مطالعات زنان
محمد جواد نجفی؛ یحیی بوذری نژاد
چکیده
پیامبر اسلام(ص) در دوران حکمرانی خود جایگاه زنان را ارتقاء بخشید. اما با رحلت ایشان و روی‌کار آمدن خلفای سه‌گانه، این جایگاه تضعیف شد و از مسیر نبوی فاصله گرفت. با آغاز خلافت امام علی(ع)، تحولی در وضعیت زنان پدید آمد و آنان نقش فعال در جامعه یافتند. آن حضرت از همان ابتدا با اصلاح بدعت‌های گذشته، تلاش کرد جایگاه حقیقی زنان را احیا کند. ...
بیشتر
پیامبر اسلام(ص) در دوران حکمرانی خود جایگاه زنان را ارتقاء بخشید. اما با رحلت ایشان و روی‌کار آمدن خلفای سه‌گانه، این جایگاه تضعیف شد و از مسیر نبوی فاصله گرفت. با آغاز خلافت امام علی(ع)، تحولی در وضعیت زنان پدید آمد و آنان نقش فعال در جامعه یافتند. آن حضرت از همان ابتدا با اصلاح بدعت‌های گذشته، تلاش کرد جایگاه حقیقی زنان را احیا کند. زنان نیز با استقبال از سیاست دولت علوی با اقدامات آن حضرت همراه شدند و البته در برخی از مواقع با بی‌مهری برخی از زنان ضربه‌های جدی به دولت علوی وارد گردید. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال واکاوی رفتار و نحوه تعاملات زنان و دولت علوی با یکدیگر با رویکرد تاریخی و سیاسی است و در پی پاسخگویی به این سؤال است که تعاملات حاکمیت و زنان در خلافت امیر مؤمنان علی(ع) چگونه بوده است؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که تعامل زنان و حکومت علوی از ابتدای خلافت آن حضرت شکل گرفت که از نتایج آن حضور اثرگذار بانوان در بحران‌ها و مشکلات حکومت به ویژه جنگ‌های تحمیلی به آن حضرت بود. دولت علوی حامی زنان بود و حاکمیت در احقاق عدالت برای زنان همچون مردان دغدغه‌مند عمل کرد. خلیفه آن چنان که برای مردان در دسترس بود برای زنان نیز در دسترس و آنان خلیفه و دولت علوی را پناه‌گاهی امن برای احیا و ارتقاء جایگاه خود می‌دانستند. این حمایت و نگاه منزلت‌بخش، زمینه تعامل مثبت زنان و حکومت علوی را فراهم ساخت.
عاطفه خادمی؛ زینب یاسری
چکیده
تعادل کار‌ـ خانواده به هم‌زمانی تحقق نقش‌های خانوادگی و شغلی اشاره دارد. بدون شک، محتوا و چگونگی پرداخت نظام سیاست‌گذاری به این موضوع، از اصلی‌ترین عوامل اثرگذار جهت تحقق وضعیت مطلوب نظام اشتغال زنان و تحقق تعادل سازنده بین کار و خانواده در زندگی زنان محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی روند و گرایش‌های سیاست‌گذاری اشتغال ...
بیشتر
تعادل کار‌ـ خانواده به هم‌زمانی تحقق نقش‌های خانوادگی و شغلی اشاره دارد. بدون شک، محتوا و چگونگی پرداخت نظام سیاست‌گذاری به این موضوع، از اصلی‌ترین عوامل اثرگذار جهت تحقق وضعیت مطلوب نظام اشتغال زنان و تحقق تعادل سازنده بین کار و خانواده در زندگی زنان محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی روند و گرایش‌های سیاست‌گذاری اشتغال زنان و چگونگی توجه این نوع سیاستها به تعادل کار‌ـ خانواده درخصوص زنان با استفاده از روش فراتحلیل انجام شده است. در این پژوهش، فراتحلیل سیاستگذاریهای بهعملآمده در حوزة اشتغال زنان و توجه به میزان ارتباط آنها در ایجاد تعادل میان حوزههای کاری و خانواده نشان می‌دهد که حوزة سیاست‌گذاری نتوانسته به صورت نظاممند به تحقق اهدافی مانند تعادل میان اشتغال و خانواده کمک کند و همچنین برمبنای اصل کرامت زنان و توجه به منزلتزایی برای زنان به ساماندهی امر اشتغال بپردازد؛ لذا سیاستهای اتخاذی طی این سالها در یک آشفتگی مبنایی و محتوایی به سر می‌برد که در نسبت با زن تراز انقلاب اسلامی نیست.
