نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

2 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان

چکیده

اعتیاد یکی از مسائل اجتماعی برجسته در ایران است که اغلب مسئله‏ای مردانه تلقی می‌شود. اما واقعیت این است که زنان نیز با این پدیده درگیرند. آنچه در حال حاضر با آن مواجهیم گرایش به سوء مصرف موادمخدر صنعتی در میان زنان است. با توجه به نقصان کارهای پژوهشی و به‌خصوص کارهای کیفی در این حوزه، پژوهش حاضر به بررسی شرایط (علّی، مداخله‏گر، زمینه‏ای) و استراتژی‏های مصرف شیشه از سوی زنان معتاد به شیشه در شهر کرمان پرداخته است. از آنجا که کشف و فهم مسئلۀ اعتیاد به شیشه میان زنان یکی از پدیده‏های حساس است که به برقراری تعامل و گفت‌وگو نیاز دارد، از روش‌شناسی کیفی گراندد تئوری به‌منزلة رویکرد پژوهش استفاده شد. تعداد 12 زن معتاد به‌عنوان مشارکت‌کننده در این پژوهش با روش نمونه‏گیری هدفمند و معیار اشباع نظری انتخاب شدند و تجربة زیستۀ آن‌ها بررسی شد. برای جمع‏آوری داده‌ها از مصاحبۀ عمیق استفاده شد. به‌طور‌کلی، کدگذاری داده‏ها به خلق 13 مقوله و ‏18 زیرمقوله منجر شد که بیانگر شرایط و استراتژی‌های مصرف شیشه است. برخی از آن‏ها عبارت‌اند از: تنش‏های زندگی فردی، باورهای تسهیل‌گر مصرف شیشه، سکس و مصرف شیشه، یادگیری مصرف شیشه و استراتژی‏های تأمین هزینۀ مواد. در‌نهایت، مقولات حاصله در قالب مدل شرایط و استراتژی‏های مصرف شیشه ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Conditions and strategies of crystal (Methamphetamine) consumption among addicted women (Case study: Kerman City)

نویسندگان [English]

  • Dariush Boostani 1
  • Elham Karamizadeh 2

1 Associate Professor of Sociology, Department of Social Sciences. Faculty of Literature and Humanity, Shahid Bahonar University of Kerman

2 MA in sociology, Islamic Azad University, Kerman

چکیده [English]

Addiction is one of the important social problems in Iran, and is considered a masculine problem. Nevertheless, women are also facing this phenomenon. Now we are witness to the tendency of women to industrial drug misuse. Since few studies have been conducted in this regard, especially qualitative studies, this article aims to study the conditions (causal, intervening, and contextual conditions) and strategies of crystal (Methamphetamine) consumption by addicted women in the City of Kerman. Given that discovery and understanding of addiction to crystal among women is a sensitive phenomenon that requires interaction and dialogue, Grounded Theory methodology was used as the research approach. 12 addicted women were selected as the participants, following qualitative purposive sampling and theoretical saturation criterion and their life experiences were analyzed. In-depth open ended interview was used to collect data. Generally, data coding culminated in 13 categories and 18 subcategories which indicate conditions and strategies of crystal consumption, including: life tensions, facilitator beliefs of consumption, sex and crystal (Methamphetamine) consumption, knowledge of using crystal, strategies of providing drug's cost, etc. Finally, extracted categories were presented in a model of conditions and strategies of crystal consumption. Generally, participants encountered several challenges during the process of crystal misuse. Different conditions led them to misuse. They adopted various and dangerous strategies to obtain crystal. These strategies ranged from borrowing money to sexual exploitation and beggary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • methamphetamine
  • Addiction
  • Women
  • strategies
  • Conditions
[1] احسان‌پور، سید رضا؛ رضایی، راحله؛ براشتی، یدالله (1389). «طبقه‌بندی نوین مواد مخدر در پرتو مطالعۀ تطبیقی»، فصل‌نامۀ حقوق پزشکی، س4، ش14، ص87ـ99.
[2] اخترمحققی، مهدی (1385). جامعه‌شناسی اعتیاد، تهران: مؤلف.
[3] اختیاری، حامد؛ علم مهرجوری، زهرا؛ حسنی ابهریان، پیمان و دیگران (1389). «بررسی و ارزیابی واژه‌های القاکنندۀ ولع مصرف در سوءمصرف‌کنندگان متامفتامین فارسی‌زبان»، فصل‌نامۀ تازه‌های علوم‌شناختی، دورۀ12، ش 2، ص 69ـ82.
[4] ایمان، محمدتقی (1391). روش‌شناسی تحقیقات کیفی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
[5] برجاس، فرحناز؛ گواری، فاطمه و دیگران (1390). «بررسی نظرات معتادان بستری در مراکز ترک اعتیاد شهر کرمان در مورد عوامل مرتبط در گرایش به استفاده از مواد مخدر در سال‌های 1386ـ1387»، فصل‌نامۀ تحقیقات علوم رفتاری، دورۀ9، ش 4، ص 279ـ286.
[6] خادمیان، طلیعه؛ قناعتیان، زهرا (1387). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر اعتیاد زنان معتاد به مواد مخدر مراکز بازپروری و کاهش آسیب زنان شهر تهران (مراکز تولد دوباره، خانۀ خورشید)»، پژوهش‌نامۀ علوم اجتماعی، س2، ش4، ص 59ـ86.
[7] دانش، پروانه؛ ملکی، امیر؛ نیازی، زهره (1392). «نظریۀ زمینه‏ای دربارۀ علل اعتیاد زنان معتاد زندانی در زندان مرکزی اصفهان»، فصل‌نامۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی‌ـ فرهنگی، دورۀ 1، ش 4، ص 125ـ145.
[8] سهامی، سوسن؛ خضری، زهرا (1392). «مدل مفهومی چگونگی سوء مصرف شیشه»، مجلۀ روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، س 4، ش 14، ص107 ـ125.
[9] سیام، شهره (1385). «بررسی شیوع مصرف مواد اعتیاد‌آور بین دانشجویان پسر دانشگاه‌های مختلف شهر رشت در سال 1384»، مجلۀ تحقیقات علوم پزشکی زاهدان (طبیب شرق)، دورۀ 8، ش4، ص279ـ285.
[10] صدیق سروستانی، رحمت‌الله (1386). جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، تهران: سمت.
[11] قاسمی‌روشن، ابراهیم (1382). «از اعتیاد زنان تا نابسامانی خانواده»، نشریۀ مطالعات راهبردی زنان، ش 22، ص 130ـ151.
[12] فروتنی، محمد‌رضا؛ رضاییان، محسن (1384). «شناخت و سوء مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان شهرستان لارستان»، نشریۀ پرستاری ایران، دورۀ 18، ش 43، ص 21ـ30.
[13] گروسی، سعیده؛ محمدی دولت‌آبادی، خدیجه (1390). «تبیین تجربۀ زیستۀ زنان وابسته به مواد مخدر از پدیدۀ اعتیاد»، فصل‌نامۀ علمی و پژوهشی جامعه‌شناسی زنان، س 2، ش اول، ص 55ـ74.
[14] گودرزی، محمد‌علی؛ زرنقاش، مریم؛ زرنقاش، مینا (1383). «برداشت افراد سوء مصرف‌کنندۀ مواد از الگوهای انضباطی والدین»، مجلۀ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، دورۀ 10، ش 3، ص 241ـ249.
[15] گیدنز، آنتونی (1374). جامعه‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی.
[16] ممتاز، فریده (1381). انحرافات اجتماعی، نظریه و دیدگاه‌ها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
[17] موسوی، سید غفور؛ روح‌افزا، حمید‌رضا؛ صادقی، معصومه (1382). «ارتباط استعمال سیگار و سایر مواد مخدر در دانش‌آموزان و دانشجویان با والدین آن‌ها»، مجلۀ پژوهش در علوم پزشکی، دورۀ 8، ش 3، ص 57ـ59.
[18] مولوی، پرویز؛ رسول‌زاده، بهروز (1383). «مطالعۀ عوامل مؤثر بر تمایل جوانان به سوء مصرف مواد مخدر»، فصل‌نامۀ اصول بهداشت روانی، س6، ش21، ص49ـ55.
[19] Choquet, M. , Hassler, C. , Morin, D. , Falissard, B. , & Chau, N. (2008). "Perceived parenting styles and tobacco, alcohol and cannabis use among French adolescents: Gender and family structure differentials". Alcohol and Alcoholism, 43(1), PP 73-80.
[20] Clausen, S. E. (1996). "Parenting styles and adolescent drug use behaviours". Childhood3(3), 403-414.
[21] Corbin, J, &Strauss, A (1998). Basics of qualitative research. London: sage publicatious.
[22] Corbin, J. , &Strauss, A (2008). Basics of qualitative research. Third Edition, London: sage publicatious.
[23] Creswell, J. W (1994). Research design. London: sage.
[24] Glaser, B, G. &A. L. Strauss (1967). The discovery of grounded theory, Sterategies for Qualitative Research. London: Weidenfeild and Nicolson.
[25] Haight, Wondy and Janet d. carter-black, Kathrynsheridan (2009). "Mothers experience of methamphetamine addiction: a case–based analysis of rural, midwestern women". Journal children and yduth services review 71-77.
[26] HmamotoDT, Rhodus NL (2009). "Methamphetamine abuse and dentisty". Oral disease Journal; 15:PP 27-37.
[27] Moliter,Fred. Steven,R. Truax,Phd. Juan,D. Ruiz,Md, Mph. Richard,K. Sun,Md,Mph(1998). "Association of methamphetamine use during sex with risky sexual behavior and HIV infection among Non-injection drug users". Department of Healt services California, West J Med; 168: PP 93-97.
[28] Montgomery, C. , Montgomery, C. , Fisk, J. E. , Montgomery, C. , Fisk, J. E. , Craig, L. , & Craig, L. (2008). "The effects of perceived parenting style on the propensity for illicit drug use: the importance of parental warmth and control". Drug and alcohol review, 27(6), PP 640-649.
[29] Ojeda, Vd. Robertson, Am. Hihher, Sp. Lozada, R. Cornelius, W. Lawrence, A. etal (2011). "A qualitative view of drug use behaviors of Mexian male injection drug users deported from United States". Journal of urban health, 88: PP 9508-14
[30] Patton, M. Q (1994). How to use Qualitative methods in evaluation. London: Sage.
[31] Pavarin, RM (2006). "Substance use and related problems: study on the abuse of recreational and not recreational drugs in northern Italy". Annali. Dell, Istitud. superior, disanita; 42: PP 477-84.
[32] Tanibuchi Y. , ShimagamiM, FukamiG, SekineY, LyoM, Hashimoto K (2010). "Acase of methamphetamine use disorder treated with theantibiotic drug minocycline". General hospital psychiatry; 32: PP 559-565.
[33] Winslow Bt,VoorheesKl,PehlKa(2007). "Methamphetamineabuse". Swedish Medical Center family Residency, Littleton, Colorado; 76(8): PP 1169-1174.