اشتغال زنان، نشاط زناشویی و گرایش به طلاق (مطالعۀ موردی: متأهلان شهر تهران)

مدیری, فاطمه; رحیمی, علی

doi:10.22059/jwdp.2016.60964

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار جامعه‏ شناسی، گروه مطالعات خانواده، ازدواج و طلاق، مؤسسۀ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

² کارشناس ارشد جمعیت‏ شناسی، گروه مطالعات خانواده، ازدواج و طلاق، مؤسسۀ مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

https://doi.org/10.22059/jwdp.2016.60964

چکیده

این مقاله با هدف بررسی تأثیر اشتغال زنان بر پایداری خانواده، به مقایسۀ خانواده‏های تک‏شاغل و خانواده‏های هر‌دو شاغل پرداخته است. جامعۀ آماری این پیمایش، زنان و مردان متأهل شهر تهران است و به شیوۀ نمونه‏گیری خوشه‏ای چند‌مرحله‏ای هزار و 736 نمونه از 50 حوزۀ شهر تهران انتخاب شد و در تجزیۀ تحلیل نهایی به کار گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد: نشاط زناشویی در مردان خانواده‏های هر‌دو شاغل بیش از مردان خانواده‏های تک‏شاغل است. درآمد و منزلت شغلی بالا در مردان خانواده‏های تک‏شاغل با کاهش نشاط زناشویی و در زنان خانواده‏های تک‏شاغل افزایش درآمد با افزایش نشاط زناشویی در ایشان همراه است. همبستگی نشاط زناشویی و گرایش به طلاق در زنان خانواده‏های هر‌دو شاغل بیش از زنان خانواده‏های تک‏شاغل و در مردان خانواده‏های تک‏شاغل بیش از مردان خانواده‏های هردو شاغل است. هزینه‏کرد مالی اشتراکی در خانواده‏های هردو شاغل بیش از خانواده‏های تک‏شاغل و تضاد میان کار و خانواده در آن‌ها کمتر است. به‏طور‌کلی، می‏توان گفت یافته‏هایی که نشان دهد اشتغال زنان پایداری خانواده را تضعیف می‏کند مشاهده نشد، اما اشتغال زنان منابعی را برایشان فراهم می‏کند که از آن می‏توانند در انحلال زندگی زناشویی ناخوشایند استفاده کنند. با توجه به اینکه نشاط زناشویی و گرایش به طلاق از شرایط شغلی متأثر است، به‌کارگیری سیاست‏های مناسب اشتغال می‏تواند در پایداری خانواده کمک‏‌کننده باشد. یافته‏های تحقیق تأییدکنندۀ تئوری‏های مبادله، فرصت اقتصادی و اقتصاد خانۀ جدید است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات زنان

عنوان مقاله [English]

Women's employment, marital happiness and tendency to divorce (Case study: Married people in Tehran)

نویسندگان [English]

Fateme Modiri ¹
Ali Rahimi ²

¹ Assistant Professor of Sociology, Department of Family Studies, Marriage and Divorce, National Population Studies & Comprehensive Management Institute, Iran

² M.A. in Demography, Department of Family Studies, Marriage and Divorce, National Population Studies & Comprehensive Management Institute, Iran

چکیده [English]

This paper aims to study the effect of women's employment on family stability, and compares Dual-worker family with Single-worker family. Statistical population of cross-sectional survey consistes of married people in Tehran. 1736 samples were selected and analyzed. Multi-stage cluster sampling method was used and due to the different economic and social classes of people, 50 domains were selected in Tehran. A questionnaire was employed using Pearson correlation, variance analysis, and mean difference. The results show that men's marital happiness in dual-worker families are more than single-worker families. In men single-worker families, high income and occupational status is associated with lower marital happiness, while in women single-worker families, high income is associated with higher marital happiness. Correlation between marital happiness and tendency to divorce in women dual-worker families is more than single-worker families and in men is less. Shared spending money in dual-worker families is more than single-worker families and conflict between work and family is less. In general, it can be said that there is no evidence showing women's employment is in conflict with family stability but women's employment provides resources that can be used in dealing with unhappy marriage. The implementation of appropriate employmen policies can help stability of the family. The findings confirm theories of exchange, economic opportunity and new home economics.

کلیدواژه‌ها [English]

Dual-worker families
Family stability
Marital Happiness
Single-worker families
Tendency to Divorce
Women's employment

مراجع

[1] ابراهیمی، جعفر؛ صالحی، فرزانه (1390). «بررسی مقایسه‏ای میزان رضایت از زندگی زنان شاغل و خانه‏دار»، فصل‌نامة مطالعات جامعه‏شناسی، س 4، ش 13، ص 47ـ60.

