علوم سیاسی
عالیه عباسی؛ محمودرضا رهبرقاضی؛ امیرمسعود شهرام نیا
چکیده
این مقاله به بررسی فرایند هویتیابی زنان در شهر یاسوج با رویکرد فمینیستی میپردازد است. با بهرهگیری از روش زمینهای اشتراوس و کوربین، دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با 27 نفر از زنان این شهر گردآوری و تحلیل شدند. نتایج در بخش شرایط علی نشان میدهد هویت زنان تحت تأثیر دیگریسازی جنسیتی، انسداد افق انتخابها، پدرسالاری ...
بیشتر
این مقاله به بررسی فرایند هویتیابی زنان در شهر یاسوج با رویکرد فمینیستی میپردازد است. با بهرهگیری از روش زمینهای اشتراوس و کوربین، دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با 27 نفر از زنان این شهر گردآوری و تحلیل شدند. نتایج در بخش شرایط علی نشان میدهد هویت زنان تحت تأثیر دیگریسازی جنسیتی، انسداد افق انتخابها، پدرسالاری هژمونیک، گفتمان اقتدار مذهبی و بازتولید اجتماعی جنسیتی شکل میگیرد. همچنین نظام هنجاری گفتمانی، نظم نمادین مذهبی، بدنمندی جنسیتی، نظام پوششی هژمونیک، و نظام خانوادۀ جنسیتمحور بهعنوان شرایط زمینهای، نقش مهمی در تثبیت هویت سنتی زنان ایفا میکنند. از سوی دیگر، تبعیض نهادی جنسیتی، بازدارندگی هنجاری، روابط قدرت درونخانوادگی، بازنمایی کنترل بدن و سرمایهداری پدرسالارانه بهعنوان کدهای شرایط مداخلهگر استخراج شدند. این مطالعه در بخش راهبردهای تحقیق، با ارائۀ تحلیلی از تأثیرات گفتمانهای قدرت بر هویت زنان، به تبیین نقش مقاومت و پذیرش در شکلگیری هویت زنان پرداخت و مقولههای پیامدهای این پدیده به سه شکل پیامدهای منفی (گفتمان قدرت و نظارت اجتماعی، ازدستدادن خودمختاری، درونیسازی هنجارها)، پیامدهای ترکیبی (گفتمان مقاومت و پذیرش، دوگانگی نقشها، تعارض سوژه و نظم اجتماعی) و پیامدهای مثبت (بازسازی هویت و بدنمندی، مقاومت علیه گفتمانهای مسلط، خودمختاری و کنترل بدن) استخراج شدند.
علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ رضا محموداوغلی
چکیده
احساس برابری جنسیتی توسط شهروندان از آن جهت دارای اهمیت است که موجب ادراک عدالت اجتماعی، کاهش نابرابری و ترویج مردمسالاری در میان شهروندان میشود و فضای اجتماعی-سیاسی کشور را برای توسعه فراهم میکند. محققان معتقدند عوامل مختلفی میتواند بر روی پدیده احساس برابری جنسیتی تأثیرگذار باشد. در این راستا، بهنظر میرسد یکی از پدیدههایی ...
بیشتر
احساس برابری جنسیتی توسط شهروندان از آن جهت دارای اهمیت است که موجب ادراک عدالت اجتماعی، کاهش نابرابری و ترویج مردمسالاری در میان شهروندان میشود و فضای اجتماعی-سیاسی کشور را برای توسعه فراهم میکند. محققان معتقدند عوامل مختلفی میتواند بر روی پدیده احساس برابری جنسیتی تأثیرگذار باشد. در این راستا، بهنظر میرسد یکی از پدیدههایی که بر برابری جنسیتی تأثیرگذار است، رسانههای آنلاین است. هدف این پژوهش آزمون تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم رسانههای آنلاین بر برابری جنسیتی از طریق ارزشهای فرهنگی صدای افراد و حق انتخاب، با استفاده از دادههای موج هفتم پیمایش ارزشهای جهانی برای کشور ایران است که شامل 1499 نفر حجم نمونه میشود. نتایج این پژوهش که با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری و روش حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرمافزار Smart Pls صورت گرفت، نشان میدهد اولاً رسانههای آنلاین بهطور مستقیم بر تمایل شهروندان به برابری جنسیتی، تأثیر مثبت و معنیدار دارند و این رسانهها باعث افزایش چنین تمایلاتی در میان شهروندان ایرانی میشود. دوم اینکه رسانههای آنلاین بهطور غیرمستقیم و از طریق ارزشهای فرهنگی صدای افراد و حق انتخاب، نیز میتوانند سبب افزایش تمایل شهروندان به برابری جنسیتی شوند؛ بنابراین نتایج نشان میدهد مدل نظری پژوهش از طریق دادههای تجربی مورد تأیید و پشتیبانی قرار میگیرد.
علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ امین کوشکی
چکیده
در عصر جدید، کانون توجه مردم به سیاست از حوزههای عمومی به حوزههای خصوصی، از تعلقات جمعی به تعلقات شخصی و از ایدئولوژیهای یکسانساز به هویتهای فردی در حال حرکت بوده است. از طرف دیگر، سیاستهای جدید، شیوهای از مشارکت را پیشنهاد میدهند که از طریق زیر سؤال بردن مشروعیت ساختارهای موجود، با کانالهای ارتباطی موجود ...
بیشتر
در عصر جدید، کانون توجه مردم به سیاست از حوزههای عمومی به حوزههای خصوصی، از تعلقات جمعی به تعلقات شخصی و از ایدئولوژیهای یکسانساز به هویتهای فردی در حال حرکت بوده است. از طرف دیگر، سیاستهای جدید، شیوهای از مشارکت را پیشنهاد میدهند که از طریق زیر سؤال بردن مشروعیت ساختارهای موجود، با کانالهای ارتباطی موجود مخالفت میکنند. در این زمینه، یکی از شیوههای سیاستهای جدید، مصرفگرایی سیاسی است. مصرفکنندگان سیاسی افرادی هستند که کالاها و خدمات مورد نیاز خود را بر اساس ملاحظات سیاسی و اخلاقی جامعۀ خودـ و نه نفس خود کالاـ انتخاب میکنند. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطۀ جنسیت و مصرفگرایی سیاسی شهروندان شهر سبزوار است. روش تحقیق در جمعآوری و تجزیه و تحلیل دادهها، روش پیمایشی است. این مطالعه روی 416 نفر از زنان و مردان شهر سبزوار انجام گرفته است. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است که اعتبار آن به روش صوری و پایایی آن به کمک آمارۀ آلفای کرونباخ سنجیده شده است. با در نظر گرفتن سه وجه از مصرفگرایی سیاسی، یعنی رفتارها، انگیزهها و عادتها، مشاهده میشود که تفاوت معناداری در میزان مصرفگرایی سیاسی پاسخگویان زن و مرد وجود دارد و زنان تمایل بیشتری به استفاده از مصرفگرایی سیاسی جهت تأثیرگذاری بر تصمیمات عمومی در جامعه دارند.
علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ لیلا رادی؛ ایوب لیموچی
چکیده
جامعهشناسی سیاسی سنتی به طرزی جزمی، زنان را به لحاظ نگرش سیاسی محافظهکارتر از مردان میپندارد، اما الگوی تجدیدنظرطلبانة شکافهای جنسیتی اینگلهارت نشان میدهد که از دهۀ 1990 به اینسو زنان از برنامهها و اهداف احزاب چپ جدید که عمدتاً مبتنی بر ارزشهای فرهنگی فرامادیگرایی است، بیشتر حمایت میکنند. در این راستا، ...
بیشتر
جامعهشناسی سیاسی سنتی به طرزی جزمی، زنان را به لحاظ نگرش سیاسی محافظهکارتر از مردان میپندارد، اما الگوی تجدیدنظرطلبانة شکافهای جنسیتی اینگلهارت نشان میدهد که از دهۀ 1990 به اینسو زنان از برنامهها و اهداف احزاب چپ جدید که عمدتاً مبتنی بر ارزشهای فرهنگی فرامادیگرایی است، بیشتر حمایت میکنند. در این راستا، مطالعۀ حاضر، پژوهشی است در زمینۀ مقایسۀ نگرشهای سیاسی زنان و مردان که روی 596 نفر از دانشجویان دانشگاههای سراسری شهر اصفهان در سال 1395 انجام گرفته است. در این راستا، نتایج پژوهش نشان میدهد اول اینکه بین زنان و مردان در میزان گرایش به دموکراسی تفاوتی وجود ندارد و هر دو گروه به یک میزان از نگرشهای دموکراتیک حمایت میکنند و بدین ترتیب صحت مفروضات الگوهای کلاسیک در مورد گرایش زنان به سوی محافظهکاری در حوزههای سیاسی رد میشود. ثانیاً، یافتههای پژوهش حاکی از آن است که میزان گرایش به ارزشهای فرامادیگرایانه، که براساس نظریههای اینگلهارت بنیان احزاب چپ جدید را تشکیل میدهند، بین زنان به شکل معناداری بیشتر از مردان است و این امر نشان میدهد که نهتنها زنان از نگرشهای راستگرایانه در حوزههای سیاسی فاصله گرفتهاند، بلکه براساس الگوهای تجدیدنظرطلبانه حتی تمایل بیشتری به برنامههای چپ جدید پیدا کردهاند.
علوم سیاسی
محمودرضا رهبرقاضی؛ سیدجواد امام جمعه زاده؛ علی عارفیان جزی
چکیده
بشر، از اوان پیدایش تا کنون، نظام های سیاسی مختلفی را تجربه کرده است. اما در این میان هیچ نظامی تاکنون به اندازة نظامهای دموکراتیک جایگاه ویژهای نداشته است. از سوی دیگر، به نظر میرسد پیشرفت و توسعة عمیق سیاسی در جوامع در جهت رسیدن به اهداف تعیینشده، که از هرگونه افراط و تفریط به دور باشد، خصوصاَ در عرصة اجتماع و سیاست، بدون ...
بیشتر
بشر، از اوان پیدایش تا کنون، نظام های سیاسی مختلفی را تجربه کرده است. اما در این میان هیچ نظامی تاکنون به اندازة نظامهای دموکراتیک جایگاه ویژهای نداشته است. از سوی دیگر، به نظر میرسد پیشرفت و توسعة عمیق سیاسی در جوامع در جهت رسیدن به اهداف تعیینشده، که از هرگونه افراط و تفریط به دور باشد، خصوصاَ در عرصة اجتماع و سیاست، بدون توجه به ساختار خانواده و روشهای تربیتی حاکم در آنها میسر نخواهد بود. حال، هدف این پژوهش بررسی تأثیر روشهای تربیتی مختلف در درون خانوادهها بر روی ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان مرد و زن شهر اصفهان در سال 1394 است. با تقسیم روشهای تربیتی به سه نوع شیوههای مقتدرانه، مستبدانه و سهلگیرانه، نتایج نشان میدهد که روشهای مقتدرانه با ضریب 49/0 باعث افزایش ایستارهای دموکراتیک میشود، اما روشهای مستبدانه با ضریب 18/0- باعث کاهش ایستارهای دموکراتیک در بین شهروندان میشود. از سوی دیگر، یافتهها نشان میدهد که هرچند بین مردان هر دو شیوة تربیتی مستبدانه و مقتدرانه با ایستارهای دموکراتیک آنها ارتباط داشتند، بین زنان، فقط روش تربیتی مقتدرانه بر روی ایستارهای دموکراسیخواهی آنان تأثیر میگذاشت و باعث افزایش این نوع ایستارها در بین آنان میشد. سرانجام، نتایج نشان میدهد که روش سهلانگارانه تأثیری در افزایش یا کاهش ایستارهای دموکراتیک ندارد.