ورزش زنان و دلالت های معنایی آن

قادرزاده, امید; حسینی, سیده چیمن

doi:10.22059/jwdp.2015.56334

نوع مقاله : پژوهشی- کاربردی

نویسندگان

¹ دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

² کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه کردستان

10.22059/jwdp.2015.56334

چکیده

در مقایسه با گذشته، که ورزش در ذیل ابعاد آیینی، مذهبی و جنگاوری معنا پیدا می‏کرد و امری مردانه تلقی می‏شد، امروزه، به دلیل پیوند عمیق با مدیریت بدن، فراغت و سلامت، ورزش ماهیتی فراجنسیتی به‏ خود گرفته و به بخشی از زندگی روزمره بین زنان مبدل شده است. در پژوهش حاضر، به قصد راه بُردن به تجربه و درک زنان از ورزش، به روش نظریة مبنایی با 30 نمونة زن دارای تجربة فعالیت ورزشی مصاحبۀ نیمه‏ساخت‌یافته به‌عمل آمد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که زنان به‌دلیل تناسب بافت فضایی و مکانی و ترس از افتادگی بدن به ورزش روی می‏آورند. در این میان، فهم برابری‌طلبانه از جنسیت، ایده‏آل‌نگری بدن به‌مثابة زمینۀ تسهیل‏گر و رسانه‏ای‌شدن و فراگیری ورزش به‌منزلة شرایط مداخله‏گر عمل کرده‏اند. بازسازی معنایی تجربه و درک زنان از ورزش بر آگاهانه‌بودن ورزش (ورزش به‌مثابة هویت نقشی)، واسازی رده‏بندی‏های اجتماعی، تناسب اندام و لذت‌طلبی دلالت دارد. بر‌اساس مطالعة حاضر، ورزش برای بانوان کسب پذیرش اجتماعی، بازاندیشی و ارتقای سلامت جسمی و روانی در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

جامعه شناسی

عنوان مقاله [English]

Women’s sports and its meaningful implications

نویسندگان [English]

Omid Qaderzadeh ¹
Seyede Chiman Hosseini ²

¹ Associate Professor of Sociology, Kurdistan University

² MA in Sociology, Kurdistan University

چکیده [English]

The origins of sports traditionally dates back to its practice encouraged by religion, custom or militancy, and, therefore, was considered a wholly masculine practice. Due to the inextricable link between sports and body management, nowadays, leisure and health have transcended their meaning beyond a certain gender and, consequently, sports has become a wholly ordinary practice for women. To attain an insight into the women’s experience and understanding of sports, this research conducted a semi-structural interview with 30 samples of women with sports experience, using a Grounded Theory method. The results show that the practice of sports by women is chiefly due to their concern about the maintenance of symmetry in the spatial-locative context and body fitness.Incidentally, striving for equality, maintaining an idealistic view of the body as a facilitating element, and the widespread broadcast of sports and its popularization have also been contributing factors.The meaningful implications of women’s appreciation of sports include their consciousness towards sports (sports as a functional identity), deconstruction of the social strata, body symmetry and pleasure. The research concludes that sports has offered women social acceptance, the opportunity to rethink and transcend physical and psychological well-being.

کلیدواژه‌ها [English]

women’ sports
idealistic view of body
sports popularization
physical/psychological well-being

مراجع

[1] احمدی، سیروس؛ کارگر، سعید (1392). «نگرش زنان به مشارکت ورزشی و عوامل اجتماعی‌ـ روانی مؤثر بر آن»، جامعه‌شناسی کاربردی، ش 4(پیاپی52)، ص189ـ210.

[2] ارمکی، آزاد؛ چاوشیان، حسن (1381). «بدن به‌مثابة رسانة هویت»، مجلة جامعه‌شناسی ایران، ش4، ص4ـ21.