منصوره شهریاری؛ غلامرضا جمشیدیها؛ اکرم جودی نعمتی
چکیده
امروزه وضعیت زنان در هر کشوری شاخصی مهم جهت بررسی رشد و توسعة انسانی در آن کشور محسوب می‌شود. در‌واقع، بررسی پیشینة تاریخی جایگاه زنان تاریخچة فراز و فرود حیات فردی و اجتماعی آنان را روشن و مسیر ایشان را در راه رسیدن به توسعه آشکار می‌کند. اما آنچه چنین مطالعاتی را کاملتر می‌کند، بررسی واکنش مردان سیاستمدار در هر دورة تاریخی ...
بیشتر
امروزه وضعیت زنان در هر کشوری شاخصی مهم جهت بررسی رشد و توسعة انسانی در آن کشور محسوب می‌شود. در‌واقع، بررسی پیشینة تاریخی جایگاه زنان تاریخچة فراز و فرود حیات فردی و اجتماعی آنان را روشن و مسیر ایشان را در راه رسیدن به توسعه آشکار می‌کند. اما آنچه چنین مطالعاتی را کاملتر می‌کند، بررسی واکنش مردان سیاستمدار در هر دورة تاریخی نسبت به حضور و فعالیت‌های اجتماعی زنان آن دوره است. به این منظور، در این مقاله کتاب سیاست‌نامة خواجه نظام‌الملک طوسی، وزیر مقتدر سلجوقیان در قرن پنجم هجری، برای مطالعة وضعیت زنان این دورة تاریخی و همچنین شناخت دیدگاههای نظام‌الملک دربارة ایشان برگزیده شده است. این پژوهش با روش توصیفی‌ـ تحلیلی و براساس نظریة تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف و در سه سطح واژگان، تفسیر و تبیین صورت گرفته است. سؤالهایی که این پژوهش در پی پاسخ گفتن به آن‌هاست عبارت‌اند از: حضور زنان در سیاست‌نامه چگونه است؟ خواجه نظام‌الملک چه واکنشی به حضور ایشان نشان می‌دهد؟ و علت واکنشهای وی چیست؟ نتایج پژوهش حاکی از آن است که برخلاف نظر برخی پژوهشگران، خواجه نظام‌الملک به‌طور‌کلی نگاه منفی به نوع زنان ندارد، اما دخالتهای بعضی زنان دربار، به‌ویژه ترکان‌خاتون، همسر ملکشاه سلجوقی، در امر سلطنت و حوزة اقتدار وزیر سبب میشده وی برای حفظ قدرت و سلطة سیاسی خود و طرد مخالفان و رقبای سیاسی، به انتقادهای کوبنده از زنان و برحذر داشتن سلطان از نفوذ ایشان بپردازد.
سمیه عرب خراسانی
چکیده
تحلیل روایت جنسیتی از جدایی در پی بررسی مسئلة جدایی از منظری سه‌گانه شامل روایت داوطلبان ورود به خانواده، ساختار جنسیت و نهاد خانواده است. برآیند این سه منظر، جایگاه و نقش مؤثر ساختار جنسیت در هویت تجویزی خود و نهاد خانواده در قاعدههای جنسیتی و کارکردهای خاص آن را نشان می‌دهد. جهت نیل به این هدف از رویکرد تحلیل روایت و از مشارکت ...
بیشتر
تحلیل روایت جنسیتی از جدایی در پی بررسی مسئلة جدایی از منظری سه‌گانه شامل روایت داوطلبان ورود به خانواده، ساختار جنسیت و نهاد خانواده است. برآیند این سه منظر، جایگاه و نقش مؤثر ساختار جنسیت در هویت تجویزی خود و نهاد خانواده در قاعدههای جنسیتی و کارکردهای خاص آن را نشان می‌دهد. جهت نیل به این هدف از رویکرد تحلیل روایت و از مشارکت 30 زن و مرد دارای تجربة حداقل یکبار ازدواج و جدایی استفاده شد. نتایج بیانگر تأثیر جنسیت و تحولات متأخر آن در ذهنیت کنشگران و همچنین تقابل ناشی از این تحولات با نهاد قاعدهمند خانواده است. کنشگران اجتماعی، به‌ویژه زنان، در تعبیر جدید خود از جنسیت و تجویزات آن با نهاد خانواده روبهرو می‌شوند و زمانیکه قادر به ایجاد تطابق میان خواست خود و نهاد خانواده نباشند از آن خارج می‌شوند. بر این اساس، رویارویی جنسیت تحولیافته و نهاد خانواده عامل مؤثر بر جدایی در سطح میانه و نیازمند بررسیهای دقیقتر تشخیص داده شد.
