زن در توسعه و سیاست

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

تماس با ما

اخبار و اعلانات

راهنمای تنظیم مقاله

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

فرم ها و فایل های ضروری نشریه

دلالت‏ های معنایی مصرف قلیان بین زنان بلوچ (مطالعه‌ای کیفی در روستای دامن شهرستان ایرانشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری مردم شناسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مردم‏ شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

3 دانشیار گروه مردم‏ شناسی دانشگاه تهران

چکیده

برخلاف بسیاری از پژوهش‏های گذشته، که بیشتر با الهام از نوعی گفتمان‏ پزشکی و آسیب‏شناختی به دنبال بررسی پیامدهای مصرف قلیان و مواد دخانی بر سلامت مصرف‏کنندگان بوده‏اند، هدف پژوهش حاضر فهم دلالت‏های معنایی چنین امری بین زنان بلوچ ساکن در روستای دامن شهرستان ایرانشهر است. با توجه به مسئله‌محوری پژوهش و مهم‏ترین هدفی که اشاره شد، در بعد روش‏شناختی از نوعی رویکرد کیفی متناسب با کار انسان‏شناختی، یعنی «مردم‏نگاری»، بهره برده‏ایم. درنهایت، یافته‏ها نشان می‏دهند که تمایل به مصرف قلیان در جامعة مطالعه‌شده صرفاً تمایلی فردی و آنی نیست و عملی ضد اجتماعی و ناهنجار به‏شمار نمی‏آید. به‏عکس، این عمل را باید در امتداد بسترهای فرهنگیِ ویژه‏ای دید که دلالت‏های معنایی خاصی را نیز به دنبال دارد. این موضوع به دنبال ارائة شش مقولة محوری مورد بحث قرار گرفته است: 1. مصرف قلیان و تداوم سنت‏ها؛ 2. مصرف قلیان، تأیید و هویت‏یابی اجتماعی؛ 3. مصرف قلیان، رهایی از تنش و عاملیت زنانه؛ 4. مصرف قلیان و اوقات فراغت؛ 5. مصرف قلیان و درمان بیماری؛ 6. مصرف قلیان، تقویت و تداوم انسجام گروه.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Semantic implications of hookah using among Baloch women (A qualitative study in Damen village of Iranshahr city)

نویسندگان [English]

  • Behrouz Roustakhiz 1
  • Atiyeh Azarshab 2
  • Emilia Nercissians 3

1 PhD in Anthropology, Fculty of Social Sciences, University of Tehran; Tehran, Iran

2 PhD Candidate of Anthropology, Islamic Azad University, Central Tehran Branch; Tehran, Iran

3 Associate Professor of Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran; Tehran, Iran

چکیده [English]

