توانمند سازی فرایندی است که طی آن زنان از نیازها و خواسته های درونی خود آگاه می شوند- جرئت دستیابی به هدف را در خود تقویت می کنند و از توانایی لازم برای عملی ساختن خواسته های خود برخوردار می شوند . هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر توانمند سازی زنان است که از نظریه های فمینیستی – به ویژه نظریه فمینیست های لیبرال- تاثیر پذیرفته است . این ...
بیشتر
توانمند سازی فرایندی است که طی آن زنان از نیازها و خواسته های درونی خود آگاه می شوند- جرئت دستیابی به هدف را در خود تقویت می کنند و از توانایی لازم برای عملی ساختن خواسته های خود برخوردار می شوند . هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر توانمند سازی زنان است که از نظریه های فمینیستی – به ویژه نظریه فمینیست های لیبرال- تاثیر پذیرفته است . این پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی درباره 380 زن 20 تا 50 ساله ساکن در مناطق ده گانه شهر اصفهان انجام شده است . یافته های پژوهش حاکی از آن است که عواملی همچون افزایش سطح تحصیلات – دسترسی به منابع مالی – بهبود وضع سلامت – برخورداری از حق مالکیت قانونی – رفع تبعیض از بازار کار و حذف باورهای سنتی عوامل موثری در توانمند سازی زنان هستند .
زنان روستایی بخش قابل توجهی از وقت و انرژی خود را صرف فعالیت هایی می کنند که غالباً در محاسبات تولید و درآمد ملی نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده انگاری در افزایش نا برابری و کاهش بهره مندی آنها از منابع و فرصت هاست . هدف این بررسی شناخت انواع فعالیت های زنان در روستای دونا – از توابع استان مازندران – و ...
بیشتر
زنان روستایی بخش قابل توجهی از وقت و انرژی خود را صرف فعالیت هایی می کنند که غالباً در محاسبات تولید و درآمد ملی نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده گرفته می شود . انعکاس نادیده انگاری در افزایش نا برابری و کاهش بهره مندی آنها از منابع و فرصت هاست . هدف این بررسی شناخت انواع فعالیت های زنان در روستای دونا – از توابع استان مازندران – و ترسیم الگوی صرف وقت به هر یک از این فعالیت هاست . مطالعه حاضر با بهره گیری از روش پژوهش کیفی در مدت چهار فصل از سال 1381 صورت گرفته است . نتایج پژوهش نشان می دهد زنان مورد مطالعه بیش از دو سوم اوقات بیداری خود را صرف فعالیت های تولیدی می کنند . این رقم به طور متوسط برابر 10 ساعت و 26 دقیقه در شبانه روز است . همچنین این زنان به طور متوسط در شبانه روز حدود 17 دقیقه وقت به نظافت – درمان و اوقات فراغت خود اختصاص می دهند و آموزش و مطاله در الگوی صرف وقت آنها جایی ندارد .
این مقاله با استفاده از نظریه توانمند سازی به موضوع دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی می پردازد . این نظریه مبتنی بر پنج مرحله رفاه – آگاهی – دسترسی – مشارکت و کنترل است و به برابری جنسیتی در فرایند توسعه توجه دارد . این پژوهش با روش پیمایشی در شهر تهران انجام شده است و سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد : زنان تا چه حد با نظام اعتباری ...
بیشتر
این مقاله با استفاده از نظریه توانمند سازی به موضوع دسترسی زنان به اعتبارات نظام بانکی می پردازد . این نظریه مبتنی بر پنج مرحله رفاه – آگاهی – دسترسی – مشارکت و کنترل است و به برابری جنسیتی در فرایند توسعه توجه دارد . این پژوهش با روش پیمایشی در شهر تهران انجام شده است و سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد : زنان تا چه حد با نظام اعتباری در ارتباط اند ؟ سطح بهره مندی آنان از اعتبارات چگونگی است و در کدام یک از مراحل نظریه توانمند سازی هستند ؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که همه زنان وارد فرایند دسترسی به اعتبارات نظام بانکی نشده اند و مهمترین نوع ارتباط آنها با بنک ها برای پرداخت قبض های آب – برق و... و پس انداز است – ارتباط زنان با نظام بانکی برای پس انداز و سپرده گذاری ( به ویژه از نوع قرض الحسنه ) بیش از ارتباط آنها با هدف برخورداری از منابع اعتباری بانک هاست – میزان وام در خواستی زنان برای سرمایه گذاری کلان نیست – زنان در مراحل آگاهی و دسترسی از فرایند توانمند سازی هستند .
