نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جمعیت‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار جمعیت‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

هنگامی که مفهوم برابری جنسیتی در تبیین باروری استفاده می‌شود، اغلب در رابطه با تغییرات تحصیلات و وضعیت اشتغال زنان تقلیل می‌یابد؛ در‌حالی‌که بخش مهمی از برابری جنسیتی به حوزة خانواده بر‌می‌گردد. با بهره‌گیری از نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای 600 زن 18 تا 44 سالة واجد شرایط در نقاط شهری استان بوشهر مطالعه شدند. نتایج تحلیل خوشه‌ای نشان‌دهندة دو سنخ متفاوت برابریِ جنسیتی درون خانواده در میان زنان پاسخگو بود. میزان مشارکت مردان در مراقبت از فرزند، مشارکت مردان در امور خانه، مشارکت مردان در امور بیرون از خانه (که با امور منزل در ارتباط است) و میزان مشارکت زنان در تصمیمات خانواده در سنخ اول کمتر از میانگین قرار داشت؛ درحالی‌که هر‌یک از متغیر‌های گفته‌شده در سنخ دوم بالاتر از میانگین قرار دارد. نتایج تحلیل چند‌متغیره نشان داد‌ـ با کنترل سایر متغیرهای پژوهش‌ـ احتمال قصد رفتن به توالی بالاتر فرزندآوری در خانواده‌های با ساختار برابری جنسیتی بیشتر نسبت به خانواده‌های با ساختار برابری جنسیتی کمتر حدود 56/2 برابر بالاتر است. بر‌اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی در جهت افزایش برابری جنسیتی درون خانواده در افزایش تمایلات زنان به فرزندآوری می‌تواند نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Influence of Gender Equality within the Family on Fertility Intention of Women in Urban Areas of Bushehr Province

نویسندگان [English]

  • Ahmad Dorahaki 1
  • Reza Nobakht 2

1 Assistant Professor of Demography, Allameh Tabatabai University

2 Assistant Professor of Payame Noor University

چکیده [English]

