زن در توسعه و سیاست

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

تماس با ما

اخبار و اعلانات

راهنمای تنظیم مقاله

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

فرم ها و فایل های ضروری نشریه

استراتژی‌‌های زنان ایرانی جهت ورود به عرصۀ سیاست و مواجهه با امر سیاسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه‌‌شناسی سیاسی دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار گروه مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیار گروه جامعه‌‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی

4 استاد تمام دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

زنان ایرانی جهت ورود به عرصۀ سیاست یا مواجهه با امر سیاسی، استراتژی‌‌های متنوعی درپیش می‌‌گیرند که هدف این پژوهش، فهم آنها از منظر زنان است. منظور از استراتژی، راهبردهای کلانی است که می‌‌توان در مجموع از رفتارهای فرد در موقعیت‌‌های گوناگون کشف کرد و در نوشتار حاضر بدین معناست که زنان ایرانی از چه سازوکارهای جهت ورود به عرصۀ سیاست و مواجهه با امر سیاسی استفاده می‌‌کنند؟ به این منظور چارچوب مفهومی با رویکردی تفسیری - انتقادی و با اتکا به مفاهیم حساسی همچون درک از نابرابری جنسیتی، تجربۀ متفاوت (تجربۀ زیستۀ زنانه) و پیشروی آرام منبعث از دیدگاه‌‌هایی همچون فمینسیم رادیکال و نظریۀ آصف بیات، تدوین شد. این پژوهش با رویکرد کیفی (مصاحبه‌‌های فردی و گروهی) و با روش تحلیل مضمون انجام شده است. براساس نتایج این پژوهش چهار گونه استراتژی مقاومت جنسیتی جسورانه، بی‌‌عملی منتظرانه، سیاست‌‌ورزی زنانه (استراتژی نرم)، و عزلت‌‌گزینی مأیوسانه به‌دست آمده‌‌اند. ازاین‌‌رو می‌‌توان گفت با توجه به تفاوت شیوۀ آگاهی و منشأ آن در افراد، گزینش استراتژی و راهبرد نیز در بین زنان متفاوت است و به‌دنبال آن تکثری از الگوهای عاملیت و سوژگی زنان در میدان سیاست وجود دارد. علاوه‌‌براین نتایج پژوهش حاکی از دو نکتۀ مهم است: 1. حساسیت‌‌های جنسیتی و کنشگری سیاسی زنان پیونده خورده و جدایی‌ناپذیرند. 2. جنسیت را می‌‌توان به‌عنوان یکی از بردارهای تعیین‌‌کنندۀ کنشگری سیاسی در عرصۀ خرد و کلان دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Strategies of Iranian Women to Enter the Field of Politics and Face Political issues

نویسندگان [English]

  • zeinab moradinezhad 1
  • mohammad taghi karami 2
  • Saeedeh Amini 3
  • saeed zokaei 4