جامعه پذیری جنسیتی فرایند باز تولید نا برابرهای جنسیتی است . گذار جوامع از وضعیت سنتی به مدرن و ضرورت تغییر ساختارها و ارزش های کهن و باز تعریف هویت انسانی زنان و مردان – نیازمند بررسی های جامعه شناسان و صاحب نظران علوم اجتماعی است . هدف این پژوهش بررسی تحول الگوی جامعه پذیری جنسیتی در یک جامعه روستایی است که با روش کیفی و با استفاده ...
بیشتر
جامعه پذیری جنسیتی فرایند باز تولید نا برابرهای جنسیتی است . گذار جوامع از وضعیت سنتی به مدرن و ضرورت تغییر ساختارها و ارزش های کهن و باز تعریف هویت انسانی زنان و مردان – نیازمند بررسی های جامعه شناسان و صاحب نظران علوم اجتماعی است . هدف این پژوهش بررسی تحول الگوی جامعه پذیری جنسیتی در یک جامعه روستایی است که با روش کیفی و با استفاده از تکنیک مصاحبه گروهی متمرکز و مشاهده مشارکتی انجام شده است . در این پژوهش نحوه یاد گیری نمادها ، هنجارها و نقش های جنسیتی در زندگی اجتماعی ، دگرگونی ساختاری در خانواده ،و همچنین تحول جامعه پذیری جنسیتی بین زنان و مردان و میان سه نسل بررسی شده است . نتایج به دست آمده از پژوهش حاکی از تحولی وسیع و نامتوازن در فرایند جامعه پذیری جنسیتی نسل جدید است. تفاوت سطح توقعات و انتظارات زنان جوان با واقعیات موجود ، تنش ها و تضادهای گوناگونی بین نیروهای اجتماعی ایجاد کرده است .
این مقاله نشان می دهد که سرمایه گذاری در آموزش زنان نه تنها شکاف جنسیتی را کاهش می دهد بلکه موجب ارتقای سطح بهره وردی – تولید بیشتر و درآمد بالاتر خواهد شد . چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر نظریه سرمایه انسانی و تاکید بر سرمایه گذاری در آموزش زنان است . یافته های این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی انجام شده است نشان می دهد که افزایش تحصیلات ...
بیشتر
این مقاله نشان می دهد که سرمایه گذاری در آموزش زنان نه تنها شکاف جنسیتی را کاهش می دهد بلکه موجب ارتقای سطح بهره وردی – تولید بیشتر و درآمد بالاتر خواهد شد . چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر نظریه سرمایه انسانی و تاکید بر سرمایه گذاری در آموزش زنان است . یافته های این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی انجام شده است نشان می دهد که افزایش تحصیلات به طور مشابهی در میزان دستمزد مردان و زنان تاثیر می گذارد ، و سرمایه گذاری بیشتر در مقاطع بالاتر آموزشی ( به دلیل هزینه های پولی و فرصتی فزاینده ) با بازده نزولی روبروست .ولی از آنجا که متوسط تحصیلات زنان در ایران و بیشتر کشورهای جهان تاکنون کمتر از مردان بوده است ، بازده نهایی تحصیلات زنان تحصیل کرده نقش مهمی در ارتقای سطح بهداشت ، سلامت و پیشرفت تحصیلی فرزندان خود ایفا می کنند . اقتصاد دانان معتقدند که زنان تحصیل کرده مشارکت بیشتری در نیروی کار دارند و با شرکت در فعالیت های تولیدی و درآمدزا ، مالیات بیشتری به دولت می پردازند . و بدین ترتیب پایه مالیاتی را وسعت می بخشند .