مطالعات زنان
عاطفه خادمی؛ فاطمه تقی‌زاده
چکیده
پرداختن به موضوع زنان در بدنة دانشی اغلب ناظر بر شبکه‌ای از نظام مسائل آنان صورت می‌پذیرد و دانش تولیدشده عموماً بر مسائل این قشر به صورت موردی متمرکز است. بدین معنا که همواره در ارتباط با موضوع زنان با طیفی از یافته‌های متمرکز بر مسائل فردی، خانوادگی یا اجتماعی مواجهیم که به صورت منفک و ترکیبی مدل روشنی از چیستی زن در گفتمان انقلاب ...
بیشتر
پرداختن به موضوع زنان در بدنة دانشی اغلب ناظر بر شبکه‌ای از نظام مسائل آنان صورت می‌پذیرد و دانش تولیدشده عموماً بر مسائل این قشر به صورت موردی متمرکز است. بدین معنا که همواره در ارتباط با موضوع زنان با طیفی از یافته‌های متمرکز بر مسائل فردی، خانوادگی یا اجتماعی مواجهیم که به صورت منفک و ترکیبی مدل روشنی از چیستی زن در گفتمان انقلاب اسلامی ارائه نمیدهد. فقدان رویکرد منظومهای و مدل روشن و واضح از زن در گفتمان انقلاب اسلامی از خلأهای مهم محسوب می‌شود. لذا این پژوهش، فارغ از نگاه موردی و گزینشی به مسائل زنان، با هدف ترسیم مدل مفهومی منظومة فکری رهبر انقلاب در موضوع زن به دنبال یافتن پاسخ به این پرسش اساسی است که زن در منظومة فکری رهبر انقلاب در چه الگوی مفهومی تصویر می‌شود. برای پاسخ به این پرسش، با اتخاذ روش تحلیل محتوای کیفی در چارچوب رویکرد منظومهای، دو مفهوم کلیدی الگوی سوم و انسان انقلابی بهدست آمد که هریک از این مفاهیم ابعاد تصویر را نمایان می‌کند و تصویر تولیدشده مبین نگاه فراجنسیتی اما با ملاحظات جنسیتی رهبر انقلاب به موضوع زن در کلانمنظومة فکری ایشان است.
مریم حسینی
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
چکیده: ادبیات عرفانی حوزه‌ای وسیع و گسترده از رمزپردازی را پیش چشم خواننده‌ی رمزجو می‌گشاید. خاصیت رمز، دوسوگراییِ آن است. رمزهای عرفانی از دو ساحتِ متقابلِ آسمانی و زمینی برخوردار هستند. واژه‌ی زن در ادب فارسی از کلمه‌هایی است که دست‌مایه‌ی رمزپردازی و سمبولیسم قرار گرفته است. مقاله‌ی حاضر تلاش می‌کند تا وجوه مختلف این سمبولیسم ...
بیشتر
چکیده: ادبیات عرفانی حوزه‌ای وسیع و گسترده از رمزپردازی را پیش چشم خواننده‌ی رمزجو می‌گشاید. خاصیت رمز، دوسوگراییِ آن است. رمزهای عرفانی از دو ساحتِ متقابلِ آسمانی و زمینی برخوردار هستند. واژه‌ی زن در ادب فارسی از کلمه‌هایی است که دست‌مایه‌ی رمزپردازی و سمبولیسم قرار گرفته است. مقاله‌ی حاضر تلاش می‌کند تا وجوه مختلف این سمبولیسم را مطالعه کند. میدانِ این مطالعه، شعر و نثرِ عرفانی است. از مجموعه‌ی شعر عرفانی، اشعار مولانا جلال‌الدین را در دیوان و مثنوی مطالعه کرده‌ایم. جز او از آثار سنایی غزنوی و عطار هم سود جسته‌ایم. در حوزه‌ی نثرِ عرفانی کتاب تذکره‌الاولیاء و صفه‌الصفوه را مطالعه نموده‌ایم، اما به مناسبت از کتاب‌هایی چون کشف‌الحقایق نسفی هم سود برده‌ایم. روش تحقیق، تحلیلِ محتوا است. در این راستا آثار عرفانی را مطالعه و از آنها نمونه‌برداری کرده‌ایم. در پایان، مقایسه‌ای تحلیلی بین ادب عرفانی فارسی و عربی و شعر ابن‌عربی و نگاه او نسبت به زن انجام شد و نیز بعضی از جلوه‌های واژه‌ی زن را با مفهوم آنیما در روان‌شناسی یونگ تطبیق دادیم. نتیجه‌ی این مطالعه نشان می-دهد که در رمزپردازی واژه‌ی زن در ادبیات فارسی و سمبولیسمِ استفاده از این واژه فاصله‌ای بسیار، از ملکوت تا ملک و از عرش تا فرش، وجود دارد. نمادپردازی این واژه گاهی نمایشی ابلیس‌وار از زن ارایه می‌دهد و او را سرمنشأِ گناه و خطا می‌داند که بشریت تحت تسلط بدخویی‌های اوست. از سوی دیگر، نمادپردازیِ الهیِ این واژه آن‌را تا حد توحید و یکی شدن با خداوند بالا می‌برد. زن، نمونه‌ی تجلیِ حق و در شکل عروس‌های شعری یا مادرِ طبیعت و جهان ظاهر می‌شود. این سمبولِ دوم زیباترین تصویرهای ممکن را از زن ارایه می‌دهد. درست برخلاف تصویر پیشینِ زن که گمراه‌کننده و مضلّ است، در اینجا زنانی در سیمای دختر ترسا و لیلی، هادی و راهنمای سالک به‌سوی حقیقتِ حق می‌شوند.
عزت ملاابراهیمی؛ نوید پیری
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
چکیده: بسیاری از شاعران در اشعار خود به‌نوعی به مقوله‌ی زن پرداخته یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع دیدگاه آنان به زن متأثر از دیدگاه عام حاکم بر جامعه و نیز تجربه‌های شخصیِ شاعر است. معروف عبدالغنی رصافی تقریباً تمام جوانب مشکلات اجتماعی زن را مطالعه کرده است. هرچند او به این مشکلات واقف بوده و تلاشی فراوان داشته تا زن ...
بیشتر
چکیده: بسیاری از شاعران در اشعار خود به‌نوعی به مقوله‌ی زن پرداخته یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع دیدگاه آنان به زن متأثر از دیدگاه عام حاکم بر جامعه و نیز تجربه‌های شخصیِ شاعر است. معروف عبدالغنی رصافی تقریباً تمام جوانب مشکلات اجتماعی زن را مطالعه کرده است. هرچند او به این مشکلات واقف بوده و تلاشی فراوان داشته تا زن را از قید و بندهای حاکم برهاند، اما محدودیتها مانع می‌شد تا پا را از حصار گفتمان جامعه فراتر نهد. در ورای اشعار او روحی بزرگ قرار دارد که مقوی آن اسلام است. این دسته اشعار بهطور عمده از احساسات و عواطف شاعر نسبت به زنان سرچشمه می‌گیرد. طبق اشعار، رصافی مسلمانی است که گاهی تحت تأثیر فرهنگ ساختگی غرب دستخوش انحرافاتی جزیی می‌شود اما در نهایت به فرهنگ غالب و ریشهدار اسلامی برمیگردد.
صبا واصفی؛ حسن ذوالفقاری
دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1388
چکیده
چکیده: ادبیات داستانی یکی از پایگاه‌هایی است که در آن کلیشه‌های جنسیتی بازتولید می‌شود و همانند سایر عرصه‌های علمی، پیوسته چهره‌ای تکراری از زنان ترسیم می‌کند. بر این اساس، مقاله‌ی حاضر در پی مطالعه‌ی این نکته است که چگونه متون ادبی تمایزات جنسی در یک فرهنگ را بازتاب می‌دهد و چگونه به بازنمایی تقسیم‌بندی جنسیتی می‌پردازد. این ...