[3] استراس، انسلم؛ کوربین، جولیت (1390). اصول روش تحقیق کیفی، ترجمۀ بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

[4] انورالخ‍ول‍ی‌، ام‍ی‍ن (1381). ورزش ‌و ج‍ام‍ع‍ه‌، ترجمۀ ‌حم‍ی‍درض‍ا ش‍فیعی‌، تهران: سمت.

[5] بذر‌افشان، محمدرفیع؛ حسینی، محمدعلی؛ رهگذر، مهدی؛ مداح، باقرسادات (1386). «تأثیر ورزش بر کیفیت زندگی زنان سالمند»، مجلة سالمندی ایران، ش3، ص196ـ204.

[6] بلانچارد، کندال (1387). مردم‏شناسی ورزش، ترجمۀ علیرضا حسن‌زاده و حمیدرضا قربانی، تهران: افکار.

[7] بلیکی، نورمن (1391).طراحی پژوهش‏های اجتماعی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نی.

[8] بوردیو، پیر (1381). «کنش‏های ورزشی و کنش‏های اجتماعی»، ترجمۀ محمدرضا فرزاد، مجلة ارغنون، ش20، ص27ـ36.

[9] پناهی، حسین؛ صداقت‏زادگان اصفهانی، شهناز (1391). «منابع قدرت تفسیر ایدئولوژیک قواعد ورزش بانوان»، زن در توسعه و سیاست، ش1، ص5ـ22.

[10] تهران‏چی، محمد‌مهدی (1384). ورزش باستانی از دیدگاه ارزش، تهران: امیرکبیر.

[11] جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی، ترجمۀ تورج یاراحمدی، تهران: شیرازه.

[12] حسن‏زاده، علیرضا (1387). مقدمه، در بلانچارد، کندال، مردم‏شناسی ورزش، ترجمۀ علیرضا و حمیدرضا قربانی، تهران: افکار.

[13] حسینی، سیده وحیده؛ انوشه، منیره؛ عباس‌زاده؛ محمد؛ احسانی، عباس (1392). «درک دختران نوجوان و والدینشان از نقش خانواده در شکل‏گیری رفتار فعالیت بدنی در دختران»، فصل‌نامة رشد و یادگیری ، ش3، ص61ـ77.

[14] ذکایی، محمدسعید؛ امین‌پور، مریم (1391). درآمدی بر تاریخ فرهنگی بدن، تهران: تیسا.

[15] روشه، گی (1387). تغییرات اجتماعی، ترجمۀ منصور ثوقی، تهران: نی.

[16] ریتزر، جورج (1374). نظریة جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.

[17] ــــــــــ (1392). مبانی نظریة جامعه‏شناختی معاصر و ریشه‏های کلاسیک آن، ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست، تهران: ثالث.

[18] زرشناس، ساره؛ کربلایی نوری، اشرف؛ حسینی، سیدعلی؛ رهگذر، مهدی؛ مشتاق، نهاله (1389). «تأثیر ورزش هوازی بر نگرش زنان در مورد تصویر بدنی»، فصل‌نامة توانبخشی، ش2 (پیاپی42)، ص15ـ21.

[19] ساروخانی، باقر؛ رفعت‌جاه، مریم (1383). «زنان و باز‌تعریف هویت اجتماعی»، مجلة جامعه‌شناسی ایران، ش6، ص133ـ160.

[20] صداقت‏زادگان اصفهانی، شهناز (1384). «جامعه‌پذیری از طریق ورزش»، المپیک، ش32، ص22ـ41.

[21] فریزبی، دیوید (1385). «جورج زیمل: فضای اجتماعی شهر و کلان‏شهر»، ترجمۀ جمال خسروی، راهبرد، ش42، ص21ـ34.

[22] کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، قدرت هویت، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: طرح نو.

[23] کالهون، کاریج (1388). نظریه‏های متأخر جامعه‌شناسی، ترجمۀ حمید‌رضا جلایی‌پور و جمال محمدی، تهران: نی.

[24] کوزر، لوئیس (1372). زندگی و اندیشة بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.

