زن در توسعه و سیاست

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

تماس با ما

اخبار و اعلانات

راهنمای تنظیم مقاله

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

فرم ها و فایل های ضروری نشریه

سلامت جنسی به‌مثابۀ مسئله‌ای اجتماعی: بازسازی معنایی سلامت جنسی در میان زنان متأهل شهر تبریز

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار جمعیت‏ شناسی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز

2 استاد جامعه‏ شناسی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز

3 استاد جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی- دانشگاه تبریز

4 دانشجوی دکتری جامعه ‏شناسی اقتصادی و توسعه، دانشگاه تبریز

چکیده

سلامت جنسی حالتی از بهزیستی جسمی، روان‌شناختی و فرهنگی‌ـ اجتماعی مرتبط با تجارب جنسی است که از مؤلفه‌های اصلی توسعة انسانی و پایدار قلمداد می‌شود. این بخش از سلامت شاید بر‌خلاف سایر ابعاد سلامتی بیشتر مستلزم اتخاذ و حفظ رویکردی مثبت و محترمانه به موضوعات و مسائل جنسی و همچنین تجربة جنسی مطمئن و به ‌دور از تهدید، تبعیض و خشونت است. هدف پژوهش حاضر کاوش در ابعاد ذهنی و معنایی مشترک مفهوم «سلامت جنسی» در میان زنان متأهل شهر تبریز است. برای دستیابی به این هدف، از روش کیفی و رویکرد تحلیل تماتیک مصاحبه‏های عمیق با 26 زن متأهل 20 تا 45 ساله، با رعایت اصل تنوع، استفاده شده است. داده‌ها با استفاده از کدگذاری چندمرحله‌ای به شیوة عمدتاً استقرایی برای استخراج معانی ذهنی مشترک در ارتباط با مفهوم سلامت جنسی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که معنای ذهنی سلامت جنسی در میان زنان مطالعه‌شده را می‌توان در چهار مقولة معنایی محوری شامل: ارتباط اطلاعاتی جنسی، ارتباط عاطفی جنسی، سلامت و تعادل فیزیولوژیک جنسی دو‌طرفه و نهایتاً تعادل هنجارین جنسی جای داد که همگی ذیل مقولة انتخابی واحدی با عنوان «سلامت جنسی به‌مثابة مسئله‌ای اجتماعی» می‏تواند فهمیده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sexual Health as a Social Problem: Meaning Reconstruction of Sexual Health among Married Women of Tabriz City

نویسندگان [English]

  • Tavakkol Aghayari Hir 1
  • Mohammad Abbaszadeh 2
  • Mohammad Bagher Alizadeh Aghdam 3
  • Mahnaz Katebi Aliabadi 4

1 Faculty Member/ University of Tabriz

2 Faculty member/University of Tabriz

3 Professor of Sociology at Department of Social Sciences, University of Tabriz

4 PhD candidate/University of Tabriz

چکیده [English]

