جامعه شناسی
سیدعلی هاشمیانفر؛ نفیسه چینی؛ مریم مکتوبیان
چکیده
با چرخش مفهومی غریزۀ جنسی به لذت جنسی شاهد غلبۀ گفتمانهای جنسی به حوزههای اجتماعی و درنوردیده‌شدن مرز میان فضاهای خصوصی و عمومی هستیم. یکی از نمودهای ورود گفتمانهای جنسی به فضاهای عمومی را میتوان در میدان بررسی‌شدۀ پژوهش حاضر، یعنی در باشگاههای ورزشی، مشاهده کرد. پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل زمینه‌ساز زیست‌جنسی ...
بیشتر
با چرخش مفهومی غریزۀ جنسی به لذت جنسی شاهد غلبۀ گفتمانهای جنسی به حوزههای اجتماعی و درنوردیده‌شدن مرز میان فضاهای خصوصی و عمومی هستیم. یکی از نمودهای ورود گفتمانهای جنسی به فضاهای عمومی را میتوان در میدان بررسی‌شدۀ پژوهش حاضر، یعنی در باشگاههای ورزشی، مشاهده کرد. پژوهش حاضر با هدف شناخت عوامل زمینه‌ساز زیست‌جنسی زنان در باشگاههای ورزشی در سال 1394ـ1395 در بازۀ زمانی 18 ماه مطالعۀ عمیق انجام شد. گردآوری اطلاعات با استفاده از مشاهده، مشاهدۀ مشارکتی و مصاحبۀ نیمساختیافته با 21 نفر از زنان ورزشکار شهر اصفهان انجام گرفت. روش نمونهگیری از نوع نمونهگیری هدفمند، نظری و گلولهبرفی است. برای تحلیل اطلاعات از تکنیکهای نظریۀ دادهبنیاد و رویکرد کدگذاری استراوس استفاده شد. همچنین، برای حصول اعتباریابی پژوهش از روش تطبیق توسط اعضا، بررسی همکار و مشارکتی‌بودن پژوهش استفاده شد. تحلیل اطلاعات در سه مرحلۀ کدگذاری باز، محوری و گزینشی بیانگر این است که در شناخت عوامل زمینه‌ساز زیست‌جنسی زنان در باشگاههای ورزشی علایق جنسی تغییر‌یافته به‌منزلۀ شرایط علّی اثرگذار، فرهنگ هوسران به‌منزلۀ شرایط بسترساز، فانتزیهای زیبایی در قالب استراتژیها و پیامدهایی در ابعاد روانی و اجتماعی مهم و در‌خور توجه‌اند. بنابراین، درهمریختگی زیست‌جنسی زنان به‌منزلۀ هستۀ مرکزی باید مورد توجه سیاست‌گذاران فرهنگی قرار بگیرد. خلق مفاهیم جدید در ایجاد هنجارهای نو یا جایگزینی هنجارهای ناکارآمد گذشته میتواند به کاهش بیهنجاری زیست‌جنسی و سامان بخشیدن به این نیاز اساسی کمک کند.
جامعه شناسی
حسین افراسیابی؛ ساناز جهانگیری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناخت آسیبهای تعاملات اجتماعی زنان سرپرست خانوار شاهین‌شهر در رویکرد کیفی و با روش نظریۀ زمینهای انجام شده است. به این منظور، با 35 نفر از زنان سرپرست خانوار مصاحبههای نیمهساختاریافته و عمیق انجام شد که برای گزینش آن‌ها روش نمونهگیری هدفمند و نظری به کار گرفته شد. داده‌های حاصل از مصاحبه با روش ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناخت آسیبهای تعاملات اجتماعی زنان سرپرست خانوار شاهین‌شهر در رویکرد کیفی و با روش نظریۀ زمینهای انجام شده است. به این منظور، با 35 نفر از زنان سرپرست خانوار مصاحبههای نیمهساختاریافته و عمیق انجام شد که برای گزینش آن‌ها روش نمونهگیری هدفمند و نظری به کار گرفته شد. داده‌های حاصل از مصاحبه با روش کدگذاری نظری تجزیه و تحلیل شد. در کدگذاری باز، 49 مفهوم و در کدگذاری محوری 8 مقوله بهدست آمد. مقولۀ «حریم ناامن» به‌منزلۀ پدیدۀ اصلی ظهور یافت. یافتههای تحقیق نشان داد زنان سرپرست خانوار در تعاملات اجتماعی روزمرۀ خود با مسائل و کلیشههای منفی روبهرو هستند که تجربۀ حریم ناامن را برای آنان به همراه دارد. کنش آنان در مقابل آسیبها به صورت سازگاری نابهنجار رخ میدهد و از پیامدهای آن‌ها میتوان به فرزندان آسیبدیده اشاره کرد. درنهایت، مدل نظری «مرزهای ناامنساز» مفهوم محوری حاصل از این پژوهش است.
