نویسندگان

• حیدر جانعلی¬زاده چوب¬بستی ¹
• اعظم مقیمی ²
• مجید امینی ³

¹ ٌاستادیار و مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران

² کارشناس ارشد جامعه¬شناسی دانشگاه مازندران

³ کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

موضوع بررسی جایگاه زنان در علم در برخی از کشورهای جهان مورد کنکاش علمی واقع شده است، اما میزان تحقیقات علمی در این خصوص، و به‌ویژه تبیین جامعه‌شناختی جایگاه حرفه‌ای زنان دانشگاهی در ایران اندک بوده و در دانشگاه اصفهان پژوهشی یافت نشده است. برای کم کردن خلأ تحقیقاتی در این خصوص، این پژوهش سعی کرده است تا به جستجوی پاسخ علمی برای سه سؤال اساسی زیر بپردازد: 1. زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان دارای چه ویژگی‌های تحصیلی- تجربی هستند؟ 2. موقعیت سازمانی آنان به لحاظ حضور در کمیته‌ها و شوراهای تصمیم‌گیری و حضور در امور اجرایی و مدیریتی چگونه است؟ 3. از دیدگاه آنها چه عواملی بر وضعیت حضورشان در موقعیت-های سازمانی در دانشگاه اصفهان تأثیر گذار بوده‌اند؟ جامعه اصلی مورد بررسی این تحقیق کلیه زنان عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان است. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه و مصاحبه نیمه‌ساخت یافته استفاده گردید. برخی از یافته‌های مهم این پژوهش عبارتند از:
زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان تقریباً یک دهم (35/10 درصد) تعداد مردان این دانشگاه هستند.
موقعیت علمی زنان هیئت علمی دانشگاه اصفهان تفاوت معنی‌داری با موقعیت علمی مردان هیئت علمی این دانشگاه ندارد، اما به لحاظ موقعیت سازمانی اختلاف بارزی بین آنها وجود دارد؛ به‌طوری‌که زنان هیئت علمی نسبت به مردان کمتر در پست‌های مدیریتی قرارگرفته و بیشتر در سطوح مدیریتی خرد و بعضاً میانه دارای موقعیت شدند. از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر موقعیت سازمانی زنان هیئت علمی از دیدگاه خود آنها تبعیض جنسیتی و تعارض نقشی است در حالی که مردان عضو هیئت علمی عامل تعارض نقشی را مؤثر بر موقعیت سازمانی زنان هیئت علمی دانسته‌اند.

کلیدواژه‌ها

• جایگاه حرفه‌ای
• فرهنگی
• زنان دانشگاهی
• عوامل اجتماعی

عنوان مقاله [English]

A Sociological Explanation of the Professional Status of Academic Women

چکیده [English]

The available literature and accessible references show that the study on the role of “Women in Science” has been conducted in few countries. Sociological studies focussing on the subject are scant and no such research has been found to investigate the professional status of the female faculty members of Esfahan University.
This research attempts to reduce such a scientific rarity. To this end, three critical questions are answered in this study: (1) What are the experimental-educational characteristics of the women?; (2) What is their organizational and scientific position regarding their attendance in committees, decision councils, administrative and managerial affairs?; (3) According to the women's opinion, what factors affect their professional status?
Professional status refers to the scientific and organizational position of female faculty members. The sample population includes all the female faculty members of the University. Data is collected through a questionnaire and semi-structured interview.
Some important findings of the research are: Only ten percent of the University faculty members are women. Based on the U-Mean Whitney Test, there is not any significant difference between the scientific position of the female and male faculty members of the University while the difference is very obvious regarding their organizational and managerial positions. The female faculty members of the Esfahan University believe that gender discrimination and role conflict are the most important factors affecting their organizational position, while their academic male colleagues consider role conflict as the sole important factor affecting organizational position.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cultural factors
• The Professional Status of Academic Women
• Organizational Position
• Scientific Position
• social