نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جامعه‌شناسی توسعه مؤسسة مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور

2 دانشجوی دکتری مطالعات زنان، گرایش حقوق زن در اسلام دانشگاه ادیان و مذاهب قم

چکیده

هدف اصلی این تحقیق، گونه‏شناسی پس‏انداز زنان و پیامدهای آن بین زنان شهر تهران است. رویکرد روش‏شناسی این مقاله کیفی بوده و با توجه به اهداف پژوهش، با استفاده از مصاحبه به جمع‏آوری اطلاعات پرداخته شده است. در این مطالعه، از 40 مشارکت‌کنندة زن به منظور جمع‏آوری اطلاعات استفاده شده است. داده‏های جمع‏آوری‌شده با روش‏ تحلیل مضمون، تحلیل شده‏اند. نتایج این تحقیق نشان می‏دهد که انواع پس‏انداز زنان شامل پس‏انداز معکوس، کم‌مصرف‌کردن، مدیریت مصرف/ مصرف تدریجی، پس‏انداز تدریجی، به تعویق انداختن مصرف، تبدیل پس‌انداز به سرمایه و سرمایه‏گذاری‏های هدفمند بوده است. عوامل گرایش زنان به پس‏انداز، دستیابی به قدرت تصمیم‌گیری و روی پای خود ایستادن، احساس نیاز به ارتقای جایگاه خود در خانواده و اجتماع، کسب وجهة اجتماعی، انگیزة پیشرفت، احساس نیاز به استقلال (مالی)، نیاز به احترام و تأیید‌شدن و احساس امنیت بوده است و پیامدهای پس‌انداز نیز بسط مشارکت زنان در خانواده و اجتماع، کسب جایگاه در تصمیم‏گیری‏های خانوادگی، کسب وجهه اجتماعی، افزایش اعتماد‌به‌نفس، استقلال مالی زنان، رضایت‌مندی از زندگی، امنیت روانی، پیشرفت و رفاه خانواده، گسترش روابط و تعامل اجتماعی، حل مشکلات خانواده و در‌نهایت برنامه‏ریزی عقلانی و افزایش فرهنگ صرفه‌جویی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Types of savings and their developmental outcomes among women in Tehran

نویسندگان [English]

  • Valiollah Rostamalizadeh 1
  • Fariba Parvinian 2

1 Assistant professor in Development Sociology, National Population Studies and Comprehensive Management Institute (Iran)

2 PhD Student in Women's Studies - Women's Rights in Islam, University of Religions and Denominations

چکیده [English]

The main purpose of this study is the typology of women’s savings and its outcomes among women in Tehran. The methodological approach of this article is qualitative. Data is collected through interviews according to the objectives of the research. In this study, 39 female participants were used to collect data. The collected data were analyzed through content analysis method. The results of this study show that the types of women’s savings include reverse saving, underspending, gradual consumption/consumption management, gradual saving, consumption deferral, conversion of savings into capital, and targeted investments. They spend this savings on getting what they do not have/meeting essential and future needs, more access to amenities, recreational needs in order to improve living conditions, providing for their children’s future and family well-being, emotional purchases, family support, lending to relatives, large purchases resulting in a gradual increase in family wealth, and, ultimately, children’s education. Also, factors affecting women’s tendency to save include gaining decision-making power and the power to stand on their own, feeling the need to improve their position in the family and community, gaining social prestige, feeling the need for power and standing on their own, motivation for progress, feeling the need for (financial) independence, feeling the need for respect and approval and a sense of security. The outcomes of saving are the expansion of participation in the family and community, gaining a position in family decision-making, gaining social prestige, increased self-confidence, women’s financial independence, satisfaction with life/feeling of happiness, psychological security, family progress and well-being, expanding relationships and social interaction, problem solving and family crisis management, and, finally, rational planning and increasing the culture of saving.