[25] گافمن، اروینگ (1392). داغ ننگ؛ چاره‌اندیشی برای هویت ضایع‌شده، ترجمۀ مسعود کیانپور، تهران: مرکز.

[26] گیدنز، آنتونی (1384). چشم‌اندازهای جهانی، ترجمۀ حمیدرضا جلائی‌پور، تهران: طرح نو.

[27] ــــــــــ (1385). تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی.

[28] مجدالدین، اکبر (1383). «نوربرت الیاس بنیان‏گذار جامعه‏شناسی فرایند»، پژوهش‌نامة ادبیات و علوم انسانی، ش41ـ42، ص131ـ148.

[29] مختاری، عنایت (1390). «نقش نگرش‏های جنسیتی در پیدایش تصور بدنی زنان»، زن در توسعه و سیاست، ش3، ص60ـ75.

[30] معینی‏فر، حشمت‌السادات؛ جانفدا، نسیم (1391). «تأثیر ورزش یوگا بر روابط خانوادگی افراد (مطالعة موردی: باشگاه‏های شهر یزد)»، فصل‌نامة مدیریت ورزشی، ش13، ص81ـ97.

[31] منظمی، مریم؛ علم، شهرام؛ شتاب بوشهری، ناهید (1390). «تعیین عوامل مؤثر بر توسعة تربیت بدنی و ورزش بانوان جمهوری اسلامی ایران»، فصل‌نامة مدیریت ورزشی، ش10، ص151ـ168.

[32] موتمنی، علیرضا؛ همتی، امین؛ مرادی، هادی (1393). «شناسایی و اولویت‌بندی موانع پیشروی بانوان در انجام فعالیت‏های ورزشی»، مطالعات مدیریت ورزشی، ش24، ص111ـ130.

[33] مهرآئین، محمدرضا (1387). نظریات جدید جامعه‏شناسی ورزش، تهران: جامعه‏شناسان.

[34] نقدی، اسداله؛ بلالی، اسماعیل؛ ایمانی، پروین (1390). «موانع فرهنگی‌ـ اجتماعی مشارکت زنان در فعالیت ورزشی»، زن در توسعه و سیاست، ش1، ص147ـ163.

[35] ویوین، بار (1383). جنسیت و روان‌شناسی اجتماعی، ترجمۀ حبیب احمدی و بیتا شقایق، نشر شیراز.

[36] ویس، اتمار (1389). مبانی جامعه‏شناسی ورزش، ترجمۀ کرامت‌الله راسخ، تهران: نی.

[37] Baerrel, S. (2000). Feminist Theories Of Sport, London: Sage.

[38] Bourdieu,P.(1984),Distinction:A Social Critique Judgements of Taste ,London: R. K. P.

[38] Hessenly S.H.(1995). “ The Effect of Aerobic on State and Trait Body Image and Physical Fitness among College Women”, Old Dominion University, pp 8-9.

[39] Jarvie, G.(2003). “Communitarianism. Sport and Social Capital”, International Review for the Sociology of Sport,38(2), pp 139-153.

[40] Oriordan ,S S & et al.(2008). “ Aspects of the Media and their Relevance to Bulimic Attitudes and Tendecis among Female College Student”, Eating Behaviors,9(2), pp 247-250.

[41] Pope H G & et al.(2000). “ Body Image Perception among Men in Three Countries”, American Journal of Psychiatry , 157(8), pp 1297-1301.

[42] Schilder, P.C. (1950). The Image and Appearance of The Human Body, NewYork: International University Press.

[43] Turner, Bryan S. (1996). Body and Society (Exploration in Social Theory), London: sage.

[44] Zarshenas, S & et al.(2013). “The Effect of Short-Term Aerobic Exercise on Depression and Body Image in Iranian Women”, Depression Research and Treatment, pp 1-6.

ورزش زنان و دلالت های معنایی آن

مراجع

مراجع

دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 3مهر 1394صفحه 309-334

دوره 13، شماره 3 - شماره پیاپی 3
مهر 1394
صفحه 309-334