نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان

2 استاد و مدیر گروه علوم اجتماعی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان

3 استاد گروه علوم اجتماعی، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان

4 دانشیار و مدیر گروه سلامت خانواده، پژوهشکدة علوم اعصاب، مرکز تحقیقات ضایعات مغزی و نخاعی (بصیر)، دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، مطالعة فرایند برساخت فهم جنسی دختران نوجوان شهر اصفهان پس از مواجهه با دنیای جنسی است. این پژوهش با روش نظریة زمینه‏ای و در رویکرد برساخت‏گرایانه اجرا شده است. مشارکت‏کنندگان در پژوهش، دختران نوجوان 12 تا 18 سالة‏ شهر اصفهان بودند و با روش نمونه‏گیری هدفمند متوالی شامل نمونه‏گیری گلوله‏برفی و نظری به بررسی فرایند فهم جنسی در تجربه‌زیستة آنان از اولین مواجهه با دنیای جنسی تا کنون پرداخته شده است. تکنیک استفاده‌شده در پژوهش مصاحبه‏های انباشتی و روایت‏گونه بود که با اجرای 3 مصاحبة مقدماتی و 24 مصاحبة نهایی ما را به سمت اشباع نظری یاری کرد. براساس یافته‏های پژوهش، فرایند مواجهة دختران نوجوان شهر اصفهان با ابعاد دنیای جنسی از کودکی تا زمان حاضر در سه مقولة اصلی مواجهة پروبلماتیک با دنیای جنسی، سن‏محوری فهم جنسی و ابهام‏زدایی از فهم جنسی شناخته شد. ارتباط بین این مفاهیم نشان‏‏دهندة تاریخ‌مندی سکسوالیتة فردی و اجتماعی و سیالیت برساخت فهم جنسی است و این فرایند را از مواجهة ابتدایی با دنیای جنسی تا دستیابی مداوم به اطلاعات جدید و بازاندیشی در تفکرات، نگرش‏ها و فهم در پرتو سناریوهای فرهنگی و الگوهای بین‏فردی و درون‏روانی تا زمان مصاحبه روایت می‏کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study of process of constructing sexual understanding of adolescent girls in Isfahan

نویسندگان [English]

  • Behjat Hajian 1
  • Vahid Ghasemi 2
  • ali rabani 3
  • Effat Merghati Khoie 4

1 University of Isfahan

2 Social Science Group. LTR Faculty, University of Isfahan

3 University of Isfahan

4 Tehran University of Medical Sciences

چکیده [English]

The aim of this paper is to study the process of constructing sexual understanding of adolescent girls in Isfahan after facing the sexual world. This research has been carried out with the method of Grounded Theory and in a constructivist approach. Participants in the study were adolescent girls aged 12 to 18 years in Isfahan. The study has conducted by sequential purposive sampling method including snowball sampling and theoretical sampling, to examine the process of sexual understanding in adolescent girl's lived experience from their first facing with the sexual world so far. The technique used in the research was Intensive and narrative interviews, which helped us to achieve theoretical saturation by conducting 3 introductory and 24 final interviews.
Based on the research findings, the process of facing Isfahan adolescent girls with the sexual world -from childhood to the present- was recognized in three categories of "problemati facing with the sexual world", "the age-based sexual understanding", and "disambiguation of sexual understanding". The connection between these concepts reflects the historicity of individual and social sexuality and fluidity in the construction of sexual understanding, and narrow this process from the initial facing with the sexual world to the constant access to new information, and reflexivity in thoughts, attitudes, and understanding in the light of cultural scenarios, interpersonal, and intrapsychic scripts until the interview time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Constructing Sexual Understanding
  • Sexual World
  • Sexual Scripts
  • Sexuality
  • Life Cycle
[1] احمدگلی، کامران؛ سیدجلالی، بدری (1390). «معناشناسی چارچوبی و تأثیر الگو‏های فرهنگی در ترجمة ادبی، بررسی موردی ترجمة رمان فرانی و زویی، اثر جی. دی. سلینجر»، نقد زبان و ادبیات خارجی، دورة 3 (6)، ص 2.
[2] افشاری، پوراندخت؛ پژوهیده، زهرا؛ یزدی‏زاده، حمیده و همکاران (1395). «بررسی نیازهای آموزشی دختران 14-11ـ14 ساله دربارة سلامت جنسی»، پرستاری و مامایی جامع‌نگر، سال 25 (79)، ص 9-19.
[3] الفتی، فروزان؛ علیقلی، سمیه (1387). «سنجش نیازهای آموزشی دختران نوجوان پیرامون بهداشت باروری و تعیین راهبردهای مناسب برای تأمین آن در قزوین»، مجلة دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 12(2)، ص76ـص 82-7682.
[4] رحمانی، احسان؛ عارفی، مختار؛ افشاری‌نیا، کریم؛ ‌امیری، حسن (1398). «طراحی بستة آموزشی تربیت جنسی نوجوانان مبتنی بر فرهنگ ایرانی و اثربخشی آن بر خودپنداشت دانش‏آموزان متوسطة اول»، مجلة علوم روان‌شناختی، 18(79)، صص 839-ـ849.
[5] زارع، محمد؛ ملک‌افضلی، حسین؛ جندقی، جعفر و همکاران (1384). «تأثیر آموزش مسائل بهداشت بلوغ بر آگاهی، نگرش و عملکرد دختران 12ـ14 ساله»، مجلة دانشکدة پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، 14 (56)، ص 18ـ26-18.
[6] سیمبر، معصومه؛ علیزاده، شیوا، حاجی‌فقها، محبوبه؛ گلعذار، سمیرا (1395). «مروری بر نیازهای آموزشی بهداشت باروری و جنسی نوجوانان ایرانی»،مجلة دانشکدة پزشکی اصفهان، 34 (412)، ص 157ـ263.
[7] شکور، مهسا؛ یمانی، نیکو؛ احسانپور، سهیلا؛ علیزاده، شیوا (1395). «نیازسنجی کیفی بهداشت باروری در دوران نوجوانی»، مجلة علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، 21 (8)، ص816ـ 829.
[8] فوکو، میشل (1398). اراده به دانستن، ترجمة نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، چ15، تهران: نی.
[9] لطیف‏نژاد، رباب؛ جوادنوری، مژگان؛ حسن‏پور، مرضیه؛ هزاوه‏یی، محمدمهدی و همکاران (1391). «ضرورت آموزش سلامت جنسی به دختران نوجوان در ایران: یک مطالعه مطالعة کیفی»، مجلة زنان، مامایی و نازایی، 15 (12)، ص7ـ17.
[10] میرزایی نجم‌آبادی، خدیجه؛ بابازاده، راحله؛ شریعتی، محمد؛ موسوی، عباس (1393). «دختران نوجوان ایرانی و اطلاعات و خدمات بهداشت باروری و جنسی: یک مطالعة کیفی»، مجلة زنان، مامایی و نازایی، 17 (92)، ص 9ـ18.
[11] نوری سیستانی، ملیحه؛ مرقاتی خویی، عفت‏السادات (1388). «تأثیر شیوة آموزشی مبتنی بر گروه همسالان بر عملکرد جسمی بهداشت بلوغ دختران»، مجلة علمی‌ـ پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اراک، 12(4)، ص 129ـ135.
[12] یزدانی، سمیه؛ شگفتی، نادره (1398). «تأثیر آموزش تربیت جنسی بر هویت جنسی کودکان 7 تا 11 سال شهر شیراز»، دوفصل‌نامة مشاورة کاربردی، 8 (2)، ص93ـ108.
[13] Beres, M. A. (2014). “Points of Convergence, Introducing Sexual Scripting Theory to Discourse Approaches to the Study of Sexuality”, Sexuality & Culture, 18, PP 78, 83.
[14] Charmaz, k. (2014). Constructing Grounded Theory, 2nd edition. Los Angeles, London, Dew Delhi, Singapor, Washington DC, Sage publications, PP 12, 57-79.
[15] Davies, C and Roberson, K. (2010). “Hatching Babies and Stork Deliveries: risk and regulation in the construction of children’s sexual knowledge”, contemporary issues in early childhood, 11(3). P 249.
[16] Fox, G. L. (1980). “Patterns and Outcomes of Mother-Daughter Communication About Sexuality”, Journal of Social Issues, 36(I). PP 7-29.
[17] Fox, G. L. (1980). “The Mother-Adolescent Daughter Relationship as a Sexual Socialization Structure: A Research Review”, Family Relations, 29(1). PP 21-28.
[18] Gagnon J. H and Simon, W. (1986). Sexual scripts, Permanence and change, Archives of Sexual Behavior, 15(2). PP 98, 115.
[19] Gagnon, J. H and Simon, W. (1973). Sexual Conduct, The Social Sources of Human Sexuality, London and New York, Routledge, P 136.
[20] Gagnon. J. H. (2004). An Interpretation of Desire, Essays in the Study of Sexuality. Chicago, I. L, The University of Chicago Press, PP 68-69, 117-118, 136, 139, 140-141, 273.
[21] Gansen, H. M. (2017). Reproducing (and Disrupting) Heteronormativity: Gendered Sexual Socialization in Preschool Classrooms, “Sociology of Education”, 90(3), PP 255–272.
[22] Greenberg, B., Bruess, S and Oswalt, B. (2017). Exploring the Dimensions of Human Sexuality, Sixth edition, Burlington, MA, Joned & Bartlett learning Publication, P 4.
[23] Irvine, J. M. (2003). Introduction to “Sexual Scripts, Origins, Influences and Changes”, Qualitative Sociology, 26(4), P 489.
[24] Kour Toor, K. (2012). “A Study of the Attitude of Teachers, Parents and Adolescents Towards Sex Educations”, Journal of Educational Studies, Trends & Practices, 2(2), P 178
[25] Long Laws, J. (1975). “Age and Sex”, Contemporary Sociology, 4(3), P 227.
[26] Raffaelli, M and Ontai, L. L. (2001). “She’s 16 years old and there’s boys calling over to the house’: an exploratory study of sexual socialization in Latino families”, Culture, Health & Sexuality, 3(3), PP 295–310.
[27] Rahma, M., and Karawang, S. K. (2019). “The Relation between Sexuality Knowledge and Sexual Behavior of Adolescents”, 1st International Conference on Administration Science (ICAS). Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 343, PP 322-326.
[28] Regnerus, M. D (2005). “Talking about Sex: Religion and Patterns of Parent–Child Communication about Sex and Contraception”, The Sociological Quarterly, 46, PP 79–105.
[29] Sevilla, T. M., Sanabria, J. P., Orcasita, L. T and Palma, D. M. (2016). “Consistencies and Discrepancies in Communication Between Parents and Teenage Children About Sexuality”, Paidéia, 26(64), pp 139-147.
[30] Simon, W and Gagnon, J. H. (1969). “On psychosexual development”, Springer, 6(5), p 63.
[31] Simon, W. (1996). Postmodern Sexualities, London and New York, Routledge, P vi.
[32] Weeks, J. (2018). Sex, Politics and Sexuality, The Regulation of Sexuality Since 1800, Routledge, London and New York PP 15-16.