When the concept of gender is used in explaining fertility, it is often confined to changes in education and employment status of women. While an important part of gender equality returns to the family domain. Using multi-stage cluster sampling, 600 eligible women aged 18-44 years were studied in urban areas of Bushehr province. Cluster analysis results showed two different types of gender equality within the family among responsive women. Men participation in childcare, men participation in home works, men participation outside the home (related to home works) and women's participation in family decisions in first type was less than average, while each of the variables mentioned in second type are above average. Results of multivariate analysis showed that -by controlling other research variables- the probability of going to higher parity progression in families with a higher gender equality structure, it is about 2.56 times higher than in families with a lower gender equality structure. According to the results of this study, it can be said that culture and discourse in order to increase gender equality within the family can play an important and decisive role in increasing women's intention fertility.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fertility
  • Fertility intention
  • Gender equality
  • Family
  • Gender systems
[1] عباسی شوازی، محمد‌جلال؛ خواجه صالحی، زهره (1392). «سنجش تأثیر استقلال، مشارکت اجتماعی و تحصیلات زنان بر تمایل به فرزندآوری (مطالعه موردی شهر سیرجان) »، زن در توسعه و سیاست، دورة 11، ش اول، ص45ـ64.
[2] عباسی شوازی، محمد‌جلال؛ علی‌مندگاری، ملیحه (1388). «بررسی ابعاد استقلال زنان بر رفتار باروری»، زن در توسعه و سیاست، دورة 8، ش اول، ص31ـ51.
[3] عباسی شوازی، محمد‌جلال؛ حسینی چاوشی، میمنت؛ مک‌دونالد، پیتر؛ دلاور، بهرام (1384). «تحولات باروری در ایران: شواهدی از استان‌های منتخب»، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
[4] فتحی، الهام؛ نورمحمد، جاوید (1397). ویژگی‌های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی به تفکیک جنس بر‌اساس اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395، تهران: پژوهشکدة آمار.
[5] مرکز آمار ایران (1395). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395.
[6] مرکز بهداشت و درمان استان بوشهر (1395). نتایج باروری به تفکیک شهرستان‌های استان بوشهر 1394.
[7] قدرتی، حسین؛ بوستانی، داریوش؛ قدرتی، اکرم؛ کلالی، سید احمد (1392). «بررسی رابطة برابری جنسیتی در خانواده و باروری زنان مطالعة موردی: زنان متأهل 20 تا 40 سالة شهر سبزوار»، مطالعات جغرافیای مناطق خشک، س3، ش11، ص75ـ91.
[8] افشاری، زهرا (1394). «برابری جنسیتی و باروری در ایران»، زن در توسعه و سیاست، دورة 13، ش2، ص245ـ262.
]9 [Anxo, D., L. Flood, L. Mencarini, A. Pailhé, A. Solaz, and M. L. Tanturri. 2007. Time Allocation between Work and Family over the Life-Cycle: A Comparative Gender Analysis of Italy, France, Sweden and the United States. IZA Discussion Paper, No. 3193(November).
]10 [Backhaus, K., Erichson, B., Plinke, W., and Weiber, R. (2006). Multivariate Analysemethoden. Springer.
]11 [Becker, G. S. (1981). A Treatise on the Family. Cambridge, MA: Harvard University Press.
]12 [Becker, P. E. and P. Moen. (1999). “Scaling Eack: Dual-earner couples’work-family strategies”, Journal of Marriage and the Family, 61(4): PP 995-1007.
]13 [Brewster, K. L. and R. R. Rindfuss. (2000). “Fertility and women’s employment in industrialized nations”, Annual Review of Sociology, 26: 271-296.
]14 [Cooke, L. (2004). “The gendered division of labor and family outcomes in Germany”, Journal of Marriage and Family, 66: PP 1246-1259.
]15 [Folbre, N. (1983). “Of patriarchy born: The political economy of fertility decisions”, Feminist Studies, 9(2): PP 261-284.
]16 [Goldscheider, F., Oláh, L.Sz., and Puur, A. (2010). “Reconciling studies of men’s gender attitudes and fertility: Response to Westoff and Higgins”, Demographic Research, 22(8): PP 189-198.
]17 [Goldscheider, F.K. (2000). “Men, children and the future of the family in the third millennium”, Futures, 32(6): PP 525-538.
]18 [Hook, J. L. (2010). “Gender inequality in the welfare state: Sex segregation in housework, 1965-2003”, American Journal of Sociology, 115(5): PP 1480-1523.
]19 [Mason, K. O. )1997(. Gender and demographic change: What do we know? in The Continuing Demographic Transition, edited by G.W. Jones et al. Oxford: Clarendon Press, PP 158-182.
]20 [McDonald, P. (2000a). “Gender equity in theories of fertility transition”, Population and Development Review, 26(3): PP 427-439.
]21 [McDonald, P. (2000b). “Gender equality, social institutions and the future of fertility”, Journal of Population Research, 17(1): PP 1-16.
]22 [Mencarini, L. and M.L. Tanturri. )2004(. “Time use, family role-set and childbearing among Italian working women”, Genus, 60: PP 111-137.
]23 [Miller Torr, B. M. and S. E. Short. )2004(. “Second births and the second shift: A research note on gender equity and fertility”, Population and Development Review, 30: PP 109-130.
]24 [Mills, M. (2010). “Gender Roles, Gender (In) equality and Fertility: An Empirical Test of Five Gender Equity Indices”, Canadian Studies in Population, 37(3-4): PP 445-474.
]25 [Mills, M., L. Mencarini, M. L. Tanturri and K. Begall. (2008). “Gender equity and fertility intentions in Italy and the Netherlands”, Demographic Research, 18: PP 1-26.
]26 [Morissette, L., and Chartier, S. (2013). “The k-means clustering technique: General considerations and implementation in Mathematica”,  Quantitative Methods for Psychology, 9(1), PP 15-24.
]27 [Olah, L. S. (2003). Gendering fertility: “Second births in Sweden and Hungary”, Population Research and Policy Review, 22: PP 171-200.
]28 [Presser, H. B. )1997(. “Demography, feminism and the science-policy nexus”, Population and Development Review, 23(2): PP 295-331.
]29 [Rindfuss, R. R., K. L. Brewster and A. L. Kavee. )1996(. “Women, work and children: Behavioral and attitudinal change in the United States”, Population and Development Review, 22(3): PP 457-482.
]30 [Tazi-Preve, I., D. Bichlbauer and A. Goujon. (2004). “Gender trouble and Its impact on fertility intentions”, Yearbook of Population Research in Finland, 40: PP 5-24.
]31 [van de Kaa, D. J. (1987). “Europe’s second demographic transition”, Population Bulletin, 42(1): PP 1-59.
]32 [Wellman, B. (1979). “The community question: the intimate networks of East Yorkers”,  American Journal of Sociology, 84: PP 1201–1231.
]33 [Westoff, C.F. (1990). “Reproductive Intentions and Fertility Rates”,  International Family Planning Perspectives, 16(3): PP 84-89.
]34 [Yim, O., and Ramdeen, K. (2015). “Hierarchical Cluster Analysis: Comparison of three Linkage Measures and Application to Psychological Data”,  The Quantitative Methods for Psychology, 11(1): PP 8-21