بررسی مفهوم‌سازی فرهنگی ازدواج و فرزندآوری در میان زنان شهر تهران: با رویکرد جامعه شناسی زبانی-شناختی

نرسسیانس, امیلیا; فیاض, ابراهیم; اردبیلی, لیلا

doi:10.22059/jwdp.2018.247109.1007322

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه مردم‏ شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

² دانشجوی دکتری مردم ‏شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران

https://doi.org/10.22059/jwdp.2018.247109.1007322

چکیده

تحقیقات اخیر در حوزة علوم‏شناختی دربارة استعارۀ مفهومی نشان داده‏اند که استعاره صرفاً یک پدیدة زبانی نیست، بلکه اساساً فرایندی مفهومی‏ـ تجربی است که جهان ذهنی ما را ساخت‌مند می‏کند و ابزاری است که منعکس‏کنندة منشأ ساختارهای شناختی تفکر انسان است. پژوهش حاضر بر آن است با بررسی مفهوم‏سازی‏های استعاری ازدواج و فرزند،که در کاربردهای زبان فارسی روزمره به‏وفور دیده می‏شوند، نشان دهد که چگونه بررسی استعاره‏های مفهومی در چارچوب زبان‏شناسی اجتماعی‏ـ شناختی می‏تواند ما را در درک بهتر بازنمایی‏های جمعی و شناخت فرهنگی ازدواج و فرزندآوری یاری رساند. برای رسیدن به این هدف، پژوهش حاضر با استفاده از راهبرد قوم‏نگاری و فن مصاحبه‏‏های نیمه‏ساخت‏یافته از زنان متأهل دارای فرزند، بین سنین 50 تا 70 سالِ ساکن شهر تهران، استعاره‏های رایج در مفهوم‏سازی ازدواج و فرزند را به‏دست آورده و در ادامه با تکیه بر نظریة استعاره‏های مفهومی، آن‌ها را مورد تحلیل کیفی قرار داده است. نتایج نشان می‏دهند که استعاره‏های به‏دست‏آمده در بررسی بازنمایی جمعی و شناخت فرهنگی مفهوم ازدواج و فرزند معنادارند و به ما کمک می‏کنند به درک عمیقی از فهم فرهنگی این مفاهیم در جامعه دست یابیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات زنان

عنوان مقاله [English]

Study of Cultural Conceptualization of Marriage and Childbearing among Women in Tehran: with a Cognitive Sociolinguistics Approach

نویسندگان [English]

Emilia Nersessians ¹
Ebrahim Fayaz ¹
Leila Ardebili ²

¹ Associate Professor of Social Anthropology, social science, University of Tehran, Tehran, Iran

² PhD student of Social Anthropology, social science, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Recent studies in the field of cognitive science on conceptual metaphor indicated that metaphor is not merely a linguistic phenomenon but it is essentially a conceptual-experimental process that constructs our mental world and is a means that reflects the origin of the cognitive structures of human thought. By examining the metaphorical conceptualization of marriage and childbearing widely used in Persian everyday language, the present study seeks to demonstrate how the study of conceptual metaphors, within the framework of sociolinguistics, can help us get a better understanding of collective representations and cultural cognition. To achieve this goal, the present study is to utilize ethnographic strategy and semi-structured interview from twenty married women between the ages of 50-70 in Tehran, has gained some common metaphors in the conceptualization of marriage and childbearing. Subsequently, based on the premises of Conceptual Metaphor Theory, these metaphors are analyzed qualitatively. The results show that such conceptual mappings bear theoretical significance for the study of metaphor in identifying collective representation and cultural cognition and help us to get a deeper understanding of cultural understanding of the concepts in a community.

کلیدواژه‌ها [English]

cognitive science
conceptual metaphor
Sociolinguistics
TEHRAN

مراجع

[1] اسحاقی، محمد و همکاران (1393). «چالش‏های فرزندآوری زنان شاغل در یک مطالعة کیفی». فصل‌نامة زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، دورة 12، ش 1، ص 111ـ134.

[2] بانکی‏پور فرد، امیرحسین و دیگران (1390). «درآمدی بر آمار ازدواج جوانان در ایران»، مجلة معرفت در دانشگاه آزاد اسلامی، س 15، ش 3، ص 26ـ47.

[3] جهانگیری، جهانگیر و همکاران (1393). «برساخت فهم زنان تک فرزند از چالش‌های فرزندآوری (مشارکت‌کنندگان: زنان تک‌فرزند شهر اهواز)»، توسعة اجتماعی، دورة 9، ش 1، ص 85ـ110.