Unlike many previous studies that have been inspired by some kind of medical and pathological discourse to investigate the consequences of hookah and tobacco use on consumer’s health, the purpose of the present study is to understand the semantic implications of this phenomenon Among Baloch women residing in Damen village of Iranshahr city. In view of the main issue of the research and the most important goal outlined, in the methodological dimension we have also adopted a qualitative approach appropriate to anthropological work, namely “ethnography”. Finally, the findings show that the tendency to use hookah among the study population is not merely an individual tendency and it’s not anti-social and abnormal. Rather, it must be seen along special cultural contexts that have unique semantic implications. This topic is discussed in the following six categories: 1) Hookah using and continuation of traditions; 2) Hookah consumption, affirmation and social identification; 3) Hookah using, redemption of tension and woman’s agency; 4) Hookah using and leisure; 5) Hookah using and treatment of disease; 6) Hookah using, strengthening and maintaining of group cohesion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Baloch women
  • Hookah using
  • Identification
  • Woman’s agency
مراجع
[1] آشتیانی، جلال‏الدین (1376). عرفان، تهران: شرکت سهامی انتشار.
[2] بلیکی، نورمن (1392). طراحی پژوهش‏های اجتماعی، ترجمة حسن چاوشیان، تهران: نی.
[3] ترقی‌جاه، صدیقه؛ حمدیه، مصطفی؛ یعقوبی، نرگس (1389). «عوامل پیش‌بینی‌کنندة مصرف سیگار و قلیان در دانشجویان دانشگاه‏های دولتی»، مجلة پژوهش در پزشکی، س34، ش 4، ص 249ـ256.
[4] جهان‏پور، فائزه؛ واحد‌پرست، حکیمه؛ روانی‏پور، مریم؛ عضدی، مریم (1393). «علل گرایش به مصرف قلیان در نوجوانان و جوانان: یک مطالعة کیفی»، مجلة تحقیقات کیفی در علوم سلامت، س3، ش 4، ص340ـ348.
[5] دهداری، طاهره؛ جعفری، علی‌رضا؛ جوینی، حمید (1395). «بررسی دیدگاه‏های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد عوامل مؤثر بر مصرف قلیان»، مجلة علوم پزشکی رازی، س 19، ش 95، ص 17ـ24.
[6] سعید فیروزآبادی، ملیحه؛ طهماسبی، رحیم؛ نوروزی، آزیتا (1394). «بررسی وضعیت وابستگی به نیکوتین و برخی از عوامل مرتبط با آن در زنان مصرف‏کنندة قلیان شهر بوشهر سال 1392ـ1393»، دوماهنامة طبّ جنوب، س18، ش 4، ص 761ـ772.
[7] سمسار، محمدحسن (1342). «نظری به پیدایش قلیان و چپق در ایران»، هنر و مردم، س 2، ش 17، ص 14ـ25.
[8] سهراب‏زاده، مهران؛ پرنیان، لیلا (1394). «مطالعۀ کیفی مصرف قلیان بین دختران و زنان جوان شهر شیراز». مجلة زن در توسعه و سیاست، س 13، ش 2، ص 193ـ224.
[9] فکوهی، ناصر (1386). تاریخ اندیشه و نظریه‏های انسان‏شناسی، تهران: نی.
[10] کاستاندا، کارلوس (1374). تعلیمات دون‌خوان، ترجمة حسین نیر، تهران: فردوس.
[11] محمدخانی، شهرام؛ رضایی جمالویی، حسن (1395). «رابطة مصرف سیگار و قلیان با عوامل فردی، خانوادگی و اجتماعی نوجوانان»، مجلةدانشگاه علوم پزشکی سبزوار، س 22، ش 2، ص 262ـ280.
[12] مور، جری‌دی (1389). زندگی و اندیشة بزرگان انسان‏شناسی، ترجمة هاشم آقابیگ‌پوری و جعفر احمدی، تهران: جامعه‏شناسان.
[13] مؤمنان، امیرعباس؛ سربندی زابلی، فاطمه؛ اعتمادی، آرش؛ عزیزی، فریدون (1386). «الگوی مصرف قلیان بین نوجوانان دانش‌آموز: مطالعة مقطعی در منطقة ۱۳ شهر تهران»، مجلة پایش، س 6، ش 2، ص 135ـ144.
[14] نیکوبخت، ناصر؛ قاسم‏زاده، سیدعلی (1388). «روش‏های خلسگی شمنیسم در برخی از فرقه‏های تصوف»، مطالعات عرفانی، س 9، ص185ـ216.
[15] Agaku, IT, et al (2013). ‘Use of conventional and novel smokeless tobacco products among US adolescents’, Pediatrics, 132 (3): PP 578–586.
[16] Akl, E A, et al (2015). ‘The allure of the waterpipe: a narrative review of factors affecting the epidemic rise in waterpipe smoking among young persons globally’, Tobacco Control / Published Online First: 24 January 2015.
[17] Arıcıgil, M. & Arbag, H. (2018). ‘Hookah Smoking Impairs Nasal Mucociliary Clearance’, Tobacco Induced Diseases, 16 (6): PP 1-6.
[18] Baheiraei, A., et al (2015). ‘Factors that Contribute in the First Hookah Smoking Trial by Women: A Qualitative Study from Iran’, Iran J Public Health, 44 (1): PP 100-110.
[19] Bombard, JM.; Rock, VJ; Pederson, LL & Asman, KJ. (2008). ‘Monitoring polytobacco use among adolescents: do cigarette smokers use other forms of tobacco?’, Nicotine Tob Res, 10 (11): PP 1581-9.