[2] اسفندیار، سرور (1384). «اشتغال زنان در بستر خانواده و ارتباط آن با طلاق، ماه‌نامۀ علمی، فرهنگی و اجتماعی زنان»، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، ش 18، ص 20ـ27.

[3] اسماعیل‏پور، خلیل (1392). «مقایسۀ ابعاد رضایت زناشویی زنان دارای مشاغل دولتی، آزاد و زنان خانه‏دار»، فصل‌نامة پژوهش‏های نوین روان‌شناختی، س 8، ش 29، صص 30ـ47.

[4] اعزازی، شهلا (1380). جامعه‏شناسی خانواده؛ با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران: روشنگران و مطالعات زنان، چ 2.

[5] حبیب‏پور، کرم؛ صفری، رضا (1388). راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‏های کیفی)، تهران: لویه، متفکران.

[6] حیدری، محمود؛ حسین‏پور، سوسن (1385). «تأثیر نوبت کاری بر رضامندی زناشویی پرستاران»، فصل‌نامة خانواده‏پژوهشی، س 2، ش 8، ص 341ـ357.

[7] خسروی، معصومه؛ اعظمی، سعید؛ الهی‏فر، علی؛ دکانی، مینا (1389). «مقایسۀ رضایت زناشویی زوجین هردو شاغل با زوجین تک‏شاغل با توجه به سلامت عمومی آنان»، فصل‌نامة زن و مطالعات خانواده، س 2، ش 8، ص 27ـ37.

[8] خصری، خدیجه؛ ارجمند سیاهپوش، اسحق (1393). «مقایسۀ میزان رضایت از زندگی زناشویی زنان شاغل و خانه‏دار و عوامل مؤثر بر آن در شهر ایذه»، مجلۀ مطالعات توسعه اجتماعی ایران، س 6، ش 4، ص 97ـ105.

[9] دوکانه‏ای فرد، فریده؛ حسنی، فریبا؛ مظفرپور، مینا (1391). «بررسی مقایسه‏ای تعارضات زناشویی خانواده‏های هردو شاغل و یکی شاغل و سلامت روان فرزندان دختر دورۀ متوسطه سال تحصیلی 90-1389 شهر تهران»، فصل‌نامة مشاوره و روان‏درمانی، ش اول، ص 55ـ83.

[10] رستگار خالد، امیر (1385) خانواده، کار، جنسیت، تهران: شورای فرهنگی اجتماعی زنان.

[11] زعفرانچی، لیلاسادات (1388). «اشتغال زنان»، مجموعه مقالات و گفت‌وگوها، ریاست جمهوری، مرکز امور زنان و خانواده.

[12] صادق‌مقدم، لیلا؛ عسکری، فریبا؛ معروضی، پرویز؛ شمس، هدایت‏اله؛ طهماسبی، سیمین (1385). «رضایت از زندگی زناشویی در زنان شاغل و خانه‌دار و همسران آن‌ها در شهر گناباد»، افق دانش، دورۀ 12، ش 2، ص45ـ50.

[13] طهماسبی، سیمین؛ مقدسی، جعفر؛ علوی، اعظم؛ مرادی، محمدتقی (1385). «بررسی مقایسه‏ای میزان رضایت‌مندی از زندگی زناشویی زنان شاغل و خانه‏دار شهرکرد»، مجلۀ علمی دانشکدۀ پرستاری و مامایی همدان، دورۀ 14، ش 26، ص 20ـ25.

[14] عنایت، حلیمه؛ دسترنج، منصوره (1387). «بررسی رابطۀ اشتغال زنان با عزت نفس آنان با تأکید بر عوامل جمعیتی»، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ 27، ش اول، ص 82ـ96.

[15] کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ج 2)، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: طرح نو.

[16] کاظمی‏پور، شهلا (1378). «الگویی در تعیین پایگاه اجتماعی اقتصادی افراد و سنجش تحرک اجتماعی با تکیه بر مطالعۀ موردی در شهر تهران»، نامۀ علوم اجتماعی، ش34، پاییز و زمستان 1378، ص 139ـ172.

[17] مدیری، فاطمه (1394). «بررسی سبک زندگی متاهلین و تعیین‌کننده‏های آن (مورد مطالعه: شهر تهران)»، موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور.

[18] مرکز آمار ایران (1390) نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن.

[19] مطیع حق‏شناس، نادر (1381). «بررسی تطبیقی نرخ اشتغال و بیکاری جمعیت در استان‏های مختلف کشور»، مجموعه مقالات نخستین همایش انجمن جمعیت‏شناسی ایران، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و پژوهش‏های جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، ص 417ـ444.

[20] ــــــــــ (1392). «تأثیر تحولات ساختار سنی جمعیت بر عرضۀ نیروی انسانی و وضع فعالیت اقتصادی در ایران و آینده‏نگری آن تا افق 1404»، فصل‌نامة مطالعات جمعیتی، س اول، ش 2، ص 89ـ115.

[21] مک‏کارتی، جین ریبنز؛ ادواردز، روزالیند (1390). مفاهیم کلیدی در مطالعات خانواده، ترجمة محمدمهدی لبیبی، تهران: علم.

[22] نظری، علی‏محمد؛ سلیمانیان، علی‏اکبر (1386). «بررسی و مقایسه رضایت زناشویی زوج‏های هردو شاغل و یکی شاغل»، تازه‏ها و پژوهش‏های مشاوره، دورۀ 6، ش 24، ص 103ـ122.

[23] هوفمن، سول؛ اورت، سوزان (1390). زنان و اقتصاد خانواده، کار و درآمد، ترجمۀ محمود دانشور کاخکی، سیاوش دهقانیان و فرخ‏دین قزلی، نشر دانشگاه فردوسی مشهد.

[24] Hill, M. S (1988) “Marital Stability and Spouses Shared Time”, Family Issues, Vol 9, No 4, PP 427- 451.

[25] International Labour Organization (2016) Available in http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/lang--en/index.htm

[26] Juhee, P. & Time F. L. (2000) “The effect multiple roles of south Korean married women professor: role changes and the factors which influence potential role Gratification ad strain”, Sex roles, Vol 43, 571-591.

[27] Kopelman, R. E., Greenhaus, J. H., & Connolly, T. F. (1983) “A model of work, family, and interrole conflict: A construct validation study”, Organizational Behavior and Human Performance, 32,198-215.

[28] Locksley, A. (1980) “On the effects of wives' employment on marital adjustment and companionship”, Journal of Marriage and the Family, 337-346.

[29] Montalto, C. P. (1994) “Married women’s labor force participation as divorce insurance”, Financial Counseling and Planning, 5, 191-206.

[30] Raz-Yurovich, L. (2012) “Economic determinants of divorce among dual-earner couples: Jews in Israel”, European Journal of Population/Revue européenne de Démographie, 28(2), 177-203.

[31] Rogers, S. J., & DeBoer, D. D. (2001) “Changes in Wives' Income: Effects on Marital Happiness”, Psychological Well Being, and the Risk of Divorce”, Journal of Marriage and Family, 63(2), 458-472.

[32] Sacco, W. P., Dumont, C. P., & Dow, M. G. (1993) “Attributional, perceptual, and affective responses to depressed and nondepressed marital partners”, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 61(6), 1076.

[33] Sayer, L. C., & Bianchi, S. M. (2000) “Women's Economic Independence and the Probability of Divorce A Review and Reexamination”, Journal of Family Issues, 21(7), 906-943.

[34] Schoen, R., Astone, N. M., Kim, Y. J., Rothert, K., & Standish, N. J. (2002) “Women's employment, marital happiness, and divorce”, Social forces, 81(2), 643-662.

[35] Teachman, J. (2010) “Wives’ economic resources and risk of divorce”, Journal of Family Issues, 31(10), 1305-1323.

[36] Tsang, L. L. W., Harvey, C. D., Duncan, K. A., & Sommer, R. (2003) “The effects of children, dual earner status, sex role traditionalism, and marital structure on marital happiness over time”, Journal of Family and Economic Issues, 24(1), 5-26.

[37] White, L. K. (1983) “Determinants of spousal interaction: Marital structure or marital happiness”, Journal of Marriage and the Family, 511-519.

[38] Xu, X., & Lai, S. (2004) “Gender ideologies, marital roles, and marital quality in Taiwan”, Journal of Family Issues, 25(3), PP 318–355.

زن در توسعه و سیاست

اشتغال زنان، نشاط زناشویی و گرایش به طلاق (مطالعۀ موردی: متأهلان شهر تهران)

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 4
دی 1395
صفحه 451-475

اشتغال زنان، نشاط زناشویی و گرایش به طلاق (مطالعۀ موردی: متأهلان شهر تهران)

مراجع

مراجع

دوره 14، شماره 4دی 1395صفحه 451-475

دوره 14، شماره 4
دی 1395
صفحه 451-475