1 Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

2 Associate Professor (Department of Women Studies), Allameh Tabataba'i University

3 Associate Professor (Department of Women Studies), Allameh Tabataba'i University

4 Full Professor, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Iranian women adopt various strategies to enter the field of politics or to face political issues. The purpose of this study is to understand these strategies from the perspective of women. Strategy refers to large-scale approaches that can be explored as a whole from individual behaviors in different situations, and in the present article, we are particularly concerned with mechanisms Iranian women use to enter politics and confront political issues and problems? For this purpose, a conceptual - critical approach was developed with an interpretive approach relying on sensitive concepts such as understanding gender inequality, different experience (female lived experience) and slow progression from perspectives such as radical feminism and that of Asif Bayat. This research has been done with a qualitative approach (individual and group interviews) and with the method of content analysis. Based on the results of this study, four types of strategies were identified:  bold gender resistance, anticipatory inaction, feminine political attitude (soft strategy) and desperate isolation. Thus it can be said that due to the difference in the method of awareness and its origin in different individuals, the choice of strategy is different among women, and consequently there is a multiplicity of patterns of agency and subjectivity of women in politics. In addition, the results of the study indicate two important points: 1. Gender sensitivities and women's political activism are interconnected and inseparable. 2. Gender can be considered one of the determining factors of political activism in the micro and macro arenas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women and Politics
  • Bold Gender Resistance
  • Expected Inactivity
  • Women's Politics (Soft Strategy)
  • Desperate Isolation
مراجع
[1] آذرشب، محمدتقی و آسوده، رضا (1398). «جایگاه جامعۀ مدنی در توسعۀ سیاسی». فصلنامۀ راهبرد سیاسی، (8) 3: 91 – 105.
[2] باقری، خسرو (1382). مبانی فلسفی فمینیسم، تهران: انتشارات وزارت علوم.
[3] بزرگ‌‌دوست، بهزاد (1397). «استراتژی‌‌های زنان شاغل در مواجهه با رقابت شغلی». پایان‌‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی.
[4] بیات، آصف (1390). زندگی همچون سیاست: چگونه مردم عادی خاورمیانه را تغییر می‌‌دهند؟، تهران: کتابخانۀ تخصصی جامعه‌‌شناسی.
[5] پهلوانی، الهام و گلستانی، محمود (1395). «بررسی تأثیر جهانی شدن بر فرهنگ سیاسی زنان کشورهای حوزۀ خلیج فارس (مطالعۀ موردی: جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی)»، نشریۀ مطالعات فرهنگی و سیاسی خلیج فارس، (8): 87 – 137.
[6] تانگ، رزماری (1387). درآمدی جامه بر نظریه‌های فمینیسمی، ترجمۀ منیژه نجم عراقی، تهران: نی.
[7] حاجی‌‌پور ساردویی، سیمین و مقصودی، مجتبی (1395). «تحلیل فرهنگ سیاست حضور زنان در مجلس شورای اسلامی». پژوهشنامۀ علوم سیاسی، (4) 11: 70 – 41.
[8] خسروی، محمدعلی؛ دهشیار، حسن و ابطحی، صفی‌‌ناز السادات (1391). «چگونگی توانمندسازی زنان در عرصۀ تصمیم‌‌گیری در ساختار تصمیم‌‌گیری ملی و بین‌‌المللی». پژوهشنامۀ روابط بین‌‌الملل، (20) 5: 99 – 132.
[9] دانون، جوزف (1397). نظریۀ فمینیستی، ترجمۀ فرزانه راجی، تهران: چشمه.
[10] رستمی، رسول؛ راشدمحصل، محمدرضا و خزایی وفا، مجیدرضا (1399). «چرخش نخبگان در شاهنامۀ فردوسی». نشریۀ زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، (242): 115 – 138.
[11] رضاییان، علی (1390). مبانی مدیریت سازمانی، تهران: سمت.
[12] رودگر، نرجس (1388). فمینیسم: تاریخچه، نظریات، گرایش‌‌ها، نقد، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، سازمان ملّی.
[13] صادقی فسایی، سهیلا (1389). «خشونت خانگی و استراتژی‌های زنان در مواجهه با آن (مطالعه‌ای کیفی)». بررسی مسائل اجتماعی ایران (نامۀ علوم اجتماعی)، (1) 1: 107 – 142.
[14] عطارزاده، مجتبی و مصفا، نسرین (1384). «جنبش زنان ایران؛ از ایستایی تا پویایی». فصلنامۀ مطالعات زنان، (7) 3: 158 – 105.
[15] فی، برایان (1381). فلسفۀ امروزین علوم اجتماعی با نگرشی چندفرهنگی، ترجمۀ خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
[16] کریمی، شهناز؛ نوابخش، مهرداد و ازکیا، مصطفی (1397). «بررسی سوژگی زنان در شکل‌‌گیری گفتمان انقلاب اسلامی». فصلنامۀ سپهر سیاست، (18) 5: 87 – 104.
[17] گیدنز، آنتونی (1382). تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی.
[18] مصفا، نسرین (1373). «نقش مشارکت در تواناسازی زنان». فصلنامۀ سیاست خارجی، (3) 8: 388 – 371.
[19] ـــــــــــــ (1374). «مشارکت سیاسی زنان: یک مطالعۀ میدانی». فصلنامۀ سیاست خارجی، (2) 9: 647 – 605.
[20] نیکخواه قمصری، نرگس و هلالی ستوده، مینا (1392). «از سوژۀ جنسی تا سوژۀ انقلابی: بازنمایی زن در گفتمان انقلاب اسلامی». مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، (3) 7: 150 – 170.
[21] وحیدی راد، میکائیل (1397). «کنش اجتماعی زنان در جنگ جهانی اول و دستاوردهای آنان پس از جنگ در غرب (با تأکید بر حقّ رأی زنان». فصلنامۀ پژوهش‌‌نامۀ زنان، (2) 9: 179 – 151.
[22] یاوری وثاق، مهدیه (1392). «نقش رسانه در آگاهی‌‌بخشی سیاسی اجتماعی». مطالعات اجتماعی و رسانه، (3) 2: 97 – 126.
[23] Anderson, Pamella sue (1998). A Feminist Philosophy of Religion, Blackwell.
[24] Caiazza, Amy (2006). Called to Speak: Six Strategies That Encourage Women’s Political Activism, Institute for Women’s Policy Research, Reserch – in – Brief.
[25] Dunebar, Roxanne (1970). Female liberation as a Basis for Social Revolution, Aron Press.
[26] Good, William (1960). Theory of Role Strain, American Sociological Review, 25 (4): 483 - 496.
Hague, Rod; Harrop, Martin; Breslin, Shaun (1992). Comparative Government and Politics, Basingstoke, Macmillan.
[27] Mukta, Parita (1994). Upholding the Common Life: The Community of Mirabai, Delhi: Oxford University Press.
[28] Reyes-Housholder, Catherine (2018). Women Mobilizing Women: Candidates’ Strategies for Winning the Presidency, Journal of Politics in Latin America, No 10: 69 – 97.
زن در توسعه و سیاست
دوره 20، شماره 2
تیر 1401
صفحه 314-287
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار