار، دیده میشود و حتی هنگام صحبت از سازمان ملی جوانان و وزارت ورزش و جوانان، پسران جوان بیشتر به ذهن متبادر میشوند.
انتخاب روز تولد حضرتمعصومه(س) بهعنوان روز دختر با توجه به شخصیت، فضایل اخلاقی، کرامت انسانی و تجرد ایشان تا پایان عمر ٢٨سالهشان و وجود مرقد مطهرشان داخل ایران، انتخاب خوبی است و حضرتمعصومه (س) میتوانند الگوی مناسبی برای دختران باشند. انقلاب اسلامی زمینه مشارکت و فعالیت زنان را فراهم کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی، فرهنگ عمومی با فرهنگ مذهبی هماهنگ شد و زمینههای فعالیت دختران را در عرصههای مختلف فراهم کرد؛ مانند تحصیلات عالیه دختران.
پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، تحصیلات عالیه برای دختران، ضدارزش محسوب میشد و اشتغال و فعالیت اقتصادی برای دختران، امر قابلقبولی نبود؛ ولی درحالحاضر اشتغال و فعالیت اقتصادی آنان بهصورت ارزش درآمده است و فعالیت آنان در حوزههایی مانند ورزش، فرهنگ و سیاست، وضعیت متفاوتی پیدا کرده است. حضرت امام (ره) با مشارکت سیاسی زنان در سال ٤١ مخالفت کردند؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مشارکت آنان را بهعنوان امری ضروری قلمداد کردند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دختران، ٦٤ درصد از ورودیهای دانشگاهها را تشکیل دادهاند و بیش از ٥٠ درصد از فارغالتحصیلان دانشگاهها دختران هستند. علاوه بر آن امید به زندگی دختران افزایش یافته است؛ یعنی جوانان، بهویژه دختران جوان، با آگاهی و سلامت بیشتر و تخصص و مهارت بالاتر آمادگی فعالیت، خدماترسانی و مشارکت در توسعه ملی را پیدا کردهاند.
براساس پژوهشی که در سال ٨١ در مرکز مشارکت زنان انجام دادیم، تفاوت معناداری بین خواستهها و مطالبات دختران شهری و روستایی وجود نداشت. توسعه ارتباطات، تلاش برای کاهش محرومیتهای اقتصادی، علمی و فرهنگی در مناطق توسعهنیافته کشور، ازجمله اقداماتی هستند که موجب ایجاد همگرایی بین خواستهها و مطالبات دختران شهری و روستایی شده است. شناخت نیازها و مطالبات جوانان و بهرهمندی از این سرمایههای مجهز و آمادهشده، بر مدیران کشور، بهویژه دستگاههای متولی امور جوانان امری ضروری است. امیدواریم در روز دختران جوان، به شعار و جشن بسنده نشود؛ بلکه سیاستگذاران و برنامهریزان کلان کشور از جوانان که بخش قابلتوجهی از آنان دختران هستند، بهرهبرداری کنند و ضمن پاسخگویی به مطالبات و خواستههای آنان، از تواناییهای آنان در جهت اهداف و اقدامات کشور بهره برند.
زهرا شجاعی -رئیس مرکز مشارکت امور زنان دولت اصلاحات