متخصصان توسعه ( کنترل شهروندی ) را عالی ترین سطح و نوع مشارکت تشخیص دادن اند . در این گونه مشارکت – مردم در تصمیم گیری هایی که زندگی روزانه آنها را تحت تاثیر قرار می دهد دخالت می کنند . مسئله مهم در تحقیق چنین مشارکتی شناخت متغیرهایی است که موفقیت مردم ( زنان و مردان ) را در کنترل امور جامعه تضمین می کند . شناخت انواع مشارکت اجتماعی زنان ...
بیشتر
متخصصان توسعه ( کنترل شهروندی ) را عالی ترین سطح و نوع مشارکت تشخیص دادن اند . در این گونه مشارکت – مردم در تصمیم گیری هایی که زندگی روزانه آنها را تحت تاثیر قرار می دهد دخالت می کنند . مسئله مهم در تحقیق چنین مشارکتی شناخت متغیرهایی است که موفقیت مردم ( زنان و مردان ) را در کنترل امور جامعه تضمین می کند . شناخت انواع مشارکت اجتماعی زنان و عوامل مرتبط با آن هدف این مقاله است که بر ÷ایه یاقته های پژوهشی در شهر تهران تدوین شده است . در مدل تحلیلی پژوهش – از نظریه ها و مطالعات تجربی پیشین کمک گرفته است . در مجموع – شش نوع مشارکت : مدنی – حمایتی – فرهنگی – تفریحی – محلی – مذهبی – خیریه ای و شرکت در فعالیت های انقلابی شناخته شده است . میانگین مشارکت مدنی پایین تر و میانگین مشارکت مذهبی – خیریه ای بالاتر از سایر انواع مشارکت است . به طور کلی – میزان مشارکت اجتماعی زنان شهر تهران در سطح پایینی قرار دارد .
تحولات سریع تکنولوژیکی و فرهنگی دو سده اخیر کشورهای توسعه یافته و تاثیر آن در نوسازی سایر جوامع از جمله جامعه ایران توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است . نظریه های نوسازی تاکید دارند که عواملی همچون میزان شهرنشینی – صنعتی شدن – سطح تحصیلات – ارتباطات – مشارکت اجتماعی – چگونگی اجتماعی شدن و پایگاه اجتماعی – اقتصاد فرد نوگرایی ...
بیشتر
تحولات سریع تکنولوژیکی و فرهنگی دو سده اخیر کشورهای توسعه یافته و تاثیر آن در نوسازی سایر جوامع از جمله جامعه ایران توجه پژوهشگران بسیاری را به خود جلب کرده است . نظریه های نوسازی تاکید دارند که عواملی همچون میزان شهرنشینی – صنعتی شدن – سطح تحصیلات – ارتباطات – مشارکت اجتماعی – چگونگی اجتماعی شدن و پایگاه اجتماعی – اقتصاد فرد نوگرایی در جوامع را تسریع می کنند . فرد نوع گرا نیز دارای ویژگی هایی مانند علم گرایی – پذیرش تجربیات جدید – پیشرفت گرایی – نگرش های مدنی و جهانی و دموکراتیک – تساوی طلبی – استقلال طلبی و خطر پذیری است . هدف این پژوهش سنجش میزان نوگرایی زنان فعال در حوزه فرهنگی ( دبیران ) و عوامل موثر بر آن است که با روش پژوهش کتابخانه ای و پیمایشی انجام شده است و جامعه آماری آن زنان دبیر شهر تهران هستند . یافته های پژوهش نشان می دهد که 3/72 در صد زنان دبیر مطالعه نوگرا هستند و دو عامل طول مدت تحصیل و پایگاه اقتصادی – اجتماعی با میزان نوگرایی رابطه معانادار دارد.
این مقاله به موضوع جنبش زنان بعنوان جنبشی اجتماعی پرداخته و دیدگاه های کلاسیک و مدرن جنبش اجتماعی را بیان کرده است همچنین این پرسش اصلی مطرح شده است که خواست تغییر و نارضایتی زنان ایران از وضع خویش پیرامون چه محدودیت هایی شکل گرفته است نظریه پردازان جنبش اجتماعی در آغاز دهه 90 به فرایند کنش متقابل میان اعضای درگیر در جنبش اجتماعی و ...