Sexual health is the state of physical, mental, and socio-cultural well-being with respect to all sexual experiences, which is regarded as one of the main indicators of human and sustainable development. This dimension of health, in contrast to others, requires a positive and respectful approach to sexuality issues, and having a safe and satisfied sexual relationship without any coercion, discrimination, and violence. This paper, aims at investigating mental and meaning construction process involved in sexual health among Tabriz City’s married women. To this end, qualitative method and thematic analysis approach has been employed to analyze semi-structured in-depth interviews among 26 married women of age 20 to 45, following the rule of variation. Data, according to the existing standards, is analyzed by the use of a multi-phase inductive coding scheme to drive all common meanings with respect to sexual health. Results showed that mental meaning of sexual health among participants includes four axial codes, including; “sexual informational relationship”, “sexual emotional relationship”, “mutual and balanced physical sexual health”, and “sexual normative balance’ which all could be understood as an inclusive (selective) code of “sexual health as a social problem”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sexual health
  • meaning reconstruction
  • social problem
  • married women
  • Tabriz
مراجع
[1] کرسول، جان (1391). پویش کیفی و طرح پژوهش، ترجمة حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، تهران: صفار‌ـ اشراقی.
[2] حاتمی، حسین؛ رفائی شیرپاک، خسرو (1398). «امور جنسی در انسان و بهداشت جنسی»، در کتاب جامع بهداشت عمومی، ویرایش حسین حاتمی و همکاران، ج3، چ2، تهران: دانشکدة بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران.
[3] حسین رشیدی، بتول؛ کیانی، کیاندخت؛ حق‌اللهی، فدیه؛ شهبازی صیقلده، شیرین (1394). «تعریف سلامت جنسی از دیدگاه متخصصان ایرانی و توصیف اجزای آن: یک مطالعة کیفی»، مجلة دانشکدة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ش 3، ص210ـ220.
[4] ربیعی‌پور، سهیلا؛ ابراهیمی‌پور، مرضیه؛ صادقی، الهام (1394). «بررسی ارتباط سلامت جنسی و روش‏های پیشگیری از بارداری در زنان»، مجلة دانشگاه علوم پزشکی مازنداران، ش ۱۳۰، ص30ـ39.
[5] رزاقی، رضا (1392). آموزش موضوعات جنسی، تهران: دانژه.
[6] رفائی شیرپاک، خسرو؛ چینی چیان، مریم؛ افتخار اردبیلی، حسن؛ پوررضا، ابوالقاسم؛ رمضان‌خانی، علی (1389). «نیاز سنجی آموزش سلامت جنسی در زنان مراجعه‌کننده به واحد تنظیم خانواده مراکز بهداشتی‌ـ درمانی شهر تهران»، فصل‌نامۀ پایش، ش 3، ص251ـ260.
[7] شکور، مهسا؛ یمانی، نیکو؛ احسان‌پور، سهیلا؛ علیزاده، شیوا (1395). «نیازسنجی کیفی بهداشت باروری در دوران نوجوانی»، ارمغان دانش، ش 8، ص816ـ829.
[8] صادقی جانبهان، محمود. (1373). محرومیت جنسی و اضطراب، تهران: مفید.
[9] طباطبایی، امیر؛ حسنی، پرخیده؛ مرتضوی، حامد؛ طباطبایی‌چهر، محبوبه (1392). «راهبردهایی برای ارتقای دقت علمی در تحقیقات کیفی»، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، پاییز، ش 3، ص663ـ670.
[10] عنایت، حلیمه؛ پنجه‌بند، سیدیوسف (1394). «کاوش بسترها و پیامدهای اختلالات جنسی در فرایند طلاق: بر‌اساس رویکرد گراندد تئوری»، ارمغان دانش، ش‌12، ص1130ـ1145.
[11] محمدپور، احمد (1389). ضدروش، منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی، ج‌2، تهران: جامعه‌شناسان.
[12] محمدپور، احمد (1390). ضدروش، منطق و طرح در روش‏شناسی کیفی، ج 1، تهران: جامعه‌شناسان.
[13] مژده، فاطمه؛ ضیغمی محمدی، شراره (1392). «ارتباط بین‌افسردگی و شاخص عملکرد جنسی در زنان متأهل»، مجلۀ علمی دانشکدۀ پرستاری و مامایی همدان، ش اول، ص41ـ48.
[14] میرزایی نجم‌آبادی، خدیجه؛ بابا‌زاده، راحله؛ شریفی، محمد؛ موسوی، سید عباس (1393). «دختران و نوجوانان ایرانی و اطلاعات و خدمات بهداشت باروری جنسی: یک مطالعة کیفی»، مجلۀ زنان، مامایی و نازایی ایران، ش 92، ص9ـ18.
[15] هومن، حیدرعلی (1385). راهنمای عملی پژوهش کیفی، تهران: سمت.
[16] Braun, V.; Clarke, V.; Hayfield, N.; and Terry G. (2019). “Thematic Analysis,” In Liamputtong P. (Ed.) Handbook of Research Methods in Health Social Sciences, Chapter 48, PP 843-60. Springer Nature Singapore Pte Ltd.
[17] Davis, C. M.; Davis, S. L.; Anthony, T.; and Osman ,S. L. (1994). “Learning Theories and Sexuality”, In Bullough et all (Eds.) Human Sxuality: An Encyclopedia, PP 354-56. New York: Routledge.
[18] Greenberg, J. S.; Bruess, C. E.; and Oswalt, S. B. (2017). Exploring the Dimensions of Human Sexuality, 6 Ed, UAS: Jones & Bartlett Learning.
[19] Hyde, J. S. (2005). Biological Substrates of Human Sexuality. Washington DC.: American Psychological Association.
[20] Lehmiller, J. J. (2018). The Psychology of Human Sexuality, 2 Ed, UK: John Wiley & Sons Ltd.
[21] Mowson, R. E. (2015). Reproductive Health Seeking Behaviors Among Female University Students: An Action Oriented Exploratory Study. M.A. Anthropology Theses. University of South Florida.
[22] Nusbaum, M.; and Rosenfeld, J. A. (2004). Sexual Health across the Lifecycle: A Practical Guide for Clinicians, Cambridge: Cambridge University Press.
[23] Tarafder, T. (2014) “Reproductive health beliefs and their consequences, a case study on rural indigenous women in Bangladesh”, Australasian Journal of Regional Studies, No. 2, PP 351-374.
[24] Taylor, E. (2011). Social determinants of sexual and reproductive health: 2011 Report. Women's Health West. https://whwest.org.au/wp-content/uploads/2012/06/SocDet_Web.pdf [Retrived 10th Aug. 2020].
[25] World Health Organization. (2006). Defining Sexual Health: Report of a Technical Consultation on Sexual Health, 28-31 January 2002, Geneva: World Health Organization.
[26] World Health Organization (2008). Sexual Health: Working Definitions, at: http://www.who.int/ reproductive-health/gender/sexualhealth.html.
[27] World Health Organization. (2010). Developing Sexual Health Programmes: A Framework for Action (No. WHO/RHR/HRP/10.22). World Health Organization.
[28] World Health Organization (2020). Sexual Health. at https://www.who.int/health-topics/sexual-health#tab=tab_1 [Retrived at 3rd Agus. 2020].
زن در توسعه و سیاست
دوره 18، شماره 4
دی 1399
صفحه 619-642
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار