نویسنده

• محمد اسماعیل ریاحی

* استادیارگروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران

چکیده

هدف از انجام این پژوهش، توصیف میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی توسط مردان و زنان جوان در استان مازندران و تحلیل عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر آن می‌باشد. تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش انجام گردیده و برای گردآوری داده‌ها از پرسش نامه‌های خود اجرا استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق 10944 نفر از کارآموزان جوان در مراکز ثابت آموزش فنی و حرفه‌ای استان مازندران بوده است که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای و بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران، حجم نمونه‌ای برابر با 425 نفر از آنان به عنوان پاسخگویان تحقیق انتخاب شدند. متغیر وابسته تحقیق، «میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی‌» بوده است که رابطه آن با برخی ازمتغیرهای اجتماعی و خانوادگی به عنوان متغیرهای مستقل مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهدکه گرچه تفاوت‌های جنسیتی معناداری در میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی مشاهده شده است؛ اما در مجموع، ویژگی‌های شخصیتی ابزاری یا سازمانده نظیر فعال، پرانرژی، مستقل، پرخاشگر، مدیر، قوی و توانا به مردان و ویژگی‌های شخصیتی بیانی یا روحیه بخش نظیرعاطفی، حساس، جذاب، آرام، صبور، مضطرب، وابسته به دیگران و نگران به زنان نسبت داده شده‌اند. همچنین مشخص گردید که بین جنسیت، محل سکونت، میزان تحصیلات، میزان درآمد خانواده و میزان سختگیری والدین با میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی رابطه معناداری وجود داشته است؛ و متغیرهایی نظیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی خانواده، نگرش جنسیتی سنتی، نگرش شغلی سنتی و وضع تأهل بر میزان پذیرش کلیشه‌های جنسیتی تأثیر گذار بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• جنسیت
• جامعه پذیری جنسیت
• کلیشه های جنسیتی
• نگرش جنسیتی
• تفاوت های جنسیتی

عنوان مقاله [English]

The Impacts of Social Factors on the Acceptance Rate of Gender-related Stereotypes

چکیده [English]

The present study seeks to describe the acceptance rate of gender-related stereotypes (GRS) by young males and females. It also analyses the impact of socio-familial factors on acceptance rate. The study was conducted through a survey method. 425 young males and females (out of 10944) who were under training in the Vocational Training Centers in the Mazandaran province were selected randomly by means of multi stage random sampling method and completed a self-administered questionnaire. Gender-related stereotypes were considered as dependent variable and socio-familial factors as independent variables.
The findings of the study showed that there were significant gender differences in the acceptance rate of GRS. However, instrumental traits such as;being active, full of energy, independent, aggression, managment, being strong, and powerful have been attributed to men, whereas such expressive traits as emotional, being sensitive, attractive, peaceful, anxious, disturbed, dependent, forbearing and patient have been ascribed to women. Furthermore, there were significant associations between the acceptance rate of GRS with gender, place of residence, level of education, family income, and severity of parents. Finally, the multivariate regression analysis of data revealed that the acceptance rate of GRS was under influence of marital status, socio-economic status of family, traditional gender-related attitude, and traditional job-related attitude.

کلیدواژه‌ها [English]

• gender roles
• gender socialization
• Gender
• gender differences