بیشتر
این مقاله به موضوع جنبش زنان بعنوان جنبشی اجتماعی پرداخته و دیدگاه های کلاسیک و مدرن جنبش اجتماعی را بیان کرده است همچنین این پرسش اصلی مطرح شده است که خواست تغییر و نارضایتی زنان ایران از وضع خویش پیرامون چه محدودیت هایی شکل گرفته است نظریه پردازان جنبش اجتماعی در آغاز دهه 90 به فرایند کنش متقابل میان اعضای درگیر در جنبش اجتماعی و سازه های اجتماعی توجه نشان دادند از دیدگاه آنها این جنبش ها به جای تاکید براستراتژی به بازسازی و تغییر هویت اجتماعی اعضای خود تاکید دارند بنا بر تعاریف فمینیستی از جنبش زنان خواست تغییر در دهه زنان مشترک است و برای تغییر می توان به خواسته های آشکار و خواسته های پنهان اشاره کرد گروه های زنان درگیر با مسائل زنان در ایرن عبارتند از گروه زنان در حاشیه قدرت گروه زنان در رسانه های جمعی گروه زنان در سطح دانشگاهی و گروه زنان در سطح عامه طرفداری نمایش از زنان کج فهمی از فمینیسم و طرفداری نادرست از زنان نبود زبان مشترک و تعامل پویا میان فعالان سازمان های غیردولتی مدرن و تشکل های سنتی زنان چالش های پیش روی جنبش زنان در ایرن را تکشیل می دهند.
در میان زنان ایران معاصر پویشی در جریان است که با توجه به عناصر مشترکی که در تعاریف جنبش های اجتماعی جدید وجود دارد می توان آن را یک جنبش نامید جنبشی که با چالش های زنان نسبت به نابرابری های قانونی حقوقی میان زنان و مردان و سایر مسائل آنان درحوزه های گوناگون زندگی مشخص می شود این مقاله با استفاده از یافته های پژوهشی میدانی با هدف درک ...
بیشتر
در میان زنان ایران معاصر پویشی در جریان است که با توجه به عناصر مشترکی که در تعاریف جنبش های اجتماعی جدید وجود دارد می توان آن را یک جنبش نامید جنبشی که با چالش های زنان نسبت به نابرابری های قانونی حقوقی میان زنان و مردان و سایر مسائل آنان درحوزه های گوناگون زندگی مشخص می شود این مقاله با استفاده از یافته های پژوهشی میدانی با هدف درک ویژگیها اصول و اهداف جتنبش اجتماعی زنان ایران نگرش فعالان جنبش زنان ایران را که درتشکل های زنان فعالیت می کنند مورد کند وکاو قرار داده است این پژوهش سعی بر این دارد نشان دهد بین زنان ایران حرکت سازمان یافته ای با هدف بهبود وضعیت زندگی شکل گرفته است تلاش برای کاهش نابرابری حقوقی زن و مرد ارزیابی واقع گرایانه از ماهیت دو جنس( بدون جهت گیری فمینیستی ) از ویژگی های این حرکت سازمان یافته می باشد یافته های این پژوهش نشان می دهد مساله اولیه زنان ایران نابرابری حقوقی بین زنان و مردان است که ریشه در ارزش های فرهنگی و نگرش سوگیرانه و فرودستانه جامعه نسبت به زن دارد .
رفتارهای زنان به ویژه رفتارهای اقتصادی زنان - با توجه به افزایش روزافزون سهم آنها در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی - نیاز به بررسی بیشتری دارد .مقاله حاضر - به حضور زنان در بازارهای مالی می پردازد و سعی شده است که بر اساس اطلاعات گرد آوری شده از یک پژوهش میدانی در شهر تهران عوامل موثر بر تقاضای وام و اعتبار زنان در بازارهای مالی با تاکید ...
بیشتر
رفتارهای زنان به ویژه رفتارهای اقتصادی زنان - با توجه به افزایش روزافزون سهم آنها در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی - نیاز به بررسی بیشتری دارد .مقاله حاضر - به حضور زنان در بازارهای مالی می پردازد و سعی شده است که بر اساس اطلاعات گرد آوری شده از یک پژوهش میدانی در شهر تهران عوامل موثر بر تقاضای وام و اعتبار زنان در بازارهای مالی با تاکید بر سیستم بانکی بررسی شود در این مدل به عوامل اقتصادی نظیر متوسط در آمد نرخ بهره طول دوره با پرداخت بعد خانوار سن وضعیت اشتغال سطح تحصیلات وضعیت تاهل رفتار سپرده گذاری و سرمایه گذاری پرداخته شده است نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مهم ترین عوامل اقتصادی موثر بر وام درخواستی زنان عبارتند از متوسط در آمد فرد و خانوار و طول دوره باز پرداخت به این معنی که افزایش در آمد یا طول دوره بازپرداخت باعث افزایش تقاضای وام از سوی زنان خواهد شد .
پوشش و جامعیت تامین اجتماعی و کیفیت بهره مندی از مزایای آن یکی از شاخص های توسعه اجتماعی محسوب می شود. از دیدگاه این مقاله – تامین اجتماعی اساساً موضوعی زنانه است و زنان به لحاظ ویژگی های زیستی ( طول عمر بیشتر از مردان و سالمندی بیشتر ) و شرایط فرهنگی و اجتماعی خاص ( ریسک پذیری بیشتر در مقابل طلاق و فروپاشی خانواده ) بیش از مردان نیازمند ...
بیشتر
پوشش و جامعیت تامین اجتماعی و کیفیت بهره مندی از مزایای آن یکی از شاخص های توسعه اجتماعی محسوب می شود. از دیدگاه این مقاله – تامین اجتماعی اساساً موضوعی زنانه است و زنان به لحاظ ویژگی های زیستی ( طول عمر بیشتر از مردان و سالمندی بیشتر ) و شرایط فرهنگی و اجتماعی خاص ( ریسک پذیری بیشتر در مقابل طلاق و فروپاشی خانواده ) بیش از مردان نیازمند حمایت های تامین اجتماعی هستند . این در حالی است که آنان به دلیل شرایط نابرابر با مردان در بازار کار ، محدودیت های فرهنگی و مسئولیت های اجتماعی – مجال کمتری برای حضور اقتصاد رسمی و بهره مندی از مزایای تامین اجتماعی دارند . مقاله برای بهبود وضعیت زنان از نظر تامین اجتماعی - با مروری بر رویکردهای بین الملی سه موضوع مهم – فردیت بخشیدن به حقوق زنان – رسمیت بخشیدن به فعالیت های غیر رسمی و گسترش مفهوم تامین اجتماعی و توسل به سایر انواع نظام های حمایت اجتماعی را مطرح می کند .
این مقاله به بررسی توانایی های زنان عشایر و تاکید بر نقش در 72 زیست بوم عشایر استان همدان می پردازد و سعی دارد با ارائه ویژگی های اقتصادی اجتماعی زنان عشایر استان – جایگاه اقتصادی آنان را بررسی کند . اطلاعات پژوهش با روش ارزیابی مشارکتی روستایی علاوه بر استفاده از اسناد و مدارک موجود گردآوری شده است . مشاهدا و بررسی های انجام شده نشان ...
بیشتر
این مقاله به بررسی توانایی های زنان عشایر و تاکید بر نقش در 72 زیست بوم عشایر استان همدان می پردازد و سعی دارد با ارائه ویژگی های اقتصادی اجتماعی زنان عشایر استان – جایگاه اقتصادی آنان را بررسی کند . اطلاعات پژوهش با روش ارزیابی مشارکتی روستایی علاوه بر استفاده از اسناد و مدارک موجود گردآوری شده است . مشاهدا و بررسی های انجام شده نشان می دهد فعالیت های دامداری و تولید فرآورده های دامی – جابه جا یی و کوچ وابسته به کار و فعالیت زنان عشایر است . یافته های این پژوهش حاکی از آن است که میزان فعالیت زنان عشایر در زمینه اقتصاد تولیدی و غیرتولیدی بیشتر از مقدار مشابه آن نزد مردان است . مشارکت زنان در زمینه های اجتماعی و فرهنگی نیز بیش از مردان است . به عبارتی آنها با سهمی معادل 85 درصد در فعالیت های اقتصادی عشایر مشارکت دارند . بین میزان ساعات فعالیت زنان درآمد خانوار عشایری و نیز بین میزان مشارکت زنان – سن و موقعیت آنها رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد .
با توجه به ساختار نظام های بهره برداری کشاورزی و تسلط بهره برداری خانوادگی که عمده نیروی کار آن زنان و کودکان بدون مزد تشکیل می دهند – آمار رسمی و جامعی از میزان مشارکت زنان روستایی موجود نیست . این مقاله با هدف بررسی نقش زنان روستایی – به سهم آنها در تولیدات اصلی کشاورزی ایران می پردازد . طبق آخرین نتایج آمار گیری کشاورزی ( سال80- 1379) ...
بیشتر
با توجه به ساختار نظام های بهره برداری کشاورزی و تسلط بهره برداری خانوادگی که عمده نیروی کار آن زنان و کودکان بدون مزد تشکیل می دهند – آمار رسمی و جامعی از میزان مشارکت زنان روستایی موجود نیست . این مقاله با هدف بررسی نقش زنان روستایی – به سهم آنها در تولیدات اصلی کشاورزی ایران می پردازد . طبق آخرین نتایج آمار گیری کشاورزی ( سال80- 1379) حدود 82 درصد از مجموع زمین های زیر کشت به تولید حدود 77 درصد از تولیدات زراعی اختصاص دارد . میزان مشارکت زنان روستایی در تولید برنج 65 درصد – پنبه بیش از 60 درصد – سبزی و صیفی 80 درصد – و دامداری 8/49 درصد بر آورد شده است - با این وجود – نقش مدیریت زنان در زراعت و دامداری بسیار کم بوده و تصمیمات کلیدی به وسیله مردان گرفته می شود . به نظر می رسد فرهنگ مرد سالاری و نابرابری های جنسیتی سبب می شود زنان روستایی دارای هویت و پایگاه مستقلی نبوده و از امنیت اجتماعی برخوردار نباشند .
مشارکت زنان به معنی دخالت همه جانبه در فرایند تصمیم گیری و اجرا در همه امور جامعه از جمله شرط اساسی توفیق در برنامه های بهداشتی است . با توجه به اهمیت مشارکت زنان در حفظ سلامتی و بهداشت جامعه – طرح رابطین بهداشت علاوه بر آموزش مطالب و مهارت های لازم به رابطین زن – با هدف انتقال پیام های بهداشتی – از طریق آنان – به خانواده ها در ایران ...
بیشتر
مشارکت زنان به معنی دخالت همه جانبه در فرایند تصمیم گیری و اجرا در همه امور جامعه از جمله شرط اساسی توفیق در برنامه های بهداشتی است . با توجه به اهمیت مشارکت زنان در حفظ سلامتی و بهداشت جامعه – طرح رابطین بهداشت علاوه بر آموزش مطالب و مهارت های لازم به رابطین زن – با هدف انتقال پیام های بهداشتی – از طریق آنان – به خانواده ها در ایران اجرا می شود . با هدف ارزیابی موفقیت رابطین بهداشت زن و اثر گذتری آنها در ارتقای سطح آگاهی و رفتار زنان دیگر – پژوهشی در مورد دو گروه از زنان ( یک گروه مورد مطالعه و یک گروه شاهد ) با مشابهت های اجتماعی – اقتصادی در شهر ارومیه پیش از اجرای طرح و پس از یک سال از اجرای طرح انجام شد . مقایسه میزان آگاهی زنان در میان دو گروه نشان می دهد فعالیت رابطین بهداشتی موجبات ارتقای سطح آگاهی اعضای جامعه را فراهم نموده و از نظر آماری اختلاف معنی داری وجود دارد – اما نتایج مقایسه آماری میزان عملکرد بین دو گروه ( رفتار متناسب با آگاهی ) نشانگر اختلافات معنی دار نمی باشد . برای بررسی تغییر رفتار باید دوره زمانی بیش از یکسال را مورد نظر قرار داد.