جامعه شناسی
احمد دراهکی؛ معصومه اخوان ارمکی
چکیده
مادر شدن جنبۀ مهمی از زندگی زنان است که با دو کارکرد مهم زایش و پرورش فرزند، نمود پیدا می‌کند. با ظهور مدرنیته، مادرشدن و مادری کردن به‌عنوان نقش اصلی زنان مورد پرسش و بازتعریف قرار گرفته است. بررسی نگرش به هویت مادری در ارتباط با تمایلات فرزندآوری زنان می‌تواند در شناخت تحولات باروری در ایران کمک‌کننده باشد. در این راستا 385 نفر از ...
بیشتر
مادر شدن جنبۀ مهمی از زندگی زنان است که با دو کارکرد مهم زایش و پرورش فرزند، نمود پیدا می‌کند. با ظهور مدرنیته، مادرشدن و مادری کردن به‌عنوان نقش اصلی زنان مورد پرسش و بازتعریف قرار گرفته است. بررسی نگرش به هویت مادری در ارتباط با تمایلات فرزندآوری زنان می‌تواند در شناخت تحولات باروری در ایران کمک‌کننده باشد. در این راستا 385 نفر از زنان 18-44 سال دارای حداقل یک فرزند ساکن در مناطق شهری کاشان به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بیانگر میانگین 2/2 فرزند قصد شده در زنان مطالعه است. میانگین نمره نگرش به هویت مادری پاسخگویان، بالاتر از میانگین مورد انتظار است. این موضوع بیانگر آن است که هنوز هویت مادری برای بخش قابل‌توجهی از زنان در اولویت و اهمیت قرار دارد. نتایج تحلیل چند متغیره بیانگر آن است که با کنترل همه متغیرها، متغیر نگرش به هویت مادری به‌صورت مثبت و نگرش به برابرطلبی جنسیتی و تحصیلات به‌صورت منفی بر قصد فرزندآوری زنان تأثیرگذار هستند. از سوی دیگر نتایج تحلیل مسیر بیانگر نقش میانجی و واسطه‌ای نگرش به هویت مادری در ارتباط با تأثیرگذاری متغیرهای برابرطلبی جنسیتی و تحصیلات بر قصد فرزندآوری زنان است. با توجه به تغییراتی که در مولفه‌های گفته شده در حال وقوع است، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران گسترش تسهیلات و برنامه‌های حمایتی که منجر به کاهش تعارض بین مؤلفه‌های توانمندی و استقلال زنان با هویت مادری می‌گردند را در سیاست‌های جدید جمعیتی در نظر بگیرند.
احمد دراهکی؛ رضا نوبخت
چکیده
هنگامی که مفهوم برابری جنسیتی در تبیین باروری استفاده می‌شود، اغلب در رابطه با تغییرات تحصیلات و وضعیت اشتغال زنان تقلیل می‌یابد؛ درحالیکه بخش مهمی از برابری جنسیتی به حوزة خانواده بر‌می‌گردد. با بهره‌گیری از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای 600 زن 18 تا 44 سالة واجد شرایط در نقاط شهری استان بوشهر مطالعه شدند. نتایج تحلیل خوشه‌ای ...
بیشتر
هنگامی که مفهوم برابری جنسیتی در تبیین باروری استفاده می‌شود، اغلب در رابطه با تغییرات تحصیلات و وضعیت اشتغال زنان تقلیل می‌یابد؛ درحالیکه بخش مهمی از برابری جنسیتی به حوزة خانواده بر‌می‌گردد. با بهره‌گیری از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای 600 زن 18 تا 44 سالة واجد شرایط در نقاط شهری استان بوشهر مطالعه شدند. نتایج تحلیل خوشه‌ای نشان‌دهندة دو سنخ متفاوت برابریِ جنسیتی درون خانواده در میان زنان پاسخگو بود. میزان مشارکت مردان در مراقبت از فرزند، مشارکت مردان در امور خانه، مشارکت مردان در امور بیرون از خانه (که با امور منزل در ارتباط است) و میزان مشارکت زنان در تصمیمات خانواده در سنخ اول کمتر از میانگین قرار داشت؛ درحالیکه هر‌یک از متغیرهای گفته‌شده در سنخ دوم بالاتر از میانگین قرار دارد. نتایج تحلیل چند‌متغیره نشان داد‌ـ با کنترل سایر متغیرهای پژوهش‌ـ احتمال قصد رفتن به توالی بالاتر فرزندآوری در خانواده‌های با ساختار برابری جنسیتی بیشتر نسبت به خانواده‌های با ساختار برابری جنسیتی کمتر حدود 56/2 برابر بالاتر است. بر‌اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی در جهت افزایش برابری جنسیتی درون خانواده در افزایش تمایلات زنان به فرزندآوری می‌تواند نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.