[4] حسینی، حاتم؛ مهرگان‏فر، مریم ‏‏(1393). «تحلیل کیفی کنش فرزندآوری زوج‏های عرب شهر اهواز»، پایان‏‏نامة کارشناسی ارشد جامعه‏شناسی، دانشگاه بوعلی سینا.

[5] کاظمی‌پور، شهلا (1384). «تحول سن ازدواج در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن»، پژوهش زنان، ش 3.

[6] Dickel Dunn, C. (2004). “Cultural Models and Metaphors for Marriage: An Analysis of Discourse at Japanese Wedding Receptions”. Ethos, 32: PP 348–373.

[7] Frank, R. M. (2008). “Introduction: Sociocultural Situatedness”. In R. M. Frank, R. Dirven, T. Ziemke & E. Bernárdez (Ed.), Body, Language and Mind, vol. 2: Sociocultural Situatedness (PP 1‌ـ 18). Berlin: De Gruyter Mouton.

[8] Gallagher, S. (2005) How the Body Shapes the Mind, Oxford and New York: Oxford University Press.

[9] Gannon, M. J. (2011). “Cultural Metaphors: Their Use in Management Practice as a Method for Understadning Cultures”. In Online Readings in Psychology and Culture, 7(1), (Ed.). International Association for Cross‌ـ Cultural Psychology. http://dx.doi.org/10.9707/2307‌ـ 0919.1065.

[10] Geeraerts, D. (2006). “Introduction, a Rough Guide to Cognitive Linguistics”. In Dirk Geerarts (ed.). Cognitive Linguistics: Basic Reading (pp. 1–28). New York: Mouton de Gruyter. PP 27‌ـ 28.

[11] Goodenough, W. H. (1957). “Cultural Anthropology and Linguistics”. Chapter in Garvin, P. (Ed.). Report of the Seventh Annual Round Table on Linguistics and Language Study. Georgetown University Monograph Series on Language and Linguistics, 9. Washington, DC: Georgetown University. PP 67‌ـ 70.

[12] Kahan, D. (2012). “Cultural Cognition as a Conception of the Cultural Theory of Risk”. In S.Roeser, R. Hillerbrand, P. Sandin & M. Peterson (Ed.), Handbook of Risk Theory: Epistemology, Decision Theory, Ethics, and Social Implications of Risk (PP 725‌ـ 760). New York: Springer.

[13] Kövecses, Z. (2006). Language, Mind, and Culture: A Practical Introduction. Oxford: Oxford University Press. PP 105, 125.

[14] Lakoff, G. (2006). “Conceptual Metaphor: The Contemporary Theory of Metaphor”. In: Cognitive Linguistics: Basic Readings, (ed.). D. Geeraerts. Berlin: Walter de Gruyter: PP 185–238.

[15] Lakoff, G., & Johnson, M. (2003 ]1980[). Metaphors We Live By. Chicago: Chicago University Press. PP 3, 25.

[16] Lederach, J.P. (1995). Preparing for Peace: Conflict Transformation across Cultures. Syracuse, NY: Syracuse University Press. Pp. 9‌ـ 10.

[17] Quinn, N. (1991). “The Cultural Basis of Metaphor”. In: Beyond Metaphor: The Theory of Tropes in Anthropology, (ed.). J. W. Fernandez. Stanford: Stanford University Press. PP 56–93.

[18] Quinn, N. (1996). “Culture and Contradiction: The Case of Americans Reasoning about Marriage”. Ethos, 24: PP 391–425.

[19] Van der Linden, S. (2016). “A Conceptual Critique of the Cultural Cognition Thesis”. Science Communication, 38(1): PP 128‌ـ 138.

[20] Su, Lily I‌ـ wen. (2001). “What Can Culture Tell Us About Conceptualization and Culture?” Proceedings of the Symposium on Selected NSC Projects on General Linguistics 1998( 2000).National Taiwan University. 2001/6/9/10.

[21] Yu, N. (2009). The Chinese HEART in a Cognitive Perspective: Culture, Body, and Language (Applications of Cognitive Linguistics, vol. 12). Berlin and New York: Mouton de Gruyter. PP 10‌ـ 14.

بررسی مفهوم‌سازی فرهنگی ازدواج و فرزندآوری در میان زنان شهر تهران: با رویکرد جامعه شناسی زبانی-شناختی

مراجع

مراجع

دوره 16، شماره 3مهر 1397صفحه 359-377

دوره 16، شماره 3
مهر 1397
صفحه 359-377