[20] Bourdieu, P. (1977). Outline of a Theory of Practice (Richard Nice, trans). New York: Cambridge University Press.
[21] Bourdieu, P. (1985). ‘The Genesis of the Concepts of Habitus and Field’, Sociocriticism, 2 (2): PP 11–24.
[22] Bourdieu, P. (2000). Pascalian Meditation. (Richard Nice, trans). Stanford, Calif: Stanford University Press.
[23] Brix, J. (2006). Encyclopedia of Anthropology (V. 2). CA: Sage Publications.
[24] Braun, V. & Clarke, V. (2006). ‘Using thematic analysis in psychology’, Qualitative Research in Psychology 3 (2): PP 77- 101.
[25] Daou, KN, Bou-Orm, IR & Adib, SM. (2018). ‘Factors associated with waterpipe tobacco smoking among Lebanese women’, Women and Health, 14: PP 1-11.
[26] Delbarre, AS & Aghi, MB. (2013). ‘A Comparative Study of Perceptions on Tobacco in Vulnerable Populations between India and France’, Global Health Promotion, 20 (4): PP 82–89.
[27] Fernandez, J. (1982). Bwiti: An Ethnography of the Religious Imagination in Africa, Princeton: Princeton University Press.
[28] Fernandez, J. (1986). Persuasions and Performances: The Play of Tropes in Culture. Bloomington: Indiana University Press.
[29] Foucault, M. (1992). Le Pouvoir, Comment S’exerce-til. Paris: Larousse.
[30] Gilpin, EA & Pierce, JP. (2003). ‘Concurrent use of tobacco products by California adolescents’, Prev Med. 36 (5): PP 575–84.
[31] Guidry, JPD; Haddad, LG; Jin, Y & Zhang, Y. (2017). ‘Hookah, Shisha, Narghile: The Portrayal of Waterpipe Smoking on Instagram’, Journal of Healthcare Communications. 2 (3): P 34.
[32] Hadidi, KA & Mohammed, FI. (2004). ‘Nicotine content in tobacco used in hubble-bubble smoking’, Saudi Medical Journal. 25: PP 912-917.
[33] Health Indicators in Islamic Republic of Iran. Accessed: June 16, 2012, at: http://pr.shmu.ac.ir/ data/profinfo/7/emamian/files/3718.pdf. (Persion).
[34] Jones, D. (1980). ‘Gossip: Notes on women's oral Culture’, Women's Studies International Quarterly, 3 (2-3): PP 193-198.
[35] Inda, JX. (2005). Analytics of the Modern: An Introduction. In Anthropologies of Modernity. Edited by: Jonathan Xavier Inda. Malden: Blackwell.
[36] Kandela, P. (2000). ‘Narghile smoking keeps Arabs in wonderland’, Lancet. 30 (365): 1175.
[37] Malinowski, B. (1944). A Scientific Theory of Culture and Other Essays. Chapel Hill: University of North Carolina Press.
[38] Mauss, M. (1967). The Gift: Forms and Functions of Exchange in Archaic Societies. New York: Norton.
[39] Maziak, W, et al (2014). ‘The Global Epidemiology of Waterpipe Smoking’, Tob Control. 0: 1–10.
[40] Nakkash, R & Khalil J. (2010). ‘Health warning labelling practices on narghile (shisha, hookah) waterpipe tobacco products and related accessories’, Tob Control. 19: PP 235-239.
[41] Nasim, A, et al (2012).‘Trends in alternative tobacco use among light, moderate, and heavy smokers in adolescence, 1999–2009’, Addict Behav. 37 (7): PP 866–70.
[42] Ostrow, J. M. (2000). Culture as a Fundamental Dimension of Experience: A Discussion of Pierre Bourdieu’s Theory of Human Habitus, in D. M. Robbins (ed.). (v. 1). London: Sage.
[43] Palipudi, KM, et al (2013). ‘Methodology of the Global Adult Tobacco Survey — 2008–2010’, Global Health Promotion. 23 (2): PP 3–23.
[44] Polanyi, k. (1957). The Economy as Instituted Process. Trade and Markets in the Early Empires. 3: PP 243-270.
[45] Schuster, RM; Hertel, AW & Mermelstein, R. (2013). ‘Cigar, cigarillo, and little cigar use among current cigarette-smoking adolescents’, Nicotine Tob Res. 15 (5): PP 925–31.
[46] Vupputuri, S, et al (2016). ‘Midwakh/dokha tobacco use in the Middle East: much to learn’, Tob Control. 25: PP 236–241.
[47] Ward, KD. (2015). ‘The waterpipe: an emerging global epidemic in need of action’, Tob Control. 24 (S1): PP i1-i2.
[48] World Health organization. Accessed: September 1, 2018, at: http://www.who.int/news-room/detail/19-07-2017
زن در توسعه و سیاست
دوره 17، شماره 2
تیر 1398
صفحه 279-301
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار