نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

زنان نقش شایان‏ ذکری در کسب موفقیت در زمینه‏های اقتصادی دارند که به ایجاد ارزش‏آفرینی و افزایش سطح رفاه افراد در جامعه منجر می‏شود. آنان در مقولة روابط اجتماعی دقت نظر بیشتری دارند و بر انجام‌دادن صحیح وظایف محوله و پیروی از قوانین حاکم اهتمام بیشتری می‏ورزند؛ بنابراین، حضور زنان در هیئت‏مدیرة شرکت‏ها می‏تواند مفید واقع شود. در این پژوهش، به بررسی نقش حضور زنان در هیئت‏مدیره بر کیفیت اطلاعات صورت‏های مالی پرداخته می‏شود. جامعة آماری پژوهش شامل اطلاعات مالی 125 شرکت پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‏های 1392 تا 1398 است. در این پژوهش، متغیر مستقل، تعداد زن در ترکیب هیئت‏مدیره و متغیر وابسته متغیرهای مرتبط باکیفیت اطلاعات (بیان صادقانه، به‏موقع بودن و قابلیت مقایسه) هستند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‏های پژوهش، که از روش رگرسیون استفاده شد، نشان می‏دهد که وجود زن در ساختار مدیریت شرکت‏های بورسی موجب افزایش کیفیت اطلاعات شرکت شده است. بدین شکل که حضور زنان بین اعضای هیئت‏مدیره، که تنوع جنسیتی اعضای هیئت‏مدیره است، تأثیر مستقیم و معناداری بر بیان صادقانة گزارش‏های مالی و به‏موقع بودن گزارش‏های مالی دارد و همچنین باعث افزایش قابلیت مقایسة صورت‏های مالی می‏شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of women's presence on the board of directors on the quality characteristics of financial information of companies listed on the Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Nazanin Bashirimanesh
  • Seyed Hesam Vagfi

Assistant Professor,Department of Management,Economics and Accounting,Payame Noor University,Tehran,Iran

چکیده [English]

The effect of female presence on the board on the quality policy of financial information

Abstract
Women make a significant contribution to economic success, which in turn creates value and contributes to the well-being of others. Women pay more attention to social relations and are interested in performing their duties more effectively and are more likely to follow the rules, so their presence on the board of directors of companies can be fruitful and useful. In this study, the role of women's presence on the board on the quality of financial statement information is examined. To test the research hypotheses, the financial information of 125 companies listed on the Tehran Stock Exchange during the years 1390 to 1398 was used. In this study, the number of women in the composition of the board of directors was an independent variable and variables related to information quality (honest expression, timeliness and comparability) was a dependent variable. The results of testing the research hypotheses using regression method showed that the presence of women in the management structure of listed companies has increased the quality of company information in such a way that the presence of women among board members is the gender diversity of board members. Direct and meaningful on the honest expression of financial statements, the timeliness of financial reports and also increase the comparability of financial statements.
Keywords: woman, honest expression, timeliness, comparability

کلیدواژه‌ها [English]

  • Board women
  • honest expression
  • timeliness
  • comparability
امیرآزاد، میرحافظ؛ برادران‏حسن‏زاده، رسول؛ محمدی، احمد؛ تقی‏زاده، هوشنگ (1397). «مدل جامع عوامل مؤثر بر کیفیت گزارشگری مالی در ایران به روش نظریه‏پردازی زمینة بنیان»، پژوهش‏های حسابداری مالی، س10، ش4، ص 21ـ42.
ایمانی‏برندق، محمد؛ عبدی، مصطفی؛ کاظمی‏علوم، مهدی (1396). «بررسی تأثیر تنوع جنسیتی در کمیتة حسابرسی بر حق‎الزحمة حسابرسیِ شرکت‎های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران»، بررسی‏های حسابداری و حسابرسی، ش 3، ص 303ـ322.
بادآورنهندی، یونس؛ بابایی، قادر (1398). «ارتباط قابلیت مقایسه صورت‏های مالی و ریسک سقوط قیمت سهام با تأکید بر نقش عدم تقارن اطلاعاتی»، پژوهش‏های کاربردی در گزارشگری مالی، س8، ش اول، ص 173ـ206.
بهارمقدم، مهدی؛ جوکار، حسین (1397).«بررسی تأثیر کیفیت اطلاعات حسابداری و عدم اطمینان اطلاعاتی بر تمایلات سرمایه‏گذاران»، بررسی‏‏های حسابداری و حسابرسی، دورة 25، ص 21ـ50.
بیابانی، سروش؛ گرکز، منصور (1393). «بررسی رابطة بین حضور مدیران زن در هیئت‏مدیره با عملکرد شرکت‏های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران»، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، ش‌12، ص‌63ـ74.
پارساییان،علی(1396). « تئوری‏های سازمان»، انتشارات ترمه، تهران.
ثمره‏سندی، جواد؛ عبادی، فرح‏‎دخت؛ جباری، حسین (1394). «بررسی تأثیر کیفیت اطلاعات حسابداری بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‏های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران»، دومین کنفرانس بین‏المللی پژوهش‏های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.
جامعی، رضا؛ نصیری، بهنام (1398). «نقش جنسیت مدیران ارشد شرکت بر محافظه‏کاری شرطی و غیر‌شرطی با تأکید بر ریسک تجاری و مالی»، پژوهش‏نامة زنان، ش‌4، ص 1ـ24.
خراشادی، محمد؛ مرادی، محمدعلی؛ پایان، علی (1398). «اثر حضور زنان در افزایش اثربخشی کمیتة حسابرسی: شواهدی از هزینه‏های نمایندگی و خطر ورشکستگی در بورس اوراق بهادار تهران»، زن در توسعه و سیاست، س 17، ش 3، ص 369ـ388.
رضائی‏پیته‏نوئی، یاسر؛ محسنی، خدیجه (1397). «بررسی ارتباط بین حضور زنان در هیئت‏مدیره و ضعف کنترل داخلی، شواهدی از شرکت‏های پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران»، زن در توسعه و سیاست، س 16، ش3، ص 439ـ456.
سپاسی، سحر؛ عبدلی، لیلا (1395). «تأثیرات حضور زنان در هیئت‏مدیره بر ارزش شرکت و عملکرد مالی»، پژوهش‏های حسابداری مالی و حسابرسی، ش29، ص39ـ58.
شریفی‏عارفی، علی‏محمد؛ زارع، محمدصادق؛ وفایی، نظامعلی (1398). «بررسی رابطة حضور نمایندة زن در هیئت‏مدیره و کیفیت سود شرکت‏های پذیرفته‏شده در بورس تهران و ارتباط آن با متغیرهای حسابداری»، فصلنامة علمی تخصصی پژوهش در حسابداری و علوم اقتصادی، س3، ش‌اول (پیاپی 7)، ص21ـ34.
شورورزی، محمدرضا؛ نیکومرام، ‏هاشم (1389). «طراحی و تبیین مدلی برای ارزیابی کیفیت سود با استفاده از خصوصیات کیفی مفاهیم نظری گزارشگری مالی در ایران»، تحقیقات حسابداری و حسابرسی (تحقیقات حسابداری)، ش7، ص 110ـ127.
عبدی، مصطفی؛ کاظمی‏علوم، مهدی؛ محمدپورزنجانی، مسعود؛ پرویزی، آرزو (1398). «تنوع جنسیتی اعضای کمیتة حسابرسی، هیئت‏مدیره و مدیر مالی و افشای مسئولیت‏پذیری اجتماعی شرکت: آزمون نظریة دیگر‌گزینی»، بررسی‏‏های حسابداری و حسابرسی، س 26، ش4، ص544ـ569.
کاظمی‏علوم، مهدی؛ ایمانی‏برندق، محمد و عبدی، مصطفی (1398). «بررسی تأثیر تنوع جنسیتی در هیئت‏مدیره و کمیتة حسابرسی بر کیفیت سود»، مجلة دانش حسابداری، ش‌اول، ص137ـ168.
کردستانی غلام‏رضا؛ رحیمی، مصطفی (1390). «بررسی عوامل تعیین‏کنندة انتخاب سطح کیفیت گزارشگری مالی و اثرات اقتصادی آن در بازار سرمایه»، دانش حسابداری مالی، س 10، ش‌اول، ص68ـ92.
کیا، علی؛ صفری‏گرایلی، مهدی (1396). قابلیت مقایسة صورت‏های مالی، مدیریت سود تعهدی و مدیریت واقعی سود، دانش حسابداری مالی، س 4 ش2، ص 115ـ137.
نوروزی، محمد؛ آذین‏فر، کاوه؛ عباسی، ابراهیم؛ داداشی، ایمان (1399). «طراحی مدل و ارزیابی نقش تعدیلی توانایی مدیریت بر رابطة بین خوانایی گزارشگری مالی و هزینة نمایندگی»، پژوهش‏های حسابداری مالی، س 12، ش‌اول، ص 1ـ18.
هاشمی‏بهرمان، مریم؛ بنی‏مهد، بهمن (1393). «مدیریت سود و به‏موقع بودن اطلاعات حسابداری»، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، س 4، ش13، ص 1ـ8.
Bathula, Hanoku. (2008). Board Characteristics and Firm Performance: Evidence from New Zealand.
Campbell, K., & Mı´nguez-Vera, A. (2008). “Gender Diversity in the Boardroom and Firm Financial Performance”, Journal of Business Ethics, 83(3), PP 435–451.
De Franco, G., Kothari, S., & Verdi, R. (2011). “The benefits of financial statement comparability”, Journal of Accounting Research, Vol. 49, No. 4, PP 895–931.
Dechow, P., Sloan, R. & Sweeney, A. (1995). “Detecting earnings management”, Accounting Review, 70(2): PP 193–225.
Fondas, N., & Sassalos, S. (2000). “A Different Voice in the Boardroom: How the Presence of Women Directors Affects Board Influence over Management”, Global Focus, 12(2), PP 13–22.
Francis, J., R. Lafond, P. M. O lsson and K. S chipper. (2005). “The Market Pricing of Accruals Quality”, Journal of Accounting and Economics, Vol. 39, No. 2, PP 295–327.
Gul, Ferdinand A., Mehdi Khedmati, Edwin KiaYang Lim, and Farshid Navissi. (2018). “Managerial Ability, Financial Distress, and Audit Fees”, Accounting Horizons: Vol. 32, No. 1, PP 29-51.
Harris, Oneil, Karl, Bradley, Lawrence, Ericka. (2019). “CEO compensation and earnings management: Does gender really matters?”, Journal of Business Research, Vol98, PP 1-18
Herath, S. K., & Albarqi, N. (2017). “Financial Reporting Quality: A Literature Review”, International Journal of Business Management and Commerce, 2 (2): PP 1-14.
Huse, M., & Solberg, A. G. (2006). “Gender Related Boardroom Dynamics: How Scandinavian Women Make and Can Make Contributions on Corporate Boards”, Women in Management Review, 21.
Ingley, C. B., & Van der Walt, N. T. (2001). “The Strategic Board: The Changing Role of Directors in Developing and Maintaining Corporate Capability”, Corporate Governance: An International Review, 9(3), 174-185 (2), PP 113-130.
Jin-hui Luo, Chenchen Peng, Xin Zhang. (2020). “The impact of CFO gender on corporate fraud: Evidence from China”, Pacific-Basin Finance Journa, Volume 63, October 2020, 101404
Letendre, L. (2004). “The Dynamics of the Boardroom”, Academy of Management Executive, 18(1), PP 101–104.
Milliken, F. J. & Martins, L. L. (1996). “Searching for common threads: Understanding the multiple effects of diversity in organizational groups”, Academy of Management Review, 21(2), PP 402–433
Oradi, J., and Izadi, Z, D, J. (2019). “Audit committee gender diversity and financial reporting: evidence from restatements”, Managerial Auditing Journal, In Press.
Singh, V., & Vinnicombe, S. (2004). “Why so Few Women Directors in Top UK Boardrooms? Evidence and Theoretical Explanations”, Corporate Governance: An International Review, 12(4), PP 479–488
Smith, N., Smith, V., & Verner, M. (2006). “Do Women in Top Management Affect Firm Performance? A Panel Study of 2,500 Danish Firms”, International Journal of Productivity and Performance Management, 55(5), PP 569-593.
Srinidhi, Bin, Sun, Ye, Zhang, Hao, Chen, Shiqiang. (2020). “How do female directors improve board governance? A mechanism based on norm changes”, Journal of Contemporary Accounting and Economics, vol16, PP 1-18.
Torchiaa, Mariateresa, Calabrò, Andrea, Gabaldon, Patricia, Bogac Kanadli, Sadi. (2018). “Women directors' contribution to organizational innovation: A behavioral approach”, Scandinavian Journal of Management, vol 34, PP 215-224.
Usman, M, Farooq, M.U., Zhang, J., Makki, A.M.M., & Khan, M. K. (2019). “Female directors and the cost of debt: Does gender diversity in the boardroom matter to lenders?”, Managerial Auditing Journal, In Press.
Wahid, Aida Sijamic. (2019). “The Effects and the Mechanisms of Board Gender Diversity”, Evidence from Financial Manipulation Journal of Business Ethics, volume 159, PP 705–725.
Zalata, A. M., Tauringana, V., Tingbani, I. (2018). “Audit committee financial expertise, gender, and earnings management: Does gender of the financial expert matter?”, Journal of International Review of Financial Analysis, 55, PP 170-183.
Zelechowski. D. D., & Bilimoria, D. (2004). “Characteristics of Women and Men Corporate Inside Directors in the US”, Corporate Governance: An International Review, 12(3), PP 337–342.