مطالعات زنان
فاطمه مدیری؛ علی رحیمی
چکیده
این مقاله با هدف بررسی تأثیر اشتغال زنان بر پایداری خانواده، به مقایسۀ خانوادههای تکشاغل و خانوادههای هردو شاغل پرداخته است. جامعۀ آماری این پیمایش، زنان و مردان متأهل شهر تهران است و به شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای هزار و 736 نمونه از 50 حوزۀ شهر تهران انتخاب شد و در تجزیۀ تحلیل نهایی به کار گرفته شد. نتایج این ...
بیشتر
این مقاله با هدف بررسی تأثیر اشتغال زنان بر پایداری خانواده، به مقایسۀ خانوادههای تکشاغل و خانوادههای هردو شاغل پرداخته است. جامعۀ آماری این پیمایش، زنان و مردان متأهل شهر تهران است و به شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای هزار و 736 نمونه از 50 حوزۀ شهر تهران انتخاب شد و در تجزیۀ تحلیل نهایی به کار گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان میدهد: نشاط زناشویی در مردان خانوادههای هردو شاغل بیش از مردان خانوادههای تکشاغل است. درآمد و منزلت شغلی بالا در مردان خانوادههای تکشاغل با کاهش نشاط زناشویی و در زنان خانوادههای تکشاغل افزایش درآمد با افزایش نشاط زناشویی در ایشان همراه است. همبستگی نشاط زناشویی و گرایش به طلاق در زنان خانوادههای هردو شاغل بیش از زنان خانوادههای تکشاغل و در مردان خانوادههای تکشاغل بیش از مردان خانوادههای هردو شاغل است. هزینهکرد مالی اشتراکی در خانوادههای هردو شاغل بیش از خانوادههای تکشاغل و تضاد میان کار و خانواده در آن‌ها کمتر است. بهطورکلی، میتوان گفت یافتههایی که نشان دهد اشتغال زنان پایداری خانواده را تضعیف می‌کند مشاهده نشد، اما اشتغال زنان منابعی را برایشان فراهم می‌کند که از آن میتوانند در انحلال زندگی زناشویی ناخوشایند استفاده کنند. با توجه به اینکه نشاط زناشویی و گرایش به طلاق از شرایط شغلی متأثر است، به‌کارگیری سیاستهای مناسب اشتغال میتواند در پایداری خانواده کمککننده باشد. یافتههای تحقیق تأییدکنندۀ تئوریهای مبادله، فرصت اقتصادی و اقتصاد خانۀ جدید است.
بتول عرب نرمی
چکیده
این مقاله فضای گفتمانیِ فعالیت بدنی زنان را به منظور پاسخ به سؤالی اساسی بررسی می‌کند؛ چرا اغلب زنان با تداوم فعالیت بدنی مشکل دارند و موفق نمی‌شوند به‌طور دائمی از یک برنامۀ تمرینی سبک، منظم و طولانی‌مدت استفاده کنند؟ تحلیل حاضر با استفاده از توصیف مفاهیم به‌کار‌رفته در نظریۀ گفتمان لاکلو و موف (1992) انجام شده است. در فضای فعالیت ...
بیشتر
این مقاله فضای گفتمانیِ فعالیت بدنی زنان را به منظور پاسخ به سؤالی اساسی بررسی می‌کند؛ چرا اغلب زنان با تداوم فعالیت بدنی مشکل دارند و موفق نمی‌شوند به‌طور دائمی از یک برنامۀ تمرینی سبک، منظم و طولانی‌مدت استفاده کنند؟ تحلیل حاضر با استفاده از توصیف مفاهیم به‌کار‌رفته در نظریۀ گفتمان لاکلو و موف (1992) انجام شده است. در فضای فعالیت بدنی زنان، دو گفتمان ترس از چاقی و گفتمان سلامتجویی به‌منزلۀ گفتمان بزرگ و کوچک شناسایی شده است. دستاورد این مقاله تبیین این فرضیه است که آنچه اهداف بلندمدت و حضور منظم در فعالیت بدنی را رقم میزند مرتبط با اهدافی است که گفتمان سلامتجویی و مسئولیت فردی نسبت به رفتارهای سلامت ایجاد می‌کند و برنامههای مشارکتی نامنظم نیز مرتبط با اولویتها و اهدافی است که گفتمان ترس از چاقی تعریف می‌کند. همچنین، شناسایی و دستهبندی مقولات مرتبط با هریک از اهداف فیزیکی، روانی و اجتماعی در این دو گفتمان نشان میدهد به دلیل غلبه و برتری گفتمان چاقی این اهداف، معنا و هویت خود را از گفتمان چاقی دریافت میکنند. برنامهریزیهای آیندۀ فعالیت بدنی برای زنان باید با در نظر گرفتن گفتمانهای غالب در این فضا تدوین شود.
فاطمه ترابی؛ سجاد مسگر زاده
چکیده
گسترش بیکاری و افزایش وقوع طلاق از مصادیق جامعة مخاطره‌آمیزند که میتوانند تصمیمات زنان و مردان را دربارۀ تشکیل خانواده تحت‌تأثیر قرار دهند. مطالعة حاضر با هدف بررسی رابطة بین شاخصهای جامعة مخاطره‌آمیز با میانگین سن زنان و مردان در نخستین ازدواج و با استفاده از داده‌های سرشماری 1390 در سطح شهرستان انجام شده است. نتایج تحقیق ...
بیشتر
گسترش بیکاری و افزایش وقوع طلاق از مصادیق جامعة مخاطره‌آمیزند که میتوانند تصمیمات زنان و مردان را دربارۀ تشکیل خانواده تحت‌تأثیر قرار دهند. مطالعة حاضر با هدف بررسی رابطة بین شاخصهای جامعة مخاطره‌آمیز با میانگین سن زنان و مردان در نخستین ازدواج و با استفاده از داده‌های سرشماری 1390 در سطح شهرستان انجام شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که این شاخصها نسبت در‌خور توجهی از تفاوتهای شهرستانی موجود در سن ازدواج را تبیین می‌کند (51درصد از واریانس میانگین سن مردان و 38درصد از واریانس میانگین سن زنان در نخستین ازدواج). بهطورخاص، شاخصهای اقتصادی (متغیرهای میزان بیکاری و میزان بیکاری بین افراد دارای تحصیلات عالیه) با میانگین سن زنان و مردان در نخستین ازدواج بیشترین رابطة مستقیم را دارند. درصد مردان طلاقگرفته از دیگر متغیرهایی است که با میانگین سن هر دو جنس در نخستین ازدواج رابطة مستقیم دارد. براساس این یافتهها، میتوان انتظار داشت اقدامات مؤثر در اشتغالزایی و افزایش پایداری ازدواج، از طریق کاهش مخاطرهآمیزی جامعه، ازدواج و تشکیل خانواده را در کشور تسهیل کند.
مطالعات زنان
علی یعقوبی؛ هانیه مقدس یزدی
چکیده
مفهوم زنانگی بهمثابۀ سازهای اجتماعی است که در زمانهای مختلف مدلولهای متعددی داشته است. هدف این مقاله سنخ‌شناسی دختران دانشجو در دانشگاه گیلان است. در مطالعۀ مزبور، با تکیه بر روشهای کیفی و نمونهگیری هدفمند از مصاحبههای نیمهسازمانیافته فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شد. برای این منظور، با 30 نفر مصاحبه ...
بیشتر
مفهوم زنانگی بهمثابۀ سازهای اجتماعی است که در زمانهای مختلف مدلولهای متعددی داشته است. هدف این مقاله سنخ‌شناسی دختران دانشجو در دانشگاه گیلان است. در مطالعۀ مزبور، با تکیه بر روشهای کیفی و نمونهگیری هدفمند از مصاحبههای نیمهسازمانیافته فردی و گروهی (گروه متمرکز) استفاده شد. برای این منظور، با 30 نفر مصاحبه شد. سپس مصاحبهها به شیوۀ تحلیل مضمون بررسی شدند. براساس گفتوگوهای بهدستآمده، زنان به سه سنخ سازشی، تلفیقی و مقاوم تقسیم شدند که تداعیکنندۀ نظریۀ کانل در سه گونۀ زنانگی سازگار، ترکیبی و مقاوم است. برمبنای یافتههای تحقیق، هستۀ اصلی دلایل تغییرات زنانگی افزایش مصرف رسانهای و شبکههای اجتماعی است.
روانشناسی
علی محمد ناعمی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تاب‌آوری، سخترویی و رضایت از زندگی با تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر دبیرستانی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل هزار و 578 نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانهای سبزوار در سال تحصیلی 1393 بود که تعداد 311 نفر از طریق روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تاب‌آوری، سخترویی و رضایت از زندگی با تصویر بدنی دانش‌آموزان دختر دبیرستانی سبزوار انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی‌ـ همبستگی بود. جامعة آماری پژوهش شامل هزار و 578 نفر از دانش‌آموزان دختر دبیرستانهای سبزوار در سال تحصیلی 1393 بود که تعداد 311 نفر از طریق روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامههای استاندارد تاب‌آوری کونور و دیویدسون، سخترویی کوباسا، رضایت از زندگی داینر و تصویر بدن فیشر استفاده شد. داده‌های گردآوریشده با استفاده از نرمافزار SPSS18 و روشهای آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. یافتههای پژوهش نشان داد که بین میزان تاب‌آوری، سخترویی و رضایت از زندگی با تصویر بدنی رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، متغیرهای مذکور توانستند حدود 25درصد واریانس تصویر بدن را تبیین کنند. براساس نتایج حاصل از پژوهش میتوان با افزایش میزان تاب‌آوری، سخترویی و رضایت از زندگی، نارضایتی از تصویر بدن دانش‌آموزان دختر را کاهش داد و سلامت روان و بهزیستی آنان را بهبود بخشید.