کلیدواژه‌ها [English]

  • saving
  • types of women savings
  • Tehran
  • saving spend
[1] بلالی، اسماعیل؛ جعفری، راحله (1394). «مقایسة همسانی و ناهمسانی نگرش‏ها و رفتارهای اقتصادی زنان شاغل و غیرشاغل شهر همدان»، مجلة مطالعات راهبردی زنان، ش 67، ص 157ـ203.
[2] بیکر، واین ای؛ جیمرسون، جیسون بی (1374). «جامعه‌شناسی پول»، ترجمة محمدرضا عطائی، فرهنگ و توسعه، ش 18، ص31ـ36.
[3] پاسبانی، ابوالفضل؛ متوسلی، محمود (1391). «مصرف تظاهری در آرای تورستین وبلن و موضوع پس‌انداز»، مجلة تحقیقات اقتصادی، ش 98، ص205ـ241.
[4] پیرایی و همکاران (1392). «عوامل تعیین‌کنندة پس‌انداز خصوصی در ایران با تأکید بر نرخ واقعی ارز و محدودیت قرض»، فصل‌نامة سیاست‏های راهبردی و کلان، ش 1، ص63ـ92.
[5] جهانگیری، جهانگیر؛ کشافی‌نیا، وحید (1393). «بررسی جامعه‌شناختی مفهوم پول برای زنان در خانواده (مطالعة موردی: زنان متأهل شهر تبریز)»، زن در توسعه و سیاست، س 12، ش 3، ص325ـ344.
[6] صدر‌نبوی و همکاران (1389). «بررسی جامعه‌شناختی دلایل پس‌انداز کردن و شیوه‌های آن نزد مردم مشهد به روش رویش نظریه»، مجلة مطالعات اجتماعی ایران، س 4، ش 4، ص1ـ21.
[7] عبداللهی، عادل و همکاران (1395). «زمینه‏های اجتماعی‌ـ فرهنگی کنش‏های اقتصادی در میان زنان و پیامدهای آن»، مجلة مطالعات جامعه‌شناختی، س 23، ش 1، ص123ـ141.
[8] علیرضانژاد، سهیلا؛ خاکپور، سحر (1394). «تحلیل جنسیتی هزینه‌کرد و پس‌انداز پول در خانواده‏های تهرانی»، زن در توسعه و سیاست، س 13، ش 2، ص151ـ170.
[9] فلیک، اووه (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمة هادی جلیلی، چ 1، تهران: نی.
[10] مجتهد، احمد؛ کرمی، افشین (1382). «ارزیابی متغیرهای مؤثر بر رفتار پس‌انداز ملی در اقتصاد ایران»، فصل‌نامة پژوهش‏های بازرگانی، ش 27، ص 1ـ28.
[11] مدنی لواسانی، شایسته؛ وثوقی، منصور (1393). «تبارشناسی معنای پس‌انداز زنانه»، فصل‌نامة تحقیقات فرهنگی ایران، س 7، ش 2، ص75ـ95.
[12] وﺑﺮ، ﻣﺎﻛﺲ (1384). اﻗﺘﺼﺎد و ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺗﺮجمة ﻋﺒﺎس ﻣﻨﻮﭼﻬﺮی، مهرداد ﺗﺮاﺑﻲ‌ﻧﮋاد و ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻋﻤﺎدزاده، ﺗﻬـﺮان: ﺳﻤﺖ.
[13] هوشمندی، حمید (1387). «بررسی عوامل مؤثر بر پس‌انداز ملی در ایران»، فصل‌نامة مدلسازی اقتصادی، س 2، ش 2، ص177ـ204.
[14] Braun, V., Clarke, V. (2006). “Using thematic analysis in psychology”, Qualitative Research in Psychology, 3 (2), PP 77-101.
[15] Guest, G., Kathleen M. M., Emily E. N. (2012). AppliedThematic Analysis, SAGE Publications.
[16] Zelizer, V. A. (1989). “The Social Meaning of Money Special Monies”, The American Journal of Sociology, 95 (2), PP 342-377.