بیشتر
چکیده: ادبیات داستانی یکی از پایگاه‌هایی است که در آن کلیشه‌های جنسیتی بازتولید می‌شود و همانند سایر عرصه‌های علمی، پیوسته چهره‌ای تکراری از زنان ترسیم می‌کند. بر این اساس، مقاله‌ی حاضر در پی مطالعه‌ی این نکته است که چگونه متون ادبی تمایزات جنسی در یک فرهنگ را بازتاب می‌دهد و چگونه به بازنمایی تقسیم‌بندی جنسیتی می‌پردازد. این نابرابریها درآثار برگزیدهی دولت‌آبادی به چه شکل و در چه قالبی نمایش داده می‌شود. روش بهکار رفته در این پژوهش تحلیل محتوا است. حاصل مطالعهها چنان مینماید که در داستانهای هجرت سلیمان، باشبیرو، جای خالی سلوچ و کلیدر، خشونت نقشی اساسی دارد که با منشأهای متفاوت و در قالبهای گوناگون (آشکار و پنهان) ظاهر می‌شود و زنان را مغلوب میسازد.
نصرت الملوک مصباح اردکانی؛ ابوالقاسم دادور
دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1387
چکیده
پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای تزیین شده با نقش زن یافت شده‌اند. این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی این‌گونه از مُهرها می‌پردازد. علاوه بر بررسی نقوش، مقایسه و تحلیل این تصاویر با متون مکتوب و نیز باورهای رایج در مورد زنان ایران باستان صورت می‌گیرد. به‌نظر می‌رسد در دوره عیلامی و پرتو عیلامی زنان نقش بسیار مهمی در فعالیت‌های روزمره ایفا می‌نموده‌اند و از جایگاه اجتماعی مهمی در جامعه برخوردار بوده‌اند. در دور? هخامنشی زنان از حقوق اجتماعی مشخصی بهره‌مند بودند اما بر روی مُهرها تصویر آنان در قالب الهگان مقدس است که به شکل شخص ملکه نمایان می‌شود. در دوره ساسانی آمیزه‌ای از گرایش‌های دو دوره گذشته نسبت به هویت اجتماعی زن در تصاویر نمایان می‌شود. بر روی مهرهای ساسانی ملکه نه تنها به‌عنوان نمادی از آناهیتا بلکه به‌عنوان شخصیتی محوری در پادشاهی ساسانی ظاهر شده، تنها یا در کنار پادشاه نشان داده می‌شود.
فاطمه پیرا
دوره 6، شماره 3 ، آذر 1387
چکیده
پیروزی طغرل در دندانقان در 431 ق. آغازگر دوره سلاجقه در ایران است. عصری که نقطه اوج آن را پادشاهی ده ساله آلپ ارسلان (65-455 ق.) و سلطنت بیست ساله پسرش ملکشاه (85-465 ق.) تشکیل می‌داد. البته این دوره وحدت سی ساله را می‌بایست عصر وزیر خواجه نظام‌الملک نیز نامید. وی رایزن خردمند سلاطین سلجوقی بود، که ولی‌نعمتان تُرک خود را تشویق می‌کرد، بر سنت ...
بیشتر
پیروزی طغرل در دندانقان در 431 ق. آغازگر دوره سلاجقه در ایران است. عصری که نقطه اوج آن را پادشاهی ده ساله آلپ ارسلان (65-455 ق.) و سلطنت بیست ساله پسرش ملکشاه (85-465 ق.) تشکیل می‌داد. البته این دوره وحدت سی ساله را می‌بایست عصر وزیر خواجه نظام‌الملک نیز نامید. وی رایزن خردمند سلاطین سلجوقی بود، که ولی‌نعمتان تُرک خود را تشویق می‌کرد، بر سنت ایرانشهری چون پادشاهی مطلق عمل کنند و در کتابش سیاست‌نامه نه تنها به نظریه‌پردازی درباره شیوه حکومت‌داری پرداخت، بلکه امیدوار بود طرح و نمونه دقیقی ارائه دهد که امپراتوری شرقی را مطابق آن بسازد. مقاله حاضر قصد دارد مسئله جنسیت را همچون بسیاری از پدیده‌های انسانی و اجتماعی در قالب نظام فرهنگی یک جامعه بررسی کند. در این پژوهش تاریخی کتاب سیاست‌نامه متنی از اواخر قرن پنجم ق. به‌عنوان عرضه‌کننده نظام فرهنگی جامعه ایران در دوره مورد بحث انتخاب شده است. پس از معرفی جامعه و آن عصر، با تشریح محتوای متن و طبقه‌بندی استدلال‌های ارائه شده به‌وسیله نویسنده، پدیده جنسیت و قدرت را در اندیشه خواجه نظام‌الملک تجزیه و تحلیل خواهیم کرد. طی این تحقیق درمی‌یابیم که اندیشه‌های وزیر بزرگ سلاجقه در مورد زنان بیشتر متأثر از سنن کهن ایرانشهری است تا روح و قوانین اسلامی
منصوره تبریزی
دوره 5، شماره 2 ، آبان 1386
چکیده
بسیاری از شاعران در اشعار خود به نوعی به مقوله زن پرداخته و یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع نگاه آنها به زن متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه نسبت به زن و نیز تجربیات شخصی‌ایست که این افراد در زندگی با آن مواجه بوده‌اند. در این مقاله نیز سعی شده است با بررسی توصیفات مربوط به زن در رابطه با مرد از منظر احمد شاملو و نظامی گنجوی، ...
بیشتر
بسیاری از شاعران در اشعار خود به نوعی به مقوله زن پرداخته و یا به آن اشاره‌ای داشته‌اند. طرز تلقی و نوع نگاه آنها به زن متأثر از دیدگاه عام‌تر جامعه نسبت به زن و نیز تجربیات شخصی‌ایست که این افراد در زندگی با آن مواجه بوده‌اند. در این مقاله نیز سعی شده است با بررسی توصیفات مربوط به زن در رابطه با مرد از منظر احمد شاملو و نظامی گنجوی، دو نگاه عام و متفاوت به نقش و ویژگی‌های زن را معرفی کنیم. نظامی در شعر خود اگرچه کوشیده است زن را از جایگاه فروتری که در جامعه آن زمان برایش درنظر گرفته می‌شد برهاند، با این وجود نتوانسته است از حصارهای گفتمان جامعه فراتر برود و با وجود توصیفات ناب و درخشان او باز هم زن شعر او صفات برتری جویانه‌ای را با خود دارد که حاکی از ضعف درونیش هستند. رابطه عاشقانه نیز در این شعر بر مبنای زیبایی‌های ظاهری عاشق و معشوق و دلبستگی و شیفتگی آنها به صورت و اندامی منحصر به فرد شکل می‌گیرد.
در مقابل، زن شعر شاملو اگرچه به لحاظ ظاهری دارای آن صفات برجسته نمی‌باشد، ولی در نهایت روح بسیار بزرگی دارد، که او را در اوج گمنامی و معمولی بودن به سایر زنان و سایر انسان‌ها برتری می‌دهد. او نه فاتح جهان به زور قهر و ناز، که فاتح وجود انسان‌ها به واسطه فروتنی و انسانیت خود است. در اینجا رابطه عاشقانه نه پیامد میلی شورانگیز به وصال یک اسطوره زیبایی، که محصول همدلی و یگانگی دو انسان ظاهراً معمولی است که درون بسیار بزرگی دارند. در راستای انجام این تحقیق کتاب خسرو و شیرین نظامی و مجموعه اشعار احمد شاملو مطالعه شده و مقوله زن در این اشعار مورد تحلیل قرار گرفته است. اسناد دیگری نیز که به نوعی به این موضوع اشاره‌ای داشته‌اند در فرآیند تحقیق به کار گرفته شده‌اند
صادق آئینه وند
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1384
چکیده
موضوع این مقاله، حضور زن در جامعه اسلامی است. زن در سه حوزة علمی، اجتماعی و اقتصادی مورد بحث قرار گرفته و رابطة بین نگاه حاکمیت اسلامی بر مبنای عمل به سیرة نبوی و علوی و حضور اجتماعی زن و برعکس فاصلة حاکمان از عمل به سیره مورد توجه این مقاله بوده است. نویسنده سعی داشته که بین آنچه در میراث و تمدّن اسلامی که حاصل عملکرد حاکمان است، با آنچه ...
بیشتر
موضوع این مقاله، حضور زن در جامعه اسلامی است. زن در سه حوزة علمی، اجتماعی و اقتصادی مورد بحث قرار گرفته و رابطة بین نگاه حاکمیت اسلامی بر مبنای عمل به سیرة نبوی و علوی و حضور اجتماعی زن و برعکس فاصلة حاکمان از عمل به سیره مورد توجه این مقاله بوده است. نویسنده سعی داشته که بین آنچه در میراث و تمدّن اسلامی که حاصل عملکرد حاکمان است، با آنچه اصل اسلام و بر مبنای عمل به سیرة نبوی و علوی است، فرق نهد. در نتیجه، حاصل پژوهش مُبیّن عدم منع برای حضور اجتماعی زنان است و با استناد به سیره، می‌توان گفت، حضور زن در جامعة اسلامی مورد تأیید و تأکید بوده است.
زهرا فهرستی
دوره 3، شماره 3 ، آذر 1384
چکیده
مقالة حاضر تلاشی است در جهت نقد و تحلیل کتاب زنان پرده‌نشین و نخبگان جوشنپوش نوشته فاطمه مرنیسی. نویسندة کتاب با تکیه بر دو منبع تاریخی؛ تاریخ طبری و سیرة ابن هشام تحلیلهای خود را ارائه کرده است.
محدودیت منابع مورد استفاده نویسنده و عدم اتقان علمی آنها، همچنین عدم رعایت شاخصههای پژوهش در تحلیل و نقد مطالب، کتاب حاضر را از جهات ...
بیشتر
مقالة حاضر تلاشی است در جهت نقد و تحلیل کتاب زنان پرده‌نشین و نخبگان جوشنپوش نوشته فاطمه مرنیسی. نویسندة کتاب با تکیه بر دو منبع تاریخی؛ تاریخ طبری و سیرة ابن هشام تحلیلهای خود را ارائه کرده است.
محدودیت منابع مورد استفاده نویسنده و عدم اتقان علمی آنها، همچنین عدم رعایت شاخصههای پژوهش در تحلیل و نقد مطالب، کتاب حاضر را از جهات بیشماری قابل تأمل ساخته است. اما لغزش نویسنده در چند جا نمود بیشتری دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: استنباط اشتباه از آیه 53 سورة احزاب، روش نادرست نویسنده در نقد احادیث مذمت زنان و سرانجام ترسیم چهره‌ای نادرست از پیامبر اسلام (ص).
مرتضی حاجی پور
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1383
چکیده
هدف این مقاله مطالعه عسر و حرج به عنوان یکی از مواردی است که بر مبنای آن زنان می توانند از دادگاه درخواست طلاق نمایند. به بیان دیگر، در صورتی که ادامه زندگی زناشویی به دلایل مختلف برای زوجه غیر قابل تحمل شود، وی مجاز است از دادگاه رفع پیوند زناشویی را خاستار شود. این امر به صراحت در ماده 1130 قانون مدنی پیش بینی شده است:« در صورتی که دوام ...
بیشتر
هدف این مقاله مطالعه عسر و حرج به عنوان یکی از مواردی است که بر مبنای آن زنان می توانند از دادگاه درخواست طلاق نمایند. به بیان دیگر، در صورتی که ادامه زندگی زناشویی به دلایل مختلف برای زوجه غیر قابل تحمل شود، وی مجاز است از دادگاه رفع پیوند زناشویی را خاستار شود. این امر به صراحت در ماده 1130 قانون مدنی پیش بینی شده است:« در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند. چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و درصورتی که اجبار ممکن نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود». با توجه به اهمیت عسر و حرج می توان این این پرسش ها را مطرح و مطالعه را بر آن مبتنی ساخت: عسر و حرج درحکم یکی از موجبات طلاق چه جایگاهی در حقوق اران دارد و شرایط اعمال و اجرای آن به چه نحو است؟ به عبارت دیگر ، زنان در چه شرایطی می توانند به «عسر و حرج» به عنوان یکی از موجبات طلاق استناد نمایند؟ عسر و حرج با کلیت خود چه مشکلاتی را در عمل به وجود می آورد؟ آیا وضع قاعده عام می تواند پاسخگوی مشکلات باشد یا اینکه مصادیق عسر حرج را باید به طور حصری مورد اشاره قرار داد؟ امری که ضرورت وجود امنیت قضایی در روابط خانوادگی آن را ایجاب می کند. اطلاعات قابل دسترس حاکی از مشکل اثبات عسر و حرج برای زنان و تفسیرهای متفاوت قضاوت از این مفهوم و در نتیجه صدور احکام متفاوت است.
