نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم ‏اجتماعی دانشگاه الزهرا(س)

2 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه الزهرا(س)

چکیده

در جامعۀ ایران نیز همسو با جهان، توجه به ابعاد سلامت، همچون سلامت‏ اجتماعی، اهمیت روزافزونی دارد. در دهه‏های اخیر، با ورود گستردۀ زنان به دانشگاه‏، عرصه‏های اجتماعی و تقاضای مضاعف آنان برای ورود به بازار کار مواجه هستیم. از آنجا که شغل به‌منزلۀ مقوله‏ای محوری در دنیای جدید و یکی از تعیین‌کننده‏های اجتماعی مؤثر بر کلیت سلامت مطرح است و سلامت زنان در ابعاد مختلف، سلامت خانواده و نهایتاً سلامت جامعه را به دنبال دارد، این مهم ما را بر آن داشت تا بررسی تأثیر شغل بر سلامت اجتماعی زنان را به‌منزلۀ هدف اصلی تحقیق برگزینیم. جامعۀ آماری تحقیق، زنان (دانشجو) شاغل دانشگاه الزهرا(س) هستند. نمونه‏گیری به روش خوشه‏ای احتمالی انجام شد و نمونه‏ای به حجم 111 نفر از دانشجویان در حال تحصیل انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایش مقطعی بود و اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته و مقیاس استاندارد سلامت اجتماعی کییز، جمع‏آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. مطلوبیت شرایط شغلی (حقوق و مزایا، امنیت شغلی، حمایت سازمانی و...) بیشترین تأثیر را بر سلامت اجتماعی زنان داشته است. یافته‌ها مؤید تأثیر مکانیزم‌های علّی استقلال مالی، روابط‏ اجتماعی، حمایت اجتماعی، عزت نفس و منزلت اجتماعی بر سلامت اجتماعی زنان شاغل است. در میان متغیرهای زمینه‏ای، سن، وضعیت تأهل و نوع منزل مسکونی (سطح رفاه) با سلامت اجتماعی رابطۀ معناداری داشته‏اند. نتیجۀ نهایی اینکه، صرف داشتن شغل تغییری در میزان سلامت اجتماعی زنان ایجاد نمی‏کند. آنچه مهم است مؤلفه‏های ماهوی شغلی، شامل نوع شغل، مطلوبیت شرایط شغلی و توانمندی‏های اجتماعی و روانی (پیامدهای شغلی) است که بر سلامت اجتماعی آنان تأثیرگذار است. زنان شاغل برخوردار از استقلال مالی، روابط اجتماعی قوی و حمایت اجتماعی بالا، سلامت اجتماعی بیشتری دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The relationship between jobs and social health of women

نویسندگان [English]

  • Maryam Ghazinejad 1
  • Hajar Sangari Soleymani 2

1 Associate Professor, Alzahra University, Tehran, Iran

2 MA in Sociology, Alzahara University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Like the rest of the world, paying attention to health dimensions, especially social health and its elements, has become essential in Iran's society. Moreover, the recent decade has been witness to a wave of women entering universities and their demand for job.Since job, as a main social determinant, affects health, and women's health brings family and eventually social health, we intended to probe the impact of job on social health of females. The statistical population included employed female students studying in Alzahra University. The sample size was determined to be 111 subjects who were selected from different faculties using cluster sample method. This was a sectional survey study and the information was collected using self-made questionnaire and social health standard scale; then the data were analyzed by using spss software. The suitability of job conditions (wages and benefits, job security, organizational support, growth and prosperity at work, etc.) had the highest effect on the students' social health. In addition, results indicated the effect of casual mechanisms of financial independence, social relations, social support, self-esteem, and social status on social health of employed people. Among the underlying variables, age, marital status, and type of living place were significantly correlated with social health. Finally, the type of job (in terms of rank and status) did' not have any major correlation with students' social health. Employment does not change one's social health. The main things affecting social health are occupational components including the type of job, suitability of job conditions, and social-mental capabilities (consequences of job).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health
  • job
  • Social Health
  • University
  • Women
[1] احمد‌نیا، شیرین (1383). «اثرات اشتغال بر سلامت زنان»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش 12، ص 157.
[2] اسکمبلر، گراهام (1386). هابرماس، نظریۀ انتقادی و سلامت، ترجمۀ حسینعلی نوذری، تهران: مؤسسۀ هالی پژوهش تأمین اجتماعی.
[3] بابایی، نعمت (1382). «نیاز‌های سلامت نوجوانان در بستر تحولات اجتماعی»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش 7، ص 340.
[4] حدادی، مهدی؛ کلدی، علیرضا؛ سجادی، حمیرا؛ صالحی، منصور (1390). «ارتباط ردۀ شغلی و سلامت روان در زنان شاغل»، نشریۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، ش 40.
[5] سام‏آرام، عزت‌اله (1388). فصل‌نامۀ علمی پژوهشی انتظام اجتماعی، س اول.
[6] فتحی، منصور؛ عجم‌نژاد رضا؛ خاک‌رنگین، مریم (1389). «عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان شهر مراغه»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، س 12، ش 47.
[7] کییز کری ال ام، شاپیرو، آدام دی (1386). سلامت اجتماعی در ایالات متحده، یک همه‌گیر‌شناسی توصیفی، ترجمۀ حسینی، انتشارات دانشگاه شیکاگو.
[8] نایبی، هوشنگ؛ عبداللهیان، احمد (1381). «تبیین قشربندی اجتماعی»، نامۀ علوم اجتماعی، ش 20، ص 205.
[9] Ahmadi Z, Sahyaee F, Mohammadzadeh Sh, Mahmoodi M. [Surveying mental health status of nursing and non-nursing students of Shahroud]. Islamic Azad University. 2007;17 (2): PP 107-111. Persian.
[10] Bartley, M., Popey, J., Plewis, I."Domestic Condition, Paid Employment, and Women's Experience of Ill-Health". Sciology of Health and Illness 14(3), 1992: PP 313-343.
[11] Barnett,R,C.Multiple roles,gender and psychological distress". In L. Goldberger and s Breznitz handbook of stress theoretical and clinical aspects (2nd ed)new York: the free press, (1993). PP 427-445.
[12] De Vaus D. A. surveys in social research, London, allen and unwin, 1991.
[13] Keyes, C.L.M. (1998). Social Well-being, Social Psychology Quarterly, 61, PP 121-141.
[14] Keyes, C. L. M., & Shapiro, A. Social well-being in the United States: A descriptive epidemiology. In O. G. Brim, C. D. Ryff, & R. C. Kessler (Eds.), How healthy are we?: A national study of well-being a midlife. University of Chicago Press,(2004),(PP 350–372).
[15] Larson, James, (1993),the measurement of social well-being, social Indicators-Research 28, PP 285-296.
[16] Larson, J.S. (1996), The World Organization Definition Of Health: Social Versus Spiritual Health, Social Indicator Research, 38.
[17] Martikainen p. 1995 " womens employment marriage motherhood and mortality: a teast of the multiple role and role Accumulation hypotheses" social science and medicine 40(2): PP 199-212.
[18] Salari H, Basiri K. [Barresie salamat ravanie zanane javan va miansal dar jameeate shahrie Gonabad dar sale.
[19] Switzer, Galen E. et al. Issues in mental health assessment,IN: Carol S. Aneshensel and Jo C. Phelan, Handbook of the Sociology of Mental Health, New York, Kluwer Academic/Plenum Publishers,(1999), PP 81-104.
[20] Waldron, I., Weiss, C.C., Hughes, M.E."Interacting Effects of Multiple Roles on Women's Health." Journal of health and social behavior 39, (1998): PP 216-236.
[21] Wissing, T.F., Fouri, A. Spirituality as a Component of Psychological Well-being, 27th International Congress of Psychology,(2000), 23-28 July, Stockholm, Sweden.