توسعه روستایی
علی اکبر عنابستانی؛ شکوفه معمل وند؛ مهدی جوانشیری
چکیده
با آنکه اندیشمندان توسعه همیشه بر تعالی انسان از تمامی جنبه‌ها اتفاق‌نظر داشته‌اند اما در بسیاری از کشورها مسئله جنسیت معیاری برای نابرابری‌های اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و غیره شده و همین امر خود چالش و معضلی جدی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار است. در این میان روستاها بیشتر، به دلیل فضای جنسیت‌زدگی، زنان و توانمندی آن‌ها ...
بیشتر
با آنکه اندیشمندان توسعه همیشه بر تعالی انسان از تمامی جنبه‌ها اتفاق‌نظر داشته‌اند اما در بسیاری از کشورها مسئله جنسیت معیاری برای نابرابری‌های اجتماعی_فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و غیره شده و همین امر خود چالش و معضلی جدی در مسیر دستیابی به توسعه پایدار است. در این میان روستاها بیشتر، به دلیل فضای جنسیت‌زدگی، زنان و توانمندی آن‌ها را در عرصه‌های گوناگون نادیده می‌گیرند این در حالی است که مشارکت زنان هم پای مردان می‌تواند روند دستیابی به توسعه را تسهیل نماید. ازاین‌رو پژوهش حاضر باهدف بررسی رویکردهای جنسیتی بر توسعه پایدار در روستاهای پیرامون کلانشهر کرج انجام شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، کاربردی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری 10 روستای واقع در بخش مرکزی شهرستان کرج و از مجموع 3987 خانوار ساکن در سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری، با فرمول کوکران، حجم نمونه 228 خانوار برآورد و این افراد با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر ابعاد پژوهش بر توسعه پایدار از تکنیک حداقل مربعات جزئی و از نرم‌افزار Smart PLS، استفاده گردید. با توجه به نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و مستقیم است؛ بدین ترتیب ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و نهادی بر توسعه پایدار تأثیر مثبت و معناداری دارد که مقدار R2 نشان می‌دهد 96.7 درصد توسعه پایدار با دستیابی به ابعاد چهارگانه تبیین شده و بعد اقتصادی با ضریب 88/0، تأثیر بیشتری نسبت به سایر ابعاد بر توسعه پایدار روستایی داشته است. همچنین نتایج آزمون T با دو گره مستقل نشان داد که در منطقه مورد مطالعه، نوع جنسیت تنها در شاخص اقتصادی و توسعه پایدار، تأثیرگذار نبوده است ولی در سه شاخص اجتماعی، زیست‌محیطی و نهادی، نوع جنسیت تأثیرگذاری معناداری داشته است. لذا کلیه ابعاد مذکور از جهت اهمیت و ضرورت، نیازمند برنامه‌ریزی مدون و نیز اقدام برای ارتقا بوده و بی توجهی به هریک از انها می تواند روند بهبود توسعه پایدار روستایی و نیز نقش مثبت رویکرد جنسیت در ان را با چالش و مشکلات عدیده ای مواجه کند.
